دوراهی مقاومت و وادادگی
کابینه دولت لبنان در جلسه دیروز خود، بر سر یک دوراهی سرنوشتساز قرار گرفت: حرکت در مسیر اولویتهای ملی بر پایه ساختاری توافقی یا تن دادن به خواستههای ایالات متحده و رژیم صهیونیستی طبق طرح ارائهشده از سوی واشنگتن. این دوگانه خطرناک، نتیجه فشارهای فزاینده آمریکا و نقضهای مکرر آتشبس توسط رژیم صهیونیستی است؛ فشارهایی که دولت لبنان را وادار کرده طرح «قرار گرفتن تمام سلاحها در اختیار دولت و ارتش» را بررسی کند.
آمریکا وزرای دولت لبنان را تحت فشار شدید قرار داده تا تعهد علنی خود را به خلع سلاح حزبالله اعلام کنند. نگرانی اصلی این است که در صورت عدم پذیرش این طرح، رژیم صهیونیستی ممکن است تجاوزات خود به خاک لبنان را شدت بخشد. در مقابل، حزبالله با صراحت اعلام کرده تسلیم نخواهد شد و تنها راه نجات لبنان را در ادامه مقاومت میداند. فشار ایالات متحده و رقبای داخلی حزبالله برای کنار گذاشتن سلاح، بویژه پس از جنگ سال گذشته با رژیم صهیونیستی، شدت گرفته است؛ جنگی که با ضربات مؤثر حزبالله به تلآویو به آتشبس منتهی شد اما در ادامه، با حمایتهای آمریکا و برخی کشورهای خائن منطقه، موجی از فشارهای سیاسی برای خلع سلاح این جنبش آغاز شد.
* طرح باراک؛ وعدههایی بدون ضمانت
توماس باراک، فرستاده ویژه آمریکا حدود ۲ ماه پیش (ژوئن) طرحی به دولت لبنان پیشنهاد داد که در آن، در ازای خلع سلاح کامل حزبالله، رژیم صهیونیستی حملات خود را متوقف کرده و نیروهای خود را از ۵ نقطه اشغالی در جنوب لبنان خارج کند اما تجربههای پیشین ثابت کرده وعدههای آمریکا بدون ضمانت است؛ همانطور که پیشتر قرار بود واشنگتن و پاریس ضامن آتشبس جنوب لبنان باشند اما در برابر هزاران مورد نقض آن از سوی رژیم صهیونیستی، هیچ اقدامی نکردند.
بر اساس گزارشهای متعدد از رسانههای غربی و عربی، باراک چندینبار به لبنان سفر و تلاش کرده وزرای دولت را به پذیرش فوری این طرح وادارد اما مقامات لبنانی و دیپلماتها هشدار دادهاند چنین تعهد صریحی میتواند لبنان را وارد مرحلهای تازه از تنش داخلی کند؛ مسالهای که نشانههای آن دوشنبه شب در خیابانهای ضاحیه جنوبی بیروت دیده شد.
* موضع قاطع حزبالله
حزبالله لبنان با انتشار یک کلیپ رسمی، بار دیگر بر مخالفت کامل خود با خلع سلاح مقاومت تأکید کرد و نسبت به جلسه مهم دولت به ریاست «نواف سلام» واکنش نشان داد. در واکنش به این فشارها، صدها نفر از مردم لبنان با حضور در خیابانهای ضاحیه جنوبی بیروت، در تجمعی گسترده حمایت خود را از مقاومت اعلام کردند. شرکتکنندگان با در دست داشتن پرچمهای حزبالله و تصاویر رهبران این جنبش، شعارهایی در دفاع از حق مشروع مقاومت سر دادند. این تجمع، پاسخ مردمی به افزایش فشارها برای خلع سلاح حزبالله بود. معترضان، این طرحها را توطئهای صهیونیستی برای تضعیف توان دفاعی لبنان دانسته و بر نقش کلیدی مقاومت در مقابله با تجاوزات تأکید کردند.
بازگشت بحث خلع سلاح حزبالله به صدر گفتوگوهای سیاسی، نشان از تشدید فشارهای منطقهای و بینالمللی برای بازتعریف جایگاه این جنبش در ساختار امنیتی لبنان دارد. در مقابل، حضور پررنگ مردم در حمایت از مقاومت نشان میدهد حزبالله همچنان از پایگاه اجتماعی قابل توجهی برخوردار است. در فضای چندقطبی لبنان، هرگونه اقدام بدون اجماع داخلی میتواند به بیثباتی بیشتر منجر شود و نیازمند راهکاری سیاسی جامع است که هم واقعیتهای میدانی را ببیند و هم حساسیتهای اجتماعی را درک کند.
* تلاش برای یافتن راه میانه
در حال حاضر، چندین گزینه پیش روی دولت لبنان قرار دارد که هدف آنها کاهش سطح تنش در کشور است. یکی از این گزینهها، انتقال پرونده خلع سلاح به شورای عالی دفاع است؛ پیشنهادی که برخی به دلایل مختلف نسبت به آن هشدار دادهاند. منتقدان معتقدند با این انتقال، مسؤولیت سنگین این تصمیم بر دوش «جوزف عون» قرار میگیرد و این اقدام، حاشیه مانور سیاسی لبنان را کاهش داده و عملاً این ابزار فشار مهم را از دست دولت خارج میکند. پیشنهاد دیگر، تشکیل یک کمیته نظامی برای بررسی این پرونده و تعیین سازوکار اجرای آن با ضربالاجل مشخص و بازگرداندن نتیجه نهایی به شورای وزیران برای تصمیمگیری نهایی است. چنین فرمولی میتواند به لبنان زمان بیشتری بدهد و از انفجار اوضاع جلوگیری کند.
در این میان، برخی مخالفان حزبالله با دلبستن به وعدههای آمریکا و اروپا، خواستار پذیرش کامل طرح خلع سلاح شدهاند. طرحی که طبق پیشنهاد رئیسجمهور لبنان، آمریکا سالانه یک میلیارد دلار کمک نظامی و مالی به ارتش لبنان ارائه دهد و در مقابل، رژیم صهیونیستی از برخی مناطق جنوب لبنان خارج شود. همچنین دولت لبنان خواستار مشارکت آمریکا و کشورهای عربی در بازسازی مناطق جنگزده شده اما این کمکها از سوی آمریکا مشروط به خلع سلاح حزبالله شده است؛ پیشنهادی که حزبالله آن را فریبکارانه دانسته و رد کرده است.
* وادادگی در برابر فشار؛ خطر تجزیه
رژیم صهیونیستی بارها اعلام کرده یکی از اهداف استراتژیکش، خلع سلاح حزبالله در لبنان است. این هدف، پس از روی کار آمدن جوزف عون و نواف سلام در ساختار حکومتی لبنان، بیش از پیش پررنگ شده و به مهمترین موضوع تحولات داخلی بدل شده است. سیاستمداران لبنانی بخوبی میدانند سلاح مقاومت، مهمترین ابزار برای حفظ انسجام داخلی و دفاع از خاک کشور در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی و تهدیدات تکفیری است. با این حال، فشار و وابستگی به آمریکا، فرانسه و برخی کشورهای عربی باعث شده برخی جناحها بر پذیرش این طرح اصرار ورزند.
شیخ نعیم قاسم، دبیرکل حزبالله، در آخرین سخنرانی خود، خلع سلاح را به مثابه تضعیف لبنان و تسلیم کامل کشور به اسرائیل دانست و تأکید کرد سلاح مقاومت، تنها ابزار مؤثر برای مقابله با تجاوز است. در چنین شرایطی، حزبالله بار دیگر خواستار بیداری مردم لبنان شده است تا از طرابلس و بعلبک تا بیروت و نبطیه، از موضع ملی مقاومت دفاع کنند. مقاومت، نهتنها ضامن بقای لبنان، بلکه تنها سپر واقعی در برابر فتنهای است که این بار از اتاقهای دربسته واشنگتن بیرون آمده است.
هشدار صریح شیخ نعیم قاسم به جوزف عون: سلاح ما میماند
دبیرکل حزبالله لبنان در سخنانی به مناسبت چهلمین روز شهادت حاج رمضان بشدت به رژیم صهیونیستی درباره ارتکاب حماقت هشدار داد و اینکه امنیت اشغالگران ظرف یک ساعت بر باد خواهد رفت. این سخنرانی که همزمان با جلسه دولت لبنان برای بررسی طرح خلع سلاح حزبالله لبنان بود، پیام مهمی نیز برای اشغالگران داشت.
دبیرکل حزبالله لبنان تاکید کرد: برای ساختن لبنان و برقراری ثبات باید مشارکت و همکاری در راستای وحدت ملی داشته باشیم و اولویتهایی را مدنظر قرار دهیم که متناسب با واقعیت لبنان باشد و تن دادن به قیمومت آمریکایی و دیگری نباشد. حزبالله پایبندی کاملی به توافق آتشبس دارد و آن را نقض نکرده و با دولت همکاری کرده است. وی افزود: اسرائیل توافق را زیرپا گذاشته و هزاران بار آن را نقض کرده است. اسرائیل از این توافق پشیمان شده و دیدگاهش این است که به حزبالله توان تداوم به عنوان یک قدرت در لبنان را میدهد و از این رو به آن پایبند نماند.
شیخ نعیم قاسم اعلام کرد: آمریکا با دیکتههایی آمد تا لبنان، مقاومت و تمام مردم را از قدرت و تواناییشان محروم کند که کاملاً به نفع اسرائیل است. وی افزود: آنچه در سوریه اتفاق افتاد، بشدت بر اقدامات اسرائیل تأثیر گذاشت و از توافق پشیمان شد.
نعیم قاسم با اشاره به دیکتههای باراک، فرستاده آمریکا، به مفاد آن مبنی بر برچیدن ۵۰ درصد زیرساختهای حزبالله ظرف یک ماه اشاره کرد و اینکه عقبنشینی اسرائیل از 3 نقطه در جنوب لبنان به آن منوط شده است. وی این دیکتههای آمریکا را به منزله باز گذاشتن دست رژیم صهیونیستی دانست و گفت: لبنان به دنبال گرفتن توان نظامی لبنان است که در مقاومت تجسم یافته و به دنبال این است ارتش را از دستیابی به سلاحی که بر اسرائیل تاثیرگذار باشد، منع کند.
شیخ نعیم قاسم بیان کرد: ما زیر بار توافق جدید نمیرویم و هر جدول زمانی تحت حملات اسرائیلی را نمیپذیریم. تسلیم شدن در برابر فشارهای خارجی در ازای حمایت مالی روا نیست؛ فایده حمایت مالی اگر ما نوکر شویم، چه سودی دارد. دبیر کل حزبالله لبنان گفت: به نفع اسرائیل است که به سمت حملات گسترده نرود، زیرا مقاومت و ارتش و ملت دفاع خواهند کرد و موشکها به داخل رژیم صهیونیستی اصابت خواهند کرد و امنیتی که طی مدت 8 ماه داشتهاند، ظرف یک ساعت از بین خواهد رفت. وی افزود: اگر سلاحمان را تحویل دهیم، حملات متوقف نخواهد شد و این موضوعی است که مقامات اسرائیلی به صراحت میگویند.
بیانیه وزارتی که از حاکمیت سخن میگوید آیا دست کشیدن از سلاح به خواست اسرائیل و آمریکا و برخی کــشورهای عربی، حاکمیت لبنان را مصــون مــیدارد؟
نعیم قاسم با اشاره به سیاست فریبکاری که آمریکا علیه لبنان و برخی کشورهای عربی در پیش گرفته است، تصریح کرد: بیانیه وزارتی از بازدارندگی درباره متجاوزان سخن میگوید اما کو دولتی که بلا را از سر لبنان دفع کند؟ دفاع از مرزها کجاست؟ اگر میگویید نمــیتوانید، پس بیایید تـــوانمندی را حفظ و تقویت کنیم.