گروه بین‌الملل: جلسه هیات دولت لبنان عصر جمعه در کاخ بعبدا، با موضوع بررسی پرونده حساس «انحصار سلاح در دست دولت»، با تنش همراه شد.
حضور «رودولف هیکل» فرمانده ارتش لبنان برای ارائه طرح جمع‌آوری سلاح، موجب شد ۴ وزیر وابسته به امل و حزب‌الله شامل محمد حیدر (وزیر کار)، رکان ناصرالدین (وزیر بهداشت)، یاسین جابر (وزیر دارایی) و تمارا الزین (وزیر محیط زیست) در اعتراض، جلسه را ترک کنند. پیش‌تر در جلسه ۵ آگوست، هیات وزیران لبنان تحت فشار «تام باراک»، فرستاده ویژه آمریکا و در غیاب وزرای شیعه، طرحی برای خلع سلاح حزب‌الله تصویب کرده بود که واکنش شدید احزاب شیعه را به دنبال داشت.
شیخ نعیم قاسم، دبیرکل حزب‌الله، در سخنرانی اربعین در شهر بعلبک، این تصمیم دولت را «بسیار خطرناک» توصیف کرد و گفت: «دولت در حال خدمت به طرح اسرائیل است و وظیفه‌اش ساختن کشور است، نه واگذاری آن به دشمن. هرگونه فتنه و ویرانی لبنان بر عهده دولت خواهد بود».
علی عمار، نماینده حزب‌الله در پارلمان لبنان نیز در گفت‌وگو با شبکه المنار تأکید کرد: «سلاح حزب‌الله جز خداوند برای کسی قابل گرفتن نیست و هر کسی بخواهد آن را خلع کند، فاقد مشروعیت است. خلع سلاح مقاومت تنها با جان دادن مجاهدان آن ممکن است و هیچ‌کس نمی‌تواند آن را به زور تحمیل کند». او همچنین هشدار داد تلاش برای ایجاد شکاف بین ارتش لبنان و مقاومت بی‌نتیجه خواهد بود. همچنین «حسن عزالدین» عضو فراکسیون وفاداری به مقاومت، وابسته به حزب‌الله لبنان، در سخنانی در شهرک «عیتیت» در جنوب لبنان اظهار کرد: هر کسی که تصمیم اشتباه خلع سلاح مقاومت را گرفت و به آن تن داد، باید در آن تجدیدنظر کرده و آن را اصلاح کند؛ در غیر این صورت مسؤولیت و عواقب آن بر عهده او خواهد بود. عضو فراکسیون وفاداری به مقاومت گفت: انگار دولت دیگر هیچ مساله یا پروژه اصلاح‌گرانه یا دولت‌سازی یا بازسازی ندارد، جز مساله سلاح مقاومت؛ در حالی که این سلاح تهدیدی برای دشمن صهیونیست است. عزالدین تأکید کرد: پایبندی به سلاح مقاومت ثابت است و باید تکیه بر تفاهم ملی باشد که در توافق طائف برای مقابله با دشمن - که همه قوانین و توافق‌ها را نقض کرده- آمده است.
وی افزود: هر قدر هم لبنان به آمریکا یا اسرائیل امتیاز بدهد، دشمن صهیونیست از مواضعی که در لبنان اشغال کرده است، عقب‌نشینی نخواهد کرد. لازم است بین منحصر کردن سلاح در دست دولت و خلع سلاح تمایز قائل شویم. سند وفاق ملی بر خلع سلاح شبه‌نظامیان تاکید دارد و سلاح مقاومت را در نخستین دولت پس از توافق طائف مستثنا کرد. عزالدین گفت: تصمیم امروز دولت لبنان با هدف خلع سلاح مقاومت است، زیرا این سلاح هنوز تهدیدی برای دشمن است. خلع سلاح، راه را برای یورش رژیم صهیونیستی به لبنان به عنوان بخشی از پروژه توسعه‌طلبانه موسوم به «اسرائیل بزرگ» هموار می‌کند.
همزمان ۲ انفجار سنگین در بیروت و درگیری‌ها در اردوگاه برج‌البراجنه در ضاحیه جنوبی، نشانه اقدامات رژیم صهیونیستی برای ایجاد بحران و تضعیف حزب‌الله در منطقه شامات ارزیابی می‌شود. کارشناسان نظامی معتقدند اسرائیل با این تحرکات به دنبال قطع مسیر انتقال سلاح به لبنان و ایجاد توازن به نفع خود در سوریه است. در جلسه دولت نهایتا طرح ارتش لبنان تصویب شد؛ طرحی که در آن ضرورتی برای اخذ سلاح حزب‌الله نبود.
طرح ارتش لبنان برای انحصار سلاح در دست دولت، ۵ مرحله دارد که شامل استقرار نظامی ارتش، ایست‌های بازرسی، کنترل مرزهای لبنان - سوریه و جمع‌آوری سلاح از اردوگاه‌های فلسطینی است. توقف تجاوزات اسرائیل، شرط اصلی اجرای این طرح اعلام شده است. هم موارد پنجگانه طرح ارتش لبنان و هم مشروط شدن آن به توقف تجاوزات رژیم صهیونیستی، یک موفقیت برای حزب‌الله است.
نبیه بری نیز در نخستین اظهار نظر خود پس از جلسه گفت: «اوضاع مثبت است و بادهای سمی شروع به فروکش کرده‌اند». تاکنون، دوگانه شیعی حزب‌الله و امل توانسته فضای داخلی را مدیریت کنند اما تحلیلگران معتقدند فشارهای سعودی - آمریکایی همچنان می‌تواند شرایط پیچیده‌ای ایجاد کند. توقف تجاوزهای رژیم اسرائیل و عقب‌نشینی آن از مواضع اشغالی، به عنوان شرط اساسی برای تحقق طرح ارائه شده، در مرکز توجه مقامات لبنان قرار گرفته است. بر اساس گزارش‌ها، عقب‌نشینی انجام شده توسط دولت لبنان و سازوکار ارائه‌شده توسط ارتش این کشور توانسته دامنه اختلافات سیاسی و نظامی را کاهش دهد و زمینه را برای توافقاتی از جنس کاهش تنش‌ها فراهم کند.
برخی منابع نزدیک به مذاکرات نیز اشاره کرده‌اند بیانیه‌ای که اخیراً منتشر شد، شب پیش از آن بین «جوزف عون» رئیس‌جمهور و «نبیه بری» رئیس شیعه پارلمان تدوین شده بود و «نواف سلام» نخست‌وزیر لبنان نیز ضمن بررسی، با مفاد آن موافقت کرده است. این اقدام نشان‌دهنده یک اجماع حداقلی میان نهادهای کلیدی لبنان برای مدیریت بحران و جلوگیری از تشدید تنش‌ها است.
اظهارات نبیه بری پس از جلسه کابینه نیز موید این روند بود و تأکید کرد توافقات انجام شده، تلاش‌ها برای حفظ ثبات داخلی و جلوگیری از گسترش تنش‌های مرزی را تقویت می‌کند. تحلیلگران معتقدند این تحرکات می‌تواند مقدمه‌ای برای کاهش فشارهای امنیتی و سیاسی بر دولت لبنان باشد و نقش مؤثری در کنترل بحران‌های آتی داشته باشد، هرچند تحقق کامل آن همچنان وابسته به رفتار رژیم اشغالگر در آینده است.
* دیدار عون با فرمانده جدید سنتکام
«جوزف عون» در دیدار با دریاسالار «برد کوپر» و هیات همراهش در کاخ ریاست جمهوری بعبدا گفت: ما بر اهمیت ادامه حمایت آمریکا از ارتش لبنان که بتواند مأموریتش را ادامه دهد، تأکید می‌کنیم. رئیس‌جمهور لبنان همچنین تأکید کرد: آمریکا باید اسرائیل را برای خروج از خاک لبنان تحت فشار قرار دهد تا ارتش لبنان بتواند استقرار خود را در مرز بین‌المللی تکمیل کند.
عون همچنین از کوپر خواست کار کمیته نظارت بر ترک مخاصمه (MECHANISM) را فعال کند تا اجرای آنچه در نوامبر گذشته درباره توقف حملات اسرائیل به لبنان، عقب‌نشینی از بلندی‌ها و سرزمین‌های اشغالی و بازگشت اسرا توافق شد، تضمین و تمام مفاد قطعنامه ۱۷۰۱ اجرا شود. در اصل عون از آمریکا خواست اسرائیل را برای عقب‌نشینی از خاک لبنان تحت فشار قرار دهد.
رئیس‌جمهور لبنان در این جلسه که ژنرال «مایکل لهنی» رئیس کمیته سازوکار نیز در آن حضور داشت، خاطرنشان کرد: ادامه حملات اسرائیل به جنوب لبنان مانع تکمیل استقرار ارتش لبنان در مرز خواهد شد، این در حالی است که ارتش استقرار خود را در بیش از ۸۵ درصد منطقه جنوب رودخانه لیتانی تکمیل کرده است. فرمانده سنتکام هم در این دیدار گفت: ما نقش متمایز و ممتاز ارتش لبنان را می‌ستاییم و بر ادامه کمک به آن تاکید می‌کنیم.
رئیس‌جمهور لبنان همچنین بر اهمیت حمایت مداوم ایالات متحده از ارتش لبنان تأکید کرد و گفت این حمایت، ارتش لبنان را قادر می‌کند وظایف متعددی را که به‌رغم شرایط دشوار اقتصادی به عهده گرفته است، انجام دهد. از سوی دیگر، فرمانده سنتکام هم بر ادامه کمک‌ها و حمایت‌ها از ارتش لبنان تأکید و اعلام کرد کمیته نظارت بر اجرای توافقنامه نوامبر، فردا (امروز) برای بحث درباره وضعیت جنوب لبنان تشکیل جلسه خواهد داد.
کوپر همچنین پس از این دیدار به سرزمین اشغالی سفر کرد و با «ایال زمیر» رئیس ستاد ارتش صهیونیستی و شماری از فرماندهان نظامی رژیم دیدار کرد. فرماندهی نیروهای سنتکام آمریکا پس از دیدار با مقامات صهیونیست در منطقه، با انتشار پیامی در رسانه اجتماعی ایکس، این خبر را رسانه‌ای و بر پایبندی واشنگتن به امنیت تل‌آویو تأکید کرد.