امروز در شمال قبرس یعنی در بخش ترک نشین این جزیره مهم اروپایی، ترکها پای صندوقهای رای میروند. اگر چه قبرس یک دولت مستقل و رسمی دارد که عضو اتحادیه اروپاست، اما طی پنج دهه گذشته، یک ساختار غیررسمی و غیرقانونی به نام «جمهوری ترک قبرس شمالی» در این جزیره شکل گفته که البته به طور عملی و آشکار، تحت الحمایه آنکارا است.
امروز 218 هزار نفر از واجدین شرایط رای دادن در بخش شمالی، میتوانند رای خود را به صندوق بیاندازند و رای آنها مشخص کند که آیا ارسین تاتار رئیس فعلی، همچنان بر سر قدرت بماند یا یکی از رقبای او پیروز شود.
8 نامزد برای ریاست جمهوری رقابت میکردند. با این حال، در آخرین روز انتخابات، حسین گورلک، نامزد مستقل، انصراف خود را به نفع نامزد مستقل دیگر، ارسین تاتار، رئیس جمهور فعلی، اعلام کرد. تاتار، رئیس جمهور و توفان ارهورمان، رهبر حزب مخالف اصلی جمهوریخواه ترکیه (CTP)، در صدر رقابتها قرار دارند.
پس از یک وقفه طولانی، مبارزات انتخاباتی بار دیگر بر حل مسئله قبرس متمرکز شده است. ارسین تاتار، که پنج سال است در این سمت است، طرفدار مدل راه حل دو کشوری است که ترکیه نیز از آن حمایت میکند.
رقابت نابرابر
بسیاری از تحلیلگران ترکیه، معتقدند که نتیجه این رقابت نابرابر از همین الان مشخص است. چرا که حزب حاکم و دولت ترکیه تمام امکانات رسانهای و سیاسی خود را پای کار آورده تا نامزد مورد حمایت خود را به عنوان رئیس دولت غیرقانونی قبرس ترک مجدداً بر سر کرسی قدرت بنشاند.
یکی از مهمترین چالشهای انتخابات در بخش ترک نشین قبرس، این است که شمار جمعیت واقعی ترکهای قبرس، نهایتاً به دویست و پنجاه هزار نفر میرسد. اما حالا 218 هزار نفر، واجد شرایط رای دادن هستند! چرا؟ به این دلیل که نزدیک به 85 هزار نفر نیروی نظامی و انتظامی ترکیه همراه با خانوادههایشان ساکن جزیره قبرس هستند و علاوه بر آنها، در چند سال گذشته نیز دهها هزار نفر، تابعیت بخش ترک نشین را دریافت کردهاند و پیشبینی میشود که این افراد، غالباً به نامزد مورد حمایت اردوغان رای دهند.
چرا انتخابات قبرس مهم است؟
همچنان که اشاره شد، ساختاری که به نام «جمهوری ترک قبرس شمالی» بخشی از جزیره را در اختیار گرفته، از مشروعیت بینالمللی و شناسایی رسمی برخوردار نیست و فقط ترکیه، این دولت را به رسمیت شناخته است.
با این حال، انتخابات امروز، از بسیاری جهات، سرنوشت ساز و تعیینکننده خواهد بود. چرا که رقبای سیاسی تاتار و به ویژه رقیب اصلی او توفان ارهورمان، طرفدار گفتمان استقلال و خودمختاری نیستند.
به عبارتی روشن، بخش قابل توجهی از اهالی ترک جزیره قبرس و احزاب و فعالان سیاسی ترک، با ایده پافشاری بر سر به رسمیت شناساندن دولت مستقل قبرس ترک مخالف هستند و بر این باورند که در صورت توافق با دولت اصلی قبرس و دست یافتن به فرمول جدیدی برای اداره فدراتیو، میتوانند شرایط بهتری را تجربه کنند. چرا که حالا ترکها عملاً در جزیره محبوس و منزوی شدهاند و فقط میتوانند به ترکیه سفر کنند، اما چند صد متر آن سوتر، اهالی بخش جنوبی جزیره، شهروند اتحادیه اروپا هستند و از شرایط اقتصادی، آموزشی و معیشتی متفاوتی برخوردارند.
توفان ارهورمان اعلام کرده که در صورت پیروز شدن، بدون هیچگونه بحث و پیش شرطی در مورد حقوق حاکمیت برابر، با دولت قبرس، پشت میز مذاکره خواهد نشست. او همچنین اعلام کرده که در 5 سال گذشته، ارسین تاتار به عنوان رئیس جمهور مورد حمایت اردوغان، چنان لطماتی به بخش ترک نشین زده که تاکنون سابقه نداشته و لازم است مدتی مدید، صرف ترمیم و بازسازی شود.
دولت ترکیه به این دلیل از استقلال دولت ترک قبرس حمایت میکند که بتواند در شرق مدیترانه، علاوه بر مواهب نفت و گاز و بازار اقتصادی، بلکه از امتیازات ژئوپولیتیک آن بهره بگیرد و همواره در برابر اتحادیه اروپا، یونان، رژیم صهیونیستی و دیگران، یک اهرم فشار مهم و قوی در اختیار داشته باشد.
در نتیجه بدون شک، انتخابات امروز برای دولت اردوغان، حزب عدالت و توسعه و سرویس اطلاعاتی میت ترکیه از اهمیت فوق العادهای برخوردار است و شکست تاتار، قطعاً به معنی شکست اردوغان خواهد بود.
این مساله برای اردوغان آن قدر مهم است که او، سلیمان سویلو وزیر اسبق کشور و ژنرال خلوصی آکار وزیر اسبق دفاع را به جزیره فرستاد تا از تاتار حمایت کنند. علاوه بر این، بسیاری از سلبریتیها، فوتبالیستها و خوانندههای مشهور ترکیه نیز به درخواست دولت، در جزیره قبرس حضور پیدا کرده و در میتینگهای انتخاباتی تاتار، حضور پیدا کردند.
حسین ماجد یوسف، سفیر سیار جمهوری ترک قبرس شمالی، در مصاحبه با یک شبکه تلویزیونی در ترکیه گفت: «جنوب قبرس و شرق مدیترانه در خطر است. همین حالا، کشورهای بسیاری وجود دارند که میخواهند کشور ما را به رسمیت بشناسند. بنابراین نباید از موضوع استقلال کوتاه بیاییم. رقبای جناب تاتار، به دنبال فدرالیسم هستند. ما با گروهی روبرو هستیم که میخواهند کشورشان به رسمیت شناخته نشود. ولی نیروهای ملی در جمهوری ترک قبرس شمالی متحد شدهاند و این یک همهپرسی است. مردم جمهوری ترک قبرس شمالی علاوه بر انتخاب رئیس جمهور، تصمیم خواهند گرفت که چگونه با آینده خود پیش بروند. یا آنها در کنار کشور و سرزمین مادری خود خواهند ایستاد، یا راه را به سمت ماجراجویی به نام فدراسیون که هرگز تحقق نخواهد یافت، هدایت خواهند کرد. دوباره، قرار است چند سال وقت خود را صرف مذاکرات بیثمر کنیم و هزاران صفحه کاغذ رد و بدل شود؟ آقای ارهورمان حتی به آنها قول شهروندی اتحادیه اروپا را میدهد. این غیرممکن است. شما قول گذرنامه میدهید ولی گذرنامههای اتحادیه اروپا ما را نجات نمیدهد. همین حالا کشیشهای بخش جنوبی میگویند: ما ترکها را به دریا خواهیم ریخت».
این سیاستمدار ترک قبرس، همچنین به این موضوع اشاره کرد که ارهورمان مخالف اردوغان است و حضور نظامیان ترکیه در شمال قبرس را به عنوان اشغالگری قلمداد میکند.
چرا فیدان، قبرس را تهدید کرد؟
یکی از نگرانیهای جدید دولت اردوغان در پرونده قبرس، استقرار سامانه موشکی رژیم صهیونیستی در بخش جنوبی قبرس است. این اقدام، علاوه بر آن که بخش ترک نشین شمال قبرس را در آچمز قرار داده، برای سیستمهای راداری و امنیتی ارتش ترکیه نیز، مشکلاتی به وجود آورده است.
هاکان فیدان وزیر امور خارجه ترکیه، دیشب در یک برنامه تلویزیونی، به شکل آشکار، دولت قبرس را تهدید و اعلام کرد: «نمی خواستم این حرف را بزنم. ولی لازم است بدانند، اگر بخواهند دست به ماجراجویی و دیوانگی بزنند، ما برای مقابله آمادهایم. همه میدانند که کار با سلاح و جنگافزار، تخصص ترکیه است و ما از درگیری ابایی نداریم».
هاکان فیدان در ادامه، پای موضوع غزه را به میان آورد و گفت: «من نمیدانم رهبران قبرس، برای گناهان خود، چه فکری دارند. آنان در این دو سال، با تمام وجود از اسرائیل حمایت کردند و در نتیجه در جنایات اسرائیل در غزه، شریک هستند. این گناه سنگینی است و نمیدانم برای کفاره آن، چه برنامهای دارند».
ارسین تاتار نیز در آخرین سخنرانی خود، به تاسی از روش و مشی همیشگی اردوغان که در رقابتهای انتخاباتی، استانبول و آنکارا را به غزه و حلب ربط میدهد، خطاب به مردم گفت: «خشم و کینه را کنار بگذارید. پای صندوقهای رای بیایید و نگذارید بلایی که بر سر غزه آمد، بر سر قبرس بیاید. رای شما برای آینده میهن و آینده فرزندانمان اهمیت حیاتی دارد. مردم بدانید، مهمترین مخالف من، تل آویو است. تل آویو خواهان شکست من است».
انتظار می رود نتایج انتخابات تا غروب امروز اعلام شود.
انتهای پیام/