ابوعبیده، صدای مقاومت

مهدی بختیاری: در میان فرماندهان و مسؤولان حماس (چه در شاخه سیاسی و چه نظامی) ابوعبیده یک نماد و یک برند است.
در جمله بالا از فعل «است» استفاده کردم، چون هنوز حماس به طور رسمی خبر شهادت او را تایید نکرده و تا زمان نگارش این یادداشت اخبار از منابع رژیم صهیونیستی اعلام شده است.
وزیر جنگ رژیم اشغالگر (اسرائیل کاتس) رسماً شهادت ابوعبیده را تایید کرده و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم نیز با هیجان از این عملیات ترور سخن گفته است.
طبیعی هم هست زدن ابوعبیده برای آنها به اندازه زدن فرمانده قسام (شاخه نظامی حماس) اهمیت داشته باشد.
ابوعبیده سخنگوی قسام است ولی نقشی فراتر از آن دارد. بیش از 2 دهه حضور در این مسؤولیت او را به مغز متفکر رسانه‌ای و عملیات روانی حماس بویژه در جنگ اخیر تبدیل کرده است.
فیلم‌ها، واکنش‌ها، اخبار، سخنرانی‌ها و اعلام مواضع ابوعبیده هر کدام فراتر از سطح انتظار از یک گروه کوچک چریکی با امکانات کم در یک باریکه محدود آن هم تحت محاصره و اشغال است و حماس نشان داد همان‌طور که در جنگیدن با دشمن تا دندان مسلح خود در این جغرافیای کوچک آن هم طی ۲ سال، نابغه است، در عملیات روانی و جنگ رسانه‌ای نیز این نبوغ را دارد و خب! یک پای مهم این توانمندی شخص ابوعبیده است؛ جوانی 40 ساله متولد 11 فوریه 1985 در شهر غزه که خانواده‌اش پیش از نکبت تشکیل رژیم صهیونی، در حومه عسقلان (اشکلون) ساکن بودند و در جریان جنگ 1948 آواره شدند و به غزه آمدند.
مدرک کارشناسی ارشدش در رشته علوم اسلامی را از دانشگاه اسلامی غزه گرفت و بیش از ۲ دهه است مسؤولیت سخنگویی گردان‌های شهید عزالدین قسام (شاخه نظامی حماس) را برعهده دارد.
ابوعبیده در انتفاضه دوم بیشتر شناخته شد و در سال‌های پس از آن، تا جنگ‌های 2014 و بویژه از 7 اکتبر 2023 بیش از همه فرماندهان حماس در مقابل دوربین‌ها قرار گرفت اما با شمایلی که خاص خودش بود و همین شمایل او را به نمادی از حماس در اذهان عمومی تبدیل کرد.
او با ادبیاتی صریح و تهدیدآمیز، تصاویر رسانه‌ای قدرتمندی خلق کرد و در بین هواداران مقاومت، بویژه در جهان عرب، به «ألمُلّثم» (چهره پوشیده) مشهور شد که نماد مقاومت و پایداری برابر تجاوز رژیم است.
ابوعبیده هدایت و مدیریت رسانه‌ای - تبلیغاتی گردان‌های قسام را بر‌عهده دارد و در واقع «شخصیت مرکزی کمپین رسانه‌ای قسام» است.
آمریکایی‌ها او را یکی از مسؤولان بخش تأثیرگذاری سایبری گردان‌های قسام می‌دانند و آوریل 2024 نامش را در لیست تحریم‌های خزانه‌داری ایالات متحده قرار دادند.
ترور ابوعبیده و تلاش برای به شهادت رساندن او البته یکی از مهم‌ترین اهداف اسرائیل از ابتدای جنگ بوده بویژه بعد از ماجرای تبادل تعدادی از اسرا در چند ماه قبل که هر بار تکرار آن، رژیم و مقاماتش را بیش از پیش عصبانی می‌کرد.
شکل اجرای منحصربه‌فرد عملیات تبادل، بخشی از توانمندی‌ها و نبوغ ابوعبیده و تیمش بود که صحنه را طوری می‌چیدند که شکل اجرای آن گاهی اهمیتی بیش از نفس تبادل پیدا می‌کرد به طوری که در همان مقطع بارها اسرائیلی‌ها عصبانیت خود را نشان دادند و حتی حاضر بودند برای اینکه جلوی این ماجرا را بگیرند، قید تبادل را هم بزنند.
وقتی تصاویر اسرا با صدای او منتشر می‌شد، جامعه صهیونیست‌ها تحت فشار روانی قرار می‌گرفت.
پیام‌هایش همزمان به ۲ مخاطب می‌رسید؛ فلسطینیان برای تقویت روحیه، اسرائیلی‌ها برای ایجاد هراس. به همین دلیل، دستگاه امنیتی اسرائیل از مدت‌ها پیش دنبال او بوده و ترور ابوعبیده برای تل‌آویو همان‌قدر ارزش دارد که ترور یک فرمانده میدانی. همان‌طور که گفته شد، از زمان جنگ‌های غزه، بویژه از سال 2014 به بعد، ابوعبیده فراتر از یک سخنگو بوده است. او توانسته با شمایل منحصربه‌فردش که صورتش را با چفیه قرمز فلسطینی می‌پوشاند و آن سربند قسام که بر سرش می‌بندد و نیز لحن خاصش که تکرار جملات کلیدی و استفاده از واژگان دینی - حماسی است، در ذهن مردم تصویرسازی کند. این شیوه سخن گفتن باعث شده پیام‌های قسام نه فقط یک خبر صرف نظامی، بلکه بیانیه‌ای با بار روانی باشد.
مثلا وقتی او با لحنی آرام ولی تهدیدآمیز می‌گوید: «العدو سيدفع ثمناً باهظاً» (دشمن بهای سنگینی خواهد پرداخت)، این جمله در رسانه‌های عرب و شبکه‌های اجتماعی مثل یک شعار فراگیر بازنشر می‌شود. چند ماه قبل که «ابوحمزه» سخنگوی شاخه نظامی جنبش جهاد اسلامی فلسطین ترور شد و به شهادت رسید، همه می‌دانستند ابوعبیده هم در صدر لیست ترور قرار دارد، همان‌طور که محمد ضیف و برادران سنوار و مروان عیسی و بقیه بودند. حالا همه آنها شهید شده‌اند اما مردم غزه و مقاومت فلسطینی در غزه همچنان مثل روز اول می‌جنگند. ضربات سختی که در هفته‌های اخیر به ارتش صهیونیستی در خان‌یونس و رفح و حی زیتون و جبالیا و جای‌جای نوار غزه وارد شد، نشان می‌دهد مقاومت همچنان پویا و زنده است و به قول مرحوم ابوالفضل سپهر «گردان هنوز روی پاست» هرچند این گردان تنها می‌جنگد، دشمنانش بدترین موجوداتند و دوستانش و هم‌دینان و هم‌نژادهایش او را تنها گذاشته‌اند.