
گروه سیاسی: مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی که به خاطر زمینهسازی حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران و تاسیسات هستهای کشورمان، همچنین عدم محکومیت این حملات غیرقانونی، باعث مخدوش شدن اعتبار این نهاد بینالمللی شده، در تازهترین اظهارات خود، نهتنها این حملات غیرقانونی را محکوم نکرد، بلکه تلویحا از آن نیز حمایت کرد!
رافائل گروسی روز دوشنبه در سخنرانی افتتاحیه شصتونهمین نشست کنفرانس عمومی آژانس در وین با اشاره به مأموریت آژانس در زمینه بازرسی از فعالیتهای هستهای کشورهای عضو گفت: «منطق کار ما بر این اصل بنیادین استوار است که وقتی آژانس قادر به انجام وظایف خود باشد، تردیدها و نگرانیها از میان میرود اما زمانی که این توانایی محدود یا مختل شود، صلح و امنیت بینالمللی واقعاً در معرض خطر قرار میگیرد. ما این موضوع را بارها در تاریخ دیدهایم؛ بویژه در ژوئن گذشته در ایران، زمانی که تأسیسات هستهای آن مورد حمله قرار گرفت».
به گزارش «وطن امروز»، گروسی با این اظهارات، انگشت اتهام را به سمت ایران نشانه گرفت و این استدلال را مطرح کرد که حمله به تاسیسات هستهای ایران، به خاطر محدود شدن توانایی آژانس برای انجام وظایف خود در قبال برنامه هستهای ایران بوده است. به عبارتی گروسی مدعی است حمله به تاسیسات هستهای ایران، به خاطر عدم همکاری ایران با آژانس بوده و از این طریق، حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا به تاسیسات هستهای ایران را موجه نشان داده است.
اظهارات نسنجیده گروسی نشان میدهد مدیرکل آژانس همچنان در حال سیاسیکاری علیه برنامه هستهای ایران است. به گواه آمار، بیشترین نظارت و بازرسی آژانس از تاسیسات هستهای کشورها، مربوط به ایران است. ایران حتی در سالهای اخیر دسترسیهای فراتر از پادمان به بازرسان آژانس داده است. حتی در فقره برجام نیز ۱۵ نوبت گزارشات آژانس نشاندهنده پایبندی ایران به مفاد این توافق بوده است. با این حال اما خرداد سال جاری، مدیرکل آژانس با مطرح کردن چند موضوع قدیمی که پیشتر حل و فصل شده بود، تلاش کرد مقدمات صدور یک قطعنامه سیاسی در شورای حکام علیه یا ایران را فراهم کند. گروسی خردادماه امسال، چند روز قبل از حمله رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران، در اظهاراتی غیرحرفهای و نادرست، ایران را متهم به عدم همکاری با آژانس کرد. او همچنین مفاد گزارش فصلی آژانس را در اختیار خبرگزاری رویترز قرار داد تا از طریق این رسانه، یک فضای منفی و یک جوسازی علیه ایران ایجاد شود. نهایتا با مقدمهچینی گروسی، آمریکا و ۳ کشور اروپایی برجام توانستند یک قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام علیه ایران تصویب کنند. نکته قابل تامل این است که حمله رژیم صهیونیستی به ایران، تنها چند ساعت پس از صدور این قطعنامه انجام شد. قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام شامگاه پنجشنبه تصویب شد و رژیم صهیونیستی بامداد جمعه به ایران حمله کرد. این موضوع به وضوح نشان میدهد مدیرکل آژانس بخشی از نقشه آمریکا و رژیم صهیونیستی برای حمله به ایران بود. در واقع او به بهانه موضوعات قدیمی، یک پرونده جدید علیه ایران گشود و بر اساس آن، زمینه را برای صدور قطعنامه ضدایرانی در شورای حکام فراهم کرد تا مقدمه حمله رژیم صهیونیستی به ایران شود. در واقع گروسی، اعتبار آژانس را هزینه نقشه نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران کرد. دلیل این اقدام گروسی نیز اخیرا مشخص شد. او به دنبال دبیرکلی سازمان ملل متحد است و این تمایل خود را نیز مطرح کرده و اخیرا رایزنیهایی را برای کسب این عنوان انجام داده است؛ موضوعی که اهداف گروسی و منافع شخصی او از این رفتار سیاسی و غیرقانونی را نشان میدهد.
البته مشخص است هنوز ماموریت گروسی به پایان نرسیده است کما اینکه در تازهترین اظهارات خود، از حمله غیرقانونی آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات هستهای ایران حمایت کرد و ایران را مقصر این حملات دانست.
او البته پس از طرح این اتهام، به توافق اخیر با سیدعباس عراقچی هم اشاره کرد و گفت: «در برابر این وضعیت تلاش کردیم اعتماد را بازگردانیم و با وجود دشواریها کار خود را ادامه دهیم. همه میدانیم توافق حاصلشده در قاهره اهمیت زیادی دارد. به همراه جناب آقای دکتر عراقچی توافقی را امضا کردیم که اقدامات فنی و گامهای عملی لازم برای از سرگیری این کار حیاتی در ایران را مشخص میکند. اکنون این وظیفه بر عهده ما و ایران است که آن را اجرا، اعتماد را بازسازی و به جلو حرکت کنیم».
به هر حال اظهارات گروسی و قضاوت ناعادلانه او درباره حمله نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی به تاسیسات هستهای ایران، نگرانیها درباره توافق اخیر ایران با آژانس در قاهره را افزایش داده است.
اینکه گروسی حمله به تاسیسات هستهای ایران را نتیجه عدم همکاری ایران با آژانس جا زده است، میتواند به معنای این هم باشد که او تلویحا ایران را تهدید کرده در صورت عدم انجام خواستههای او و ۳ کشور اروپایی برای دسترسی به تاسیسات هستهای و ذخایر اورانیوم غنیشده ۶۰ درصد، احتمال حمله مجدد به ایران وجود دارد.
در واقع وقتی گروسی میگوید حمله به تاسیسات هستهای ایران به خاطر عدم همکاری ایران با آژانس بوده است، تلویحا دارد ایران را به حمله مجدد تهدید میکند و موضع آژانس در قبال این حمله را نیز از هماکنون مطرح کرده است. به اعتقاد کارشناسان، گروسی برای تصاحب سمت دبیرکلی سازمان ملل، در حال اجرای ماموریت محوله به خود از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی است.
* محاکمه گروسی در آژانس
دقایقی پس از این اظهارات نسنجیده و تهدیدآمیز گروسی علیه ایران، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، طی سخنانی در این اجلاس، ضمن بیان واقعیاتی درباره همکاری ایران با این نهاد، از گروسی به خاطر سیاسیکاری و بیتوجهی به تکالیف فنی مدیرکل نسبت به مفاد پادمان و حمایت از کشورهای عضو انتقاد کرد.
محمد اسلامی در این باره اظهار کرد: آژانس بینالمللی انرژی اتمی در یک مقطع بسیار حساس تاریخی قرار گرفته است. معاهده عدم اشاعه هستهای (NPT) و تمامیت حقوق بینالملل در نتیجه اقدامات تجاوزگرانه رژیم اسرائیل و ایالات متحده در معرض خطر جدی قرار گرفته است.
وی در ادامه این نکته را یادآوری کرد که حمله رژیم صهیونیستی به ایران تنها ساعاتی پس از صدور قطعنامه ضدایرانی شورای حکام، انجام شد تا این واقعیت را گوشزد کند که اقدامات آژانس، بخشی از توطئه حمله به ایران بوده است.
اسلامی در ادامه اظهار کرد: آنچه ما شاهد آن بودیم نهتنها یک اقدام جنایتکارانه و بزدلانه علیه ایران بود، بلکه تجاوزی مستقیم علیه اعتبار آژانس و تمامیت نظام پادمانی آن به حساب میآید، با وجود این، شورای حکام و شورای امنیت سازمان ملل هر یک ۲ نشست فوقالعاده برگزار کردند اما در نتیجه فشار سیاسی ایالات متحده، نتوانستند موضع قاطعی علیه مرتکبان این جنایت اتخاذ کنند، بنابراین میتوان این سوال را مطرح کرد: پس ارزش پادمان هنگامی که تأسیسات هستهای تحت پادمان را میتوان با بیکیفرمانی مورد حمله قرار داد چیست؟! اگر همکاری صادقانه و با حسننیت را با ترور دانشمندان و خانوادههای بیگناه آنها، انجام حملات نظامی کورکورانه به مناطق مسکونی و نیز تأسیسات هستهای تحت پادمان پاسخ میدهند، پس شفافیت چه ارزشی دارد؟
رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه سخنان خود به اقدامات غیرحرفهای و ضدایرانی گروسی و نقشآفرینی وی در توطئه حمله نظامی به ایران اشاره کرد و افزود: همکاری ایران با آژانس، گسترده و منسجم بوده است. آخرین گزارش مدیرکل قبل از تجاوز (GOV/2025/25) - بهرغم ملاحظات جدی ما درباره محتوای آن - هیچ نقض تعهد پادمانی ایران و انحرافی در مواد هستهای را اثبات نمیکند. گزارش آژانس به صراحت تأیید کرد هیچ مدرکی دال بر برنامه توسعه سلاحهای هستهای در ایران وجود ندارد. متأسفانه مدیرکل در گزارش به اصطلاح جامع خود، حتی یک اشاره هم به «ارزیابی نهایی» سال 2015 و قطعنامه شورای حکام (GOV/2015/72) که در آن شورا به طور قانونی و صریح تمام موضوعات گذشته را مختومه اعلام کرد، نکرده است، گویی آژانس چنین قطعنامهای را کاملاً نادیده گرفته است. از قضا، آژانس در نامهای به ایران درباره فعالیتهای راستیآزمایی به این قطعنامه استناد کرد. اگر این رویکرد غیرحرفهای و جانبدارانه نیست، پس چه نام دارد؟
اسلامی ادامه داد: بهرغم مکاتبات رسمی ما و ثبت تقاضا مبنی بر محکومیت قاطعانه حملات به تأسیسات هستهای تحت پادمان ایران که در قالب 1301INFCIRC/ آمده است، آژانس این اقدامات غیرقانونی را محکوم نکرد و نتوانست از تمامیت نظام پادمانی خود حفاظت و به مأموریت اساسنامهای خود عمل کند؛ این سکوت و بیعملی، به عنوان لکه ننگی در تاریخ آژانس باقی خواهد ماند.
رئیس سازمان انرژی اتمی در ادامه اظهارات خود در اجلاس آژانس اظهار کرد: گزارش اخیر مدیرکل تأیید میکند در نتیجه اقدامات مستقیم تجاوزکارانه انجامشده توسط ایالات متحده و رژیم اسرائیل علیه تأسیسات هستهای تحت پادمان، بازرسیها و فعالیتهای راستیآزمایی به حالت تعلیق درآمده است، بنابراین باید تأکید کرد علت اصلی تعلیق بازرسیها و فعالیتهای راستیآزمایی آژانس، استفاده غیرقانونی از زور علیه تأسیسات هستهای ایران توسط ایالات متحده و رژیم اسرائیل است. پارلمان ما به دلیل ملاحظات امنیت ملی و در پاسخ به تغییر چشمگیر فضای امنیتی به وجود آمده به واسطه این تجاوزات نظامی، تعلیق فعالیتهای مرتبط با پادمان آژانس را تصویب کرد، این موضوع به معنای خروج از «انپیتی» نیست؛ ایران هنوز کشور عضو این معاهده است و لیکن تداوم همکاری با آژانس پس از رفع نگرانیهای امنیتی ملت و تأسیسات هستهای از طریق ترتیبات جدید دنبال خواهد شد. باید این حقیقت را پذیرفت که آنچه برای کشور من رخ داد در تاریخ پادمان بیسابقه است. در موافقتنامه پادمانی نحوه ادامه تعاملات در شرایط بسیار بحرانی متعاقب تجاوز و تداوم تهدیدها نسبت به تأسیسات و سایتهای هستهای پیشبینی نشده است، لذا تعریف جدیدی از چگونگی اجرای پادمان در این شرایط باید بویژه در ارتباط با اطمینان از ایمنی و امنیت تأسیسات هستهای و کارکنان، مورد پیشبینی و توافق قرار گیرد. تفاهم اخیر حاصلشده بین آژانس و ایران به طور خاص برای رسیدگی به شرایط استثنایی و بیسابقه ناشی از تجاوزات فوقالذکر در نظر گرفته شده است.
اسلامی در ادامه به بدعهدی آمریکا و ۳ کشور اروپایی در برجام اشاره کرد و اقدام تروئیکای اروپا برای فعالسازی مکانیسم ماشه را غیرقانونی دانست. وی در این باره اظهار کرد: برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) میتوانست مصداقی از موفقیت دیپلماسی بویژه برای جامعه بینالمللی باشد. ایران یک سال، حتی پس از خروج یکجانبه ایالات متحده از برجام و بازگرداندن غیرقانونی تحریمها، این توافق را همانگونه که در 15 گزارش متوالی مدیرکل مورد تأیید قرار گرفته است، به طور کامل اجرا کرد اما طرفهای غربی هیچگاه به تعهدات خود عمل نکردند و بر اساس حقوق بینالملل طرفی که تعهدات خود را اجرا نکرده است نمیتواند مطالبهگر اجرای تعهدات طرف مقابل در همان توافق یا معاهده باشد اما امروز با نزدیک شدن به موعد خاتمه برجام یعنی 18 اکتبر 2025/ ۲۶ مهر ۱۴۰۴، ما دوباره شاهد تلاشهایی - شامل فعال کردن غیرقانونی و بیپایه سازوکار به اصطلاح ماشه توسط ۳ کشور اروپایی - هستیم، این سوءاستفاده محتوایی و رویهای از سازوکارهای چندجانبه نهتنها غیرقانونی است، بلکه تمسخر حاکمیت قانون و متن قطعنامه 2231 و برجام نیز محسوب میشود. ۳ کشور اروپایی که هیچگاه به تعهدات برجامی خودشان عمل نکرده و بدهکار ملت ایران هستند، اجازه ندارند خودشان را از جایگاه متهم رها و از ایران طلبکاری کنند. آنها به بدعهدی و شرآفرینی شهره هستند. هرگونه تلاشی از سوی ۳ کشور اروپایی برای بازگرداندن مفاد قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل که طبق قطعنامه 2231 لغو شدهاند، باطل و فاقد اثر قانونی است. قطعنامه 2231 باید دقیقاً مطابق با زمانبندی تعیینشده، 18 اکتبر 2025 منقضی شود. ایران تسلیم فشارها نخواهد شد و از حقوق ذاتی و مسلم خود ذیل «انپیتی» و حقوق بینالملل کوتاه نخواهد آمد. ما از جامعه بینالملل میخواهیم با این تناقضات فاحش مخالفت و از اصول حاکمیت، عدم بهکارگیری زور و حلوفصل مسالمتآمیز اختلافات حمایت کند. ما از جامعه بینالملل میخواهیم نشان دهد هیچکس بالاتر از قانون نیست، در عین حال هرچند ایران به راهحلهای دیپلماتیک و سیاسی معتقد است، لیکن به فشارهای سیاسی، روانی و نظامی تن نخواهد داد. ملت شریف ایران در احقاق حقوق خود مصمم و یکپارچه است.
اسلامی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: ایران در این بحران، در جایگاه یک قربانی طلبکار و نه یک جنایتکار بدهکار است، مسیر جلو مشخص است؛ حملات به تأسیسات هستهای تحت پادمان ایران را محکوم کنید و احترام را به حقوق بینالملل برگردانید، نگرانیهای امنیتی مشروع ایران را برطرف کنید و تمامیت و بیطرفی را به آژانس برگردانید، هر اقدامی غیر از این، نهتنها خیانت به منشور ملل متحد و اساسنامه آژانس محسوب میشود، بلکه سابقه خطرناکی به وجود میآورد و خطر عادیسازی بیقانونی و فرسایش پایههایی را که نظم بینالملل بر آنها بنا شده است، به همراه دارد. در این زمینه، ایران پیشنویس قطعنامهای را با هدف خدمت به جامعه بینالملل ارائه داده است. این پیشنویس کاملاً مبتنی بر حفاظت از مأموریت آژانس، در انطباق کامل با اساسنامه آن و پایبندی به اصول اساسی حقوق بینالملل و منشور ملل متحد است. با توجه به مواضع حرفهای و اصولی اتخاذشده توسط بسیاری از کشورهای مستقل عضو آژانس، انتظار داریم کنفرانس عمومی آژانس که نماینده اراده جمعی همه کشورهای عضو است، اقدامات مناسبی را در پاسخ به این حملات غیرقانونی به تأسیسات هستهای اتخاذ کند. این مسؤولیت کنفرانس است که در برابر هرگونه تلاش برای عادیسازی یا حتی مشروعیت بخشیدن به چنین حملات غیرقانونیای مقاومت و قاطعانه از اصول مشترک و اساسی جامعه بینالملل، همچنین مأموریت اساسنامهای آژانس حمایت کند. تهدیدات اخیر آمریکا در این باره، فشار سیاسی بر کشورها و استفاده ابزاری از آژانس از طرق مختلف از جمله فشار بر بودجه آژانس باید توسط کشورهای عضو مورد مخالفت قرار گیرد و محکوم شود.