وام‌های واهی!

تبلیغات فریبنده وعده پرداخت وام بدون سود و فوری این روزها در حالی از کانال‌های تلگرامی و فضای مجازی به کف خیابان‌ها آمده که به گفته پلیس‌های فتا و آگاهی، چنین ترفندهایی جز کلاهبرداری و خالی کردن جیب مردم توسط مجرمان اینترنتی و کلاهبرداران چیز دیگر نیست و مردم نباید فریب وعده‌های پوچ را بخورند. به دنبال افزایش چشمگیر تبلیغات فریبنده در فضای حقیقی و مجازی تحت عنوان پرداخت وام فوری بدون سود و ضامن، هر چند پلیس در اقدامی پیشگیرانه با ارسال پیامک‌هایی به تلفن همراه شهروندان، نسبت به این شیوه کلاهبرداری هشدار جدی می‌دهد اما برخی‌ها همچنان قربانی وعده‌های دروغین کلاهبرداران و شیادان اینترنتی می‌شوند. این در حالی است که بارها از سوی بانک مرکزی و پلیس فتا اعلام شده است هیچ نهاد رسمی و قانونی در کشور از طریق شبکه‌های اجتماعی به متقاضیان وام پرداخت نمی‌کند و هر گونه تبلیغ در این بسترها، بدون پشتوانه قانونی است و با هدف کلاهبرداری طراحی شده‌ است. 
طبق بررسی‌ها و شکایت شاکیان، قربانیان پرونده‌های کلاهبرداری وام، معمولا افراد کم‌درآمد یا دارای مشکلات مالی هستند که مجرمان نیز با سوءاستفاده از نیاز مالی آنها، دام‌های خود را با وعده‌های فریبنده برای تاراج اندوخته‌های اندک متقاضیان وام پهن می‌کنند؛ کلاهبردارانی که با طراحی صفحات مجازی، کانال‌های تلگرامی و حتی وب‌سایت‌های ظاهراً حرفه‌ای، اقدام به جلب اعتماد قربانیان می‌کنند. البته اکنون خیابان‌ها و معابر شلوغ و در و دیوارها نیز پر از تبلیغات واهی خرید و فروش وام و اعطای وام‌های بدن ضامن و کسر از حقوق، همچنین پرداخت آن در کمترین زمان ممکن شده است. در تبلیغات گسترده اعطای وام بدون سود و فوری یکی از شیوه‌های رایج شیادان اینترنتی این است که درخواست اطلاعات هویتی و واریز مبالغی تحت عنوان «کارمزد بررسی پرونده» یا «پیش‌پرداخت بیمه وام» را می‌کنند. این افراد برای اینکه اعتماد کاربران را به خود جلب کنند با ترفندهای زیرکانه و حرفه‌ای حتی فیش و رقم مندرج وام‌های پرداختی همراه با تصاویر کارت ملی اشخاصی که قبلا وام گرفته‌اند را در کانال‌های تلگرامی منتشر می‌کنند، با این وجود وقتی اعتماد مشتری وام را جلب می‌کنند پس از دریافت اطلاعات یا مبالغ، ارتباط قطع و دسترسی به صفحه تبلیغاتی نیز مسدود می‌شود. علاوه بر این پدیده در تراکت‌های تبلیغاتی با مضمون پرداخت وام فوری در سطح شهر، شماره تلفن‌هایی در گوشه آن درج شده است که متقاضی وام زمانی که صحبت از نحوه دریافت یا چگونگی قسط‌بندی آن را می‌کند به او اعلام می‌شود در صورت دریافت وام، باید سفته‌ای را امضا کند. برای دریافت وامی مثلا 100 میلیون تومانی با یک حساب سرانگشتی مشخص می‌شود وام‌گیرنده در بازپرداخت آن باید حدود 3 برابر رقم وام را به فروشنده بپردازد. در چنین شرایطی است که پلیس فتا و آگاهی به دفعات به شهروندان توصیه می‌کنند متقاضیان تنها از طریق بانک‌ها و مؤسسات مالی دارای مجوز رسمی از بانک مرکزی اقدام به دریافت وام کنند و از ارسال مدارک هویتی یا اطلاعات بانکی به افراد ناشناس یا صفحات مجازی خودداری کنند. علاوه بر این پیش از هرگونه اقدام مالی در فضای مجازی، از اعتبار منبع اطمینان حاصل کرده و در صورت تردید، با پلیس فتا تماس بگیرید. بانک مرکزی نیز تأکید کرده است مشتریان درباره تبلیغات اعطای وام در شبکه‌های اجتماعی با سوءاستفاده از نام و نشان بانک مرکزی و شبکه بانکی هوشیار باشند، چرا که برخی کانال‌های تلگرامی به اسم بانک مرکزی در حال فریب مردم با وعده پرداخت وام کلان بدون سود هستند اما مردم باید دقت کنند برای دریافت هرگونه وام بانکی باید از طریق درگاه‌های رسمی بانک‌ها اقدام کنند و به هیچ عنوان فریب این کانال‌ها را نخورند. توصیه و تاکید بانک مرکزی به متقاضیان وام این است که چنانچه قصد دریافت تسهیلات بانکی دارند حتماً به شعب یا درگاه‌های بانکی مراجعه کنند و فریب عناوین کانال‌های تلگرامی و پیج‌های اینستاگرامی را نخورند؛ بانک مرکزی به هیچ عنوان رأساً وارد مرحله پرداخت وام بانکی بانک‌ها نمی‌شود و این اقدامات اصلاً جزو وظایف این بانک هم نیست. بانک مرکزی ناظر بر عملکرد بانک‌هاست و عناوین «وام فوری بانک مرکزی» و... صرفاً به‌ عنوان سوءاستفاده و کلاهبرداری استفاده می‌شود.
* پرداخت وام در کف خیابان!
علاوه بر تبلیغات فریبنده پرداخت وام در فضای مجازی اکنون در کف خیابان‌ها پر از برچسب‌های فروش وام شده است که مردم باید با هوشیاری فریب شیادان را نخورند. 
در این باره معاون مبارزه با جعل و کلاهبرداری پلیس آگاهی فراجا ضمن توصیه به شهروندان گفت: مراقب کلاهبرداران با ترفند گرفتن پیش‌پرداخت به روش خرید و فروش وام یا به بهانه پرداخت وام فوری باشید. سرهنگ «حجت متقی» در تشریح این خبر اظهار کرد: افراد کلاهبردار با انتشار آگهی‌های فروش وام‌های کم‌بهره و تسهیلات با سود پایین در فضای مجازی و با زدن برچسب‌های بیشماری در کوچه و خیابان درباره خرید و فروش وام یا پرداخت وام فوری اقدام به گرفتن مبالغی تحت عنوان پیش‌پرداخت یا بیعانه حق ثبت‌نام و کارمزد کرده و این مجرمان پس از اخذ وجه دیگر پاسخگوی متقاضیان وام نیستند. وی افزود: از آنجا که انتقال یا خرید و فروش وام، صرفا درباره انتقال امتیاز وام مطرح است، تنها در وام‌هایی که امتیازشان از نظر نظام بانکی قابل انتقال بوده آن هم با رعایت شرایط و نحوه و مراحل قانونی آن امکان‌پذیر است. معاون مبارزه با جعل و کلاهبرداری پلیس آگاهی فراجا تصریح کرد: در صورتی که شخصی با مانورهای متقلبانه اقدام به کلاهبرداری کرده و با استفاده از اسناد و مدارک جعلی، دیگری را فریب داده و او را متقاعد کند با پرداخت مبلغی وامی را به وی انتقال خواهد داد در حالی که هیچ وامی نداشته و صرفا قصد فریب و دریافت وجه را داشته باشد به مجازات جرم کلاهبرداری محکوم خواهد شد. سرهنگ متقی در ادامه ضمن توصیه به شهروندان در این باره گفت: کاربران به آگهی‌ها و اطلاعیه‌های مختلفی که در فضای مجازی، بویژه در اپلیکیشن‌های خرید و فروش برای انجام معاملات منتشر می‌شود، توجه نکرده و فریب افراد کلاهبردار با عنوان فروش وام‌های کم‌بهره در فضای مجازی را نخورند. این مقام انتظامی خاطرنشان کرد: فعالیت شرکت‌ها و افراد مدعی واسطه‌گری در زمینه اعطای وام غیرقانونی و برخلاف مقررات است، لذا به هیچ وجه به آنها اعتماد نکنید، زیرا وقوع جرم و کلاهبرداری در این زمینه و وارد شدن ضرر و زیان به متقاضیان بسیار محتمل است. 
وی تصریح کرد: بعضی شرکت‌ها در ازای پرداخت وام، وثیقه‌ای که ارزش آن بسیار بیشتر از مبلغ وام پرداخت شده است، از متقاضی دریافت می‌کنند و قرارداد را به گونه‌ای تنظیم می‌کنند که تعهدی بر عهده خودشان نباشد و در عوض متقاضی را ملزم به انجام تعهداتی می‌کنند که توانایی اجرای آن را نداشته باشد و با این کار وثیقه متقاضی را که می‌تواند ملک بسیار باارزشی باشد، تصاحب کنند. سرهنگ متقی با اشاره به اینکه ضروری است متقاضیان وام برای دریافت تسهیلات از مراجع رسمی اقدام کنند تا گرفتار دام پهن‌شده برخی سودجویان نشوند، بیان کرد: شهروندان در صورت موارد مشکوک جهت پیگیری با مرکز فوریت‌های پلیسی ۱۱۰ تماس بگیرند.