حل معضل هوای آلوده روی هوا!

اجرای طرح زوج و فرد در تهران تا پایان سال به منظور کاهش آلودگی هوا که از سوی دبیر کارگروه کاهش آلودگی هوای استان تهران اعلام شده است، اگر چه می‌تواند تاثیر خود را بر کاهش آلاینده‌ها برجا گذارد ولی پلیس و مسؤولان شهری، همچنین کارشناسان می‌گویند حل مشکل آلودگی هوا فقط با اجرای طرح زوج و فرد امکان‌پذیر نیست و باید ۲۳ دستگاه مسؤول تکالیف خود را در قبال اجرای قانون هوای پاک برای مهار آلودگی هوا به درستی اجرا کنند. هوای آلوده‌ هر سال با ورود به فصول سرد به دلیل وارونگی هوا نفس کشیدن را برای ساکنان پایتخت و کلانشهرها سخت می‌کند، به طوری که طبق گزارش‌های رسمی از وزارت بهداشت سالانه بیش از 50 هزار نفر در کشور به موجب آلودگی هوا جان‌شان را از دست می‌دهند. حسن عباس‌نژاد، دبیر کارگروه کاهش آلودگی هوای استان تهران، روز گذشته درباره اجرای طرح زوج و فرد از در منزل در پایتخت اظهار کرد: بر اساس مصوبه کارگروه، اجرای طرح تا پایان سال قطعی است و این تصمیم تغییری نکرده است. مصوبه پیش‌تر تصویب و ابلاغ شده و همچنان برقرار است، بنابراین موضوعی برای لغو یا اعلام اجرای مجدد وجود ندارد. این اظهارات در حالی مطرح شد که شهردار تهران بلافاصله با انتقاد از مصوبه کمیته اضطرار آلودگی هوا اعلام کرد: تصمیم برای اجرای محدودیت زوج‌ و‌ فرد تا پایان سال، خارج از حدود صلاحیت و موجب محرومیت بخشی از شهروندان است و شهرداری مخالفت رسمی خود را با این تصمیم ثبت کرده است. علیرضا زاکانی گفت: کمیته اضطرار آلودگی هوا تصمیمی اخذ کرده که تا پایان سال محدودیت زوج و فرد اعمال شود، این تصمیم عملا محروم کردن بخشی از جامعه است که مبتنی بر نظم و یک امتیاز مشخصی که قانون به آنها داده تردد کنند. به عقیده بنده این موضوع جزو صلاحیت‌ها نیست که مجموعه‌ای که در شرایط اضطرار می‌تواند تصمیم‌گیری ‌کند پیشاپیش برای ماه‌های آینده تصمیمی بگیرد که عملا مردم از آن آسیب ببینند. علاوه بر انتقاد شهردار از اجرای مستمر طرح زوج و فرد تا پایان سال، رئیس پلیس راهور فراجا نیز در پاسخ به پرسشی درباره میزان تأثیر اجرای طرح زوج ‌و فرد بر کاهش آلاینده‌های خودروها و آلودگی هوا، با تأکید بر اینکه این طرح متعلق به پلیس نیست، توضیح داد: تصمیم‌گیری درباره اجرای آن در کمیته اضطرار آلودگی هوا انجام می‌شود و پلیس تنها مجری مصوبات است. سردار سیدتیمور حسینی تأکید کرد طرح زوج‌ و فرد نه متعلق به پلیس است و نه راه‌‌حل نهایی و کامل برای کاهش آلودگی هوا و ادامه داد: اگر انتظار داشته باشیم فقط با اجرای طرح زوج‌ و فرد آلودگی هوا از بین برود، این انتظار درست و منطقی نیست. این طرح می‌تواند بخشی از مشکل را کاهش دهد اما راه‌حل اصلی نیست. وی با اشاره به مجموعه راهکارهای لازم برای بهبود کیفیت هوا گفت: محدوده‌های تردد باید استاندارد شوند، سوخت باید اصلاح شود، موتور خودروها باید استاندارد باشد، ناوگان حمل‌ونقل عمومی باید تقویت و نوسازی شود و به‌ جای خودروهای شخصی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین باید تکلیف موتوسیکلت‌های فرسوده که بیش از ۹۰ درصدشان در شرایط فرسودگی هستند، مشخص شود. سردار حسینی در پایان تصریح کرد: حل مشکل آلودگی هوا تنها با یک طرح ممکن نیست، بلکه به یک بسته کامل از اقدامات هماهنگ و چند وجهی نیاز دارد تا بتوان انتظار بهبود پایدار را داشت.
* نام دستگاه‌های مقصر هوای آلوده اعلام شود
دستگاه‌های متعددی ملزم به اجرای قانون هوای پاک برای مهار آلودگی هوا هستند ولی اغلب آنها توجه چندانی به عملیاتی کردن این قانون در حیطه مسؤولیت خود نمی‌کنند. رئیس شورای شهر تهران گفت: امروز آلودگی این شهر، نتیجه کیفیت نامطلوب سوخت، فرسودگی و کمبود ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی و نبود هماهنگی میان ۲۳ دستگاه مسؤول است. مهدی چمران با اشاره به وضعیت آلودگی هوای تهران، ریشه این بحران را ترکیبی از شرایط جغرافیایی، رشد جمعیت و افزایش منابع آلاینده دانست و اظهار کرد: آلودگی هوای تهران بی‌تردید به شرایط جوی و موقعیت خاص جغرافیایی شهر مرتبط است. بر اساس بررسی‌ها حدود ۲۰ تا ۲۱ درصد آلودگی مربوط به موتوسیکلت‌هاست؛ درحالی‌که سهم اتوبوس‌ها تنها ۲ تا ۳ درصد است. بخش عمده آلودگی، یعنی حدود ۶۵ تا ۷۰ درصد، ناشی از خودروها و سوخت آنهاست. در کنار این، موتورخانه‌های شهری و برخی صنایع اطراف تهران نیز در آلودگی‌ها نقش دارند. وی با بیان اینکه برخی نیروگاه‌های اطراف تهران هرچند مازوت نمی‌سوزانند اما از گازوئیل بی‌کیفیت استفاده می‌کنند، تصریج کرد: وقتی گازوئیل با استاندارد ۵۰۰۰ یا ۶۰۰۰ ppm مصرف می‌شود، طبیعی است آلودگی زیادی ایجاد شود. این سوخت قابل مقایسه با گازوئیل ۲۵ تا ۵۰ ppm استاندارد اروپا نیست. رئیس شورای شهر تهران با انتقاد از نبود هماهنگی میان دستگاه‌های متولی (۲۳ دستگاه) برای اجرای قانون هوای پاک و حل مشکل آلودگی هوا، گفت: در جلسه اخیر معاون اول رئیس‌جمهور، هر دستگاهی مسؤولیت را گردن دیگری انداخت! لازم است وزارت کشور، وزارت صمت، وزارت نفت و سازمان محیط‌ زیست درباره وظایف‌شان پاسخگو باشند.