۱۰ هزار قربانی مسمومیت در سال

مصرف بی‌رویه و خودسرانه داروها بدون مشورت با پزشک و نیز استفاده از مخدرها، بویژه اینکه این 2 عمل همزمان انجام شود باعث مرگ هزاران نفر در کشور در طول سال می‌شود.
 گزارش‌های موجود حاکی است بخش عمده مسمومیت‌های دارویی که بخش عمده آن منجر به مرگ می‌شود، ناشی از مصرف داروها و در صدر آن داروهای آرام‌بخش و ضدافسردگی، آمفتامین و مسکن، همچنین مسمومیت ناشی از مصرف مواد مخدر است. 
همزمان با هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها، سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو با هشدار نسبت به آمار انواع مسمومیت‌ها در کشور، گفت: مسمومیت دارویی همچنان بیشترین عامل مرگ در میان موارد مسمومیت است و تنها در سال ۱۴۰۳ بیش از ۱۰ هزار نفر در کشور بر اثر انواع مسمومیت‌ها جان باختند. 
دکتر نازیلا یوسفی همزمان با هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها که امسال با شعار «با پیشگیری آگاهانه از وقوع مسمومیت‌ها، زندگی را ایمن‌تر کنیم» برگزار می‌شود، گفت: زندگی صنعتی جوامع کنونی و دسترسی آسان به انواع مواد شیمیایی، داروها، سموم و... بدون داشتن اطلاعات کافی از نحوه نگهداری، مصرف، عوارض، خطرات و هشدارهای مربوط به آن، شیوع مسمومیت‌های اتفاقی و تعمدی را به میزان زیادی افزایش داده است. 
وی افزود: این در حالی است که بسیاری از ضایعات ناشی از بروز مسمومیت‌ها به سادگی قابل پیشگیری هستند و با نگاهی نو به روند آموزش نحوه پیشگیری از مسمومیت‌ها می‌توان بسیاری از مسمومیت‌ها را به حداقل رساند؛ به عنوان مثال گاهی اهمال در نگهداری صحیح داروها و مواد شیمیایی در منزل، می‌تواند منجر به عوارض دائمی و آزاردهنده ناشی از مسمومیت‌ها بویژه در کودکان شود. از طرفی وقوع مسمومیت‌های حرفه‌ای حاد و مزمن در کارگران شاغل در کارخانجات صنایع شیمیایی از یک سو و استفاده از وسایل گازسوز و مواد شیمیایی و شوینده در منازل و فقدان آگاهی‌های کافی در اغلب خانواده‌ها از سوی دیگر، خطرات جدی را متوجه افراد می‌کند.
 ستاد مرکزی اطلاع‌رسانی داروها و سموم به عنوان بخشی از دفتر نظارت و پایش تجویز و مصرف فرآورده‌های سلامت، در امر آموزش عمومی و تخصصی اطلاع‌رسانی داروها و پیشگیری و درمان مسمومیت‌ها و نظارت بر پاسخگویی تلفنی به این سوالات از طریق تلفن ۱۹۰ (داخلی ۳ کد۲)، عهده‌دار برنامه‌ریزی، تقسیم کار و نظارت بر برگزاری هفته پیشگیری از مسمومیت‌ها است. وی در توضیح آمار انواع مسمومیت‌های مراجعه‌شده به بیمارستان‌ها به ایسنا گفت: سال ۱۴۰۳ آمار کل مسمومیت‌ها ۲۷۶۱۳۸ نفر بود که شامل 5.38 درصد مسمومیت‌های دارویی، ۲۲ درصد مسمومیت‌ با مواد اعتیادآور، 7.20 درصد مسمومیت با مواد شیمیایی، 2.16 درصد مسمومیت با گزش جانداران سمی، 9.1 درصد مسمومیت با مواد غذایی و 7.0 درصد مسمومیت با قارچ‌ها و گیاهان سمی است. در 6 ماهه اول سال ۱۴۰۴ نیز آمار کل مسمومیت‌ها ۱۲۸۵۵۹ نفر است که شامل 1.34 درصد مسمومیت‌ دارویی، 9.21 درصد مسمومیت‌ با مواد اعتیادآور، 2.21  درصد مسومیت با گزش جانداران سمی، 7.19 درصد مسمومیت با مواد شیمیایی، 1.2 درصد مسمومیت با مواد غذایی و ۱ درصد مسمومیت با قارچ‌ها و گیاهان سمی است.
 سرپرست دفتر نظارت و پایش مصرف فرآورده‌های سلامت سازمان غذا و دارو همچنین با استناد به آمارهای سازمان پزشکی قانونی گفت: براساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور در سال ۱۴۰۳، ۱۰۹۲۲ نفر و در 5 ماه اول سال ۱۴۰۴، ۴۲۳۲ نفر بر اثر بروز انواع مسمومیت‌ها جان باختند.
 وی افزود: بیشترین مسمومیتی که در سال‌ اخیر منجر به فوت شده است، مسمومیت ناشی از داروها بوده است؛ به این ترتیب که در سال ۱۴۰۳، 5.42 درصد و در 5 ماه اول سال ۱۴۰۴، 4.48 درصد از مرگ و میرها به دلیل مسمومیت با داروها اتفاق افتاده است. بیشترین مسمومیت با داروها که به بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در کشور در سال ۱۴۰۳ مراجعه‌ کرده‌اند، به ترتیب بنزودیازپین‌ها 4.33 درصد، داروهای مسکن غیرمخدر 9.16 درصد، داروهای ضدافسردگی ۹ درصد، آنتی‌سایکوتیک‌ها 6.4 درصد، دیگوکسین و داروهای قلبی 5.3 درصد، آمفتامین و محرک‌های CNS  2.3 درصد و آنتی‌بیوتیک 6.2 درصد است. مسمومیت با داروهای کنتراسپتیوها 3.1 درصد و کورتون 5.0 درصد شیوع کمتری دارند. ۲۵ درصد مسمومیت‌ها هم با سایر داروها است. همچنین در سال ۱۴۰۳ بیشترین مسمومیت‌ دارویی به ترتیب در شهرهای تهران، اهواز، مشهد، کرج و لرستان گزارش شده است. 
یوسفی درباره مسمومیت‌های ناشی از مواد مخدر، محرک و اعتیادآور نیز گفت: براساس اعلام سازمان پزشکی قانونی کشور در سال ۱۴۰۳، 3.21  درصد و در 5 ماه اول سال ۱۴۰۴، 6.21  درصد از مرگ و میرها به دلیل استعمال مواد و عوارض ناشی از سوءمصرف و اعتیاد به مواد مخدر و مواد محرک اتفاق افتاده است. 
به گفته وی، براساس آمارهای دریافت‌شده از بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در کشور، مشاهده می‌شود در سال ۱۴۰۳ و 6 ماهه اول سال ۱۴۰۴، ۲۲ درصد از مراجعان مسمومیت به بیمارستان‌های سراسر کشور با مواد مخدر، محرک و اعتیادآور مسموم شده‌اند. 
اصلی‌ترین مسمومیت با مواد مخدر و محرک که به بیمارستان‌های مرجع مسمومیت در کشور در سال ۱۴۰۳ مراجعه ‌کرده‌اند، با اختلاف زیاد مسمومیت با داروی متادون 9.46 درصد، ترامادول 8.15 درصد و تریاک 4.15 درصد بوده است و بعد از آن مسمومیت با مورفین 6.5 درصد، شیشه ۵/۵ درصد، حشیش ۴ درصد، هروئین 8.1 درصد است و ۵ درصد سایر ترکیبات در رده‌های بعدی قرار دارند. یوسفی همچنین درباره مسمومیت با سموم بیان کرد رتبه بعدی مرگ و میر ناشی از مسمومیت به میزان ۲۴ درصد در سال ۱۴۰۳ و ۶.۱۸ درصد در 5 ماهه اول سال ۱۴۰۴، ‌در اختیار انواع سموم از قبیل قرص برنج، سموم دفع آفات نباتی، جونده‌کش‌ها، سیانور، گاز منواکسیدکربن و دیگر سموم بوده است.