جعفر حسن‌خانی: بعد از هر بحران، فرصتی برای بازاندیشی و شکل‌دهی به آینده به وجود می‌آید. در تاریخ انقلاب اسلامی، یکی از نقاط عطف حساس و تعیین‌کننده، جنگ 12 روزه بود که تهدیدات خارجی و داخلی نظام جمهوری اسلامی را به نمایش گذاشت. در چنین شرایطی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، در گفتارشان از یک گفتمان کلان و همه‌جانبه سخن گفتند که نه‌تنها بازتاب‌دهنده تحلیل شرایط موجود، بلکه نقشه راهی برای مواجهه با چالش‌ها و تهدیدات آینده بود. در این یادداشت، به طور جامع و تحلیلی به مفاهیم کلیدی و محورهای اساسی گفتمان «ایران قوی» پرداخته شده است.
* گفتمان «ایران قوی» دال کانونی گفتار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای
پس از جنگ 12 روزه، رهبر معظم انقلاب اسلامی گفتمان «ایران قوی، پیروز و متحد مبتنی بر اراده ملی و نصرت الهی» را به عنوان دال کانونی و محوری بیانات‌شان مطرح کردند. این دال کانونی تنها به پیروزی نظامی و ارتقای قدرت نظامی ایران اشاره ندارد، بلکه مفهوم عمیق‌تری از پیروزی را به تصویر می‌کشد. پیروزی در این گفتمان نه‌تنها در میدان جنگ، بلکه در عرصه‌های فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نیز معنا می‌یابد. این مفهوم، بویژه در برابر تهدیدات نظامی و تحریم‌ها، مفهوم «قوی بودن» را از یک پیروزی صرفاً نظامی به یک پیروزی در ابعاد مختلف گسترش می‌دهد. به عبارت دیگر، ایران باید در تمام سطوح، از قدرت نظامی گرفته تا قدرت علمی، اقتصادی و اجتماعی، قوی باشد. در این گفتمان، «پیروزی» به معنای از دست ندادن اراده ملی و حفظ وحدت و یکپارچگی ملت ایران است.
* «دشمن مستکبر» دال فرعی گفتمان ایران قوی
رهبر انقلاب اسلامی در تحلیل دشمن‌شناسی، دشمن اصلی جمهوری اسلامی را استکبار جهانی بویژه آمریکا و رژیم صهیونیستی معرفی کردند. در این گفتمان، دشمن به عنوان یک موجودیت مستکبر و سلطه‌جو تعریف می‌شود که به دنبال تحمیل تسلیم ایران است. بیانات معظم‌له به وضوح نشان می‌دهد هدف دشمن تنها محدود به مسائل تاکتیکی نظیر مساله هسته‌ای و حقوق بشر نیست، بلکه دشمن در پی نابودی استقلال ایران و تبدیل آن به یک کشور مطیع است. این گفتمان از هرگونه ساده‌انگاری در مواجهه با دشمن جلوگیری و تحلیل جنگ‌ها و بحران‌های گذشته را به عنوان تجربه‌ای برای تقویت اراده ملی ایران ارائه می‌کند.
بنابراین در این بیانات، دشمن‌شناسی از یک تهدید صرف به یک تقابل هویتی و وجودی تبدیل می‌شود که در آن استقلال ایران به عنوان هدف اصلی شناخته‌می‌شود.
* ملت ایران، منبع اصلی قدرت و پیروزی در گفتمان ایران قوی
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این گفتمان، بر نقش کلیدی ملت ایران تأکید می‌کنند. پیروزی‌ها نه‌تنها از طریق نیروهای مسلح، بلکه از طریق اراده ملی مردم ایران به دست می‌آید. ایشان بویژه در مواجهه با بحران جنگ 12 روزه، به نقش اساسی مردم در حمایت از نظام اشاره می‌کنند. اتحاد و انسجام ملی، به عنوان یک سپر پولادین، نقشه دشمن را در تفرقه‌اندازی و ایجاد فتنه داخلی ناکام گذاشت.
تاکید بر نقش مردم در مقابله با تهدیدات نه‌تنها در بعد نظامی، بلکه در ابعاد فرهنگی و اجتماعی نیز دیده می‌شود. ملت ایران به عنوان منبع اصلی قدرت، با وحدت و انسجام خود، می‌تواند هرگونه تهدید را خنثی کند و کشور را به سمت پیشرفت و قدرت بیشتر سوق دهد.
* جایگاه نصرت الهی در گفتمان ایران قوی
یکی از ارکان اصلی گفتمان رهبر انقلاب اسلامی، بعد معنوی و الهی آن است. پیروزی‌های ایران در برابر دشمنان، بویژه در زمان بحران‌ها، از منظر حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به عنوان یک نعمت الهی تلقی می‌شود. این دیدگاه، نزاع‌ها را از یک درگیری مادی صرف فراتر برده و به آن ابعاد معنوی و الهی می‌دهد.
رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر نصرت الهی و همراهی خداوند در پیروزی‌ها، بر این نکته تأکید دارند که تنها در سایه مقاومت، ایستادگی و ایمان به خدا، می‌توان بر دشوارترین بحران‌ها فائق آمد. این بعد معنوی گفتمان، همچنین به تقویت روحیه ملی و مؤمنانه ملت ایران کمک می‌کند و باعث می‌شود مردم در مواجهه با تهدیدات خارجی، هیچ‌گاه از پا ننشینند.
* راهبرد قوی شدن در گفتمان ایران قوی
رهبر انقلاب اسلامی در تحلیل‌شان از وضعیت پس از جنگ، راهبرد قوی شدن را به عنوان تنها راهکار برای مقابله با تهدیدات داخلی و خارجی معرفی کردند. این راهبرد نه‌تنها بر تقویت قدرت نظامی تأکید دارد، بلکه به اهمیت پیشرفت علمی، اقتصادی و ساختاری نیز توجه می‌کند. در این راستا، ایشان به اهمیت افزایش توانمندی‌های علمی و فناورانه داخلی، بویژه در عرصه انرژی هسته‌ای، همچنین تقویت اقتصاد ملی از طریق حمایت از تولیدات داخلی و مدیریت صحیح منابع تأکید دارند.
این راهبرد بویژه در مقابل فشارهای خارجی و تهدیدات اقتصادی، ایران را از حالت انفعال خارج کرده و ابتکار عمل را به نیروهای داخلی می‌سپارد. در این گفتمان، قوی شدن به عنوان یک سیاست جامع و همه‌جانبه، تمام ابعاد کشور را در بر می‌گیرد و آن را به سوی آینده‌ای پایدار و مقاوم هدایت می‌کند.
* فرجام سخن
بیانات رهبر انقلاب اسلامی پس از جنگ 12 روزه تا امروز، تنها تحلیل شرایط کنونی نیست، بلکه ترسیم نقشه‌ای است برای آینده کشور. در این نقشه راه، ایران باید با تکیه بر قدرت درون‌زا، وحدت ملی، ایمان الهی و پیشرفت علمی، به سمت آینده‌ای قوی‌تر، پیشرفته‌تر و مصون‌تر از تهدیدات حرکت کند. این گفتمان به طور واضح اعلام می‌کند تنها با قوی شدن در همه عرصه‌ها ایران می‌تواند در برابر تهدیدات خارجی و بحران‌های جهانی مقاومت کند و به پیشرفت و استقلال ادامه دهد.
معظم‌له با تأکید بر اراده ملت، مقاومت در برابر فشارهای خارجی و تقویت قدرت داخلی، به ملت ایران یادآوری می‌کنند راه موفقیت اتحاد، ایمان و تلاش بی‌وقفه است. به این ترتیب، گفتمان «ایران قوی» به یک «دکترین ملی» تبدیل می‌شود که نه‌تنها در شرایط بحرانی، بلکه در مسیر ساخت آینده‌ای روشن برای ایران نقش‌آفرین خواهد بود.
نگاه
تحلیل گفتمان رهبر انقلاب پس از جنگ 12 روزه تا امروز
ارسال نظر
تازه ها