لغو معافیت حریدی‌ها؛ مرگ سیاسی نتانیاهو؟

توفان سیاسی تازه‌ای در رژیم صهیونیستی به راه افتاده است؛ توفانی که این ‌بار از دل مدارس دینی حریدی برخاسته و بلافاصله صندلی نخست‌وزیری بنیامین نتانیاهو را به لرزه درآورده است. پس از آنکه دادگاه عالی رژیم صهیونیستی حکم به لغو فوری معافیت حریدی‌ها از خدمت نظامی داد، بحران در ائتلاف حاکم به نقطه‌ای بی‌بازگشت نزدیک شد. برای دهه‌ها، احزاب مذهبی اسرائیل توانسته بودند با اتکا به توافقات سنتی و حمایت‌های قانونی، دانشجویان یشیواها (مدارس دینی) را از خدمت سربازی معاف کنند اما با کمبود شدید نیروی انسانی در جنگ‌های جاری و ناتوانی نتانیاهو در تصویب قانونی جدید برای تثبیت این معافیت، فشار دستگاه قضا بر کابینه به اوج رسید. دادگاه عالی صهیونیستی رأی داد حریدی‌ها نیز باید به خدمت نظامی بروند. این رأی، بلافاصله واکنش احزاب مذهبی را به ‌دنبال داشت. 
حزب «United Torah Judaism» (اتحاد تورات یهود) با ۷ کرسی در کنست، خروج رسمی خود از کابینه را اعلام کرد و گفت نمایندگانش ظرف ۴۸ ساعت آینده استعفای خود را تقدیم خواهند کرد. تنها یک روز بعد، کانال ۱۲ تلویزیون اسرائیل گزارش داد حزب «شاس» – یکی از مهم‌ترین احزاب حریدی با ۱۱ کرسی – تصمیم گرفته روز پنجشنبه از کابینه نتانیاهو کناره‌گیری کند.
به نوشته رسانه‌های عبری‌زبان، کابینه کنونی برای بقا به حمایت دست‌کم ۶۱ نماینده از مجموع ۱۲۰ عضو کنست نیاز دارد. خروج اتحاد تورات یهود این عدد را به ۶۱ کرسی رسانده و اگر حزب شاس نیز تهدید خود را عملی کند، شمار کرسی‌های ائتلاف به ۵۰ سقوط خواهد کرد؛ یعنی ۱۰ کرسی کمتر از حد نصاب لازم و این به معنای فروپاشی قطعی و فوری دولت نتانیاهو است. روزنامه یدیعوت آحارانوت به نقل از منابع سیاسی گزارش داد یائیر لاپید، رهبر اپوزیسیون و نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، آمادگی خود را برای آغاز مذاکرات با نتانیاهو به ‌منظور تعیین تاریخ برگزاری انتخابات زودهنگام اعلام کرده است. لاپید گفته است: «برای آزادی اسرای اسرائیلی در غزه آماده‌ام حتی با نتانیاهو هم وارد اتاق شوم و درباره زمان انتخابات به توافق برسم».
همزمان، یشای کوهن، روزنامه‌نگار نزدیک به حریدی‌ها گزارش داد شورای «حکمای تورات» – هیأت عالی حاکم بر حزب شاس – این هفته قانون سربازگیری دانشجویان دینی حریدی را بررسی و تصمیم نهایی درباره خروج از کابینه را می‌گیرد. شبکه «کان» اسرائیل نیز به نقل از آریه درعی، رئیس حزب شاس اعلام کرد در صورتی که حزب اتحاد تورات یهود از کابینه خارج شود، حزب شاس نیز ظرف چند روز همین مسیر را خواهد پیمود. این نخستین‌بار نیست که احزاب حریدی با تهدید به خروج، نتانیاهو را در تنگنا قرار می‌دهند. پیش‌تر در آستانه حمله هوایی اسرائیل به ایران نیز چنین تهدیدهایی مطرح شد که البته با آغاز جنگ، به حالت تعلیق درآمد. با این حال، این ‌بار بحران فراتر از یک تاکتیک سیاسی به نظر می‌رسد؛ اختلافی بنیادین بر سر مساله‌ای هویتی و مذهبی که برای جامعه حریدی خط قرمز غیرقابل عبور محسوب می‌شود.
احزاب مخالف کابینه، نتانیاهو را متهم می‌کنند برای حفظ ائتلاف شکننده خود، به‌ دنبال تصویب قانونی برای معافیت حریدی‌هاست؛ موضوعی که نه‌تنها مخالفت دادگاه عالی را برانگیخته، بلکه در افکار عمومی اسرائیل – که در میانه جنگ‌های فرسایشی و مرگبار به ‌سر می‌برد – مشروعیت سیاسی نتانیاهو را نیز بشدت تضعیف کرده است. برخی تحلیلگران معتقدند احزاب مذهبی به این جمع‌بندی رسیده‌اند اگر ائتلاف نتانیاهو نباشد، کابینه جنگ هم در کار نخواهد بود و بدون کابینه جنگ، خدمت اجباری حریدی‌ها نیز منتفی می‌شود. اکنون با کاهش شمار کرسی‌های ائتلاف به زیر حد نصاب، سناریوی انتخابات زودهنگام بار دیگر به صدر تحولات اسرائیل بازگشته است؛ انتخاباتی که می‌تواند پرونده یکی از پرحاشیه‌ترین دولت‌های تاریخ رژیم را برای همیشه ببندد.