کشتی نجات در میدان آزادی
«محرم شهر» رویدادی است که میدان آزادی را به مجلس بزرگ عرض ارادت به اباعبدالله تبدیل کرده است؛ رویدادی آیینی، مذهبی و حماسی که همراه با خلاقیت هنری رقم خورده است. در این رویداد سازه‌ای عظیم به نام کشتی «سفینه‌النجاه» با طراحی مفهومی عاشورایی، نماد مفاهیمی چون نجات، مقاومت و امید شده است. مجلسی که دوستداران ابا عبدالله(ع) را همراه خانواده به این مکان معنوی مجذوب می‌کند. این بزرگ‌ترین رویداد آیینی تهران در ایام محرم و صفر است که روزانه میزبان ده‌ها هزار نفر از هموطنان بوده و طبق پیش‌بینی‌ها در شب اختتامیه، همزمان با اجتماع بزرگ اربعینی‌ها، بیش از ۱۰۰ هزار نفر در این مراسم شرکت می‌کنند. استقبال شهروندان از قشرها و سنین مختلف برای حضور در این مراسم طوری است که گوشه گوشه میدان آزادی محلی برای عزاداران حسینی شده است.
سوگواران در کنار نیروهای خدمات‌رسان به مردم خدمت می‌کنند. در ضلع غربی میدان سازه عظیم کشتی «سفینه‌النجاه» با طراحی مفهومی بر مبنای روایت‌های عاشورایی ساخته شده است و مفاهیم نجات، مقاومت و امید را از طریق هنر تجسمی به مخاطبان منتقل می‌کند. این کشتی در کنار نمادهایی از واقعه کربلا قرار گرفته و بخشی از آن امکان بازدید داخلی دارد. اجراهای محیطی، جلوه‌های نوری و روایت‌های تعاملی نیز در اطراف این سازه برگزار می‌شود. کشتی «سفینه‌النجاه» با الهام از حدیث مشهور «اِنَّ الْحُسین مِصباحُ الْهُدی وَ سَفینَه الْنِّجاه» به عنوان نماد حماسی و معنوی این رویداد نصب شده است. در دوره سوم این سوگواره - ۳۱ تیر تا ۱۴ مرداد - سازه‌ای به مساحت حدود ۷۳۰ متر مربع با ۱۹ بادبان و ۵ دکل برپا شده که تداعی‌گر فضای بین‌الحرمین کربلای معلی است. این کشتی امکان حضور بازدیدکنندگان را فراهم می‌سازد و فضای داخلی شامل چایخانه حسینی و اجرای برنامه‌های معنوی است. همچنین نورپردازی پرچم‌های قرمزرنگ و صفحه نمایشی جلوه‌گر فضای بصری معنوی کشتی است که نه‌تنها هنری و دیدنی است، بلکه حس دعوت برای شرکت در مراسم را برمی‌انگیزد؛ فضای معنوی‌ای که دلدادگان حسین(ع) را راهی میدان آزادی می‌کند تا در این مراسم پرفیض شرکت کنند.
* میدان آزادی نماد بین‌الحرمین
فضای اطراف سازه با الگوگیری از فضای بین‌الحرمین طراحی شده است به‌گونه‌ای که میدان آزادی به حالتی معنوی و احساس‌برانگیز نزدیک می‌شود. عناصر بصری مثل تیرهای چراغ قرمز، پرچم‌های نورانی و ساختار بادبان‌ها حالتی تلفیقی از شور عاشورایی و زیبایی هنری ایجاد کرده‌اند. مهدی شاهانی، مسؤول گروه جهادی منتظران شهادت با اشاره به فضای این کشتی اظهار کرد: امسال سومین سالی است که در قالب برنامه محرم‌شهر، دوستان ما در گروه جهادی منتظران شهادت توفیق حضور در چایخانه کشتی «سفینه‌النجاه» را داشته‌اند.
حدوداً به طور میانگین، هر شب بین ۱۵ تا ۲۰ هزار مورد پذیرایی شامل آب، شربت، دمنوش و چای انجام می‌شود. وی ادامه داد: حال و هوای اینجا حال و هوایی کاملاً متفاوت است و مردمی که به این مکان می‌آیند، گویی با حال خاصی حضور پیدا می‌کنند و انگار بغضی در گلوی‌شان گیر کرده است؛ حتی مردم خودشان بانی می‌شوند و چای و خرما می‌دهند. مسؤول گروه جهادی منتظران شهادت از خاطره‌ای در این روزهای محرم شهر گفت و در این باره عنوان کرد: در یکی از این شب‌ها مادری به ما مراجعه کرد و درباره علامتی که بالای چایخانه نصب شده بود، سوال کرد. به او گفتیم این علامت را بچه‌های نازی‌آباد آورده و نصب کرده‌اند. آن مادر گفت این علامت برای او بسیار مقدس است و توضیح داد؛ شب قبل به اینجا آمده بودم و این علامت به چشمم خورد. حاجتی داشتم و گره در کارم بود. همان شب در خواب حضرت ابوالفضل(ع) را دیدم که با همین علامت به این مکان آمدند. صبح که بیدار شدم، دیدم مشکلم حل شده است. پس از این من به این علامت اعتقاد پیدا کرده‌ام.
* کاشی‌های منقش به تصاویر شهدای جنگ تحمیلی اخیر
سومین رویداد آیینی محرم شهر، به مناسبت جنگ ۱۲ روزه که منجر به شهادت جمعی از ایرانیان مظلوم بویژه کودکان شد، بخشی از برنامه‌های خود را به گرامیداشت یاد و خاطره شهدای این اتفاق اختصاص داده است. بر همین اساس، فضایی برای یادبود جمعی از شهدای این جنگ تحمیلی در میدان آزادی برپا شده است.
در این فضا، تصاویر بیش از ۳۰۰ شهید این جنگ در تهران، به همراه نام آنان به شیوه‌ای هنرمندانه روی کاشی نقاشی شده است و بازدیدکنندگان از رویداد آیینی محرم شهر برای نصب این کاشی‌ها بر روی ۱۴ سازه بزرگ شهری دعوت می‌شوند. این ۱۴ سازه کاشی‌کاری‌شده، پس از نصب، تبدیل به ۷ سازه بزرگ با تصاویر شهدای مقاومت می‌شوند و قرار است پس از پایان ایام محرم و صفر، این سازه‌ها با همکاری سازمان زیباسازی، به صورت دائمی در ۷ اتوبان تهران نصب شوند. هر سازه به یکی از گروه‌های شهدا اختصاص دارد؛ یکی از این سازه‌ها ویژه کودکان شهید با محوریت شهید رایان است، تابلوی دیگر، یادبودی غمناک از زنان شهید جنگ تحمیلی ۱۲ روزه است؛ سایر سازه‌ها نیز به شهدای علمی، نظامی و شهروندان تعلق دارند. تاکنون ۳ تابلو از ۷ تابلوی پیش‌بینی‌شده به همت مردم آماده شده و ساخت ۴ تابلوی دیگر در محرم شهر میدان آزادی ادامه دارد.
* تعبیه خیمه مخصوص برای کودکان
در محرم شهر، خیمه مخصوص بازی کودکان نیز تعبیه شده که در آن بچه‌ها در حال درست کردن کاردستی با موضوعات دینی هستند. رادیو اربعین و رادیو تهران نیز غرفه‌هایی در این شهر راه‌اندازی کرده‌اند.
غرفه‌های ملزومات اربعین نیز برپاست و لباس، کوله‌پشتی، کیف کمری، عبا، چادر، لباس مشکی کودکانه، کالسکه مناسب حمل کودکان در اربعین، کلاه، سایه‌بان و... در کنار مقدار معتنابهی تنقلات، دمنوش‌ها، عسل، محصولات گیاهی، محصولات ارگانیک و... عرضه می‌شود.
امسال نیز همانند سال قبل مسیری شبیه به بین‌الحرمین کربلا ساخته شده است که مزین به تصاویر شهدای مقاومت و شهدای جنگ تحمیلی ۱۲ روزه است. مسیری که در آن تصاویر شهدا از سردار سلیمانی گرفته تا سردار باقری در کنار تصاویر کودکان، زنان و مردان غیرنظامی کشورمان و البته دانشمندان هسته‌ای قرار گرفته‌اند. با عبور از مسیر بین‌الحرمین به کشتی بزرگ نجات می‌رسیم. کشتی با بادبان‌هایی مزین به نام‌هایی بزرگ؛ کشتی نجات ما در کنار نام ۱۴ معصوم، بادبان‌هایی با نام‌های هدایت‌گر «یا زینب(س)» و «یا ابوالفضل(ع)» دارد که همه آن بادبان‌ها در مسیری صحیح و یکسو انسان‌ها را به سوی حقیقت رهنمود می‌کنند.
این کشتی نماد زیبایی است از اینکه هر کجا هستی باید خود را به کشتی نجات برسانی و سوار آن شوی و مطمئن باشی این کشتی بادبانی‌هایی دارد که حتما به سلامت تو را به مقصود خواهند رساند. حضور خادمان نوجوان نیز در این کشتی بسیار دلنشین است.
محرم شهر یک فضای خوب خانوادگی است و تمام اعضای خانواده بویژه کودکان از حضور در آن لذت می‌برند و می‌توانند عزاداری دسته‌جمعی را در فضایی باز و زیبا تجربه کنند. این رویداد نه‌تنها مکانی برای عزاداری و زیارت قلبی است، بلکه فرصتی است برای آموزش مفاهیم والای ایثار، مقاومت و عدالت به نسل‌های جدید.