قهر پرهزینه

مهدی مرسلی: رقابت‌های باشگاهی آسیا همیشه محلی برای نمایش قدرت و تعامل فوتبال کشورهای مختلف بوده است اما گاهی حاشیه‌ها بر متن مسابقات غلبه می‌کند. این بار ماجرا مربوط به نماینده هند در لیگ آسیاست؛ تیمی که دومین سال پیاپی از سفر به ایران امتناع کرده و با رفتار خود، نه‌تنها حریف ایرانی بلکه کنفدراسیون فوتبال آسیا را نیز در موقعیت دشواری قرار داده است.
قرار بود در چارچوب هفته دوم لیگ آسیا، سپاهان در ورزشگاه نقش‌ جهان اصفهان به مصاف تیم موهون باگان برود. تدارکات لازم انجام شده بود، ویزاها صادر شد و همه چیز طبق برنامه پیش می‌رفت اما درست در آستانه سفر، طرف هندی اعلام کرد بازیکنان این تیم مایل به حضور در ایران نیستند. این خبر در رسانه‌های هند بازتاب گسترده‌ای یافت و به نوعی باشگاه نیز تصمیم‌گیری را به دوش بازیکنان انداخت.
* درخواست زمین بی‌طرف
مسؤولان موهون باگان پیش از قطعی شدن سفر خود، نامه‌ای به کنفدراسیون فوتبال آسیا ارسال کردند و خواستار انتقال بازی به زمین بی‌طرف شدند. دلیل این درخواست، شرایط منطقه‌ای عنوان شد؛ در حالی که AFC بارها تاکید کرده امنیت کامل برای برگزاری مسابقات در ایران تضمین شده است. پاسخ رسمی کنفدراسیون هم روشن بود: بازی باید در اصفهان برگزار شود. با این حال، هندی‌ها به دنبال ضمانت‌های بیشتری هستند که عملاً امکان‌پذیر نیست.
* مشکل اصلی؛ خارجی‌ها
ماجرای اصلی اما به بازیکنان خارجی این تیم برمی‌گردد. طبق گزارش رسانه‌های معتبر هند، چند مهره کلیدی موهون شامل بازیکنان استرالیایی و بریتانیایی حاضر به سفر به ایران نیستند. آنها به محدودیت‌ها و هشدارهای دولت‌های‌شان استناد کرده و ریسک سفر را نمی‌پذیرند. حتی گفته می‌شود بازیکنانی مانند دیمیتری پتراتوس و جیسون کامینگز صراحتاً مخالفت خود را به باشگاه اعلام کرده‌اند. در چنین شرایطی، کادر مدیریتی موهون می‌داند بدون این بازیکنان، تیمش در سطح آسیا شانسی نخواهد داشت.
* بیشتر از ۴ نفر؟
اگرچه خبر اولیه به ۴ بازیکن اشاره داشت اما گزارش دیگری در رسانه‌های هند منتشر شد که از گسترده‌تر بودن ماجرا حکایت دارد. بنا بر ادعای سایت «فرست پست»، ۳۵ بازیکن این تیم نامه‌ای جمعی به AFC ارسال کرده‌اند و نگرانی‌های خود را نسبت به امنیت سفر به ایران اعلام کرده‌اند. این اقدام، نشانه‌ای از نارضایتی فراگیر در اردوگاه موهون است. حتی با وجود تأکیدهای رسمی AFC، اعضای باشگاه معتقدند این تضمین‌ها در عمل کفایت نمی‌کند.
* تکرار تاریخ
این نخستین‌ بار نیست که نماینده هند چنین رفتاری نشان می‌دهد. فصل گذشته هم همین باشگاه با بهانه‌ای مشابه از سفر به ایران برای رویارویی با تراکتور خودداری کرد. آن زمان هم AFC درخواست زمین بی‌طرف را رد کرد اما موهون حاضر به سفر نشد و در نهایت از ادامه رقابت‌ها کنار گذاشته شد. تهدیدهایی درباره جریمه‌های سنگین مطرح شد اما نهایتاً همه چیز به همان حذف موقت محدود ماند. همین اتفاق باعث شده امروز نیز برخی کارشناسان معتقد باشند هندی‌ها روی سستی AFC حساب باز کرده‌اند.
* کار غیرحرفه‌ای و بهانه‌گیری تکراری
واقعیت این است که رفتار باشگاه موهون باگان چیزی جز بهانه‌جویی بی‌مورد نیست. همان‌طور که سال گذشته هم به شکل غیرمنطقی از سفر به ایران امتناع کردند، امسال هم با تکرار همان سناریو آبروی فوتبال حرفه‌ای را برده‌اند. این رفتار نه‌تنها مسخره به نظر می‌رسد، بلکه نشان می‌دهد مدیران و بازیکنان این تیم از قواعد رقابت‌های بین‌المللی درکی ندارند. وقتی AFC بارها امنیت ایران را تضمین کرده، دیگر دلیلی برای این سطح از نگرانی ساختگی باقی نمی‌ماند. تیم هندی با چنین اقداماتی در واقع می‌خواهد از مسؤولیت ورزشی خود فرار کند. آنها با پنهان شدن پشت هشدار دولت‌ها یا امضاهای دسته‌جمعی بازیکنان، در حقیقت دنبال فرار از رویارویی با حریف هستند. برای هواداران فوتبال آسیا، این بهانه‌جویی‌های مکرر چیزی جز تمسخر رقابت‌ها نیست و اگر AFC برخوردی جدی‌تر نکند، چنین رفتارهای مضحکی باز هم تکرار خواهد شد.
* پیامدهای احتمالی
پرسش اصلی این است: اگر این بار هم موهون از حضور در ایران خودداری کند، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟ آیا کنفدراسیون برخوردی جدی‌تر خواهد داشت؟ تجربه گذشته نشان داده تصمیم‌گیران AFC چندان سخت‌گیر نیستند و بیشتر به دنبال آرام نگه داشتن جو رقابت‌ها هستند. با این حال، تکرار چنین رفتارهایی می‌تواند اعتبار مسابقات را زیر سوال ببرد.
از طرف دیگر، برای سپاهان که آماده میزبانی بود، چنین اتفاقی به معنای بر هم خوردن برنامه ورزشی و حتی اقتصادی است. این باشگاه هزینه‌های میزبانی، تدارکات و تبلیغات را پرداخت کرده اما حالا مشخص نیست نتیجه این دیدار روی کاغذ چه خواهد شد.
معمولاً در چنین مواردی، کمیته انضباطی AFC نتیجه را به سود تیم میزبان اعلام می‌کند ولی باز هم این اتفاق جایگزین مسابقه واقعی در زمین نمی‌شود. اکنون باید دید کنفدراسیون فوتبال آسیا چه واکنشی نشان خواهد داد. اگر مثل سال گذشته صرفاً به حذف موقت بسنده کند، راه برای تکرار چنین رفتارهایی باز می‌ماند اما اگر این بار جریمه‌های مالی یا محرومیت‌های بلندمدت در نظر گرفته شود، شاید پیام روشنی به سایر تیم‌ها مخابره شود که پایبندی به قوانین رقابت‌ها غیرقابل مذاکره است.
در هر صورت، تصمیم موهون باگان یک بار دیگر بحث جدی درباره مدیریت و اقتدار AFC را زنده کرد. رفتار هندی‌ها به قدری غیرحرفه‌ای و خنده‌دار است که اگر واکنش جدی نشان داده نشود، عملاً روح رقابت در آسیا از بین خواهد رفت.