صعود ممکن اما به سختی

مهدی مرسلی: همین که قرعه جام‌جهانی ۲۰۲۶ اعلام شد، موج تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها باز شد؛ از خوش‌بینی هواداران تا نگاه دقیق مدل‌های آماری. ایران در گروه G کنار بلژیک، مصر و نیوزیلند قرار گرفت؛ گروهی که نه «کابوس» است نه «فرش قرمز»، بلکه چیزی بین این دو است؛ مسیر عبور وجود دارد اما آنچنان هم ساده نیست.
یکی از معتبرترین موتورهای تحلیل فوتبالی جهان، Opta — سامانه‌ای که با هوش مصنوعی هزاران داده مسابقه و عملکرد بازیکنان را می‌سنجد — بلافاصله مدل احتمالاتش را منتشر کرد. نتیجه؟ شانس قهرمانی ایران در جام‌جهانی صفر اما شانس صعود «قابل‌ دستیابی» اعلام شد. یعنی در نگاه آمار، رؤیا از جنس ممکن‌هاست اگر درست هزینه‌اش پرداخت شود.
* ابررایانه چه دید؟
این دستگاه معتقد است قدرت دفاعی و انسجام تیمی بزرگ‌ترین برگ برنده ایران است؛ تجربه حضور در ۴ جام‌جهانی پیاپی هم کمک می‌کند از جو سنگین بازی‌ها نترسیم اما مشکل اصلی جای دیگری‌ است: ضربه آخر. ایران گاهی در خلق موقعیت خوب است اما در تمام‌کنندگی پایداری لازم را ندارد. همین می‌تواند برابر حریفان سرسخت، بازی‌ها را به تار مویی وابسته کند.
در این مدل تحلیلی، بلژیک سخت‌ترین دیوار گروه دانسته شده؛ تیمی که حتی اگر نسل طلایی‌اش افول کرده باشد هنوز پر از فوتبالیست‌های سطح اول اروپاست. مقابل این تیم گرفتن یک امتیاز طلایی است اما شرط صعود فقط وابسته به آن نیست. طبق پیش‌بینی‌ها، کلید عبور از گروه، بازی مقابل مصر و نیوزیلند است. هوش مصنوعی می‌گوید اگر ایران در این ۲ دیدار حداقل ۴ امتیاز به دست آورد، احتمال حضور در مرحله حذفی کاملاً واقعی می‌شود.
فرمت جدید جام‌جهانی نیز کمک بزرگی است؛ تیم‌های سوم برتر نیز می‌توانند صعود کنند. یعنی لزوماً نیازی نیست صدرنشین شویم یا حتی دوم؛ مهم این است که اشتباه‌های کوچک کم و امتیازگیری به‌موقع انجام شود.
* جمع‌بندی ساده از نگاه داده‌ها
صعود دست‌نیافتنی نیست
عبور نیازمند تمرکز و مدیریت لحظه‌هاست
بازی با نیوزیلند و مصر کلید قفل گروه است.
پس پاسخ سؤال «شانس صعود چقدر است؟» نه افراطی خوش‌بینانه است، نه کلا ناامیدانه:
ایران اگر در دیدارهای گروهش دقیق باشد و از موقعیت‌های گلزنی بخوبی استفاده کند، می‌تواند راه صعود به دور حذفی را باز کند.