۷ راهبرد بنیادین برای عبور از بحران آب و فرونشست زمین
بحران آب و فرونشست زمین به یکی از چالش‌های استراتژیک ایران در دهه پیش رو تبدیل شده است؛ چالشی که حل آن صرفاً با اقدامات مقطعی میسر نیست و نیاز به تدوین و اجرای راهبردهای اساسی دارد.
پدیده فرونشست زمین و بحران منابع آب امروز دیگر صرفاً یک دغدغه زیست‌محیطی یا کشاورزی نیست، بلکه به مساله‌ای ملی در حوزه امنیت سرزمینی، اقتصادی و اجتماعی تبدیل شده است.
از دشت‌های مرکزی گرفته تا حاشیه کلانشهرها آثار بی‌توجهی به مدیریت منابع آب به شکل فرونشست زمین، کاهش کیفیت زیست، افت سفره‌های آب زیرزمینی و تخریب زیرساخت‌های حیاتی در حال نمایان شدن است.
در چنین شرایطی علی بیت‌اللهی، رئیس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با ارائه 7 راهبرد بنیادین زیر، سیاست‌گذاران را به اتخاذ تصمیماتی بلندمدت و اصولی فراخواند.
1- گشایش اقتصادی در کشور که امکان سرمایه‌گذاری برای اجرای طرح‌های منجر به کاهش مصرف آب در سراسر کشور فراهم آید
2- جلوگیری از تمرکز جمعیت در محدوده‌های کلانشهری و شهرهای بزرگ و مجاورت آنها با هدف کاهش میزان مصرف و تقاضای فزاینده آب.
3- اولویت و تقدم جدی و غیرقابل چشم‌پوشی حقابه زیست‌محیطی بر سایر نیازهای مصرفی آب در حوزه‌های صنعت و کشاورزی
4- ارجحیت مدیریت مصرف بر مدیریت تامین آب در حوزه‌های شرب، صنعت و کشاورزی
5- بازنگری در نوع کشت و زرع و باغبانی و شیوه‌های آبیاری و افزایش راندمان در حوزه کشاورزی با هدف کاهش مصرف آب
6- ممنوعیت انتقال بین‌حوضه‌ای آب به هر شکل و به هر عنوان
7- برخورد جدی با هرگونه روابط سوداگرانه در قالب هر نوع پوشش و توجیه با نیازهای آبی کشور.
***
کاهش ۵۰ درصدی متقاضیان خودرو طی ۴ ماه گذشته
جدیدترین آمار از طرح فروش محصولات ایران‌خودرو نشان می‌دهد استقبال عمومی از خرید خودرو از کارخانه با کاهش چشمگیری مواجه شده است؛ موضوعی که کارشناسان آن را نشانه‌ای از پایان تب سوداگری و آغاز رکود در بازار خودرو ارزیابی می‌کنند.
در شرایطی که بازار خودرو با تغییرات قیمتی و نوسانات اقتصادی همراه شده، آمارهای منتشرشده از جدیدترین طرح فروش ایران‌خودرو نشان‌دهنده کاهش محسوس تقاضای مردم برای خرید خودرو از کارخانه است؛ موضوعی که زنگ هشداری برای خودروسازان داخلی بویژه ایران‌خودرو محسوب می‌شود.
بررسی اعداد و ارقام ثبت‌نام‌کنندگان در طرح اخیر فروش محصولات ایران‌خودرو (هفته دوم تیر 1404) نشان می‌دهد تنها 520 هزار نفر در این مرحله اقدام به ثبت‌نام کرده‌اند؛ از این تعداد، تنها 95 هزار نفر متقاضی شرکت در طرح عادی بوده‌اند، این در حالی است که در اسفندماه سال گذشته، یک میلیون و 62 هزار و 105 نفر در طرح فروش این خودروساز شرکت کرده بودند که 240 هزار و 892 نفر از آنها ثبت‌نام‌کنندگان طرح عادی بودند.
این کاهش قابل توجه، بویژه در بخش متقاضیان عادی، بیانگر افت علاقه مردم به خرید خودرو از کارخانه است؛ تغییری که می‌توان آن را به چند عامل کلیدی نسبت داد.
مهم‌ترین عامل، کاهش اختلاف قیمت خودرو بین کارخانه و بازار آزاد است. در ماه‌های گذشته، این تفاوت قیمتی که پیش‌تر عامل اصلی هجوم خریداران به ثبت‌نام در طرح‌های فروش بود، به‌طور محسوسی کاهش یافته و در برخی مدل‌ها تقریباً از بین رفته است، این موضوع موجب شده است انگیزه‌های سوداگرانه برای خرید خودرو از کارخانه کاهش یابد.
***
تداوم تخصیص ارز ۲۸۵۰۰ تومانی برای برخی کالاهای اساسی
وزیر جهاد کشاورزی از تداوم تخصیص ارز ترجیحی با نرخ ۲۸۵۰۰ تومان برای نهاده‌های دامی حداقل تا پایان سال خبر داده است. در شرایطی که موضوع حذف یا تداوم اختصاص ارز ترجیحی برای کالاهای اساسی همچنان یکی از محورهای بحث‌برانگیز سیاست‌گذاری اقتصادی و تولیدی در بخش کشاورزی است، وزیر جهاد کشاورزی با تأکید بر تداوم حمایت‌های ارزی از نهاده‌های دامی، موضع دولت را در این باره روشن کرد. در نشست وزیر جهاد کشاورزی با فعالان اقتصادی، دامداران و گلخانه‌داران استان اصفهان که در محل اتاق بازرگانی برگزار شد، غلامرضا نوری اعلام کرد: «نهاده‌های دامی تا پایان امسال با نرخ قبلی (28500) تومان عرضه خواهد شد».
این اظهارنظر رسمی به طور واضح نشان‌دهنده تداوم سیاست ارز ترجیحی برای واردات نهاده‌های دامی، دست‌کم تا پایان سال 1404 است. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده که خشکسالی‌های اخیر کشور، واردات گندم و جو را افزایش داده و بر فشارهای قیمتی در بازار نهاده‌ها افزوده است.
غلامرضا نوری همچنین در ادامه سخنان خود با اشاره به نگرانی فعالان بخش دام و طیور گفت: «نگران کمبود نهاده و حذف دام‌های مولد نباشید. با پیش‌بینی‌های انجام شده، از جمله افزایش واردات در تأمین نیاز‌ها مشکلی وجود ندارد».
وی با تأکید بر تمهیدات اجرایی دولت برای پایش مداوم وضعیت بازار افزود: «ثبت سفارش‌ها به صورت منظم انجام می‌شود و هر 48 ساعت یک‌بار وضعیت بازار، خرید، حمل‌و‌نقل و تأمین کالا‌ها بررسی می‌شود تا مشکلی پیش نیاید». وزیر جهاد کشاورزی در بخشی از سخنان خود به تأثیر تدریجی حذف ارز ترجیحی از برخی اقلام نیز اشاره کرد و گفت: «در مورد سم، کود و نهاده‌های وارداتی با حذف ارز ترجیحی از برخی اقلام مسیر هموارتر شده است». وی افزود: قصد داریم با ورود بیشتر بخش خصوصی، تأمین این نهاده‌ها را تسهیل کنیم.