رضا عمویی: بیش از ۲ ماه است نیروی دریایی آمریکا با بیش از 15 هزار نیرو و 8 ناو به همراه تعداد زیادی از کشتی‌های کمکی و تجهیزات نظامی گسترده در آب‌های دریای کارائیب در مجاورت ونزوئلا مستقر شده تا به ادعای خود با جریان قاچاق مواد مخدر مبارزه کند؛ ادعایی که برای بسیاری از کارشناسان بی‌محتوا و بهانه‌ای برای سرنگون کردن نظام سیاسی ونزوئلا توصیف شده است. حالا به نظر می‌رسد کاخ سفید پس از ۲ ماه نتوانسته به هدف خود برای سرنگونی دولت ونزوئلا دست یابد و به دنبال مسیر دیگری برای سرنگونی دولت «نیکلاس مادورو» است. گویی ۲ ماه تهدید و ارعاب نظامی علیه دولت ونزوئلا کارساز نبوده و رئیس‌جمهور آمریکا قصد دارد عملیات زمینی را نیز به عملیات دریایی علیه ونزوئلا بیفزاید. دونالد ترامپ گفته عملیات آمریکا علیه قاچاق مواد مخدر در ونزوئلا ممکن است شامل عملیات زمینی نیز شود، هر چند وی درباره جزئیات یا زمان اجرای عملیات زمینی علیه ونزوئلا توضیحی نداد؛ با این حال درباره عملیات زمینی به بهانه مبارزه با مواد مخدر در ونزوئلا گفت این عملیات بزودی شروع می‌شود.
ترامپ این اقدام نظامی را چنین توجیه کرد: قاچاقچیان مواد مخدر «سم خود را به ایالات متحده می‌فرستند؛ جایی که هر سال هزاران نفر را می‌کشد». این در حالی است که از یک ماه پیش بزرگ‌ترین ناو هواپیمابر آمریکا با نام «یواساس جرالد فورد» در کارائیب در کنار دیگر ناوهای آمریکایی مستقر بوده اما حتی استقرار ناو جرالد فورد با ۵ ناوشکن و ۲ رزم‌ناو موشکی همراه هنوز نتوانسته هدف واقعی آمریکا برای سرنگونی دولت مادورو را برآورده کند. طبق داده‌های نیروی دریایی و وزارت جنگ آمریکا (پنتاگون) ناوگان نیروی دریایی آمریکا علاوه بر ناو هواپیمابر جرالد فورد، شامل ۷ ناو دیگر، ناوشکن‌های موشک‌انداز، 6 کشتی تهاجمی آبی– خاکی، یک کشتی رزمی ساحلی و از همه مهم‌تر زیردریایی تهاجمی هسته‌ای یواساس نیوپورت‌نیوز (سی‌ای ۱۴۸) در نزدیکی ونزوئلا در دریای کارائیب است.
علاوه بر اینها، نیروی هوایی آمریکا هم در حالت آماده‌باش است. بمب‌افکن‌های راهبردی B-1B Lancer و B-52 و جنگنده‌های پیشرفته F35، هواپیماهای گشت دریایی، چندین بالگردهای و پهپاد رزمی MQ-9Reaper به علاوه هواپیماهای حمل‌ونقل MV- 22 Osprey و هواپیماهای تهاجمی AV-8B Harrier در نزدیکی کارائیب مستقرند. پنتاگون همچنین بمب‌افکن‌هایی را در امتداد سواحل ونزوئلا به پرواز درآورده و تجهیزات بیشتری به پایگاه‌های آمریکا در منطقه منتقل کرده است؛ از جمله پایگاه هوایی خوزه آپونته در پورتوریکو که اکنون محل استقرار جنگنده‌های F35 است. استقرار این ناوها در مجاورت آب‌های ونزوئلا، بزرگ‌ترین تجمع ناوهای جنگی آمریکا در کارائیب طی دهه‌های اخیر به شمار می‌رود.
به گفته «رایان برگ» مدیر برنامه آمریکای لاتین در اندیشکده مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی (CSIS)، از ابتدا هم سطح این استقرار نظامی بسیار فراتر از آن بود که برای عملیات ضدقاچاق مواد مخدر نیاز است و نشان می‌دهد «ماموریت از ابتدا قرار بوده گسترش یابد».
* 25 سال تلاش برای سرنگونی دولت ونزوئلا
روابط آمریکا و ونزوئلا از زمان انتخابات 1999 و قدرت‌گیری گروه‌های ضدآمریکایی رو به وخامت بوده است. در واقع آمریکا سال‌هاست برای سرنگونی دولت‌های ضدامپریالیستی در کاراکاس تلاش میکند و تاکنون این تلاش‌ها طی بیش از ۲ دهه گذشته نتوانسته اهداف واشنگتن را برآورده کند.
پس از هر دوره انتخابات ریاست جمهوری در ونزوئلا، کاخ سفید فرد دیگری را به عنوان رئیس‌جمهور معرفی میکند. در حال حاضر «ادموندو گونزالس» رهبر اپوزیسیون ونزوئلا از سوی کاخ سفید به عنوان رئیس‌جمهور مورد قبول واشنگتن اعلام شده است اما او نیز در عمل نتوانسته کاری از پیش ببرد.
پیش‌تر در حد فاصل سال‌های 2019 تا 2023 نیز کاخ سفید فرد دیگری را به نام «خوآن گوایدو» به عنوان رئیس‌جمهور ونزوئلا معرفی کرده بود. سال 2019 کاخ سفید اعلام کرد دونالد ترامپ، گوایدو را به عنوان رئیس‌جمهور مشروع ونزوئلا به رسمیت شناخته است. مایک پمپئو، وزیر وقت خارجه آمریکا نیز پس از ترامپ در یک بیانیه رسمی تأکید کرد ایالات متحده رئیس‌جمهور موقت، خوآن گوایدو را به رسمیت می‌شناسد و نیکلاس مادورو از اختیارات قانونی، برای قطع روابط دیپلماتیک با آمریکا برخوردار نیست. کانادا و سازمان کشورهای آمریکایی نیز ریاست جمهوری گوایدو را به رسمیت شناختند اما همه این کارها و فشارها نتوانست منجر به سقوط دولت مادورو در کاراکاس شود و به جای آن گوایدو به آمریکا مهاجرت کرد!
اعزام ناوهای نظامی و استقرار سنگین نظامی آمریکا در مجاورت آب‌های ونزوئلا آخرین حربه و مسیر دولت ترامپ برای سرنگونی دولت مادورو در کاراکاس است اما نتیجه‌بخش بودن این مسیر نیز برای ترامپ مشخص نیست.
* بالا بردن آمادگی در ونزوئلا
نیکلاس مادورو در واکنش به افزایش تهدیدات و ارعاب نظامی آمریکا، به نیروی هوایی ونزوئلا دستور داده «آماده، هوشیار و مایل» به دفاع از کشور باشد و گفت مطمئن است در صورت تبدیل ونزوئلا به «یک کشور تمام‌مسلح»، پیروز خواهد شد.
همچنین در رزمایشی که در پایگاه هوایی ماراکای برگزار شد، نیروهای مسلح سناریوهای رهگیری هواپیماهای مهاجم و نیروهای متخاصم را تمرین کردند.
دولت ونزوئلا همچنین وضعیت دفاعی خود را بویژه در اطراف پایتخت این کشور تقویت کرده، از جمله نصب موانع بتنی در امتداد بزرگراه کاراکاس-لا گوایرا؛ مسیری حیاتی که کاراکاس را به سواحل کارائیب متصل میکند تا در پیشروی هر نیروی متخاصمی تاخیر ایجاد کند.
هفته گذشته نیز دولت ونزوئلا با اعلام بالاترین سطح آماده‌باش، از استقرار گسترده نیروهای نظامی و مردمی در سراسر این کشور برای مقابله با تهدیدات واشنگتن خبر داد. وزارت دفاع ونزوئلا در بیانیه‌ای اعلام کرد واحدهای زمینی، دریایی، هوایی و موشکی، همچنین «نیروهای مردمی بولیواری» در یک رزمایش سراسری برای مقابله با تهدیدهای امپریالیستی مستقر شده‌اند. ولادیمیر پادرینو، وزیر دفاع ونزوئلا شمار شرکت‌کنندگان در این رزمایش را ۲۰۰ هزار نفر اعلام کرد و به مردم ونزوئلا اطمینان داد از این کشور محافظت، مراقبت و دفاع خواهد شد.
روز گذشته نیز رئیس‌جمهور ونزوئلا در یک سخنرانی تلویزیونی اعلام کرد: ما در مواجهه با این تهدید قوی‌تر شده‌ایم. ۱۵ هفته پس از تشدید جنگ روانی و تهدیدهای نظامی، امروز ما از نظر قانون اساسی و نهادی قوی‌تر هستیم. وی ترامپ را به تداوم «روایت دروغین و اغراق‌آمیز» درباره وضعیت ونزوئلا متهم و هرگونه دخالت خارجی را رد کرد.
مادورو گفت: «از آنجا که آنها نمی‌توانند بگویند مادورو سلاح‌های کشتار جمعی دارد، از آنجا که نمی‌توانند بگویند ما سلاح‌های بیولوژیک و شیمیایی پنهان کرده‌ایم، از آنجا که نمی‌توانند بگویند در حال ساخت و آماده‌سازی بمب اتم هستیم، روایتی عجیب و غریب ابداع می‌کنند، آنقدر نادرست که فرومی‌ریزد و هیچ‌کس از جمله مردم ایالات متحده آن را باور نمی‌کنند». رئیس‌جمهور ونزوئلا افزود: «به امپریالیسم می‌گوییم: از اینجا دور شو، اینجا ونزوئلا است؛ ونزوئلا فقط می‌خواهد کار کند تا پیشرفت کند، تا به دوران صلح برسد؛ همان صلحی که رهایی‌بخش ما به عنوان صلح جاودان، رویای آن را داشت». دیروز همچنین در پی عملیات روانی آمریکایی و ادعای احتمال خروج مادورو از ونزوئلا به ترکیه، وی به همراه همسرش تصویری در ماشین شخصی خود در کاراکاس منتشر کرد تا نشان دهد قرار بر فرار نیست و دولت در کاراکاس برای مقابله در برابر تجاوزات احتمالی آمریکا آماده می‌شود.
* بن‌بست واشنگتن در کاراکاس
با آنکه دولت ترامپ هیچ جزئیاتی درباره طرح خود علیه ونزوئلا ارائه نداده اما دست ترامپ برای سرنگونی دولت مادورو باز نیست و کاراکاس در مقابله با سناریوهای آمریکا برنامه‌های ویژه و متعددی دارد. در رأس این برنامه‌ها، اتخاذ راهبرد «جنگ چریکی» است که واحدهای نظامی کوچک را در عملیاتهای مقاومت طولانی‌مدت مشارکت می‌دهد. منابع امنیتی ونزوئلا در این رابطه می‌گویند ۶۰ هزار نفر از ارتش و گارد ملی برای ورود به یک جنگ طولانی‌مدت آماده‌اند. مادورو نیز اعلام کرده در صورت لزوم ۸ میلیون غیرنظامی برای دفاع از کشور آموزش می‌بینند.
بتازگی نیز گزارشی منتشر شده که تلاش قبلی واشنگتن برای کودتا در ونزوئلا را از طریق جذب خلبان مادورو شکست‌خورده عنوان کرده است. بر مبنای این گزارش، آمریکا طی چندین ماه تلاش کرده بود خلبان شخصی نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهور ونزوئلا را وسوسه کند تا علیه او دست به خیانت بزند. طبق این پیشنهاد، خلبان باید به طور مخفیانه مسیر هواپیمای رئیس‌جمهور ونزوئلا را تغییر می‌داد تا نیروهای آمریکایی بتوانند مادورو را بازداشت کنند. این عملیات مخفیانه ۱۶ ماهه که در نهایت با شکست روبه‌رو شد، ابعاد تلاش‌های بی‌نتیجه و طولانی‌مدت آمریکا برای سرنگونی نیکولاس مادورو را نشان می‌دهد.
از سوی دیگر، تجارب شکست‌خورده آمریکا در عراق و افغانستان و پیش از آن در ویتنام باعث شده اکنون ترامپ برای دست زدن به یک تهاجم نظامی همه‌جانبه علیه ونزوئلا با تردید روبه‌رو باشد؛ همان‌طور که مداخله‌ها، کودتاها و عملیاتهای ترور قبلی در ونزوئلا نیز با شکست مواجه شد.
رئیس‌جمهور آمریکا دستور آغاز عملیات زمینی در ونزوئلا را صادر کرد
ترامپ در بن‌بست ونزوئلا
ارسال نظر
پربیننده
تازه ها