رضا عمویی: پس از ۷۳۵ روز نسل‌کشی صهیونیست‌ها علیه مردم فلسطین در نوار غزه، ساکنان این باریکه محاصره شده سرانجام صبح جمعه را به عنوان نخستین روز آتش‌بس آغاز کردند. آتش‌بس در غزه از ظهر جمعه به اجرا درآمد. ارتش صهیونیستی در بیانیه‌ای اعلام کرد توافق آتش‌بس از ساعت ۱۲:۰۰ (۰۹:۰۰ به وقت گرینویچ) روز جمعه به اجرا درآمده است. بلافاصله پس از شروع آتش‌بس، تصاویر نشان می‌داد هزاران فلسطینی آواره از مرکز و جنوب غزه از طریق خیابان رشید در حال بازگشت به مناطق شمال غزه هستند که طی چند ماه گذشته زیر شدیدترین بمباران‌ها قرار داشته است.
امضای توافق آتش‌بس جنگ غزه در شرم‌الشیخ مصر، در ساعات بامدادی روز پنجشنبه با بیانیه رسمی جنبش مقاومت فلسطینی حماس اعلام شد.
پس از بیانیه حماس، خبرنگار شبکه عبری‌زبان کان نیز اذعان کرد جنبش مقاومت اسلامی حماس پس از بیش از ۲ سال جنگ شکست نخورد و تسلیم نشد. این رسانه صهیونیستی درباره اعلام آتش‌بس توسط حماس پس از مذاکرات در مصر افزود جنگ با یک توافق به پایان رسید. همه منتظر تصویری از تسلیم و شکست حماس بودند اما تصویری که امروز از حماس دیدیم به نظر نمی‌رسد شبیه آن باشد.
«بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی از جنگ علیه غزه ۳ هدف داشت: آزادی اسرا با زور، نابودی حماس و فلسطین و کوچاندن مردم غزه اما در نهایت تن به مذاکره و توافق آتش‌بس داد، چون نه از راه جنگ و عملیات نظامی و نه حتی با مذاکره نتوانست غزه را از ساکنان فلسطینی آن خالی کند و نیروهای حماس همچنان با اعلام آتش‌بس، مدیریت امور در غزه را در دست دارند.
شکست نتانیاهو در تحقق اهداف اعلامی باعث شده است انتقادات زیادی از او در سرزمین اشغالی مطرح شود. جدا از عدم تحقق اهداف اعلامی، توقف جنگ یک شکست دیگر برای نتانیاهو به حساب می‌آید، چرا که مقدمه آغاز محاکمه نتانیاهو و سقوط وی از قدرت خواهد بود. در ۲ سال گذشته نتانیاهو با افزایش تنش در منطقه و گسترش جنگ تلاش کرد از قدرت خود حراست کند اما با پایان جنگ، حالا آینده سیاسی او نیز به خطر افتاده است. بر همین اساس او در جریان توافق آتش‌بس با حماس، از ۲ زاویه بازنده است. همین موضوع باعث شده برخی کارشناسان پیش‌بینی کنند نتانیاهو بزودی جنگ در غزه را از سر بگیرد.
* آتش‌بس، در گام اول
آتش‌بس برقرارشده در غزه، در مرحله ابتدایی قرار دارد و در صورتی که مرحله اول این توافق انجام شود، آتش‌بس وارد مرحله دوم خواهد شد. ۲ نکته مهم این مرحله از آتش‌بس شامل این موارد است:
1- کسی مجبور به ترک غزه نیست: «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا که خود را طراح آتش‌بس غزه می‌داند، در اظهاراتش درباره توافق آتش‌بس گفت بر اساس توافقی که در حال اجراست، کسی مجبور به ترک و اخراج از غزه نخواهد شد.
2- خلع سلاح حماس در هاله ابهام: با وجود برقراری آتش‌بس، هدف صهیونیست‌ها برای خلع سلاح حماس در این آتش‌بس در ابهام قرار دارد، تا آنجا که نتانیاهو طی یک سخنرانی در پی آغاز رسمی آتش‌بس تهدید کرد در صورت لزوم، از زور برای خلع سلاح حماس استفاده خواهد کرد. وی در سخنرانی خود تاکید کرد: «ما همچنان حماس را از همه جهات در محاصره خود داریم». این ادعای نتانیاهو در حالی است که حماس تاکنون با خلع سلاح موافقت نکرده است.
* متن کامل توافق آتش‌بس غزه
طبق سندی که در رسانه‌های بین‌المللی منتشر شده، متن توافق میان حماس و رژیم صهیونیستی که به امضای طرفین رسید از این قرار است:
1- دونالد ترامپ پایان جنگ در نوار غزه را اعلام می‌کند و طرفین توافق کرده‌اند گام‌های لازم را برای این منظور بردارند.
2- جنگ بلافاصله پس از تأیید تل‌آویو پایان خواهد یافت. تمام عملیات نظامی، از جمله بمباران نظامی و توپخانه‌ای و عملیات هدف‌گیری، به حالت تعلیق درخواهد آمد. در طول 72 ساعت، نظارت هوایی بر مناطقی که نیروهای اسرائیل از آنها عقب‌نشینی کرده‌اند، به حالت تعلیق درخواهد آمد.
3- آغاز فوری ورود کامل کمک‌های بشردوستانه و امدادی؛ همان‌طور که در پیشنهاد تعیین شده است و حداقل مطابق توافقنامه 19 ژانویه 2025 درباره کمک‌های بشردوستانه.
4- ارتش اسرائیل به خطوط مورد توافق عقب‌نشینی خواهد کرد. ارتش اسرائیل تا زمانی که حماس به طور کامل توافق را اجرا کند، به مناطقی که از آنها عقب‌نشینی کرده است، باز نخواهد گشت.
5- ظرف 72 ساعت پس از عقب‌نشینی نیروهای اسرائیلی، تمام اسرای اسرائیلی، چه زنده و چه مرده، در غزه آزاد خواهند شد.
الف- به محض اینکه نیروهای اسرائیل عقب‌نشینی را تکمیل کنند، حماس بررسی وضعیت اسرا را آغاز کرده و تمام اطلاعات مربوط به آنها را جمع‌آوری خواهد کرد. حماس از طریق مکانیسم اشتراک‌گذاری اطلاعات، یافته‌های خود را ارائه خواهد داد. اسرائیل اطلاعات مربوط به زندانیان و بازداشت‌شدگان فلسطینی از نوار غزه را که در اسرائیل نگهداری می‌شوند، ارائه خواهد کرد.
ب- حماس ظرف 72 ساعت تمام اسرای زنده در غزه را آزاد خواهد کرد.
پ- حماس ظرف 72 ساعت، بقایای اسرای مرده را که در اختیار دارد، تحویل خواهد داد.
ت- حماس ظرف 72 ساعت، تمام اطلاعات به دست آمده درباره اسرای مرده باقیمانده را از طریق مکانیسم اشتراک‌گذاری اطلاعات به اشتراک خواهد گذاشت. اسرائیل اطلاعات مربوط به بقایای افراد فلسطینی فوت‌شده را که در اختیار دارد، ارائه خواهد کرد.
ث- ایجاد یک سازوکار تبادل اطلاعات بین ۲ طرف از طریق میانجیان و کمیته بین‌المللی صلیب سرخ برای تبادل اطلاعات و اخبار مربوط به هرگونه اسیر اسرائیلی مرده باقیمانده که ظرف 72 ساعت پس گرفته نشده‌اند یا بقایای اجساد ساکنان غزه که در اختیار اسرائیل است. این سازوکار تضمین می‌کند بقایای همه اسرا به طور کامل و ایمن از گور بیرون آورده شده و تحویل شود. حماس تمام تلاش خود را برای اطمینان از اجرای این تعهدات در اسرع وقت به کار خواهد گرفت.
ج- همزمان با آزادی اسرا توسط حماس، اسرائیل نیز به موازات آن، تعداد متناظری از زندانیان فلسطینی را طبق توافق آزاد خواهد کرد.
6- تبادل اسرا و زندانیان طبق سازوکار مورد توافق از طریق میانجی‌ها از طریق کمیته بین‌المللی صلیب سرخ و بدون هیچ‌گونه مراسم عمومی یا پوشش رسانه‌ای انجام خواهد شد.
7- یک گروه ویژه متشکل از نمایندگان آمریکا، قطر، مصر، ترکیه و سایر کشورهایی که مورد توافق طرفین قرار خواهد گرفت، تشکیل خواهد شد تا روند اجرا از سوی ۲ طرف را پیگیری و با آنها هماهنگ کند.
* خطوط زرد در توافق آتش‌بس کجاست؟
بر اساس گزارش‌ها، توافق آتش‌بس شامل عقب‌نشینی ارتش صهیونیستی به مناطقی است که از آن به عنوان خطوط زرد در نقشه غزه یاد شده و ارتش صهیونیستی ظرف 24 ساعت پس از تایید توافق در کابینه نتانیاهو، به خطوط زرد مشخص‌شده عقب‌نشینی خواهد کرد. این خطوط شامل مناطقی در میانه باریکه غزه از شمال تا جنوب است.
پس از عقب‌نشینی نیروهای اشغالگر اسرائیلی نیز ظرف 72 ساعت اسرای اسرائیلی آزاد خواهند شد و همزمان با آن تعداد توافق شده اسرای فلسطینی نیز آزاد خواهند شد. به گفته منابع عبری، یک تیم کاری از آمریکا، قطر، مصر و ترکیه و برخی کشورهای دیگر مسؤول پیگیری اجرای این توافق است.
ظهر جمعه، ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) تأیید کرد نیروهای اسرائیلی، مرحله اول عقب‌نشینی خود تا «خط زرد» را ساعت ۱۲ ظهر به وقت محلی به پایان رسانده‌اند و از این لحظه، مهلت ۷۲ ساعته برای آزادی اسرای اسرائیلی آغاز شده است.
* جزئیات توافق به روایت حماس
پس از اعلام توافق آتش‌بس، اعضای حماس در موضع‌گیری‌های جداگانه پایان جنگ و جزئیات توافق آتش‌بس را اعلام کردند.
جنگ غزه پایان یافت: روز پنجشنبه «خلیل حیه» رئیس هیات مذاکره‌کننده حماس از پایان کامل جنگ غزه و آغاز اجرای آتش‌بس دائم خبر داد و از مقاومت مردم غزه و ملت‌های یمن، لبنان، عراق و ایران که در کنار ملت فلسطین ایستادند، قدردانی کرد. این مقام ارشد حماس افزود: تضمین‌هایی از میانجی‌ها و واشنگتن دریافت کردیم و همه تأکید کردند درگیری به طور کامل پایان یافته است. این توافق شامل ورود کمک‌های بشردوستانه، بازگشایی گذرگاه رفح و تبادل اسرا می‌شود.
آزادی 1950 اسیر فلسطینی: «اسامه حمدان» از رهبران جنبش مقاومت اسلامی حماس، در گفت‌وگو با شبکه تلویزیونی «العربی» جزئیات توافق حاصل‌شده برای پایان جنگ غزه را تشریح کرد و گفت توافقی که ۲ طرف با آن موافقت کرده‌اند، پایان نهایی جنگ علیه غزه است. این رهبر حماس در ادامه گفت: «بر اساس توافق، قرار است ۲۵۰ نفر از اسرای محکوم به حبس ابد و ۱۷۰۰ نفر از اسرای دیگر غزه آزاد شوند. همچنین اسامی همه رهبران اسیر در فهرست افراد خواستار آزادی گنجانده شده است».
ورود روزانه 600 کامیون به غزه: اسامه حمدان همچنین اظهار کرد در شرم‌الشیخ درباره پایان جنگ و سپس ورود روزانه ۶۰۰ کامیون کمک‌رسانی توافق شد.
آینده غزه در دست اجماع فلسطینی‌ها: «حسام بدران» رئیس دفتر روابط ملی در جنبش حماس درباره آینده غزه تاکید کرد ما بر انجام یک گفت‌وگوی ملی فراگیر در قاهره تاکید داریم تا تمام جزئیات مرتبط با توافق و طرح آینده را بررسی کرده و اطمینان حاصل کنیم همه در مراحل و گام‌های پیش رو هم‌نظر هستند و هر تصمیمی درباره غزه باید بیانگر وحدت موضع باشد و تمام گروه‌ها، نخبگان و مردم فلسطین را دربرگیرد.
آغاز استقرار نیروهای پلیس فلسطین در مناطق مختلف غزه: روز جمعه اداره کل پلیس فلسطین در نوار غزه با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد نیروهای پلیس در تمام مناطقی که ارتش اشغالگر صهیونیستی از آنها عقب‌نشینی کرده، مستقر خواهند شد تا وظایف خود را در خدمت به شهروندان، حمایت از آنان و حفظ امنیت و اموال عمومی و خصوصی انجام دهند.
ادامه مذاکرات درباره فهرست اسرای فلسطینی: دفتر اطلاع‌رسانی امور اسرا دیروز اعلام کرد تاکنون هیچ توافق رسمی درباره فهرست اسرای مشمول تبادل حاصل نشده است. این دفتر افزود در صورت دستیابی به توافق نهایی، فهرست رسمی اسامی از طریق پلتفرم‌های رسمی دفتر اطلاع‌رسانی منتشر خواهد شد.
تکذیب وجود بندهای محرمانه در توافق پایان جنگ: یک رهبر حماس در گفت‌وگو با الجزیره اعلام کرد اخبار منتشرشده درباره وجود بندهای محرمانه در توافق پایان جنگ غزه، کاملاً نادرست است.
* آتش‌بس از نگاه صهیونیست‌ها
مقامات و رسانه‌های اسرائیلی هر کدام از نگاه خود برقراری آتش‌بس در نوار غزه را مورد بررسی قرار دادند.
تبادل اسرا از دوشنبه آغاز می‌شود: کانال ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی به نقل از یک مقام اسرائیلی گزارش داد: برآوردهای ما نشان می‌دهد روند بازگرداندن اسرا از روز دوشنبه آغاز خواهد شد.
آزادی اسرای اسرائیلی بدون مراسم: سازمان رادیو و تلویزیون رژیم صهیونیستی به نقل از یک منبع آگاه اعلام کرد انتظار می‌رود آزادی اسرا بدون هیچ‌گونه مراسم رسمی انجام شود و حماس در مذاکرات شرم‌الشیخ متعهد به آن شده است.
این دستاورد حماس است: «آوی یسخاروف» تحلیلگر اسرائیلی در گفت‌وگو با روزنامه یدیعوت آحارانوت گفت: «آنچه در غزه رخ می‌دهد، پیروزی نظامی برای اسرائیل نیست، بلکه دستاوردی سیاسی برای حماس است که توانسته اهداف خود را در عرصه بین‌المللی محقق کند».
تایید آتش‌بس پس از 3 بار تعویق جلسه کابینه نتانیاهو: روز پنجشنبه پس از اعلام آتش‌بس، اعضای کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی بر سر اسامی لیست اسرای فلسطینی که قرار است آزاد شوند، دچار تنش و اختلاف نظر شدند و جلسه کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی 3 بار به تعویق افتاد. سرانجام این طرح با اکثریت آرا به تصویب رسید اما 5 وزیر اسرائیلی از جمله ایتمار بن‌گویر و بزالل اسموتریچ به آن رای مخالف دادند.
تهدید به انحلال دولت نتانیاهو: پیش از تایید آتش‌بس در کابینه نتانیاهو، ایتمار بن‌گویر، وزیر امنیت داخلی رژیم صهیونیستی با بیان اینکه جریان متبوع او علیه توافق تبادل اسرا و آتش‌بس رأی خواهد داد، گفت: ما از آزادی همه اسرا خرسندیم ولی علیه توافق رأی خواهیم داد.
بازگشت فلسطینیان به غزه طبق توافق آتش‌بس: رادیو ارتش صهیونیستی اعلام کرد برای نخستین‌بار از آغاز جنگ، اسرائیل اجازه خواهد داد فلسطینی‌هایی که غزه را ترک کرده‌اند، از طریق گذرگاه رفح به این منطقه بازگردند.
جنگ تمام نشده، هنوز کار داریم: بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی پس از اجرایی شدن آتش‌بس در غزه گفت: جنگ پایان نیافته و «چالش‌های بزرگی» همچنان مقابل اسرائیل است. او بازگرداندن اسرای اسرائیلی و خلع‌سلاح حماس را هدف اصلی عنوان کرد.
سرنوشت شوم خائنان به غزه: گروهک «یاسر ابوشباب» و شبه‌نظامیانی که در غزه علیه هموطنان فلسطینی خود در کنار اشغالگران صهیونیستی قرار داشتند، با سرنوشت دردناکی مواجهند. رادیو ارتش صهیونیستی اعلام کرد بسیاری از آنان تماس‌هایی را برای تسلیم خود به حماس آغاز کرده‌اند.
* واکنش‌های جهانی به پایان جنگ غزه
در مناطق مختلف فلسطین و دیگر کشورهای جهان، مردم توقف جنگ علیه غزه را جشن گرفتند.
استقبال در اروپا: وزیر خارجه دانمارک این توافق را گامی مثبت خواند و تأکید کرد این اقدام، زمینه را برای کمک‌های انسانی بیشتر به مردم غزه فراهم می‌کند. صدراعظم آلمان نیز از وجود چشم‌انداز واقعی صلح در خاورمیانه پس از مدت‌ها خبر داد و از همه طرف‌ها خواست به تعهدات خود عمل کرده و مسیر صلح پایدار را هموار کنند. نخست‌وزیر نروژ هم اعلام کرد کشورش آماده مشارکت در ایجاد صلح پایدار و زندگی شرافتمندانه برای 2 طرف است و از نقش قطر، مصر و ترکیه در دستیابی به توافق آتش‌بس قدردانی کرد. نخست‌وزیر اسپانیا نیز ضمن استقبال از توافق، آن را آغاز صلح عادلانه و پایدار دانست.
واکنش‌های منطقه‌ای: رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه اعلام کرد کشورش اجرای کامل توافق آتش‌بس در غزه را از نزدیک زیر نظر خواهد داشت. وزارت خارجه اردن هم اعلام کرد از توافق آتش‌بس در غزه استقبال می‌کنید. وزارت خارجه عربستان سعودی نیز اعلام کرد از توافق آتش‌بس در غزه که هدف آن فراهم کردن مسیر صلح جامع و عادلانه است، استقبال می‌کند.
سازمان عفو بین‌الملل: این سازمان با انتشار بیانیه‌ای تأکید کرد آتش‌بس در غزه باید مقدمه‌ای برای پایان دادن به اشغالگری غیرقانونی اسرائیل و نسل‌کشی علیه مردم فلسطین باشد.