نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی روز چهارشنبه در گفت‌وگویی تلویزیونی با شبکه «i24» آشکارا از حمایت خود از پروژه موسوم به «اسرائیل بزرگ» سخن گفت؛ طرحی که ریشه در تفاسیر توراتی و ایده‌های توسعه‌طلبانه دارد و سال‌هاست در محافل راست‌گرای افراطی رژیم مطرح می‌شود. بنیامین نتانیاهو که این طرح را «یک مأموریت تاریخی و معنوی» توصیف کرد، اعلام داشت از نظر احساسی به این رویا پیوند خورده و آن را وظیفه‌ای نسل به نسل برای یهودیان می‌داند. او همچنین از گفت‌وگو با کشورهای متعددی خبر داد که می‌توانند میزبان فلسطینی‌ها باشند.
این مواضع یادآور سخنان رهبران جنبش صهیونیسم در بیش از یک قرن گذشته و همسو با ادعاهای مؤسساتی چون «مؤسسه تورات و زمین» است که مرزهای «اسرائیل تاریخی» را از رود فرات در شرق تا رود نیل در جنوب ترسیم می‌کند. ریشه این طرح به باورهای یهودی بازمی‌گردد که «سرزمین موعود» را شامل بخش‌های وسیعی از خاورمیانه می‌داند.
نقشه‌ای که نتانیاهو و حامیانش به آن استناد می‌کنند، شامل تمام فلسطین تاریخی، لبنان، اردن، بیش از ۷۰ درصد سوریه، نیمی از عراق، یک‌سوم عربستان سعودی، یک‌چهارم مصر و بخشی از کویت است. در سال‌های اخیر این ایده نخستین‌بار سال ۲۰۱۶ توسط بزالل اسموتریچ، رهبر حزب «خانه یهودی»، وزیر دارایی فعلی رژیم و عضو وقت کنست مطرح شد. او در یک مصاحبه تلویزیونی خواستار گسترش مرزهای اسرائیل تا دمشق و تسلط بر بخش‌هایی از 6 کشور عربی شد. اسموتریچ که اکنون وزیر دارایی و عضو حزب «صهیونیسم دینی» است، مارس ۲۰۲۳ نیز در پاریس نقشه «سرزمین اسرائیل» شامل فلسطین تاریخی و اردن را به نمایش گذاشت. پروژه «اسرائیل بزرگ» از زمان نخست‌وزیری مناخیم بگین در حزب لیکود به یک خط‌مشی سیاسی بدل شد و با استفاده از نام‌های توراتی همچون «یهودا و سامره» برای کرانه باختری، زمینه استقرار یهودیان در این مناطق را فراهم کرد.
* موج محکومیت‌های عربی و بین‌المللی
اظهارات اخیر نتانیاهو با واکنش شدید کشورهای عربی مواجه شد.
عربستان سعودی: وزارت خارجه این کشور طرح «اسرائیل بزرگ» را محکوم و آن را نمونه‌ای از سیاست‌های توسعه‌طلبانه رژیم صهیونیستی دانست. ریاض به جامعه بین‌الملل درباره پیامدهای نقض قوانین بین‌المللی هشدار داد.
اردن: امان اظهارات نتانیاهو را «تحریک‌آمیز و خطرناک» خواند و تأکید کرد این گفته‌ها تهدیدی علیه حاکمیت کشورها و مغایر منشور ملل متحد است. وزارت خارجه اردن این مواضع را بازتاب‌دهنده بحران و انزوای کابینه نتانیاهو در بحبوحه جنگ علیه غزه دانست.
عراق: وزارت خارجه عراق این اظهارات را نقض آشکار حاکمیت کشورها و نمونه‌ای از توسعه‌طلبی دانست و خواستار اقدام مؤثر عربی و بین‌المللی برای مقابله با سیاست‌های تجاوزکارانه اسرائیل شد.
* واکنش گروه‌های فلسطینی
گروه‌های مقاومت فلسطینی این سخنان را نه صرفاً موضع شخصی نتانیاهو، بلکه اعلام رسمی یک پروژه استعماری توراتی توصیف کرده و واکنش شدیدی به این طرح نشان دادند. واکنش گروه‌های فلسطینی نیز شامل موارد رسمی زیر است.
- جنبش فتح این طرح را تهدیدی مستقیم علیه هویت ملی فلسطین و امنیت کشورهای عرب دانست و هشدار داد ادامه آن منطقه را به جنگی ویرانگر می‌کشاند.
- جبهه مردمی برای آزادسازی فلسطین آن را بخشی از برنامه درازمدت برای سلطه بر سرزمین‌های عربی با حمایت آمریکا خواند.
- جنبش مجاهدین فلسطین این دیدگاه را بازتاب تفکر توسعه‌طلبانه‌ای دانست که کل امت عربی و اسلامی را هدف گرفته است.
- جنبش الاحرار فلسطین این سخنان را «سیلی بیدارباش» برای دولت‌های عرب خواند و خواستار بازنگری در توافقات صلح و توقف روند عادی‌سازی روابط شد.
* واکنش اعراب منطقه در شبکه‌های اجتماعی
انتشار این اظهارات نتانیاهو موجی از انتقادات به آن را در جهان عرب به راه انداخت. بسیاری از کاربران این مواضع را همسو با سیاست‌های میدانی رژیم صهیونیستی، از جمله شهرک‌سازی در کرانه باختری و الحاق اراضی ارزیابی کردند. شماری نیز آن را «پیامی تهدیدآمیز» به جهان عرب و «سیلی» به حامیان عادی‌سازی روابط دانستند.
در بخش دیگری از گفت‌وگو، نتانیاهو از تمایل خود به اجرای بخشی از طرح «دونالد ترامپ» خبر داد که شامل «مهاجرت داوطلبانه» جمعیت بزرگی از ساکنان غزه است.
او تصریح کرد باید ابتدا به ساکنان فرصت خروج داد و سپس باقیمانده نیروهای مقاومت را با «تمام قوا» هدف قرار داد. اظهارات نتانیاهو در حالی مطرح می‌شود که رژیم صهیونیستی از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ جنگی گسترده را علیه غزه آغاز کرده و همزمان حملات و تهدیدات خود را متوجه سوریه، لبنان و سایر کشورهای منطقه کرده است؛ روندی که به گفته منتقدان، بخشی از راهبرد عملیاتی برای تحقق «اسرائیل بزرگ» است.