اعتبارسازی مصنوعی پس از جنگ ۱۲ روزه

حسین کیامنش: در روزهای گذشته یک موج هماهنگ و شدید تبلیغاتی از سوی اسرائیل به راه افتاده است. این موج سامانه لیزری «پرتو آهنین» را به عنوان «انقلاب دفاعی» و «تغییردهنده معادلات جنگ آینده» معرفی می‌کند. رسانه‌های عبری‌زبان بویژه بلندگوهای فارسی‌زبان نزدیک به اسرائیل مانند ایران اینترنشنال، با آب و تاب به دنبال القای این گزاره هستند که این سامانه، موشک‌های ایران را با یک دلار نابود می‌کند، سپری نفوذناپذیر برای اسرائیل می‌سازد و در هر جنگ بعدی، ایران دیگر نمی‌تواند با حملات موشکی سرزمین‌ اشغالی را مورد هدف قرار دهد. این روایت دقیقا همان چیزی است که رژیم صهیونیستی پس از تحقیر در جنگ ۱۲ روزه به آن نیاز دارد: بازسازی اعتبار پدافند هوایی‌اش که در آن جنگ به وضوح شکست خورد.
اما اگر از فضاسازی رسانه‌ای و پروپاگاندای صهیونیستی فاصله بگیریم، واقعیت فنی کاملا متفاوت است. طبق گزارش رسانه صهیونیستی تایمز اسرائیل، «پرتو آهنین» اساساً برای رهگیری پرتابه‌های کوچک و پهپادها طراحی شده و هیچ ربطی به موشک‌های بالستیک ایران ندارد. طبق اذعان این رسانه اسرائیلی، «پرتو آهنین که توسط شرکت رافائل توسعه یافته، قرار نیست جایگزین گنبد آهنین یا سایر سامانه‌های پدافند هوایی اسرائیل شود، بلکه مکمل و تکمیل‌کننده آنهاست؛ این سیستم موشک‌های کوچک‌تر را سرنگون می‌کند و موشک‌های بزرگ‌تر را به سامانه‌های قوی‌تر مبتنی بر موشک مانند فلاخن داوود و پیکان واگذار می‌کند».
به عبارتی ساده، این سامانه لایه پایینی پدافند (راکت‌های کوتاه‌برد، خمپاره، پهپادهای انتحاری) را پوشش می‌دهد، نه لایه بالایی که موشک‌های بالستیک میان‌برد و دوربرد ایران مانند خیبرشکن، فتاح، قدر و سجیل در آن قرار دارند. به همین دلیل ادعای اینکه «پرتو آهنین» می‌تواند موشک‌های ایرانی را رهگیری کند، نه‌تنها با مشخصات فنی اعلام‌شده از سوی خود اسرائیل تناقض دارد، بلکه صرفا یک عملیات روانی برای بزرگ‌نمایی و جبران ناکامی‌های جنگ 5 ماه قبل است.
نکته دیگر اینکه سامانه پرتو آهنین نیز مثل دیگر سامانه‌های پدافندی رژیم صهیونیستی با مشارکت مستقیم آمریکا توسعه یافته و عملیاتی شده است. شرکت لاکهید مارتین از سال ۲۰۲۲ شریک اصلی رافائل در تولید و تست آن بوده و بخش مهمی از بودجه آن از کمک‌های نظامی سالانه آمریکا تأمین می‌شود. دقیقا مانند سامانه‌های پیکان ۲ و ۳ که بدون فناوری و پول آمریکا عملا وجود خارجی نداشتند. این واقعیت بار دیگر نشان می‌دهد اسرائیل در فناوری‌های راهبردی پدافندی، کاملا وابسته به ایالات متحده است و ادعای «خودکفایی دفاعی» که هر از چندگاهی از سوی صهیونیست‌ها مطرح می‌شود، بیشتر شعار تبلیغاتی برای کسب آبرو است تا بیان واقعیت.
با همه اینها، چیزی که مشخص است این است که برخلاف تلاش تبلیغاتی صهیونیست‌ها برای القای این گزاره که پرتو آهنین معادلات هر جنگ بعدی با ایران را تغییر می‌دهد، سامانه جدید اسرائیل حرفی برای گفتن نخواهد داشت. جنگ ۱۲ روزه بهترین گواه این مدعاست. در آن حتی پیشرفته‌ترین سامانه آمریکایی یعنی تاد در کنار 3 لایه پدافند اسرائیل (پیکان، فلاخن داوود، گنبد آهنین) نتوانست جلوی اصابت موشک‌های ایرانی به اهداف حساس را بگیرد و موشک‌های ایرانی به مقر موساد و پایگاه‌های هوایی نواتیم و تل‌نوف و موسسه پژوهشی -  امنیتی وایزمن اصابت کردند. حالا تصور اینکه یک سامانه لیزری کوتاه‌برد و کم‌قدرت که هنوز در مرحله تحویل اولیه است، بتواند در برابر توفان موشکی ایران کاری از پیش ببرد، بیشتر به طنز شبیه است تا تحلیل نظامی.
با همه اینها، پرتو آهنین یک پیشرفت تاکتیکی در برابر پهپادها و راکت‌های حماس و حزب‌الله است، نه یک سلاح راهبردی در برابر ایران. موج تبلیغات فعلی نیز صرفا تلاشی برای ترمیم غرور نظامی اسرائیل و ایجاد وحشت کاذب در افکار عمومی ایران است؛ تلاشی که با واقعیت‌های فنی و عملکرد واقعی در جنگ، کاملا بی‌اعتبار می‌شود. پرتو آهنین در بهترین حالت فقط هزینه مقابله با پهپادهای حزب‌الله و حماس را از ۵۰ هزار دلار به چند دلار کاهش می‌دهد.