محسن حسین‌پور: در مقابل اقدام اروپا برای فعالسازی مکانیسم ماشه، باید یک واکنش سخت نشان داد. اروپایی‌ها تصور می‌کنند طی یک ماه آینده و تا زمان اعلام رسمی فعال شدن مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌ها علیه ایران می‌توانند ایران را وادار به پذیرش شروط خود از جمله دسترسی به تاسیسات هسته‌ای بمباران شده؛ همچنین ذخایر اورانیوم غنی‌شده 60 درصد ایران کنند.
این یک واقعیت است که اروپایی‌ها تصور می‌کنند حتی اگر شدیدترین واکنش را در مقابل ایران اتخاذ کنند، ایران هیچ‌گاه به سمت شدیدترین واکنش نخواهد رفت. این بار اما ایران باید این محاسبه و تصور غلط اروپایی‌ها را تغییر دهد.
ایران باید به طرف اروپایی در عمل نشان دهد متناسب با اقدام اروپایی‌ها واکنش نشان خواهد داد. اقدام اروپایی‌ها در شروع فرآیند فعالسازی مکانیسم ماشه، یک ضربه جدی به مذاکرات است، لذا باید با این واقعیت مواجه شوند که اقدام‌شان به مذاکرات آسیب وارد کرده است.
واقعیت این است که تاکنون طرف آمریکایی، اروپایی و صهیونیست، کمترین ملاحظه‌ای در تقابل با ایران نداشته‌اند. آنها هر اقدامی را که از دست‌شان برمی‌آمد علیه ایران انجام دادند. در مقابل اما ایران همچنان نشان داده است ملاحظاتی برای واکنش و عکس‌العمل متناسب با اقدام آمریکا و اروپا دارد. به نظر می‌رسد این یک خطای محاسباتی است. ایران باید به طرف اروپایی نشان دهد در مقابل هر اقدامی از ناحیه آنها، ایران واکنش متناسب و متقابل انجام خواهد داد، بویژه اروپایی‌ها باید این واقعیت را کاملا بفهمند که ایران آماده انجام چیزی است که آنها تاکنون محاسبه نکرده‌اند.
در همین راستا شنیده شده مجلس شورای اسلامی می‌خواهد در مقابل اقدام غیرقانونی و غیرحقوقی تروئیکای اروپا برای فعالسازی مکانیسم ماشه، طرحی ۳ فوریتی در دستورکار قرار دهد که مهم‌ترین مفاد آن خروج از NPT و همین‌طور خروج از پروتکل الحاقی است. در این طرح همچنین قید شده تمام نظارت‌های آژانس بر برنامه هسته‌ای ایران پایان می‌یابد.
در صورتی که این طرح ۳ فوریتی در دستور کار مجلس قرار گیرد؛ هفته جاری در صحن به رای گذاشته خواهد شد. در صورت تصویب این طرح و تایید آن در شورای نگهبان، وزارت امور خارجه و سازمان انرژی اتمی موظفند ظرف یک هفته گزارش اجرای آن را به مجلس ارائه کنند.
این اقدام نمایندگان تاثیر بسیار زیادی بر روند برنامه هسته‌ای ایران و همین‌طور آرایش سیاسی آمریکا و ۳ کشور اروپایی علیه ایران خواهد گذاشت.
برخی نکات مهم این اقدام مجلس عبارت است از:
۱- این اقدام مجلس نشان می‌دهد برخلاف تصورات و القائات غرب، ایران از موضع قدرت وارد مذاکرات شده است. هم قبل از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه و هم پس از آن، مبنای سیاست‌های و اقدامات آمریکا و ۳ کشور اروپایی علیه ایران، انگاره و تصور ضعیف شدن ایران بود. با این حال اما هم در جنگ مشخص شد تصورات آنها در اصل تخیلات بوده و هم اینک با این طرح مجلس، یک بار دیگر متوجه شده‌اند ایران هم دارای کارت‌های زیادی است و هم با در نظر گرفتن همه جوانب، دست به چنین اقدامی می‌زند.
۲- ایران دست ۳ کشور اروپایی را خوانده است. با فعال‌شدن مکانیسم ماشه، ۳ کشور اروپایی دیگر هیچ‌گونه ابزار اعمال فشار بر ایران ندارند. به همین خاطر است که خود ۳ کشور اروپایی پیشنهاد تمدید قطعنامه ۲۲۳۱ را به ایران داده‌اند. اگرچه بهانه آنها، وقت دادن به دیپلماسی و مذاکره است اما واقعیت این است که آنها نمی‌خواهند آخرین کارت خود برای فشار بر ایران را از دست بدهند. این واقعیت حالا به نقطه ضعف ۳ کشور اروپایی تبدیل شده است. طرح ۳ فوریتی مجلس شورای اسلامی نیز ناظر بر همین واقعیت است. با خروج ایران از NPT و پروتکل الحاقی، عملا دسترسی آژانس به تاسیسات هسته‌ای ایران از بین می‌رود. هر نوع مذاکره با آمریکا و ۳ کشور اروپایی نیز منع می‌شود. به عبارتی آنها نسبت به برنامه هسته‌ای ایران کور می‌شوند. ضمن اینکه هیچ اهرم فشاری برای جلوگیری از این اقدام یا تجدیدنظر ایران در تغییر مفاد این طرح نیز ندارند. بدون تردید این یک کابوس برای ۳ کشور اروپایی خواهد بود. گزینه نظامی نیز دیگر به عنوان یک ابزار تهدید به حساب نمی‌آید. طرح ۳ فوریتی مجلس که در صورت فعالسازی مکانیسم ماشه، تبدیل به قانون و اجرایی می‌شود، استفاده درست از همین نقطه ضعف و هراس تروئیکای اروپاست. البته ایران استدلال‌های منطقی دیگری نیز دارد: چرا ایران باید در معاهده‌‌ای بماند که تکالیف آن را مو به مو انجام داد اما از مواهب آن برخوردار نشد؟
۳- تروئیکای اروپا برای فعالسازی مکانیسم ماشه، به شورای امنیت نامه نوشته است. طبق مفاد بند اسنپ‌بک در برجام، پس از آنکه این اقدام آنها در دستور کار شورای امنیت قرار گرفت، یک ماه فرصت وجود دارد که مکانیسم ماشه فعال شود و قطعنامه‌های تحریمی شورای امنیت علیه ایران اعمال شود. اروپایی‌ها اکنون تلاش می‌کنند این بازه زمانی یک ماهه را به عنوان یک اهرم فشار بالای سر ایران نگه دارند و در مذاکرات فی‌مابین، امتیازات مورد نظر خود را از تهران بگیرند. ایران نیز در مقابل این اهرم فشار، یک اهرم فشار قرار داده است؛ طرح مجلس. در واقع طرح مجلس نیز یک بازه زمانی یک ماهه دارد و زمانی اجرا می‌شود که مکانیسم ماشه فعال شود. به همین خاطر می‌توان گفت یکی از کارکردهای مهم طرح ۳ فوریتی مجلس، خنثی‌سازی اهرم فشار فعالسازی مکانیسم ماشه است. به عبارتی در پشت میز مذاکره، نمایندگان ایران به نمایندگان انگلیس، فرانسه و آلمان گوشزد می‌کنند فعالسازی مکانیسم ماشه، چه عواقبی برای این کشورها به همراه خواهد داشت. قطعا این طرح مجلس، یک برگ موثر برای تیم مذاکره‌کننده ایرانی است.
۴- مجلس با این طرح به طرف مقابل هشدار می‌دهد خروج از NPT و پروتکل الحاقی، به مثابه یک نقطه عطف در سیاست‌ها و رفتار هسته‌ای ایران خواهد بود. ایران وارد یک دوره جدید در نحوه مواجهه با غرب می‌شود و ممکن است این موضوع باعث تجدیدنظر در بسیاری سیاست‌های ایران شود. در واقع ایران با این اقدام، به غرب نشان می‌دهد آماده است تا انتهای این مسیر را بپیماید.
یادداشت
دست ایران روی ماشه
ارسال نظر
پربیننده
تازه ها