
نتایج تازهترین نظرسنجی مرکز پژوهشی «پیو» نشان میدهد که همزمان با آغاز دور دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ، تصویر ایالات متحده در افکار عمومی جهانی با افتی محسوس روبهرو شده است. در حالی که دولت آمریکا تلاش میکند خود را بهعنوان بازیگر مسلط نظام بینالملل بازتعریف کند، افکار عمومی در بسیاری از کشورها مسیر متفاوتی را طی میکند؛ مسیری که با بیاعتمادی، تردید و نگرانی نسبت به رهبری واشنگتن همراه است. این نظرسنجی که در ۲۴ کشور و با مشارکت بیش از ۲۸ هزار نفر انجام شده، نشان میدهد اکثریت مردم در اغلب کشورها نهتنها دیدگاه مثبتی نسبت به شخص دونالد ترامپ ندارند، بلکه اعتمادشان به نقشآفرینی جهانی آمریکا نیز کاهش یافته است. گزارش پیو تصویری چندلایه از وضعیت کنونی ارائه میدهد؛ تصویری که در آن سیاست، ایدئولوژی، منافع منطقهای و شکافهای داخلی آمریکا بهشدت در هم تنیدهاند. بر اساس یافتههای این نظرسنجی، دونالد ترامپ در بیشتر کشورهای مورد بررسی با ارزیابیهای منفی مواجه است. در ۱۹ کشور از ۲۴ کشور، بیش از نیمی از پاسخدهندگان گفتهاند که به توانایی ترامپ در هدایت امور جهانی اعتماد ندارند. این آمار نشان میدهد که شکاف میان روایت رسمی دولت آمریکا و برداشت افکار عمومی جهانی بهطور قابلتوجهی عمیق شده است. این بیاعتمادی صرفاً محدود به سیاست کلی خارجی آمریکا نیست، بلکه به ارزیابی مستقیم از شخص رئیسجمهور بازمیگردد؛ فردی که بار دیگر در رأس قدرت قرار گرفته و تصمیمات او تأثیر مستقیمی بر نظم جهانی دارد. سقوط محبوبیت آمریکا؛ پیامد مستقیم بیاعتمادی به ترامپ افت اعتماد به ترامپ با کاهش محبوبیت کلی ایالات متحده نیز همراه شده است. در ۱۵ کشور، نگاه مثبت به آمریکا نسبت به بهار سال گذشته کاهش یافته؛ کاهشی که در برخی کشورها بسیار شدید بوده است. مکزیک، سوئد، لهستان و کانادا شاهد افتهایی بیش از ۲۰ واحد درصدی در ارزیابی مثبت از آمریکا بودهاند. این کاهش محبوبیت، صرفاً واکنشی احساسی نیست، بلکه بازتابی از نگرانیهای عمیقتر درباره سیاستهای آمریکا در حوزههایی مانند تجارت، امنیت، اقلیم و روابط بینالملل است. در مقابل، در شش کشور تغییر معناداری در نگاه به آمریکا دیده نشده و در سه کشور اسرائیل، نیجریه و ترکیه ارزیابی مثبت از آمریکا افزایش یافته است؛ کشورهایی که هر یک به دلایل خاص خود روابط متفاوتی با دولت ترامپ دارند. شکاف ایدئولوژیک؛ نگاه منفی چپگرایان به ترامپ یکی از برجستهترین یافتههای گزارش پیو، تأثیر پررنگ گرایشهای ایدئولوژیک بر نگاه به ترامپ است. در تقریباً همه کشورهایی که سنجش گرایش سیاسی انجام شده، افراد راستگرا دیدگاه مثبتتری نسبت به ترامپ دارند، در حالی که چپگرایان و لیبرالها عمدتاً نگاه منفی به او دارند. این شکاف در برخی کشورها بسیار عمیق است. برای مثال، در اسرائیل ۹۳ درصد از کسانی که خود را راستگرا میدانند، به ترامپ اعتماد دارند؛ در حالی که این رقم در میان چپگرایان تنها ۲۱ درصد است. حامیان احزاب پوپولیست راستگرا در اروپا نیز نگاه مثبتی به ترامپ دارند. در آلمان، بیش از نیمی از افرادی که از حزب «آلترناتیو برای آلمان» (AfD) حمایت میکنند، به ترامپ اعتماد دارند، در حالی که این رقم در میان مخالفان این حزب تنها ۸ درصد است. الگوی مشابهی در میان حامیان احزاب راستگرا در سایر نقاط جهان دیده میشود؛ از حزب لیکود اسرائیل گرفته تا حزب لیبرال ژائیر بولسونارو در برزیل و جریانهای راستگرای آرژانتین و کره جنوبی. ضعف در مدیریت بحرانهای جهانی اکثریت پاسخدهندگان در کشورهای مختلف گفتهاند که به توانایی ترامپ در مدیریت مهمترین بحرانهای بینالمللی اعتماد ندارند. این بیاعتمادی تقریباً در تمام حوزههای کلیدی سیاست جهانی دیده میشود. تغییرات اقلیمی؛ ضعیفترین نقطه کارنامه ترامپ کمترین میزان اعتماد مربوط به موضوع تغییرات اقلیمی است. تنها ۲۱ درصد از پاسخدهندگان در سطح میانه کشورهای مورد بررسی گفتهاند که به توانایی ترامپ در مواجهه با بحران اقلیمی اعتماد دارند، در حالی که ۷۲ درصد نظر منفی داشتهاند. جنگ روسیه و اوکراین در میان کشورهای عضو ناتو، بهجز مجارستان و یونان، اکثریت مردم به توانایی ترامپ در مدیریت جنگ روسیه و اوکراین اعتماد ندارند. این مسئله نشاندهنده نگرانی جدی متحدان سنتی آمریکا نسبت به رویکرد واشنگتن در یکی از مهمترین بحرانهای امنیتی اروپا است. روابط آمریکا و چین در شرق آسیا، نگاهها به ترامپ بهویژه در موضوع چین منفی است. اکثریت مردم ژاپن، کره جنوبی و استرالیا گفتهاند که به توانایی ترامپ در مدیریت روابط با پکن اعتماد ندارند؛ موضوعی که برای متحدان آمریکا در این منطقه اهمیت راهبردی دارد. اقتصاد جهانی حدود ۶۷ درصد از پاسخدهندگان گفتهاند که به توانایی ترامپ در مدیریت مشکلات اقتصادی جهانی اعتماد ندارند. این در حالی است که بخش عمده نظرسنجی پیش از اعلام تعرفههای جدید آمریکا در آوریل ۲۰۲۵ انجام شده و نگرانیها احتمالاً پس از آن افزایش یافته است. خاورمیانه و اسرائیل در میان تمام حوزهها، تنها موضوعی که ترامپ در آن ارزیابی نسبتاً مثبتی دریافت کرده، درگیریهای اسرائیل با همسایگانش است. حدود ۶۲ درصد از اسرائیلیها به توانایی ترامپ در این زمینه اعتماد دارند؛ رقمی که در میان راستگرایان اسرائیلی به ۸۳ درصد میرسد. در مقابل، در کشورهایی مانند ترکیه و مکزیک، اکثریت قاطع نگاه منفی دارند. ترامپ از نگاه جهان؛ رهبر خطرناک و متکبر در بخش مربوط به ویژگیهای شخصیتی، تصویری متناقض اما معنادار از ترامپ ترسیم شده است. «متکبر» رایجترین توصیفی است که پاسخدهندگان برای ترامپ به کار بردهاند؛ بهطوری که میانه ۸۰ درصد در کشورهای مورد بررسی گفتهاند این ویژگی او را توصیف میکند. در عین حال، حدود دو سوم پاسخدهندگان ترامپ را «رهبر قوی» میدانند؛ ویژگیای که نسبت به سال ۲۰۱۷ در بسیاری از کشورها افزایش یافته است. این افزایش حتی در کشورهایی دیده میشود که نگاه کلی به ترامپ منفی است. با این حال، همین میزان از پاسخدهندگان او را «خطرناک» نیز توصیف کردهاند و اکثریت معتقدند که «صادق» نیست. تنها حدود ۴۰ درصد گفتهاند ترامپ مسائل پیچیده را درک میکند، دیپلماتیک است یا صلاحیت لازم برای ریاستجمهوری را دارد. مقایسه با بایدن؛ عقبگرد یا بازیابی نسبی؟ در مقایسه با جو بایدن در سال ۲۰۲۴، ترامپ در ۱۳ کشور امتیاز پایینتری دریافت کرده است. در شش کشور عملکرد او بهتر از بایدن ارزیابی شده و در پنج کشور تفاوت معناداری وجود ندارد. با این حال، در برخی کشورهای اروپای غربی مانند فرانسه، آلمان، اسپانیا و بریتانیا، هرچند اعتماد به ترامپ کمتر از بایدن است، اما نسبت به دوره اول ریاستجمهوری ترامپ افزایش یافته؛ نشانهای از عادیسازی نسبی تصویر او در ذهن بخشی از افکار عمومی. نگاه جهانی به وضعیت دموکراسی در آمریکا نیز دوگانه است. نیمی از پاسخدهندگان گفتهاند که دموکراسی آمریکا بهخوبی کار میکند، در حالی که ۴۶ درصد نظر مخالف دارند. این ارزیابیها ارتباط مستقیمی با نگاه کلی به آمریکا دارد؛ در کشورهایی که دیدگاه مثبتتری نسبت به آمریکا وجود دارد، اعتماد به دموکراسی این کشور نیز بالاتر است. در عین حال، ۶۲ درصد از پاسخدهندگان گفتهاند که شکافهای حزبی در آمریکا «شدید» یا «بسیار شدید» است؛ موضوعی که به یکی از شاخصهای اصلی نگرانی درباره ثبات سیاسی آمریکا تبدیل شده است. افول قدرت اقتصادی آمریکا در نگاه جهانی در پرسشی جداگانه، از پاسخدهندگان خواسته شد بزرگترین قدرت اقتصادی جهان را معرفی کنند. در ۱۲ کشور، چین بهعنوان اقتصاد اول جهان شناخته شده و تنها در هشت کشور آمریکا در جایگاه نخست قرار گرفته است. نسبت به سال ۲۰۲۳، سهم آمریکا در این ارزیابی کاهش یافته و چین جایگاه خود را تقویت کرده است.