با اینکه هنور دمای هوا افت نکرده است اما ویروس‌های تنفسی نظیر کرونا، آنفلوآنزا و سرماخوردگی در بسیاری از مناطق کشور فعال شده‌اند. افزایش تعداد مراجعه‌کنندگان به کلینیک‌های پزشکی، مراکز درمانی و بیمارستان‌ها با علائم مشابه سرماخوردگی، گلودرد، تب و بی‌حالی بیانگر آن است که به گفته پزشکان ویروس‌های تنفسی چند هفته‌ای است با سرعت بالایی در حال چرخش است. اوج‌گیری بیماری‌های ویروسی در حالی است که کارشناسان بهداشت کم توجهی مردم نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی را مهم‌ترین عامل افزایش این بیماری عنوان می‌کنند و می‌گویند این روزها همه مستعد ابتلا به ویروس‌های تنفسی هستیم، چرا که آنتی‌بادی و مقاومت بدن افراد به دلیل گذشت چندین ماه از ابتلا به سرماخوردگی یا آنفلوآنزا و... از بین رفته است، بنابراین مهم‌ترین راه جلوگیری از این ویروس‌ها که می‌تواند برای افراد پرریسک خطرآفرین شود، خودمراقبتی و در صورت امکان انجام واکسیناسیون است. هر چند پزشکان تزریق واکسن آنفلوآنزا را برای همه توصیه نمی‌کنند اما تاکید دارند کسانی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند، مادران باردار، کودکان زیر 5 سال و افراد مسن، همچنین بیماران قلبی و ریوی بهتر است واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند، چرا که ویروس‌های تنفسی گرچه هر سال با سرد شدن هوا فعال می‌شوند و به دلیل سرایت‌پذیری بالای آنها خیلی‌ها را درگیر می‌کنند اما مبتلا شدن افراد پرخطر به این ویروس‌ها می‌تواند سلامت فرد را به خطر بیندازد. از سوی دیگر هنوز معلوم نیست آیا این ویروس‌ها جهش یافته‌اند یا خیر، زیرا هر سال ماهیت ویروس‌های تنفسی تغییر می‌کند و سویه‌های جدیدی از این بیماری ظهور می‌کند و دنیا را فرا می‌گیرد. مینو محرز، متخصص بیماری‌های عفونی اخیرا در مصاحبه‌ای اعلام کرد: امسال آنفلوآنزای جدیدی به نام آنفلوآنزای تایپ A آمده است که در کشورهایی نظیر استرالیا که زمستان را گذرانده‌اند، این ویروس دیده شد، بنابراین این ویروس به دیگر نقاط دنیا خواهد رفت. وی هشدار داد واکسن‌های موجود آنفلوآنزا هم این نوع ویروس را کاملا پوشش نمی‌دهد و فقط آن را خفیف‌تر می‌کند. علت خطرناک بودن این ویروس آن است که هنوز بخوبی شناخته نشده است که برای درمان آن واکسن جدید ساخته شود.
دکتر مسعود مردانی، فلوشیپ و فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی در گفت‌وگو با «وطن امروز» با بیان اینکه تعداد مراجعه‌کنندگان به ویروس‌های تنفسی مدتی است زیاد شده است اظهار داشت: هر چند ویروس‌ها امسال زودهنگام فعال شده‌اند اما هنوز موارد ابتلا به صورت تک‌گیری است و به اپیدمی نرسیده است اما چنانچه مردم مراقبت‌های لازم برای جلوگیری از ابتلا به ویروس‌های تنفسی را انجام ندهند بی‌تردید در هفته‌های آینده شاهد گسترش این نوع بیماری در کشور در سطح وسیع خواهیم بود.
وی با بیان اینکه بسیاری نسبت به بیماری‌های تنفسی، بویژه عفونت‌های تنفسی بی‌توجهند در حالی که همین بیماری می‌تواند خطرآفرین شود، افزود: قسمت عمده عفونت‌های تنفسی به دلیل ابتلا به سرماخوردگی شدید، کرونا و آنفلوآنزاست که حتی می‌تواند برخی را از پای درآورد، بنابراین توصیه می‌شود اکنون که هوا رو به سردی می‌رود و مردم در مکان‌های سربسته هستند، ضمن فاصله‌گیری‌های اجتماعی از افراد دارای علائم سرماخوردگی و استفاده از ماسک، شیوه‌نامه‌های بهداشتی را با جدیت رعایت کنند.
فلوشیپ و فوق‌تخصص بیماری‌های عفونی در ادامه تاکید کرد: متاسفانه برخی دچار ویروس‌های تنفسی می‌شوند که بدون مشورت پزشک اقدام به مصرف داروهای آنتی‌بیوتیک می‌کنند، این در حالی است که آنتی‌بیوتیک‌ها هیچ تاثیری برای بهبود فرد مبتلا ندارد و چه بسا مصرف آن مضر خواهد بود، چرا که مقاومت بیمار را در برابر درمان بشدت کم می‌کند.
دکتر مردانی افزود: بهترین راهکار برای جلوگیری از بیمارهای‌های تنفسی، خودمراقبتی است که اکنون به ندرت رعایت می‌شود و آنگونه که در معابر و خیابان‌ها و اماکن پردتردد دیده می‌شود افرادی که از ماسک استفاده می‌کنند انگشت‌شمار هستند.
دکتر آمیتیس رمضانی، متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری نیز در گفت‌وگو با «وطن امروز» درباره شیوع زودهنگام بیماری‌های تنفسی، بویژه گردش ویروس‌هایی چون کرونا و آنفلوآنزا گفت: طبیعی است با تغییر فصول و سرد شدن هوا ویروس‌ها فعال شوند. به طور مثال 120 نوع ویروس سرماخوردگی وجود دارد که در طول فصول سرد سال فعال می‌شوند. این در حالی است که کرونا از موارد ویروس‌های تنفسی است که تابع الگوی فصلی نیست و در تمام فصول وجود دارد ولی آنفلوآنزا و سرماخوردگی معمولا در فصول سرد سال فعالیت بیشتری دارند.
وی با بیان اینکه افزایش تعداد مبتلایان به ویروس‌های تنفسی را طی 2 هفته اخیر شاهد هستیم اضافه کرد: با بازگشایی مدارس و مراکز علمی و دانشگاهی و قرار گرفتن تعداد زیادی از افراد در یک محیط چون کلاس درس و دانشگاه، اتوبوس و مترو سرایت‌پذیری این نوع ویروس‌ها بیشتر می‌شود و از آنجا که مردم در اوایل پاییز کمتر به خودمراقبتی توجه می‌کنند، این بیماری در سطح وسیعی شیوع می‌یابد.
متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری افزود: اکنون همه ما در معرض این ویروس‌ها قرار داریم، چرا که بدن همه ما مستعد مبتلا شدن به دلیل عدم آنتی‌بادی است، بنابراین نباید این ویروس‌ها را دست‌کم گرفت، زیرا ممکن است فرد را از پای درآورد.
وی افزود: افرادی که دارای بیماری‌های ریوی و قلبی هستند در معرض خطر این نوع ویروس‌ها قرار دارند. در چنین شرایطی این افراد در کنار افراد مسن و کودکان خردسال باید واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند، زیرا این واکسن 40 تا 60 درصد مانع این بیماری و خطر‌پذیری آن می‌شود.
۲ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا تأمین شد
به دنبال افزایش میزان تقاضا برای تامین واکسن آنفلوآنزا، وزارت بهداشت از ماه‌های پیش اقدام به خرید 3 و نیم میلیون دوز واکسن از خارج از کشور کرده است که یک و نیم میلیون آن مهرماه در بازاز توزیع شد و اکنون نیز قرار است مابقی آن طی روزهای آینده به کشور وارد شود و در دسترس عموم قرار گیرد؛ واکسنی که کارشناسان بهداشت تاکید دارند تزریق آن برای عموم ضروری نیست ولی افراد پرخطر و دارای نقص ایمنی، همچنین افراد مسن و کودکان بهتر است آن را تزریق کنند. روز گذشته وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از تامین ۲ میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا خبر داد و گفت: اگرچه واکسن‌های تولید داخل از استانداردهای لازم برخوردار است اما واکسن‌های وارداتی نیز تهیه شده است. محمدرضا ظفرقندی در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران اظهار کرد: استانداردی که برای واکسن‌های آنفلوآنزای تولید داخل تعریف شده کاملاً قابل قبول است اما طبیعتاً برخی افراد تمایل دارند از نوع دیگری از واکسن‌ها استفاده کنند اما استاندارد واکسن داخلی مورد قبول کمیته ارزیابی است. به گفته وی، 3.5 میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا برای مصرف کشور نیاز داریم که بیش از ۲ میلیون دوز آن تهیه شده است. وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نهم مهرماه از پیش‌خرید 3.5 میلیون دوز واکسن آنفلوآنزا خبر داد و گفت: تاکنون حدود 1.5 میلیون دوز توزیع شده است. ظفرقندی افزود: با توجه به تامین ارزی، گاهی مقدار واکسن کاهش پیدا می‌کند و گاهی نیز تامین می‌شود اما در مجموع 3.5 میلیون دوز پیش‌خرید کردیم که به تدریج وارد بازار می‌شود. واکسن آنفلوآنزا یک واکسن مهم برای پیشگیری از بیماری آنفلوآنزای فصلی است؛ هدف اصلی واکسن آنفلوآنزا، پیشگیری از ابتلا به ویروس آنفلوآنزا و کاهش عوارض جدی ناشی از این بیماری است. بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفلوآنزا، از شهریور تا پایان آبان است و سالمندان بالای ۶۵ سال، کودکان زیر ۵ سال، زنان باردار، افراد با بیماری‌های مزمن (قلبی، ریوی و کلیوی) و پرسنل پزشکی و درمانی در اولویت تزریق واکسن قرار دارند.