
شهر فاشر و اردوگاههای اطراف آن، این روزها گواه صحنههای هولناک جنایت و ویرانی است؛ جایی که نیروهای «پشتیبانی سریع» با خشونت بیسابقهای شهر را به خاک و خون کشیدهاند و بازماندگان تنها با معجزه از مرگی محتوم گریختهاند. در خیابانهای فاشر، بوی مرگ همهجا را فرا گرفته و پیکرهای کشتهشدگان رویهم انباشته شده است، در حالیکه سربازان مست از خون بیگناهان، از جنایت خود به وجد آمدهاند.
وبگاه العربی الجدید در گزارشی از وضعیت این شهر نوشت: شهر پرجمعیت فاشر در غرب سودان، طی هجده ماه گذشته بهتدریج به سمت سقوط پیش میرفت. نیروهای پشتیبانی سریع پس از محاصرهای طولانی و سنگین، در نهایت حمله گسترده خود را آغاز کردند؛ حملهای که به مرگ هزاران غیرنظامی در داخل شهر و اردوگاههای اطراف انجامید. این نیروها برای درهمشکستن مقاومت فاشر، ناچار بودند شهری را محاصره کنند که در میان بیابانهای وسیع و کوههای بلند قرار دارد، و با هزاران نظامی ارتش سودان روبهرو شوند که در مقر لشکر ششم پناه گرفته بودند و گروههایی از شورشیان سابقِ امضاکننده توافق صلح نیز از آنان حمایت میکردند.
فاشر، مرکز ایالت شمال دارفور، با سه اردوگاه بزرگ پناهجویان احاطه شده است؛ کسانی که از جنگهای قبلی دارفور آواره شدهاند. اما از صبح یکشنبه، 26 اکتبر (4 آبان)، و همزمان با سقوط کامل شهر به دست نیروهای پشتیبانی سریع، فجایعی رخ داد که بسیاری از شاهدان آن را «کشتار سرد و بیرحمانه، آمیخته با نفرت و عطش انتقام» توصیف کردهاند.
«مروه سلیمان»، مادر شش فرزند، که پیشتر در اردوگاه زمزم زندگی میکرد و پس از سقوط آن به فاشر گریخته بود، به العربی الجدید گفت: «در دوران محاصره، بارها شاهد کشتهشدن غیرنظامیان با انواع سلاحها بودم. اما وقتی وارد شهر شدند، قتل مردم برایشان تفریح شده بود. به خانهها حمله میکردند و از فاصله نزدیک به ساکنان شلیک میکردند، بیآنکه حتی حرفی بزنند.»
او میگوید در آن صبح خونین، پسر 28 سالهاش را از دست داد. «وقتی صدای شلیک را شنیدم، پسرم التماس میکرد او را نکشند. صدای افتادنش را شنیدم، اما نمیتوانستم به کمکش بروم. فقط ساکت ماندم و بقیه بچههایم را برداشتم تا فرار کنیم. سربازها خانه را غارت کردند و من مجبور شدم از مسیر مخالف بگریزم.»
مروه با صدایی لرزان میگوید: «به او گفته بودم از فاشر بیرون نرود تا گرفتارشان نشود، اما آنها وقتی وارد شدند، زن و مرد و کودک را یکجا کشتند. در مسیر فرار، خیابانها پر از جنازه بود، صدای ناله مجروحان از همهجا شنیده میشد، و مردم در وحشت کامل میدویدند.»

هارون حامد، یکی دیگر از بازماندگان، میگوید دو روز پیش از سقوط شهر گریخته بود، اما برادرش و همسرش مانده بودند چون شنیده بودند در مسیرهای خروج، افراد فراری را میکشند و زنان را مورد آزار قرار میدهند. او ادامه میدهد: «وقتی نیروها خانه برادرم را پیدا کردند، او را بیرون کشیدند و همانجا به گلوله بستند. همسرش که فریاد زد، او را هم کشتند. خانه به خانه میگشتند و مردم را میکشتند. در چند ساعت، خیابانها پر از اجساد زن و مرد و کودک شد. میگفتند همه ساکنان شهر دشمناند و باید بمیرند.»
«زینب ابراهیم» نیز به العربی جدید گفت که شوهرش را در مقابل چشمانش در «حاجز الموت» (ایستگاه مرگ) کشتند؛ جایی که به میدان اعدام فراریان تبدیل شده بود. «وقتی از شهر گریختیم، شوهرم وسایلمان را در کیسهای قدیمی گذاشته بود. در ایستگاه ما را متوقف کردند، با الفاظ نژادپرستانه توهین کردند و مردان را از زنان جدا کردند. زنان را به شکل تحقیرآمیز بازرسی کردند و رها کردند، اما همه مردان را نگه داشتند. چند قدم دور نشده بودیم که صدای رگبار را شنیدیم؛ همهشان را کشتند.»
او با گریه میگوید: «مرگ را در یک قدمی خود حس میکردیم. سربازان از قتل مردم لذت میبردند. پس از پایان نبردشان با ارتش، گلولههایشان را در سینه غیرنظامیان خالی کردند.»

«عایشه یعقوب» نیز از ماجرای فرار خود میگوید: «همراه گروهی از آوارگان در حال فرار بودیم که خودروی زرهی دشمن سر رسید و با تیربار ما را هدف قرار داد. فقط با شانس زنده ماندیم. بسیاری از همراهانمان در خون خود غلتیدند. صدای فریاد پیروزی سربازان را میشنیدیم، در حالی که پیکر زنان و کودکان بیجان بر زمین افتاده بود.»
کمیته مقدماتی اتحادیه پزشکان سودان روز چهارشنبه اعلام کرد که «کشتار فاشر» باعث مرگ دو هزار غیرنظامی تنها در چند ساعت نخست حمله شده است. این کمیته گفت بسیاری از شهروندان زنده در آتش سوزانده شدند و بیش از 177 هزار نفر هنوز در محاصرهاند. همچنین در 48 ساعت، بیش از 28 هزار نفر از شهر گریختهاند، اما بسیاری از مسیرهای فرار زیر آتش قرار دارد و فقط هزار نفر توانستهاند خود را به شهر «طویله» برسانند.
«هبه عمر»، رئیس اتحادیه پزشکان سودان، وضعیت فاشر را «فاجعه انسانی تمامعیار» توصیف کرده و گفته است: «هزاران نفر هنوز در شهر ماندهاند. گرسنگی، تشنگی و مرگ آنان را تهدید میکند، و موارد زیادی از اعدام میدانی و سربریدن گزارش شده است.»
شبکه پزشکان سودان نیز در بیانیهای اعلام کرد که نیروهای پشتیبانی سریع صدها غیرنظامی را طی سه روز قتلعام کردهاند. سخنگوی این شبکه، «محمد فیصل»، گفته است: «آنچه در فاشر رخ داده، جنایتی قومی و نژادی و مصداق کامل جنایت علیه بشریت است. مردم در خیابانها و خانههایشان کشته شدند، و ویدیوهای بسیاری از این جنایات در شبکههای اجتماعی منتشر شده است.» او همچنین افزود: «نیروهای پشتیبانی سریع دهها بیمار و زخمی را در بیمارستان سعودی و بیمارستان فاشر اعدام کردند، به درمانگاهها یورش بردند و پزشکان را ربودند تا در برابر پرداخت پول آزادشان کنند.»

سازمان جهانی بهداشت نیز تأیید کرد که بیش از 460 بیمار و همراه در بیمارستان سعودی فاشر کشته شدهاند. «تدروس آدهانوم»، مدیرکل این سازمان، در پیامی در شبکه ایکس نوشت: «از گزارشهای مربوط به کشتار 460 بیمار و همراه در بیمارستان سعودی و ربودهشدن کارکنان درمانی بهشدت شوکه و متأثر هستیم.»
انتهای پیام/