گروه اجتماعی: اقدامات بی‌وقفه نیروهای پلیس در شناسایی و دستگیری اراذل و اوباشی که باعث سلب آسایش و امنیت مردم می‌شوند در حالی است که رئیس پلیس امنیت عمومی فراجا از دستگیری ۲ هزار و ۱۲۹ نفر از اراذل و افراد شرور، همچنین شناسایی ۲۵۳ شبکه مجرمانه شرارت در اجرای طرح دستگیری این افراد خبر داد.
بررسی گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد تنها در سال ۱۴۰۲، بالغ بر ۴۰ هزار نفر با عنوان «افراد شرور، سابقه‌دار یا اراذل و اوباش» توسط نیروهای انتظامی در قالب طرح‌های مختلف امنیتی شناسایی و با آنها برخورد شده است. از آغاز سال ۱۴۰۴ شمسی (از ابتدای فروردین تا اواخر خرداد ۱۴۰۴)، نیروهای انتظامی بویژه پلیس امنیت عمومی تهران بزرگ، با اجرای طرح‌های هدفمند و عملیات‌های اطلاعاتی با شدت بیشتری وارد میدان مقابله با اراذل و اوباش شده‌اند؛ اراذل و اوباشی که در زمان دستگیری مقابل قانون زانو می‌زنند و با ناتوانی به عجز و التماس می‌افتند.
روز گذشته نیز سردار مجید فیض‌جعفری، رئیس پلیس امنیت عمومی فراجا با اشاره به اجرای طرح مقابله با اراذل و اوباش و عاملان شرارت در محلات سراسر کشور، اظهار کرد: در اجرای این طرح ۱۹۶ نفر که قصد مقاومت در برابر پلیس را داشتند به حکم قانون زمینگیر شدند و ۱۶۲ قبضه سلاح گرم و ۲ هزار و ۳۴۰ قبضه سلاح سرد از این افراد کشف شد. وی افزود همچنین در این طرح با اشراف اطلاعاتی پلیس و عملیات‌های منسجم 253 شبکه مجرمانه شرارت شناسایی شد. رئیس پلیس امنیت عمومی فراجا با هشدار به اراذل و اوباش، گفت: هرگونه رفتار اوباشگرانه، با برخورد قاطع و عبرت‌آموز پلیس مواجه خواهد شد. سردار جعفری خاطرنشان کرد شهروندان هر گونه رفتار مشکوک و سوء امنیتی را از طریق تماس با ۱۱۰ با پلیس در میان بگذارند. وی با تاکید بر اینکه پلیس با داشتن اشراف اطلاعاتی برای برخورد با اراذل و اوباش و افراد شرور یک برنامه مدون در دستورکار دارد، افزود: این برنامه نه‌تنها در داخل کشور بلکه فرای مرزها نیز از طریق پلیس بین‌الملل در حال اجراست و افرادی که بعد از ارتکاب جرم اقدام به فرار به خارج کشور کردند را نیز تحت رصد و شناسایی قرار می‌دهد و دستگیر می‌کند.
* پلیس تعارف ندارد
تلاش بی‌وقفه پلیس برای شناسایی و دستگیری اراذل و اوباش تا جایی است که چندی پیش سردار احمدرضا رادان، فرمانده‌کل انتظامی کشور اعلام کرد نزدیک به ۴۰ درصد از درگیری‌ها و شرارت‌های خیابانی کاهش یافته است. این کاهش، نشانه‌ای واضح از تأثیر مستقیم برخوردهای قاطع، هماهنگی پلیس با قوه‌قضائیه و هوشمندسازی نیروها است. همچنین سرهنگ سعید راستی، معاون مبارزه با شرارت پلیس امنیت عمومی فراجا نیز تأکید کرده فقط در 2 ماه اول سال ۱۴۰۴، عملیات‌های گسترده‌ای بویژه در تهران بزرگ و استان اصفهان انجام شده و نتیجه آن کاهش معنادار شرارت و درگیری بوده است. در کنار این آمار، تاکید بر اعمال محکم قانون نیز در دستور کار قرار گرفته است. از ابتدای سال ۱۴۰۴ حدود ۵۰ نفر از اراذل و اوباش که به صورت مسلحانه در مقابل پلیس مقاومت کرده بودند، بر اساس حکم قضایی زمینگیر شده‌اند؛ به این افراد اجازه داده شده تا مجازات قانون «استفاده از سلاح» را تجربه کنند. در کنار این اقدامات داخلی، پلیس بین‌الملل ایران نیز از سال ۱۴۰۰ همکاری گسترده‌تری با اینترپل برای ردیابی مجرمان متواری داشته است. بر اساس گفته مقامات فراجا، تنها در سال گذشته، بیش از ۳۰ نفر از اراذل فراری در خارج کشور شناسایی و برای استرداد آنها اقدام شده است. تشدید خشونت خیابانی، بروز جرائم سازمان‌یافته در برخی محلات شهری و ظهور «چهره‌های خلافکار مجازی» در بستر شبکه‌های اجتماعی، پلیس را بر آن داشته تا به جای برخوردهای موردی، سراغ شناسایی شبکه‌ای و برنامه‌ریزی اطلاعات‌محور برود؛ رویکردی که در عملیات اخیر با شناسایی ۲۵۳ شبکه مجرمانه تجلی یافته است.
* پلیس در مقابله با اشرار ثانیه‌ای کوتاه نمی‌آید
دکتر امان‌الله قرایی‌مقدم، آسیب‌شناس اجتماعی در گفت‌وگو با «وطن امروز» گفت: پلیس شبانه‌روز برای شناسایی و دستگیری افراد خلافکار بویژه کسانی که موجب سلب آسایش مردم هستند تلاش می‌کند، برخورد قاطع آنها با اشرار و اراذل موجب شده در شهرهای بزرگ با جمعیت چند میلیونی اراذل و اوباش با سرعت دستگیر شوند.
وی با بیان اینکه طبق نظریه‌های مختلف جامعه‌شناسان نیروهای برانگیزاننده چون فقر، بیکاری، حاشیه‌نشینی، بد سرپرستی، چشم و هم‌چشمی و ضعف فرهنگی باعث می‌شود جوانان به خلاف و شرارت رو آورند، اظهار داشت: هر چند پلیس در مقابله با این افراد ثانیه‌ای کوتاهی نمی‌کند اما تا این مشکلات حل نشود نمی‌توان گفت از جرم و جنایت و شرارت و... کاسته می‌شود.
این آسیب‌شناس با اشاره به اینکه فضای مجازی اکنون جایی شده که خیلی از اراذل و اوباش در آن نمایش می‌دهند و این مساله می‌تواند تاثیر منفی بسیار زیادی بر روحیه مخاطبان بر جا گذارد، افزود: همان‌طور که پلیس در فضای حقیقی سخت با اراذل و اوباش مقابله می‌کند، باید اقدامات خود را برای شناسایی و دستگیری این افراد که در فضای مجازی فعال هستند به‌کار گیرد و قانون نیز با آنها برخود جدی کند.
قرایی‌مقدم افزود: یکی از انواع نیروهای بازدارنده عوامل فرهنگی است. افزایش شدت بازدارندگی پلیس به دلیل زحمات فراوان و اینکه حتی جان خود را برای دستگیری اراذل و اوباش به خطر می‌اندازند هر چند قابل توجه است و باید به آنها دستمریزاد گفت اما این اقدام به‌تنهایی موجب کاهش آسیب‌های اجتماعی نمی‌شود، بلکه مساله بازدارندگی باید با شیوه‌های مختلف آگاهی‌بخشی از سطح مدرسه، دانشگاه، برنامه‌های تلویزیونی و... مورد توجه مسؤولان و دست‌اندکاران قرار گیرد و از طرفی قانون نیز در مقابله با اشرار طوری اجرا شود که کسی به خود جرأت ندهد سراغ راه کج برود یا اینکه باعث سلب آسایش مردم شود، چرا که جرم ارثی یا فطری نیست. نگاهی به نظریه اندیشمندان بزرگی مانند «ادوین ساترلند» نشان می‌دهد جرم فطری نیست، بلكه زاییده محیط اجتماعی و محصول یادگیری فرد است كه در برخورد با خانواده و گروه همسالان ایجاد می‌شود.
دستگیری ۲۰ عضو باند رشا، ارتشا و اعمال نفوذ
رئیس مرکز حفاظت و اطلاعات قوه‌قضائیه از دستگیری ۲۰ نفر از اعضای یک باند شبکه‌ای سازمان‌یافته در حوزه‌های رشا، ارتشا و اعمال نفوذ در یکی از مجتمع‌های قضایی استان تهران خبر داد. حجت‌الاسلام عبداللهی در جلسه دیروز شورای عالی قضایی گفت: ۲۰ نفر از اعضای یک باند شبکه‌ای سازمان‌یافته در حوزه‌های رشا، ارتشا و اعمال نفوذ دستگیر شدند. وی افزود: از این تعداد، ۶ نفر از کارکنان دستگاه قضایی، ۵ نفر از وکلا، ۴ نفر از سردفتران و ۵ نفر نیز از کارشناسان و مشاوران بودند که در بازرسی از اماکن مربوط به این باند تعداد قابل تأملی سکه‌های بهار آزادی، مقداری طلاجات و ارز کشف شد.