عباس عراقچی در گفتوگویی با خبرگزاری دولت، مطالبی را درباره مذاکرات آتی با اروپا، ساختار و روند تصمیمگیری در مورد مذاکرات در کشور، نوع همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی و همینطور مذاکره با اروپا مطرح کرد.
* هم جنگ، هم مذاکره
وزیر امور خارجه درباره ذات مذاکره و جنگ گفت: در برخی موقعیتها باید بجنگید؛ اگر نجنگید، به اصطلاح باختهاید و منافع کشور را نادیده گرفتهاید. در برخی شرایط نیز نباید جنگید، چراکه در این صورت، هزینهای غیرضروری به کشور تحمیل میشود. در بعضی مواقع باید مذاکره کرد و مشکلات کشور را از طریق مذاکره حل کرد و گاهی هم نباید مذاکره کرد؛ مخصوصاً زمانی که مذاکره ممکن است به تسلیم، خواری، یا زیر سؤال رفتن عزت یک کشور بینجامد.
* آژانس، آژانس سابق نیست
وزیر امور خارجه گفته است همکاری جدید با آژانس قطعاً مشابه گذشته نخواهد بود و اگر روزی نظام تصمیم بگیرد از انپیتی خارج شود، این کار را انجام خواهد داد. یا درباره مذاکره با آمریکا میگوید آمریکاییها هنوز به نقطهای نرسیدهاند که وارد یک مذاکره برابر شوند. اگر هم دنبال مذاکره هستند، میخواهند چیزی را که در صحنه نظامی نتوانستند به دست آورند، پشت میز مذاکره بگیرند که نخواهند توانست. عراقچی تصریح میکند وارد چنین مذاکرهای نخواهیم شد. از نظر او این مذاکره نیست. عراقچی تلویحاً به دیپلماسی دوران جنگ نمره قبولی میدهد، چرا که از نظر او توانست دامنه جنگ را محدودتر از آن چیزی که میتوانست باشد، نگه دارد و البته او نیز همچون سلف شهیدش دکتر حسین امیرعبداللهیان معتقد است فقط دیپلماسی نیست که میتواند جلوی جنگ را بگیرد. مجموعه قدرتهای یک کشور است که بازدارندگی ایجاد میکند.
* وزارت امور خارجه، مجری؛ شعام، طراح
عباس عراقچی همچنین گفت تصمیمگیری درباره مذاکرات در شورایعالی امنیت ملی صورت میگیرد و اجرا با وزارت امور خارجه است: «در اجرا وزارت امور خارجه طراحی میکند که با چه کسی، چگونه و کجا مذاکره شود و استراتژی مذاکره چیست؛ از کجا شروع کنیم و به کجا برسیم. در این زمینه ممکن است کسی از ما ایراد بگیرد یا نگیرد؛ نقطه قوت و ضعف ما در اجراست اما اینکه سیاست کلی چه باشد، در چه محدودهای میتواند حرکت کند، از کجا جلوتر نرود و از کجا عقبتر نیاید، همه در شورای عالی امنیت ملی تصمیمگیری میشود».
* اروپا و پایان دیپلماسی
اگرچه مصاحبه سیدعباس عراقچی با ایرنا نزدیک به ۷۰ دقیقه است و این میزان در عرف رسانهای، مصاحبه تفصیلی به شمار نمیرود اما تنوع محتواها و موضوعاتی که وزیر امور خارجه به آنها پرداخته، در خور توجه است، از هستهای تا منطقهای، از مسائل جهانی تا سؤالاتی که ممکن است بر معیشت مردم هم اثرگذار باشد، مثل احتمال فعالسازی اسنپبک. عراقچی درباره فعالسازی مکانیسم ماشه هم گفت که بازگشت قطعنامههای پیشین شورای امنیت آن اثر سابق را ندارد و البته اروپاییها از آنجا که موضوع «غنیسازی صفر» را دنبال کردهاند، دیگر عضو برجام نیستند و حق استفاده از اسنپبک را ندارند.
با این حال، از نظر وزیر امور خارجه «بازگشت به فصل هفتم منشور ملل متحد یا احتمال بازگشت تحریمهای تسلیحاتی، موضوعات مهمی است و نباید اجازه دهیم چنین روندی طی شود. در این زمینه تلاشهایی نیز در حال انجام است. با این حال، اروپا باید بداند اگر چنین اقدامی انجام دهد، ما را در موقعیت دشواری قرار نمیدهد».
چین: هیچ توجیهی برای فعالسازی اسنپبک وجود ندارد
مخالفت قاطع پکن با پسگشت
نمایندگی چین در سازمان ملل در یادداشتی مخالفت قاطع خود را با تهدید برخی کشورها برای فعالسازی سازوکار «بازگشت خودکار تحریمها» (اسنپبک) در چارچوب قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل اعلام کرد.
این یادداشت با تأکید بر حق ایران برای بهرهبرداری صلحآمیز از انرژی هستهای به عنوان عضو معاهده انپیتی، خواستار پایبندی همه طرفها به گفتوگو، احترام متقابل و یافتن راهحلهایی شد که نگرانیهای مشروع جامعه بینالمللی را پاسخ دهد.