رضا عمویی: آمریکایی‌ها این روزها بسیار عصبانی و خشمگین هستند. نوک حمله شهروندان ناراضی آمریکا متوجه «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور پرسروصدا و جنجالی این کشور است. به همین دلیل نیز میلیون‌ها نفر بتازگی با برپایی اعتراضاتی سراسری در آمریکا تلاش کردند عملکرد ترامپ را به چالش بکشند. این اعتراضات با عنوان «نه به پادشاه» در بیش از ۲۷۰۰ نقطه آمریکا برگزار شد.
مقامات آمریکایی تایید کرده‌اند در اعتراضات جدید ضددولتی در این کشور که روز شنبه آغاز شد، نزدیک به ۷ میلیون نفر در شهرهای مختلف تظاهرات کردند. اعتراضات ضدترامپ در همه 50 ایالت آمریکا برگزار شد و در شهر نیویورک به عنوان یکی از شهرهای کانونی این تظاهرات بیش از100 هزار نفر در میدان تایمز جمع شدند. همچنین جمعیت قابل توجهی در شهرهای بزرگی مانند واشنگتن دی‌سی و لس‌آنجلس در اعتراضات سراسری علیه دولت ترامپ حضور داشتند. گفته شده اعتراضات حتی در نزدیکی ویلای شخصی ترامپ در فلوریدا نیز برگزار شده است.
این اعتراضات که توسط ائتلافی از گروه‌های چپ‌گرا، مدافعان حقوق مدنی و اتحادیه‌های کارگری سازماندهی شده، سومین موج اعتراضی بزرگ در آمریکا از زمان بازگشت ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۲۵ محسوب می‌شود. اعتراضات روز شنبه همچنین کمتر از 4 ماه پس از دومین دور اعتراضات ضددولتی آمریکا در میانه تابستان انجام شد. این کشور طی ۳ ماه گذشته شاهد تابستانی پرآشوب بود و آمریکایی‌ها تابستان با یورش و حملات گسترده نیروهای امنیتی به مهاجران و استقرار نیروهای امنیتی و پلیس فدرال در شهرهای عمدتا دموکرات به بهانه تامین امنیت مواجه بودند. به نظر می‌رسد برخوردهای خشونت‌بار دولت ترامپ علیه پناهجویان و حملات نیروهای پلیس به مهاجران یکی از دلایل اعتراضات اخیر در آمریکا باشد.
برگزارکنندگان تظاهرات اخیر در آمریکا از معترضان خواسته بودند هنگام شرکت در تظاهرات لباس زرد به عنوان نمادی از وحدت برای نفی خشونت به تن کنند و معترضان نیز در بیانیه تظاهرات خود اعلام کردند رنگ زرد یادآور اعتقاد میلیون‌ها آمریکایی است که معتقدند آمریکا متعلق به مردمانش است، نه پادشاه (اشاره به ترامپ).
از طرف دیگر دولت ترامپ تلاش زیادی داشته تا اعتراضات را غیرمسالمت‌آمیز نشان دهد و معترضان برای آنکه بهانه خشونت‌آمیز دست ترامپ ندهند، با لباس‌هایی از جمله لباس بادی شبیه مرغ، قورباغه و دایناسور در اعتراضات حضور داشتند تا بر ماهیت مسالمت‌آمیز این تظاهرات تأکید کنند. روی پلاکارد برخی معترضان نوشته شده بود: «ما اعتراض داریم، چون می‌خواهیم آمریکا را پس بگیریم». یک معترض هم که در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان از افشای نام خود پرهیز کرد، گفت: با وجود آنکه از 1960 تاکنون در اعتراضات زیادی در آمریکا حضور داشته اما اعتراضات فعلی علیه ترامپ بسیار متفاوت است و در نوع خود یکی از بزرگ‌ترین اعتراضات در آمریکا طی چند سال گذشته به شمار می‌رود. این آمریکایی تاکید کرد اگرچه در دهه ۶۰ میلادی به دنبال حقوق شهروندی، حقوق زنان، اقلیت‌ها و یا حق رأی برای همه در آمریکا بودیم اما اکنون کل دموکراسی آمریکا و کل قانون اساسی، مطبوعات و قوه قضائیه مورد تهدید قرار گرفته‌اند و موجودیت آمریکا در خطر است.
در عین حال، اعتراضات اخیر علیه ترامپ فقط محدود به آمریکا نبود. در سراسر اروپا از جمله برلین، مادرید، لندن و رم نیز اعتراضاتی برگزار شد و مردم دیگر کشورها با معترضان آمریکایی ابراز همبستگی کردند. صحنه‌های مشابهی نیز از اعتراضات ضدترامپ در تورنتو کانادا دیده شد و معترضان در این شهر در نزدیکی کنسولگری آمریکا پلاکاردهایی از جمله «دستت را از کانادا کوتاه کن» را نشان دادند.
* آزادی بیان نداریم
به نظر می‌رسد شهروندان آمریکایی حتی از نظر آزادی بیان نیز در محدودیت هستند، تا آنجا که در اعتراضات اخیر بسیاری از تظاهرات کنندگان با پلاکاردهایی خواستار محترم شمردن حق آزادی بیان توسط ترامپ شدند.
«بابی کاستیلو» که در اعتراضات در شهر واشنگتن دی.سی حضور داشت، به رسانه ان‌پی‌آر گفت: «حضور ما در این اعتراضات تبعاتی خواهد داشت و ما نمی‌توانیم بدون تبعات و بدون ترس در اعتراضات ضددولتی شرکت کنیم». در واشنگتن همچنین برخی معترضان با شعار «حذف رژیم» راهپیمایی کردند.
یک مجری سابق تلویزیون هم به بی.بی.سی گفت آزادی بیان شهروندان آمریکایی کابوس مقامات این کشور است، به همین دلیل مقامات دولتی شهروندان معترض را دستگیر می‌کنند و در روند دادرسی عادلانه در دادگاه‌ها مداخله می‌کنند.
* به سرکوب مهاجران پایان دهید
بخش دیگری از دلایل تظاهرات بزرگ اخیر آمریکا، سرکوب گسترده مهاجران در این کشور است. معترضان در لس‌آنجلس ضمن درخواست توقف اخراج مهاجران توسط دولت ترامپ، در بیرون ساختمان شهرداری لس‌آنجلس تجمع کردند. «ماریا ریورا کامینگز» که در لس‌آنجلس متولد شده و اصالتاً مکزیکی است، به سی‌ان‌ان گفت همه ما مهاجر هستیم و همه اینجا حقوقی داریم، پس دولت حق ندارد حقوق مهاجران را نقض کند. در لس‌آنجلس همچنین معترضان یک بادکنک غول‌پیکر با تصویر ترامپ با پوشک کودک را به هوا فرستادند.
هیلی به عنوان معترض ۲۴ ساله آمریکایی، در جریان شرکت در تظاهرات، ضمن انتقاد از سیاست‌های مهاجرتی دولت آمریکا و سرکوب مهاجران گفت: «به نظرم دیدن کشوری که دوستش داریم و در حال سقوط به فاشیسم است، بسیار دردناک است».
در شیکاگو که مرکز سرکوب گسترده مهاجران بر اساس طرح مهاجرتی ترامپ است، بسیاری پلاکاردهای «نه به دولت سرکوبگر» در دست داشتند. «جان کیوزاک» بازیگر برنده اسکار ساکن شیکاگو و کسی که به انتقاداتش علیه هالیوود و دولت آمریکا معروف است، با شرکت در این تظاهرات گفت: «پیام ما به دولت ترامپ این است: برو به جهنم!»
بر اساس گزارش موسسه سیاست مهاجرتی آمریکا، معترضان در هوستون نیز پلاکاردی در دست داشتند که روی آن نوشته شده بود: «با جهل مبارزه کنید، نه مهاجران». این در حالی است که یک‌چهارم جمعیت هوستون را مهاجران تشکیل می‌دهند.
* خشم از بی‌مسؤولیتی دولت فدرال
در برخی شهرهای آمریکا نیز معترضان از عدم مسؤولیت‌پذیری دولت فدرال در واشنگتن خشمگین بودند. کاهش بودجه دولت فدرال بویژه بودجه مربوط به مراقبت‌های بهداشتی باعث نگرانی شهروندان آمریکایی از هزینه‌های کمرشکن درمانی در این کشور شده است. «دانیل گینتو» زن آمریکایی حاضر در تظاهرات گفت نگران تغییرات عمده بودجه فدرال در بیمه‌های درمانی و تغییرات اساسی در سیاست‌های مرتبط با سلامت است، چون به گفته او قطع بیمه و یارانه‌های درمانی بر سلامت فرزندانش تأثیر خواهد گذاشت و هزینه‌های زندگی شهروندان را بسیار بیشتر خواهد کرد. او در تظاهرات شیکاگو به سی‌ان‌ان گفت: «من اصلاً نمی‌فهمم چطور می‌توانید غذا را از دهان مردم بیرون بکشید؟ چطور می‌توانید مردم بدهکار را از خانه‌های‌شان بیرون کنید؟ چطور می‌توانید به خانواده‌ها پاسخ دهید؟»
«آنتونی لی» کارمند سازمان غذا و دارو با 20 سال سابقه کار که در حال حاضر به دلیل تعطیلی دولت به مرخصی اجباری فرستاده شده نیز به خبرنگار نیویورک‌تایمز گفت: «من بیش از ۲۰ سال است کارمند دولت هستم و اکنون شاهد نابودی خدمات عمومی در آمریکا هستم». یکی دیگر از کارمندان دولت فدرال که در مرخصی اجباری به سر میبرد، گفت عملکرد دولت ترامپ بر معیشت او تأثیر گذاشته و از نظر معیشتی دچار مشکل است.
«الیزابت نی» مددکار اجتماعی ۲۵ ساله اهل مریلند هم به سی‌ان‌ان گفت در بیمارستان روانپزشکی بالتیمور کار می‌کند و افراد زیادی هستند که بتازگی بی‌خانمان شده‌اند.
* اعتراضات در میانه تعطیلی دولت
اعتراضات اخیر آمریکا در حالی است که دولت فدرال به دلیل اختلاف میان کاخ سفید و دموکرات‌ها بر سر لایحه بودجه تعطیل و همین تعطیلی باعث آسیب به کسب و کارها در آمریکا شده است. از سوی دیگر بدهی عمومی آمریکا با رسیدن به عدد 37.9 تریلیون دلار به سطح بی‌سابقه‌ای در تاریخ این کشور رسیده. تارنمای اکونومیک‌تایمز در این ارتباط نوشت: «افزایش بی‌سابقه بدهی عمومی آمریکا، اقتصاددانان، سیاستمداران و همه آمریکایی‌ها را نگران کرده است». بر اساس این گزارش، فقط در یک ماه گذشته، سطح بدهی آمریکا ۴5۰ میلیارد دلار افزایش یافت که به میزان 15 میلیارد دلار در هر روز است.
افزایش بدهی عمومی آمریکا همزمان با آن است که دولت فدرال آمریکا 3 هفته است تعطیل شده و بدون پایان مشخص، این وضعیت همچنان ادامه دارد. این تعطیلی نشان‌دهنده بحران‌های عمیق‌تری است که در نتیجه کاهش تدریجی اختیارات کنگره و افزایش قدرت اجرایی رئیس‌جمهور به وجود آمده است.
در طول 8 ماه گذشته ترامپ سیاست‌های مختلفی از جمله اعمال تعرفه‌ها و اقدامات نظامی بدون مجوز کنگره را دنبال کرده و این رویه او باعث نارضایتی‌های داخلی شده است. تعطیلی دولت نشان‌دهنده ناتوانی کنگره در انجام وظایف خود است و ترامپ نیز نشان داده فقط به طور یک‌جانبه تصمیم‌گیری می‌کند.
* بازداشت معترضان
با وجود تاکید معترضان بر مسالمت‌آمیز بودن تظاهرات ضدترامپ اما گزارش‌های متعددی از بازداشت‌ها در مناطق مختلف آمریکا منتشر شده است. پلیس پورتلند تأیید کرد حداقل 3 نفر در ارتباط با اعتراضات در مرکز این شهر بازداشت شدند. طبق اعلام پلیس پورتلند، در اعتراضات این شهر یک نفر دستگیر و به زندان منتقل شده و 2 نفر دیگر نیز در انتظار تحقیقات توسط افسران اداره پلیس در بازداشت موقت به سر می‌برند.
در خارج از شهر شیکاگو در منطقه برودویو، حداقل 15 نفر توسط پلیس ایالتی ایلینوی در ارتباط با اعتراضات دستگیر شدند. در دنور نیز پلیس اعلام کرد مأموران گروه کوچکی از معترضان را پراکنده کردند، چون معترضان دسترسی به بزرگراه را مسدود کرده بودند و به همین دلیل چند نفر نیز بازداشت شدند. بازداشت‌هایی نیز در شهرهای کوچک‌تر آمریکا گزارش شده است.
* من پادشاهم!
همزمان با اعتراضات در آمریکا، ترامپ با انتشار مجموعه‌ای از ویدئوهای تولیدشده توسط هوش مصنوعی به این اعتراضات واکنش نشان داد. رئیس‌جمهور آمریکا در واکنش به اعتراضات، ویدئویی توهین‌آمیز را نشان داد که در آن خودش با تاج پادشاهی پشت یک جنگنده نشسته و عبارت «پادشاه ترامپ» در تصویر به چشم می‌خورد و ترامپ با خلبانی در حال ریختن مدفوع بر سر معترضان است.
در همین حال، جی‌دی ونس، معاون ترامپ هم در شبکه «بلو اسکای» ویدئوی کوتاهی از ترامپ منتشر کرد که تاجی سلطنتی بر سر دارد و شمشیری را بالا گرفته است؛ بدون آنکه توضیحی ارائه دهد.
ترامپ از زمان بازگشت به کاخ سفید در ژانویه 2025، دامنه قدرت ریاست جمهوری خود را گسترش داده و با استفاده از دستورات اجرایی، بخش‌هایی از دولت فدرال را منحل کرده و با وجود مخالفت فرمانداران ایالتی، نیروهای گارد ملی را به شهرهای آمریکا اعزام کرده است. ترامپ در عین حال مدعی است اقداماتش برای بازسازی کشوری که در بحران است ضروری است و اتهامات مبنی بر اینکه رفتاری شبیه یک دیکتاتور یا فاشیست دارد را رد کرده است اما منتقدان هشدار می‌دهند برخی اقدامات دولت او خلاف قانون اساسی و تهدیدی برای دموکراسی است.
* سقوط ترامپ در نظرسنجی‌ها
آمریکایی‌ها درباره دونالد ترامپ عمیقاً دچار اختلاف نظر هستند. بر اساس نظرسنجی جدید منتشر شده توسط خبرگزاری AP و موسسه NORC وابسته به دانشگاه شیکاگو بیش از 61 درصد آمریکایی‌ها نگاه منفی به عملکرد دولت ترامپ دارند و تنها 37 درصد نسبت به عملکرد این دولت نگاهی مثبت دارند.
در موضوعات جزئی نیز دولت ترامپ موفق به جلب رضایت بیشتر آمریکایی‌ها نشده است. به طور مثال در موضوعات مناقشه فلسطین، مهاجرت، اقتصاد و مراقبت‌های بهداشتی بیشتر مردم از عملکرد دولت ناراضی هستند. در جریان اعتراضات اخیر نیز برخی معترضان از حمایت بی‌دریغ او از تل‌آویو انتقاد کردند و دولت فعلی را به همدستی در نسل‌کشی غزه متهم کردند.
همچنین نظرسنجی جدید خبرگزاری رویترز و موسسه ایپسوس( Ipsos ) - شرکت تحقیقات جهانی بازار و متخصص در نظرسنجی‌ها - نشان داد تنها ۴۰ درصد شهروندان آمریکایی از عملکرد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور رضایت دارند، در حالی که ۵۸ درصد عملکرد او را رد می‌کنند.
این نظرسنجی‌ها به همراه اعتراضات اخیر ضددولتی در آمریکا نشان می‌دهد ترامپ در موقعیت خوبی نیست و ادامه روند فعلی بی‌تردید به سقوط بیشتر دولت او در افکار عمومی آمریکا و حتی جهان منجر خواهد شد.