سهمیه طلایی امید
علی وحیدزاده: فوتبال ایران درست در میانه تب‌وتاب نقل‌وانتقالات تابستانی، با قانونی تازه روبه‌رو شده که می‌تواند همه چیز را به هم بریزد؛ قانونی که مستقیماً با تیم ملی امید گره خورده و معادلات باشگاه‌های لیگ برتری را از نو می‌نویسد.
سال‌هاست داستان صعود تیم ملی فوتبال امید ایران به المپیک، به یک قصه تکراری و ناکام بدل شده؛ نیم قرن است نام ایران در فهرست تیم‌های حاضر در این رویداد جهانی دیده نشده. در کنار دلایل فنی و مدیریتی، یکی از مهم‌ترین موانع، عدم همکاری بسیاری از باشگاه‌ها برای در اختیار گذاشتن بازیکنان جوان‌شان بوده است؛ بویژه وقتی اردوهای آماده‌سازی امیدها خارج از روزهای فیفادی برگزار می‌شود و باشگاه‌ها ترجیح می‌دهند نیروهای‌شان را در کوران تمرینات و مسابقات داخلی حفظ کنند.
اما این‌بار فدراسیون فوتبال تصمیم گرفته معادله را عوض کند. «سیدامیرمهدی علوی» سخنگوی فدراسیون، از طرحی پرده برداشته که ترکیبی از تشویق و تنبیه است؛ یک بازی ۲ سر برد یا باخت برای باشگاه‌ها. طبق این طرح، هر تیم لیگ برتری مجاز است ۶ بازیکن سهمیه لیگ برتر در یک فصل به خدمت بگیرد. اگر باشگاهی بازیکنی را برای حضور در تیم امید آزاد کند و او به جمع ۲۳ نفر نهایی برسد، یک سهمیه اضافه نصیب آن باشگاه خواهد شد اما روی دیگر سکه این است که اگر بازیکنی دعوت شود و باشگاه مانع رفتنش شود، یک سهمیه از همان ۶ سهمیه کم می‌شود؛ کم شدنی که می‌تواند حتی مانع ثبت قرارداد خریدهای تازه شود.
تأثیر این قانون بر نقل‌وانتقالات، چیزی شبیه زمین‌لرزه است. در استقلال، حضور ۲ چهره کلیدی تیم امید یعنی «سعید سحرخیزان» و «امیرمحمد رزاقی‌نیا» می‌تواند آبی‌ها را صاحب سهمیه اضافه کند؛ مزیتی که در بازار شلوغ تابستانی، حکم طلا را دارد. پرسپولیس نیز ۴ بازیکن در لیست روانخواه دارد: «محمدحسین صادقی»، «مجتبی فخریان»، «یعقوب براجعه» و «سهیل صحرایی». اگر این ۴ نفر تا پایان راه در جمع امیدها بمانند، سرخ‌ها دست‌کم یک جای خالی بیشتر برای خرید خواهند داشت و این در رقابت سنگین لیگ بیست‌وپنجم، برگ برنده‌ای جدی محسوب می‌شود.
سپاهان که پیش‌تر از حضور «محمد عسکری» در اردوی امید خارج از فیفادی دل خوشی نداشت، حالا احتمالاً با رویی گشاده او را به روانخواه تحویل خواهد داد! چنین تغییر رفتاری دقیقاً همان چیزی است که فدراسیون می‌خواست؛ یعنی واداشتن باشگاه‌ها به هم‌سویی با برنامه‌های تیم ملی امید.
از این پس، نگاه همه مدیران و مربیان به یک فهرست دوخته خواهد شد: لیست نهایی ۲۳ نفره امید روانخواه. هر نامی که در این لیست باشد، نه‌فقط یک امید برای المپیک که یک کارت طلایی برای خرید در بازار است. باشگاه‌ها در این جنگ پنهان، به اندازه موفقیت تیم ملی امید در زمین، به نتیجه فهرست‌نویسی روانخواه هم چشم دوخته‌اند.
با این تصمیم، روند تعامل میان باشگاه‌ها و تیم امید دیگر داوطلبانه و از سر لطف نخواهد بود، بلکه یک الزام عملی و اقتصادی خواهد شد. حتی اضافه شدن تنها یک سهمیه، در بازاری که رقابت بر سر هر مهره ارزشمند به جنگ تمام‌عیار تبدیل شده، می‌تواند سرنوشت یک فصل را تغییر دهد.
علوی در تشریح جزئیات این سیاست گفت: «در حال حاضر هر تیم می‌تواند ۶ بازیکن سهمیه لیگ برتر جذب کند. به ازای هر بازیکنی که در اختیار تیم المپیک قرار دهد، یک سهمیه اضافه می‌شود اما اگر بازیکنی دعوت شد و باشگاه مانع حضورش شد، به همان نسبت از سهمیه کم می‌کنیم».
این مقررات، زمان اجرای خاص خود را هم دارد. تیم ملی امید ایران شهریورماه امسال باید در مرحله مقدماتی المپیک به میدان برود؛ رقابتی که ۱۲ تا ۱۸ شهریور به میزبانی ابوظبی برگزار خواهد شد. ایران در گروهی قرار دارد که میزبان (امارات)، هنگ‌کنگ و گوام هم حضور دارند؛ گروهی که روی کاغذ آسان به نظر می‌رسد اما برای شکستن طلسم نیم‌قرنی، نیاز به تمام توان فنی و روانی تیم خواهد بود.
با در نظر گرفتن فشار سنگین لیگ و فشردگی تقویم، باشگاه‌ها حالا ناچارند بین منافع کوتاه‌مدت خود و امتیاز ویژه بازار نقل‌وانتقالات انتخاب کنند. همکاری کامل با تیم امید، نه‌تنها به سود آینده فوتبال ملی است، بلکه بلافاصله در دفتر نقل‌وانتقالات باشگاه هم به شکل سهمیه اضافه و خریدهای تازه نمود پیدا خواهد کرد. از سوی دیگر، مخالفت با اعزام بازیکنان، ممکن است مثل یک ترمز ناگهانی، تمام برنامه‌های نقل‌وانتقالاتی را متوقف کند.
به این ترتیب، قانون تازه فدراسیون فوتبال، فراتر از یک بخشنامه ساده است؛ یک ابزار فشار هوشمندانه که می‌تواند رفتار باشگاه‌ها را تغییر داده و حتی روند لیگ را تحت تأثیر قرار دهد. اینکه باشگاه‌ها این بازی را چطور پیش خواهند برد، به همان اندازه مهم است که عملکرد امیدها در زمین چمن.
در نهایت، بازار نقل‌وانتقالات امسال نه فقط با پول و مذاکره که با دعوتنامه‌های تیم ملی امید هم داغ خواهد شد. هر تماس روانخواه با یک بازیکن، می‌تواند معنایش یک گام به جلو یا یک گام به عقب برای یک باشگاه باشد. فصل آینده لیگ برتر ایران، با این قانون تازه، شاید همان‌قدر که در مستطیل سبز دیدنی است، در اتاق‌های مذاکره و جلسات پشت پرده هم پرهیجان دنبال شود.