تقویت با مرد ایتالیایی

علی حسینی: تیم ملی فوتبال ایران در آستانه‌ تحولی تازه قرار دارد. پس از انتقادهای گسترده از عملکرد تیم در تورنمنت کافا و نگرانی‌ها پیش از آغاز مسیر سخت جام‌جهانی ۲۰۲۶، فدراسیون فوتبال تصمیم گرفت حلقه‌ فنی اطراف امیر قلعه‌نویی را تقویت کند. در میان نام‌هایی که مطرح شده‌اند، یک گزینه‌ خارجی بیش از دیگران توجه‌ها را جلب کرده است: سالواتوره فوتی، مربی ایتالیایی که روزی کنار ژوزه مورینیو در رم می‌نشست و حالا در حال مذاکره نهایی برای پیوستن به تیم ملی ایران است.
در ماه‌های اخیر زمزمه حضور او از رسانه‌های اروپایی به تهران رسیده بود. حالا گفته می‌شود گفت‌وگوها در دوبی به مراحل پایانی نزدیک شده و اگر توافق نهایی شکل گیرد، فوتی ۳۷ ساله در جام‌جهانی دستیار نخست قلعه‌نویی خواهد شد.
اما این مربی ایتالیایی کیست که چنین رزومه‌ای دارد و چرا نامش در کنار فوتبال ایران قرار گرفته؟
* زلاتان جدید تا مهاجم فراموش‌شده
فوتی در سال‌های نخست فوتبالش در ایتالیا، پدیده‌ای امیدبخش به ‌نظر می‌رسید. فیزیک قدرتمند، قامت بلند و سبک بازی‌اش باعث شده بود رسانه‌های ایتالیایی او را «زلاتان جدید» بنامند. او در تیم‌های پایه‌ ایتالیا بازی می‌کرد و قرارداد حرفه‌ای خود را با سامپدوریا بست اما آن درخشش اولیه خیلی زود خاموش شد. بیشتر دوران بازی‌اش را در قالب بازیکن قرضی در باشگاه‌های درجه ۲ و ۳ ایتالیا یا تیم‌های سوییسی گذراند و تنها یک گل در سری‌ آ برای سامپدوریا به ثمر رساند؛ همان گلی که حالا بیشتر به عنوان یادگاری در کارنامه‌اش باقی مانده است.
سال ۲۰۱۳ جراحی ناموفق روی پایش عملاً مسیر حرفه‌ای او را بست. آسیب‌دیدگی مزمن اجازه نداد دوباره به فرم سابق بازگردد و حتی در زندگی شخصی نیز درگیر عوارض آن شد. همان روزها جان‌لوکا زامبروتا، اسطوره‌ فوتبال ایتالیا از او خواست در تیم چیاسو سوییس بازی کند اما بدن فوتی دیگر پاسخ نمی‌داد. او در ۲۵ سالگی کفش‌هایش را آویخت و خداحافظی‌ای زودهنگام داشت که می‌توانست سرنوشتش را به کلی تغییر دهد.
* آغاز دوباره در دنیای مربیگری
۲ سال پس از خداحافظی، فوتی تصمیم گرفت از مسیر دیگری در فوتبال بماند. او مدرک سطح B یوفا را گرفت و خیلی زود وارد دنیای مربیگری شد. نخستین تجربه‌اش در کنار مارکو جامپائولو بود، مربی باسابقه‌ای که از او در سامپدوریا، میلان و تورینو استفاده کرد. همکاری آن ۲ بیش از ۱۵۰ بازی ادامه یافت و فوتی در این مدت توانست با ساختار فنی فوتبال ایتالیا آشنا شود و جایگاه خود را به عنوان یک مربی جوان و تحصیلکرده تثبیت کند.
سال ۲۰۲۲ هنگامی که یکی از دستیاران ژوزه مورینیو از رم جدا شد، نوبت به فوتی رسید تا روی نیمکت تیم محبوب پایتخت ایتالیا کنار آقای خاص بنشیند. او نزدیک به ۳ سال در کنار مورینیو کار کرد؛ ابتدا در رم، سپس مدتی در فنرباخچه ترکیه. طی این دوران، فوتی بیش از ۱۶۰ مسابقه در کادر فنی ژوزه حضور داشت و گاهی حتی به عنوان نفر اول روی نیمکت نشست.
زمان‌هایی که مورینیو به دلیل محرومیت حق حضور در کنار زمین را نداشت، این دستیار ایتالیایی بود که مقابل تیم‌هایی مانند میلان، اینتر و آتالانتا هدایت رم را بر عهده می‌گرفت. او در این تجربه‌ها طعم فشار واقعی را چشید و البته بی‌حاشیه هم نبود؛ از درگیری لفظی با بازیکن فاینورد گرفته تا تهدید داوران در بازی جام حذفی مقابل کرمونزه که منجر به محرومیت یک‌ماهه‌اش شد. با این حال، مورینیو بعدها در کنفرانسی رسمی یکی از پیروزی‌های تیمش را «به فوتی تقدیم کرد» و این جمله به نوعی مهر تأییدی بر اهمیت جایگاه او در کادر فنی رم بود.
* سکوت، انتظار و شاید مقصدی به نام ایران
پس از پایان همکاری مورینیو با فنرباغچه و رفتنش به بنفیکا، نام فوتی نیز از تیترها محو شد. او برخلاف بسیاری از همکارانش به پرتغال نرفت و تصمیم گرفت مدتی دور از هیاهو بماند. تنها خبر قابل توجه از او مربوط به زمستان ۲۰۲۴ بود، زمانی که در فهرست گزینه‌های هدایت سامپدوریا قرار گرفت اما در همان مرحله‌ مذاکره باقی ماند.
حالا اما دوباره نامش مطرح شده؛ این‌بار نه در اروپا، بلکه در آسیا. مذاکرات او با فدراسیون فوتبال ایران در جریان است و منابع نزدیک به فدراسیون خبر از توافق اولیه می‌دهند. اگر این همکاری نهایی شود، سالواتوره فوتی برای دومین‌بار با سردار آزمون کار خواهد کرد؛ همان بازیکنی که در دوران حضورش در رم نیز زیر نظر او تمرین می‌کرد.
* چهره‌ ایتالیایی برای بازسازی اعتماد
حضور احتمالی فوتی در کنار قلعه‌نویی می‌تواند ترکیبی از تجربه‌ اروپایی و دانش فنی مدرن را وارد تیم ملی کند. فدراسیون امیدوار است این تغییر نه‌تنها به ارتقای کیفیت تمرینات کمک کند، بلکه چهره‌ تیم ملی را در جام‌جهانی تغییر دهد.
در شرایطی که منتقدان از نبود ایده‌های تازه در کادر فنی سخن می‌گویند، انتخاب یک مربی ایتالیایی با سابقه‌ همکاری با نام‌هایی چون مورینیو، زامبروتا و جامپائولو می‌تواند گامی در جهت مدرن‌سازی ساختار تیم ملی باشد. هرچند هنوز همه‌ چیز به امضا و توافق نهایی وابسته است اما اگر این پیوند شکل بگیرد، نیمکت ایران صاحب چهره‌ای می‌شود که از زلاتان تا مورینیو را از نزدیک دیده است و شاید بتواند روح تازه‌ای در تیم قلعه‌نویی بدمد.