فرزانه دانایی: یک سال از شهادت سیدحسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، گذشت؛ شخصیتی که نام او با مقاومت در برابر اشغالگری و دفاع از مردم لبنان و فلسطین گره خورده و در نهایت به یکی از شهدای برجسته جبهه مقاومت تبدیل شد. در این یک سال، تحولات متعددی در جغرافیای غرب آسیا رخ داده و آینده محور مقاومت بیش از پیش در کانون تحلیل‌ها، رایزنی‌ها و مجادلات فکری قرار گرفته است. اگرچه در رسانه‌های منطقه بارها درباره ادامه راه شهدای مقاومت – از جمله سیدحسن نصرالله و شهدای غزه – سخن گفته شده اما آنچه در این مدت جلب توجه می‌کند، واکنش رسانه‌های غرب نسبت به این شهادت است؛ واکنش‌هایی که همواره مطابق با روایت مطلوب صهیونیست‌ها و ایالات متحده نبوده است.
در حالی که دولت آمریکا و متحدان غربی‌اش همصدا با تل‌آویو تلاش کرده‌اند محور مقاومت را با برچسب «تروریسم» معرفی کرده و همزمان اعتراضات علیه نسل‌کشی در غزه را سرکوب کنند، بخش قابل توجهی از رسانه‌های غرب در مواجهه با شخصیت نصرالله از توصیفاتی بهره بردند که بار معنایی مثبت داشت. آنان به‌رغم فشارهای سیاسی، در بسیاری موارد بر ویژگی‌های کاریزماتیک، توان مدیریت و جایگاه بی‌بدیل او در معادلات منطقه‌ای تأکید کرده‌اند.
این روایت رسانه‌ای نشان می‌دهد تصویر نصرالله در عرصه عمومی فراتر از چیزی است که دشمنانش می‌خواستند القا کنند. در واقع، در سطح رسانه‌ای نیز تلاشی برای برجسته‌سازی وجوه انسانی و تاریخی شخصیت او شد. علاوه بر این، بسیاری از تحلیل‌ها بر این باورند برخلاف ادعاهای مکرر صهیونیست‌ها و آمریکایی‌ها مبنی بر تضعیف یا نابودی حزب‌الله لبنان، این جریان نه‌تنها از میان نرفته، بلکه همچنان یکی از نیروهای تعیین‌کننده در معادلات امنیتی و سیاسی منطقه به شمار می‌رود.
اما رسانه‌های دنیا درباره شخصیت سیدحسن نصرالله چه گفتند و چگونه او را توصیف کردند.
«چهره‌ای کاریزماتیک و زیرک»: بسیاری از رسانه‌های غرب بعد از شهادت سیدحسن نصرالله، او را رهبر کاریزماتیک و سیاست‌ورز زیرکی توصیف کردند که توان القای ایدئولوژی و بسیج اجتماعی داشت. نشریه انگلیسی گاردین در این باره نوشت: «شخصیت کاریزماتیک، زیرکی سیاسی و رهبری سیدحسن نصرالله در طول ۳ دهه، جامعه شیعه لبنان را به کارگزاران قدرت در بیروت تبدیل کرد». رویترز نیز در همین زمینه با اشاره به سخنرانی‌های آتشین و نطق‌های پرقدرت سیدحسن نصرالله نوشت: «نصرالله لبنان، حزب‌الله را به قدرت منطقه‌ای تبدیل کرد. او حتی توسط دشمنانش هم به عنوان سخنرانی ماهر شناخته می‌شد».
خبرگزاری آسوشیتدپرس و شبکه سی‌ان‌ان نیز از سید مقاومت با نام «معمار تبدیل حزب‌الله به قدرت منطقه‌ای» یاد کردند. تأکید بر رشد نظامی، گستردگی قدرت منطقه‌ای و توانایی راهبری در جنگ‌ها و مقابلات منطقه‌ای محورهای توصیفات این ۲ رسانه از شخصیت و عملکرد سیدحسن نصرالله بود.
نشریه لوموند فرانسه نیز او را نماد مقاومت در منطقه دانست. لوموند در گزارش خود، همچنین از حزب‌الله با عنوان نهادی یاد کرد که بار خدمات اجتماعی به مردم لبنان را نیز بر دوش می‌کشد.
لوموند با نگاهی اجتماعی - سیاسی به واکنش مردم لبنان و فلسطین، جایگاه عاطفی و نمادین نصرالله را برجسته کرد. این روزنامه تأکید کرد محبوبیت او صرفاً به خاطر توان نظامی حزب‌الله نبود، بلکه به دلیل نوعی همدلی اجتماعی و فرهنگی با آرمان فلسطین شکل گرفته بود. این نشریه همچنین تأکید کرد: «نصرالله برای بسیاری از لبنانی‌ها و فلسطینی‌ها صدای عدالت و نماد مقاومت در برابر قدرت‌های بزرگ بود».
واشنگتن‌پست نیز در گزارشی تحلیلی، دوگانگی نگاه به سید مقاومت را بررسی و این دوگانه را چنین توصیف کرد: «دشمنی شدید غرب در مقابل احترام و محبوبیت در جهان عرب». این روزنامه تأکید کرد مرگ او شکافی بزرگ ایجاد کرد اما میراث مقاومتش همچنان بر معادلات منطقه سایه خواهد انداخت.
تحلیلگر این روزنامه نوشت: «نصرالله اگرچه دشمنی سرسخت برای آمریکا و اسرائیل بود اما در عین حال برای بسیاری از جوامع عرب نماد ایستادگی در برابر سلطه خارجی محسوب می‌شد».
اشپیگل در یادنامه‌ای به ویژگی‌های شخصیتی نصرالله پرداخت و نشان داد چرا او در طول ۳ دهه توانست رهبر بلامنازع حزب‌الله باقی بماند. مقاله تأکید داشت جانشینی او کار آسانی نیست و همین موضوع بقای حزب‌الله را به عنوان نهادی ماندگار تضمین می‌کند. در تحلیل این مجله آمده است: «نصرالله به عنوان یکی از نادرترین رهبران خاورمیانه، توانست تلفیقی از کاریزما، استراتژی و پایگاه اجتماعی بسازد که جایگزین‌پذیر نیست».
حزب‌الله نابودشدنی نیست
شورای آتلانتیک، چتم هاوس و چند اندیشکده غربی دیگر اما در کنار توصیف مهارت‌های سازمانی سیدحسن نصرالله، درباره پیامدهای فقدان او و گزینه‌های پیش روی حزب‌الله بحث کردند. تحلیلگران اندیشکده چتم هاوس، حزب‌الله را گروهی مقاوم خواندند که از بین‌رفتنی نیست. تحلیلگران این اندیشکده نوشتند: حزب‌الله نهادی ریشه‌دار با شبکه اجتماعی، امکانات نظامی و پشتوانه منطقه‌ای است، بنابراین «غیرقابل خلع‌سلاح آسان» است و فروپاشی سریع آن محتمل نیست. این دید در مطالعاتی که بر ساختار اجتماعی و تدارکات حزب‌الله تأکید می‌کنند، بازتاب دارد.
گروه دیگری از تحلیلگران از اندیشکده «بنیاد قرن» معتقدند جنگ بلندمدت و حملات هدفمند، زیرساخت و نیروی انسانی حزب‌الله را تضعیف کرده و ممکن است ظرفیت بازدارندگی آن را پایین آورد اما هنوز فروپاشی کامل را محتمل نمی‌دانند.
شبکه خبری سی‌ان‌ان هم در همین راستا خاطرنشان کرد: «حزب‌الله پس از نصرالله همچنان به عنوان یکی از قدرتمندترین بازیگران غیردولتی خاورمیانه باقی خواهد ماند». مقاله تحلیلی سی‌ان‌ان تأکید می‌کند این گروه نه‌تنها بخشی از سیاست لبنان است، بلکه در موازنه قدرت منطقه‌ای نیز نقشی تعیین‌کننده دارد.
پلیتیکو نیز بیشتر بر نگاه سیاستمداران آمریکایی و اروپایی متمرکز شد و توضیح داد چرا حتی در محافل امنیتی غرب، سناریوی «پایان حزب‌الله» واقع‌بینانه تلقی نمی‌شود. گزارش این رسانه یادآور شد حزب‌الله اکنون بخشی از ساختار سیاسی - امنیتی لبنان است. تحلیلگر این رسانه در ادامه نوشت: «حتی دشمنان حزب‌الله نیز اذعان دارند این گروه به‌رغم از دست دادن رهبر خود، بسادگی خلع سلاح یا نابودشدنی نیست. اکونومیست هم بر پیامدهای سیاسی - اجتماعی شهادت نصرالله تمرکز و استدلال کرد حذف فیزیکی رهبر حزب‌الله نه‌تنها این گروه را از بین نبرده، بلکه روایت مقاومت را در منطقه تقویت کرده است: «شهادت نصرالله حزب‌الله را تضعیف نکرد، بلکه آن را در چشم هوادارانش به نهادی ریشه‌دارتر و مقاوم‌تر تبدیل کرد.
رسانه‌های غربی عمدتاً نصرالله را به عنوان یک رهبر «پیچیده» و «کارآمد» روایت کردند: هم یک سیاست‌ورز محلی - ملی با شبکه خدماتی و پایه اجتماعی و هم یک فرمانده نظامی منطقه‌ای. رسانه‌ها و ستون‌نویسان صهیونیست که از این مساله بشدت نگران و ناراحت بودند، انتقادهای جدی به تمام رسانه‌های غربی وارد کردند! آنها این لحن را «سفیدشویی» یا «همدلی نامناسب» خواندند و هشدار دادند چنین پوششی پیامدهای امنیتی و رسانه‌ای دارد. صهیونیست‌ها با کمک ایالات متحده تلاش کردند عنوان کنند حزب‌الله نابود شده یا در ضعیف‌ترین حالت ممکن قرار دارد اما بیشترین اجماع تحلیلی در غرب این است: «حزب‌الله نابودشدنی نیست».
یک سال پس از شهادت سید مقاومت؛ رسانه‌های جهان از میراث شهید نصرالله در لبنان چه گفتند؟
از «صدای عدالت» تا «رهبر ماندگار»
ارسال نظر
پربیننده
تازه ها