از مقاومت تا فجر

تنها به فاصله چند روز پس از اعلام آتش‌بس جنگ ۱۲ روزه، نخستین خبرها درباره اینکه تعدادی از فیلمسازان ایرانی عزم تولید محصولاتی در این باره کرده‌اند به گوش رسید. در رویدادهایی مثل جشنواره فیلم کودکان و نوجوان اصفهان یا جشنواره فیلم کوتاه تهران هم آثار کوتاهی با این موضوع روی پرده رفت و حالا که چند ماه از آن واقعه گذشته، تا حدودی مشخص شده است که چه تعداد فیلم‌های کوتاه و بلند داستانی قرار است با این موضوع ساخته شوند؛ فیلم‌هایی که احتمالاً رونمایی از اکثر آنها در جشنواره فجر سال ۱۴۰۴ خواهد بود. در ادامه با مرور بخشی از گزارشی که خبرگزاری تسنیم در این مورد تهیه کرده و به تعدادی از این فیلم‌ها اشاره داشته است، به نام تعدادی از این فیلم‌ها اشاره می‌شود.
* «قمارباز» و ماجرای هک بانک‌ها در جریان جنگ
آخرین خبر حاکی از ساخته شدن فیلمی به کارگردانی یک فیلم اولی است؛ فیلم‌ اولی که امسال از بد حادثه این شانس را ندارد تا در بخش نگاه نو - بخش مخصوص فیلم اولی‌ها- شرکت کند و باید با دیگر آثار رقابت کند. «قمارباز» به کارگردانی محسن بهاری که نخستین تجربه بلند این کارگردان است، قرار است ترکیبی از تریلر روان‌شناختی و قصه‌ای درباره هک بانک‌ها در جریان جنگ ۱۲ ‌روزه ارائه دهد؛ فیلمی که تهیه‌کننده آن سجاد نصراللهی، سازنده آثاری مانند «در آغوش درخت»، «آپاراتچی» و «چشم بادومی» 
است.
بهاری درباره علت انتخاب چنین موضوعی به عنوان نخستین فیلمش به تسنیم گفت فضای فیلم‌های روان‌شناختی و معمایی را بسیار دوست دارد و از سویی چه بهتر که این ژانر با موضوعی ملی مانند جنگ اخیر گره خورده باشد.
* کارگردان «دریچه» فیلم می‌سازد
محمدابراهیم شهبازی که با «بدرود پاریس» شناخته شد، بعد از موفقیت فیلم کوتاه «دریچه» که آن نیز درباره جنگ 12 روزه بود و در جشنواره فیلم کوتاه تهران قدر ندید، حالا وارد ساخت نخستین فیلم بلند خود درباره تجاوز اسرائیل به ایران شده است. «بدرود پاریس» موضوع مهاجرت را در کنار سفری خیالی به دنیای کودکان سندروم دان مطرح می‌کرد اما «دریچه» روایتگر پیرمردی تنها در ایام جنگ ۱۲روزه بود که متوجه می‌شد زنی در همسایگی او هنوز خانه‌اش را ترک نکرده و از اخبار جنگ بیمناک است. پیرمرد تلاش می‌کند به او کمک کند و در این مسیر، کم‌کم دلبسته‌اش می‌شود.
* بازگشت افخمی به سینمای جنگ با یک نگاه متفاوت
در میان پروژه‌های متعدد، «فون‌گویر» ساخته بهروز افخمی یکی از متفاوت‌ترین آثار امسال به شمار می‌رود. افخمی که پیش‌تر تجربه ساخت آثار جاسوسی و سیاسی مانند «روز شیطان» را داشته، این‌ بار سراغ فضایی فانتزی رفته و اثری الهام‌گرفته از «دکتر استرنج‌لاو»، طنز سیاسی کوبریک را در دل شرایط جدید بازآفرینی می‌کند. نکته مهم اینکه  تغییرات ایجادشده در فیلمنامه پس از جنگ ۱۲ ‌روزه نیز نشان می‌دهد فیلمسازان تلاش دارند روایت‌ها را همزمان با رخدادهای جدید به‌روزرسانی کنند. حضور پوریا منجزی در نقش اصلی و ترکیب بازیگران نزدیک به گروه «صبح اعدام» نیز نشان از ادامه مسیر تجربه‌گرایانه افخمی دارد.
* نویسنده پرکار فیلم‌های دفاع مقدسی و یک فیلم جنگی
در کنار افخمی، ابراهیم امینی، نویسنده شناخته‌شده آثار دفاع‌مقدس که با فیلم‌های ایستاده در غبار، موقعیت مهدی و دسته دختران شناخته می‌شود و سال گذشته نخستین فیلم سینمایی خود یعنی چشم بادومی را به عنوان کارگردان ساخت، امسال با دومین فیلم خود به نام «دماوند» قرار است از زاویه‌ای خانوادگی و متفاوت، جنگ را به تصویر بکشد. امینی سراغ لایه‌های انسانی بحران رفته و این‌ بار روایت جنگ را از دل یک خانواده آن هم در فضای شیرین و کمدی و خانوادگی دنبال می‌کند.
* بیشترین انتظار: محمدحسین مهدویان و «ماجرای نیمه‌شب»
در سوی دیگر، محمدحسین مهدویان که پس از «درخت گردو» مدتی از ژانر جنگ فاصله گرفته بود، با «نیم‌شب» به سبک داکیودرام بازگشته است. روایت حمله موشکی در نزدیکی ۲ بیمارستان یوسف‌آباد و استفاده از بازیگران کمترشناخته‌شده، نشان می‌دهد مهدویان قصد دارد در این پروژه نیز به همان اصالت واقع‌گرایانه نخستین آثارش تکیه کند.
جدای از این آثار، برخی دیگر از نهادها نیز در تلاشند به زودی فیلم‌های خود را برای جنگ 12 روزه تولید کنند به طوری که جلال غفاری در نشست خبری جشنواره فیلم «مقاومت» از ساخت 5 فیلم سینمایی خبر داد که البته برخی از آنها درباره دفاع‌مقدس است و ارتباطی با جنگ اخیر ندارند.