
گروه سیاسی: ۱۲ روز پس از امضای توافق قاهره که در واقع پذیرش شیوهنامه ایران برای تداوم همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی پس از جنگ ۱۲ روزه است، علی لاریجانی سهشنبه یکم مهرماه ۱۴۰۴ در دیدار با اعضای اتاق بازرگانی درباره آنچه در روزهای پیش میان ایران و ۳ کشور اروپایی درباره فعالسازی مکانیسم ماشه گذشته، توضیح داد. لاریجانی گفت هیچگاه ایران از مذاکره برای حل مسائل پرهیز نکرده است؛ تا جایی که در بحبوحه مذاکره، ایران را بمباران کردند. دبیر شعام تصریح میکند: «آنها شعار مذاکره میدهند اما در عمل به دنبال مقاصد دیگری هستند. اگر پیشنهادی معقول و منصفانه با تضمین منافع ایران ارائه شود، آن را میپذیریم». وی سپس به ۲ نمونه از مقاصد دیگری که مانع مذاکره است، اشاره کرد. اولی کاهش برد موشکهای ایران به کمتر از ۵۰۰ کیلومتر در طرح اولیه مذاکراتی آمریکا که لاریجانی در این باره گفت آمریکاییها چنین خواستهای را از ایران مطرح کردهاند اما «چنین چیزی برای یک ایرانی قابل قبول نیست» و «هیچ انسان باغیرتی نمیپذیرد». دومی هم در ماجرای توافق قاهره رخ داده و مجدداً طرف مقابل زیادهخواهی و سنگاندازی کرده است: «فرانسه از طریق مدیرکل آژانس پیام داد اگر با آژانس به ترتیبات خاصی برسید، ما تقاضای اسنپبک را پس میگیریم. این توافق انجام شد و وزیر امور خارجه ما در مصر آن را امضا کرد. علت نیاز به ترتیبات خاص این بود که برخی مراکز هستهای بمباران شده بود و بازرسی از آنها نمیتوانست طبق روال عادی انجام گیرد و باید ملاحظات امنیتی و مصوبه مجلس در نظر گرفته میشد. با این حال، آنان به وعده خود عمل نکردند». دبیر شورای عالی امنیت ملی تأکید کرد ایران همه راههای ممکن برای حلوفصل موضوع از طریق مذاکره را پیموده و آماده مذاکره عاقلانه است. لاریجانی همچنین به ۲ طرح مذاکراتی دیگر هم اشاره میکند که یکی از سوی اروپاییها و دیگری از سوی روسیه مطرح شده و ایران با ملاحظاتی هر ۲ طرح را پذیرفت که ۶ ماه زمان برای مذاکره تعیین کرده بودند اما به تعبیر دبیر شورای عالی امنیت ملی: «باز هم آنان به قول خود وفادار نماندند و پیگیر اسنپبک در شورای امنیت شدند». در نگاه لاریجانی «مشکل دقیقاً همین جاست که آنها مطالباتی غیرقابلقبول مطرح میکنند». وی همچنین با استناد به برجام بار دیگر به نقض عهد آمریکا اشاره میکند و اعتراض را برای ایران و نه طرف مقابل، محل اعتنا میداند: «در برجام سازوکاری پیشبینی شده بود تا اگر طرفی به تعهدات خود عمل نکرد، طرف دیگر بتواند واکنش نشان دهد. چه کسی تعهداتش را زیر پا گذاشت؟ نخست آمریکا از توافق خارج شد، سپس اروپاییها پایبند نبودند و در ادامه حتی اقدام به بمباران ایران کردند. حال چه کسی باید اعتراض کند؟» وی همچنین تصریح کرد: مسیری که ایران دنبال میکند، در تعارض با سیاستهای آشوبطلبانه رژیم صهیونیستی است. ما از مراودات سیاسی، تجاری و امنیتی با همه کشورهای منطقه استقبال میکنیم.
۲۶ شهريور نیز رئیس سازمان انرژی اتمی گفته بود: «از لحظهای که توافقنامه میان عراقچی و گروسی امضا شد، شاهد مواضع جدید و تندتری از سوی اروپاییها بودیم». ۲ روز بعد، کاظم غریبآبادی، معاون حقوقی و بینالملل وزارت امور خارجه نیز تصریح کرد اگر تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل برگردد، اجرای توافق ایران با آژانس در قاهره نیز متوقف میشود. شورای امنیت سازمان ملل متحد روز جمعه ۲۸ شهریور درباره ادامه لغو تحریمهای بینالمللی علیه ایران رأیگیری کرد. عصر جمعهای که گذشت، ۹ عضو شورای امنیت علیه فعالسازی مکانیسم ماشه با هدف بازگرداندن تحریمها علیه ایران رأی دادند اما دیروز رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگویی با رسانهای آمریکایی در پاسخ به این سوال که آیا مقامات ایران با آژانس تماسی درباره تعلیق همکاریها با آژانس پس از توافقات اخیر در قاهره داشتهاند، گفت هنوز چنین چیزی اتفاق نیفتاده است. علی لاریجانی در سخنان دیروزش تصریح کرد: «نسبت به منافع و امنیت ملی تعصب داریم و ایستادگی خواهیم کرد؛ همانگونه که در موضوع برد موشکی ایستادیم». مارکو روبیو یک هفته پیش در سفر به سرزمین اشغالی در نشست خبری مشترک با نتانیاهو ادعا کرد موشکهای میانبرد و حتی کوتاهبرد ایران تهدیدی برای حضور ایالات متحده در منطقه و همچنین ایمنی و امنیت اسرائیل هستند که به فراتر از آن، یعنی کشورهای خلیجفارس و اروپا گسترش یافته است. در واقع او در تهدیدنمایی توانمندی موشکی ایران راه پیشینیان خود را میرود و همان مسیری که آمریکا در تهدیدسازی از برنامه هستهای ایران داشته، این بار درباره برنامه موشکی ایران ترسیم میکند. روبیو ۲۶ اردیبهشت امسال در گفتوگو با فاکسنیوز نیز ادعا کرد ایران به دنبال ساخت بمب اتم است و نهتنها به آستانه سلاح هستهای رسیده، بلکه موشکهای دوربردی در اختیار دارد که میتواند این تسلیحات را با آنها حمل کند. این در حالی است که تاکنون مقامات سیاسی آمریکایی متعددی خلاف این گزاره را مطرح کردهاند. هیلاری کلینتون، وزیر خارجه اوباما در مصاحبه با روزنامه نیویورکتایمز اعلام کرد مطمئناً ایران به دنبال گسترش تسلیحات هستهای نیست، بلکه به دنبال انرژی و سوخت هستهای است و هدفی صلحآمیز دارد. «تونی بلینکن» وزیر خارجه بایدن نیز که در دوره مأموریت خود مرتباً ایران را به تلاش برای ساخت بمب اتم متهم میکرد، در گفتوگویی با کریستین امانپور، ۲۶ تیرماه امسال اذعان کرد ایران به دنبال سلاح هستهای نبود.