ضربه‌های‌ بی‌هراس

سال‌ها بود پنالتی برای فوتبال ایران حکم زخم کهنه‌ای داشت؛ زخمی که از همان شب تلخ برابر کره‌جنوبی در جام ملت‌های ۲۰۰۷ ایجاد شد و با جدایی امیر قلعه‌نویی آن دوران را در یادها ماندگار کرد. هر بار که بازی به پنالتی می‌رسید، سایه آن بازی بر سر تیم می‌افتاد اما حالا بعد از سال‌ها، همان کابوس قدیمی به نقطه قوت تبدیل شده و تیم ‌ملی در گرفتن تصمیم آخر، نه فقط ترسی ندارد، بلکه اعتمادبه‌نفس کم‌نظیری هم به دست آورده است.
قلعه‌نویی بعد از بازگشت دوباره به نیمکت، یکی از نخستین برنامه‌هایش را روی تمرین ضربات پنالتی گذاشت؛ نه از روی اجبار، بلکه از روی یک حساب‌ و کتاب قدیمی که باید بالاخره تسویه می‌شد. نتیجه این اصلاح عمیق، در بازی با سوریه در مرحله یک‌هشتم جام ملت‌های آسیا دیده شد؛ جایی که هر ۵ ضربه بازیکنان تیم ‌ملی با دقت بالا تبدیل به گل شد و رکوردی کم‌سابقه را رقم زد. این بار، بازیکنان نه مضطرب بودند نه عجول؛ ضربات‌شان نشانه تسلط و آرامشی بود که سال‌ها از تیم ‌ملی دور مانده بود. در دیدار دوستانه با کیپ‌ورد، سناریو دوباره تکرار شد. مسابقه بدون گل تمام شد اما روی نقطه پنالتی تیم ‌ملی همان کیفیت بازی رسمی را نشان داد. ۵ ضربه، ۵ گل. مجموعه‌ای کامل که نشان می‌داد این پیشرفت تصادفی نیست. حضور سنگربانی مانند علیرضا بیرانوند که تخصصش مهار پنالتی است، اعتماد تیم را دوچندان کرده اما بخش مهم‌تر آن است که پنالتی‌زن‌های ایران حالا در موقعیت‌های حساس آرامش خود را حفظ می‌کنند. با ثبت این ۵ ضربه جدید، تیم ‌ملی به رکورد تاریخی خودش رسید؛ دومین بار در تاریخ که ۱۰ پنالتی پشت سر هم بیرون از جریان بازی گل شده است. تفاوت این دوره با دهه ۱۹۶۰ میلادی اما در یک نکته مهم است: این بار تمام ۱۰ ضربه در ۲ مسابقه و همراه با پیروزی کامل تیم ‌ملی بوده، در حالی‌ که بار قبل این روند طی ۳ بازی به دست آمد و تنها یک‌ بار منجر به برد شد.
مسابقات قدیمی‌تر، از جمله جدال‌های سال‌های ۸۶ و ۸۸ و همچنین تورنمنت صلح و دوستی در کویت (۱۹۹۰)، هر کدام بخشی از مسیر پرفرازونشیب تیم ‌ملی در ضربات پنالتی بودند. روند ۱۰ تایی تاریخی ابتدا در بازی‌های آسیایی ۱۹۸۶ آغاز شد، در جام ملت‌های ۱۹۸۸ ادامه پیدا کرد و در جام صلح و دوستی با از دست رفتن ضربه جواد زرینچه متوقف شد. پس از گذشت چند دهه، بار دیگر تیم ‌ملی توانسته همان رکورد را لمس کند، این بار با آرامش بیشتر، کیفیت بهتر و نتیجه‌ای کاملاً متفاوت. پنالتی دیگر سایه نمی‌اندازد؛ تبدیل شده به ابزاری برای پیروزی.