کمین «تب دنگی»

به دنبال گسترش بیماری تب دنگی در برخی مناطق کشور بویژه شهرهای ساحلی و مناطق گرمسیری، کارشناسان و مسؤولان وزارت بهداشت نسبت به خودمراقبتی برای جلوگیری از مبتلا شدن به این بیماری نوظهور خطرناک هشدار دادند. 
این بیماری ویروسی معمولا از طریق گزش پشه‌های آلوده به ویروس دنگی به انسان منتقل می‌شود و متاسفانه درمانی برای آن وجود ندارد. نوع خفیف آن با تب و علائم مشابه آنفلوآنزا مشخص می‌شود و نوع شدید بیماری می‌تواند خونریزی جدی، افت شدید فشار خون و حتی مرگ را به دنبال داشته باشد. 
به گفته پزشکان، تب دنگی به نام تب استخوان‌شکن هم شناخته می‌شود که علائم آن شامل تب بالا، دردهای شدید عضلانی و مفصلی، سردرد، راش پوستی و در برخی موارد حالت تهوع و استفراغ است.
این بیماری در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری شایع است و در صورت ابتلا به این بیماری، بیمار باید ضمن استراحت مطلق مایعات زیادی مصرف کند و از داروهای ضدتب و ضددرد استفاده کند. کارشناسان بهداشت تاکید دارند جلوگیری از گزش پشه‌ آئدس و کنترل جمعیت آنها مهم‌ترین روش‌های پیشگیری است که البته مردم نیز باید نسبت به خودمراقبتی برای در امان ماندن از این بیماری کوشا باشند. 
در این باره دکتر پیام طبرسی فلوشیپ بیماری‌های عفونی در بیماران مبتلا به نقص ایمنی و متخصص بیماری‌های عفونی در گفت‌وگو با «وطن امروز» گفت: تب دنگی به عنوان یک بیماری نوظهور بعضا می‌تواند سلامت فردی که از طریق نیش پشه آلوده دچار این بیماری شده است را به خطر بیندازد، بنابراین بهترین راه برای دچار نشدن به این بیماری خودمراقبتی است، چرا که این بیماری واکسن  ندارد. 
وی با بیان اینکه «تب دنگی» از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود و تنها راه انتقال از طریق نیش حشره است اظهار داشت: پشه آئدس شخص آلوده به ویروس دنگی را نیش ‌زده و ویروس به بدن پشه منتقل می‌شود، سپس از طریق پشه به شخص دیگری بیماری سرایت می‌کند، با این وجود کنترل این پشه برای جلوگیری از افزایش جمعیت آنها بسیار حائز اهمیت است که البته وزارت بهداشت در این زمینه اقدامات لازم را به عمل می‌آورد. 
طبرسی اضافه کرد: این بیماری معمولا در استان‌هایی چون هرمزگان و سیستان‌وبلوچستان، همچنین برخی شهرهای شمالی و جنوب کشور شایع است.
 وی افزود: حفظ محیط برای ممانعت از رشد این پشه خطرناک مهم به نظر می‌رسد، کما اینکه کسانی که به مسافرت می‌روند برای حفظ جان خود و دیگران از انتقال این بیماری بهتر است لباس‌های آستین‌دار و پوشیده بپوشند و شب‌ها نیز در خواب حتما از پشه‌بند استفاده کنند. 
وی افزود: با ورود به فصل پاییز فعالیت این نوع پشه و دیگر ویروس‌ها بیشتر می‌شود. البته ویروس‌هایی چون آنفلوآنزا، کرونا و سرماخوردگی از فرد به فرد منتقل می‌شود که افراد دارای سابقه بیماری، منتقل ایمنی، زنان باردار و افراد مسن بهتر است واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند. 
* پشه‌ای خطرناک با تهدیدی پنهان
پشه آئدس که در کشورهای همسایه ایران و بسیاری از مناطق گرمسیری جهان شایع است، می‌تواند ناقل بیماری‌هایی همچون تب دنگی باشد. این نوع پشه به دلیل خطوط سیاه و سفید مشخصی که روی بدن و پاهای خود دارد، از سایر پشه‌ها قابل تشخیص است و فعالیت این پشه معمولاً از طلوع تا غروب خورشید ادامه دارد و توانایی تخم‌گذاری در آب‌های راکد را دارد. تخم‌های این پشه در شرایط گرما و رطوبت مناسب، طی کمتر از ۷ روز به لارو و سپس به پشه بالغ تبدیل می‌شوند که این موضوع سرعت گسترش آن را افزایش می‌دهد. 
با آنکه تا قبل از سال ۱۹۷۰، تنها ۹ کشور جهان اپیدمی شدید بیماری تب دنگی را تجربه کرده بودند، این بیماری در حال حاضر در ۱۴۱ کشور منطقه آفریقا، آمریکا و مدیترانه شرقی، آسیای جنوب شرقی و غرب اقیانوسیه شناسایی شده است. میزان بروز بیماری تب دنگی در سال‌ها و دهه‌های اخیر به طور قابل توجهی افزایش یافته است. در همین باره علیرضا رئیسی، معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: پشه آئدس، ناقل بیماری‌های نوظهور، وارد برخی مناطق ایران شده و کنترل آن بسیار دشوار است. این پشه به دلیل مقاومت بالا در برابر گرما، سرما و خشکی و تخم‌گذاری سریع، حتی پس از سمپاشی، دوباره رشد می‌کند. 
وی با عنوان اینکه تاکنون واکسن اختصاصی برای پیشگیری از این بیماری‌ها موجود نیست و سمپاشی اثر محدودی دارد، از مردم خواست در محیط‌های مرطوب و نزدیک آب‌های ایستاده مراقبت‌های بهداشتی را رعایت کنند و این پشه و بیماری‌های ناشی از آن تهدیدی پنهان و جدی برای آینده محسوب می‌شوند. 
در همین حال، پژمان شاهرخی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: گسترش بیماری تب دنگی با گزش پشه آئدس در هرمزگان به مرحله خطرناکی رسیده است. 
وی با اشاره به اینکه سیر بیماری تب دنگی در استان هرمزگان صعودی است، تاکید کرد: زنجیره خطر انتقال این بیماری را باید قبل از الگوی شکل‌گیری قطع کرد. با توجه به شدت گرمای هوا در تابستانی که رو به پایان است و شروع بارش‌های پاییزی، احتمال خطر انتقال این پشه، همچنان وجود دارد و می‌تواند به یک بیماری خبرساز تبدیل شود.