تردید طلایی

گروه اقتصادی: بازارهای طلای جهان با نوسانات شدید و سیگنال‌های متناقض اقتصادی مواجه شده است، این مساله بار دیگر سرمایه‌گذاران را با تردید مواجه کرده. در واقع ثبت رکوردهای تاریخی در بازار جهانی و همزمان عقب‌نشینی قیمت‌ها، نشان‌دهنده ورود این فلز گرانبها به مرحله‌ای از تردید و انتظار است؛ مرحله‌ای که در آن داده‌های اشتغال آمریکا، سیاست‌های پولی فدرال رزرو و تحولات ژئوپلیتیک، مسیر آینده آن را رقم خواهند زد. در همین حال، بازار داخلی ایران برخلاف روند جهانی، با کاهش قیمت‌ها و رکود معاملات روبه‌رو شده است؛ واگرایی‌ای که بار دیگر نقش تعیین‌کننده نرخ ارز و سطح تقاضا را در شکل‌گیری قیمت‌ها برجسته می‌کند.  درواقع قیمت جهانی طلا پس از ثبت سقف تاریخی ۳۵۷۹ دلاری، با افت بیش از ۲۰ دلار مواجه شد و تا سطح ۳۵۳۸ دلار و ۹۰ سنت عقب نشست. در برخی معاملات، حتی کف ۳۵۱۳ دلار و ۴۰ سنت نیز لمس شد. این اصلاح قیمتی، در پی یک دوره صعودی ممتد از ماه مارس، نشان‌دهنده احتیاط سرمایه‌گذاران در آستانه انتشار داده‌های مهم بازار کار ایالات متحده است.
با وجود این عقب‌نشینی، طلا همچنان در نزدیکی بالاترین سطوح تاریخی خود معامله می‌شود. تنش‌های سیاسی، از جمله تلاش دولت ترامپ برای تجدیدنظر در رأی دادگاه درباره تعرفه‌های جهانی و احتمال ورود پرونده به دیوان عالی، بر نااطمینانی‌های بازار افزوده‌ است. همچنین نگرانی‌ها درباره استقلال فدرال رزرو و رشد بدهی‌های دولت آمریکا، همچنان به ‌عنوان محرک‌های تقاضا برای طلا عمل می‌کنند.
داده‌های اقتصادی اخیر نیز بر این روند تأثیرگذار بوده‌ است. کاهش غیرمنتظره فرصت‌های شغلی در ماه جولای، نشانه‌ای از ضعف بازار کار تلقی شده و احتمال کاهش نرخ بهره در نشست سپتامبر فدرال رزرو را افزایش داده است. این چشم‌انداز، جذابیت طلا را به ‌عنوان دارایی امن و ضدتورمی تقویت کرده است. اکنون نگاه‌ها به گزارش‌های اشتغال فدرال‌رزرو پیش ‌رو دوخته شده است. این اطلاعات می‌توانند مسیر آینده سیاست پولی آمریکا را روشن‌تر کرده و بر روند قیمت طلا اثرگذار باشند.
در یک نگاه بلندمدت، عملکرد طلا در سال جاری چشمگیر بوده است. از ابتدای سال تاکنون، قیمت این فلز گرانبها حدود ۴۰ درصد رشد کرده است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند با تداوم سیاست‌های تسهیلی، ضعف احتمالی دلار و تنش‌های ژئوپلیتیک، روند صعودی طلا همچنان ادامه‌دار خواهد بود.
پیش‌بینی‌ها از سوی مؤسسات مالی معتبر نیز این چشم‌انداز را تأیید می‌کنند. طبق برآوردهای جدید، قیمت طلا تا پایان سال میلادی می‌تواند به محدوده ۳۷۰۰ دلار نزدیک شود و در صورت تشدید بحران‌های مالی یا سیاسی، حتی سطوح بالاتر نیز دور از انتظار نخواهد بود. در چنین فضایی، طلا همچنان جایگاه خود را به‌عنوان پناهگاه امن سرمایه حفظ کرده و نقش کلیدی در سبد دارایی‌های جهانی ایفا می‌کند.
 بررسی وضعیت داخلی ایران نشان می‌دهد با وجود رشد قابل ‌توجه قیمت اونس در بازارهای بین‌المللی، بازار داخلی طلا و سکه مسیر متفاوتی را طی کرده است. نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران، در ارزیابی هفته منتهی به ۱۴ شهریورماه، از نوسانات افزایشی در بازار جهانی و همزمان کاهش قیمت‌ها در بازار داخلی خبر داد.
بر اساس اظهارات وی، قیمت هر اونس طلا در بازار جهانی طی هفته گذشته با رشد ۱۰۲ دلاری به ۳۵۴۹ دلار رسید؛  افزایشی که به گفته کارشناسان، تا حدی فراتر از انتظارات بود و تحت تأثیر عوامل ژئوپلیتیک و انتظارات پولی در آمریکا رخ داد. با این حال، در بازار داخلی ایران روندی معکوس مشاهده شد. در بازار دیروز، سکه‌ها نیز با افت محسوس قیمت همراه بودند. سکه تمام طرح جدید با کاهش 2.5 میلیون تومانی به ۹۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید و سکه طرح قدیم نیز با افت 2.4 میلیون تومانی، در سطح ۸۶ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان معامله شد. سایر قطعات سکه از جمله نیم‌سکه، ربع‌سکه و سکه گرمی نیز کاهش‌هایی بین ۴۰۰ هزار تا 2.1 میلیون تومان را تجربه کردند.
کاهش یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومانی حباب سکه باعث شده احتمال افت قیمت تقویت شود. این روند کاهشی در نتیجه رکود معاملات، کاهش تقاضا و افت نسبی نرخ ارز در بازار داخلی رخ داد. همچنین نبود تقاضای مؤثر در بازار باعث شده قیمت‌ها با وجود افت جزئی اونس جهانی جهانی، در داخل کشور کاهش زیادی داشته باشد.
درباره تاثیر طرح حراج سکه بر بازار طلا، رئیس اتحادیه معتقد است: «این فروش‌ها به ‌صورت مزایده‌ای انجام می‌شود و قیمت‌ها ثابت نیستند. هر فرد می‌تواند تا سقف ۵ قطعه خرید کند، که می‌تواند به مصرف‌کنندگان واقعی کمک کند. با این حال، به دلیل ماهیت حراج، قیمت‌ها معمولاً به نرخ بازار نزدیک می‌شوند و تأثیر قابل‌توجهی بر کاهش یا افزایش قیمت‌ها ندارند».
در مجموع، آنچه در هفته گذشته بیشترین اثر را بر بازار داخلی گذاشت، افت چند دلاری نرخ ارز بود که موجب شد بازار طلا و سکه در ایران برخلاف روند جهانی، مسیر کاهشی را طی کند. این واگرایی میان بازار جهانی و داخلی، بار دیگر نشان داد متغیرهای داخلی از جمله نرخ ارز و سطح تقاضا، نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌گیری قیمت‌ها دارد، حتی  در برابر موج‌های صعودی جهانی.
با توجه به تحولات اخیر در بازارهای جهانی و داخلی، روند قیمت طلا در هفته‌های آینده در مقطعی حساس قرار گرفته است. در بازار جهانی، طلا پس از ثبت رکورد تاریخی ۳۵۷۸ دلار و ۶۰ سنت، وارد فاز اصلاحی شد و به محدوده ۳۵۳۸ دلار و ۹۰ سنت عقب‌نشینی کرد. با وجود این کاهش، عوامل بنیادی همچنان از قیمت‌های بالا حمایت می‌کنند؛ از جمله احتمال کاهش نرخ بهره توسط فدرال رزرو، افزایش خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی آسیا و ضعف نسبی دلار آمریکا. این عوامل می‌توانند در صورت تداوم، قیمت طلا را در محدوده ۲۴۴۰ تا ۲۵۰۰ دلار تثبیت کنند و حتی در صورت بروز شوک‌های اقتصادی یا ژئوپلیتیک، زمینه‌ساز جهش‌های جدید باشند.
در بازار داخلی ایران اما مسیر طلا و سکه متفاوت از بازار جهانی دنبال شده است. به‌رغم رشد بیش از ۱۰۰دلاری اونس جهانی، قیمت انواع سکه و طلا در بازار داخلی کاهش یافت. این واگرایی عمدتاً ناشی از افت نرخ ارز و رکود معاملات بوده است. به گفته نادر بذرافشان، رئیس اتحادیه طلا و جواهر تهران، نبود تقاضای مؤثر و کاهش چنددلاری نرخ ارز باعث شد بازار داخلی برخلاف روند جهانی، کاهشی و بدون التهاب باقی بماند.
در هفته‌های آینده، اگر نرخ ارز در محدوده فعلی تثبیت شود و تقاضا همچنان پایین بماند، قیمت هر گرم طلای ۱۸ عیار ممکن است در بازه 8.4 تا 8.6 میلیون تومان نوسان داشته باشد و سکه تمام بهار آزادی طرح جدید نیز در محدوده ۹۰ تا ۹۳ میلیون تومان باقی بماند اما در صورت بازگشت تقاضا یا افزایش نرخ ارز، بویژه همزمان با رشد جهانی طلا، بازار داخلی می‌تواند مجدداً با موجی از افزایش قیمت مواجه شود.
در مجموع، طلا همچنان در موقعیتی دوگانه قرار دارد: در سطح جهانی به ‌عنوان پناهگاه امن در برابر ریسک‌های اقتصادی و در بازار داخلی به ‌عنوان شاخصی از انتظارات ارزی و روانی. هفته‌های پیش ‌رو، با انتشار داده‌های اشتغال آمریکا و تصمیمات پولی فدرال رزرو، می‌تواند جهت‌گیری جدیدی برای این فلز گرانبها رقم بزند و مسیر آن را در هر ۲ بازار تعیین کند.