|
نقد نمایش «خواب آلودگی» به کارگردانی احسان بیاتفر
خوابآلودگان بیدار
شهرام خرازیها: «خواب آلودگی» پس از «شن» (وحید آقاپور) دومین نمایشی است که امسال به طرح دغدغهها و مشکلات جانبازان اعصاب و روان میپردازد. «خوابآلودگی» نمایشی است در دو پرده؛ پرده اول به آسایشگاه جانبازان اعصاب و روان اختصاص دارد و پرده دوم به تیمارستان. هر پرده متشکل از چند «تابلو» است که با کمی «مکث» در پی هم به نمایش گذاشته میشوند. در پرده اول نمایش با سه جانباز به اسامی بهمن (بورژین عبدالرزاقی)، بیژن (علی جدیدی)، مجید (احسان بیاتفر) در آسایشگاه جانبازان اعصاب و روان آشنا میشویم که بعدا جانباز دیگری به نام طاهر (رهام فاخته) که از تیمارستان گریخته به آنها ملحق میشود. در پرده دوم همان شخصیتها را در تیمارستان ملاقات میکنیم. نمایش با پخش اذان و نماز دستهجمعی جانبازان آغاز میشود. بهمن پیشنماز میشود و بیژن و مجید به او اقتدا میکنند. بهمن به علت عدم تمرکز نمیتواند نماز را به طور صحیح بخواند. در پایان نمایش باز هم شاهدیم که جانبازان قصد خواندن نماز را دارند اما این بار بهمن قدرت تمرکزش را بازیافته و موفق میشود به عنوان پیشنماز به وظیفه خود عمل کند. نمایش این سوال را در ذهن مخاطب خود مینشاند که در فاصله این دو پرده، از آسایشگاه تا تیمارستان چه اتفاقی افتاده که جانبازان موفق میشوند خود را پیدا کرده و نماز بخوانند؟ به این ترتیب مخاطب دعوت به یک جستوجوی پرافت و خیز برای یافتن پاسخ این سوال میشود. بیاتفر در«خوابآلودگی» در قید و بند تعریف و به نمایش کشیدن یک قصه خطی مشخص نیست بلکه میکوشد با ترسیم چند موقعیت مرتبط با هم، جانبازان را از مسیرهای مختلفی عبور دهد تا نوعی تحول را در آنها پدید آورد. مکانهای فرضی نمایش کاملا هوشمندانه انتخاب شدهاند. در پرده اول درمییابیم که آسایشگاه مکان امنتر و آرامتری در مقایسه با تیمارستان است و تیمارستان که از آن تحت عنوان «قرنطینه دائم» یاد میشود، به نوعی به تبعیدگاه تشبیه میشود که پذیرای آن دسته از جانبازانی است که نتوانستهاند تن به نظم آسایشگاه بدهند و روند مناسب درمان را طی کنند؛ به دیگر بیان تیمارستان آخر خط و مقصد اجباری و ناخواسته بیمارانی است که پا به وادی جنون گذاشتهاند. نویسنده با برجسته کردن تضادهای بین آسایشگاه و تیمارستان و ایجاد تفاوت در شدت جنون بیماران با زبانی نمادین میخواهد به این نتیجه برسد که آن که مجنونتر است، بالغتر و کاملتر است. نشانه رسیدن به این بلوغ و تکامل نیز دستیابی به قدرت تمرکز و در نتیجه ادای کامل فریضه نماز است که نیاز به تمرکز کامل دارد؛ در حقیقت تیمارستان برخلاف ظاهر غلطاندازش به مأمن جانبازانی تبدیل میشود که از نامهربانیهای روزگار به آنجا پناه آوردهاند. آنها در تیمارستان به خدا نزدیکتر و از جامعهای که طردشان کرده است، دورترند. بیاتفر در به نمایش گذاشتن جهان ذهنی، شوریدگی و خلجان جانبازان اعصاب و روان با استفاده خلاقانه و فکر شده از صوت و نور و هدایت درست بازیگران نسبتا موفق است؛ ضعفی اگر هست بیشتر نشأت گرفته از نمایشنامه است. متن ضدقصه «خوابآلودگی» در دو حیطه به طور مشخص با کم و کاستیهایی مواجه است، یکی شخصیتپردازی و دیگری ایجاد ارتباط بین شخصیتها. تلاش بسیار شده تا شخصیتها وزن همسانی داشته باشند و هیچیک بر دیگری پیشی نگیرد اما بهمن و طاهر در چند بزنگاه از بقیه بیشتر به چشم میآیند. طاهر از لحاظ کارکرد دراماتیک کاراکتر بلاتکلیفی به نظر میرسد. گریزش از تیمارستان به نتیجه خاص و سرنوشتسازی نمیانجامد. او فقط فضای هولناک تیمارستان را برای ساکنان آسایشگاه ترسیم میکند. خانم مشفق(روجا جعفری) به عنوان بهیار، کمک بهیار یا روانپرستار از طاهر هم بلاتکلیفتر است. ظاهرا قرار بوده او حلقه واسط ساکنان آسایشگاه باشد اما با ورود طاهر همین نقش هم از وی ستانده میشود. مشفق نه خوب شخصیتپردازی و نه خوب بازی شده است. این کاراکتر برخلاف جانبازان، روی کاغذ درست پرداخت نشده که توقع داشته باشیم روی صحنه باورپذیر باشد. رفتار مشفق از نظر حرفهای غلط، دور از واقعیت گاه حتی مغایر با شرح وظایفش است مثل پاره کردن کاغذ، سیگار دادن به بیمار و از همه عجیبتر تمیز کردن کف آسایشگاه! شکلگیری و تداوم ارتباط بین کاراکترها کامل نیست. نویسنده میتوانست کاراکتر مشفق را حذف کند یا از میزان ارتباطش با جانبازان بکاهد و در عوض زمان بیشتری را به ارتباطات بین جانبازان و نوسان این ارتباطات اختصاص دهد. بیشتر نمادهای نمایش برای بیننده عام قابل دریافت و درک است از جمله رادیوی بیژن که حکم زبان نداشته و گویایی از دست رفتهاش را دارد و از عطش صاحبش برای برقراری ارتباط با دیگران خبر میدهد؛ پی بردن به مفهوم نمادین تیمارستان یعنی قرنطینه دائم قدری دشوارتر است. قرنطینه در اینجا مفهوم پزشکی خود را از دست داده و به یک نماد تبدیل میشود؛ نماد ارسال به دوستان
صدرنشینی کتابهای عاشورایی در فهرست پرفروشهای شهر کتاب
دو کتاب «فرهنگ جامع سخنان امام حسین(ع)» و «زندگانی علیبنالحسین(ع)» نوشته سیدجعفر شهیدی و نیز «سلوک عاشورایی» مرحوم آیتالله مجتبیتهرانی از جمله کتابهایی هستند که در فهرست پرفروشهای شهر کتاب مرکزی در نیمه اول آبانماه به چشم میآیند. به گزارش مهر، فهرست پرفروشترین کتابهای حوزه تاریخ، روانشناسی، فلسفه، داستان، شعر، دفاع مقدس، کودک، نوجوان، دین و عرفان، هنر، علم و آموزشی در فروشگاه مرکزی شهر کتاب منتشر شد. به این ترتیب کتاب پرفروشهای تاریخ در این مدت عبارتند از: «دایرهالمعارف مصور تاریخ فلسطین»، «جنگهایی که دنیا را تغییر دادند»، «اطلس تاریخی قرن بیستم»، «تاریخ آلمان (از گذشتههای دور تا عصر حاضر)». «فلسفه ترس»، «از افلاطون تا ابنسینا»، «تاریخ تحلیلی فلسفه غرب (مجموعه مقالات)»، «فلسفه صورتهای سمبلیک» و «زیباییشناسی هگل» عناوینی هستند که میتوان بین کتابهای پرفروش قفسههای فلسفه مشاهده کرد.در میان پرفروشهای آثار داستانی هم 2 کتاب از پاتریک مودیانو به چشم میخورد. عنوان این کتابها عبارت است از: «کینکاس بوربا»، «ولادیمیر میگوید»، «وعده گاه»، «تصادف شبانه» و «خیابان بوتیکهای خاموش». کتابهای شعر «هشت کتاب»، «شبانهها در غیاب احمد شاملو»، «چسب زخم برای عروسک»، «تو شدن» و «کسره» هم در میان قفسههای کتاب شعر در نیمه اول آبان بیشترین فروش را در شهر کتاب مرکزی داشتهاند. «ژرفای زن بودن (چرخه قهرمانی زنان در سفر زندگی)»، «راز شاد زیستن»، «خیره به خورشید»، «عقده مادر و روابط زن و مرد» و «روانشناسی خرافات» کتابهایی هستند که در زمینه روانشناسی بیشترین فروش را داشتهاند. در این میان، بین کتابهای حوزه دین و عرفان نیز میتوان، عناوین پرفروش را به این ترتیب، مشاهده کرد: «اشراق و عرفان»، «پیمانههای بیپایان»، «فرهنگ جامع سخنان امام حسین (ع)»، «سلوک عاشورایی» و «زندگانی علیبنالحسین». «سرگذشت نجوم در ایران»، «زمین گرم»، «ریاضیات زیبا»، «جهان عجایب» و «تاریخ و فلسفه علم» کتابهای حوزه علم هستند که در فروشگاه مرکزی شهر کتاب در این مدت، پرفروش بودهاند. از بین کتابهای حوزه انقلاب و دفاع مقدس نیز این عناوین، بیشترین فروش را داشتهاند: «روزهایی سویدانی (برگی از خاطرات عملیات فتح بستان)»، «عباس دست طلا»، «پرستوی دهلاویه (تاریخ شفاهی زندگانی و مبارزات شهید مصطفی چمران)»، «من زندهام» و «پایی که جا ماند». پرفروشهای حوزه هنر نیز در نیمه اول آبان به این ترتیب هستند: «عناصر سینمای آندری تارکوفسکی»، «مفاهیم کاربردی زبان بدن در عکاسی»، «ساعتی در تهران»، «اهل اسب» و «هنر مدرنیسم». در میان فهرست پرفروشهای کتاب آموزشی هم میتوان نام کتابهایی چون «(Cambridge English IELTS9 with Answers (CD»، «انگلیسی در سفر»، «504 واژه کاملا ضروری» و ارسال به دوستان
قصه «مسلمبنعقیل» به صحنه میرود
نمایش «طوفان» به کارگردانی آرش دادگر و نوشته حسین فداییحسین که به قصه مسلمبنعقیل پرداخته، روزهای ۲۲ تا ۲۴ آبانماه در همایش «سوگچامهها» در برج میلاد اجرا میشود. آرش دادگر، کارگردان این نمایش در این زمینه گفت: «طوفان» روایتی سوررئالیستی از حال و احوال مسلمبنعقیل قبل از رسیدنش به کوفه است. او در میانه سفر خود، دچار کمآبی و سختیهایی شده و حالاتی به او دست میدهد که آینده و فرجام سفرش بر او پدیدار میشود و اکنون در این فکر است که آیا به سفرش ادامه بدهد یا نه. به گزارش نسیم، دادگر ضمن انتقاد از تکرار مکررات در اجرای برخی نمایشهای مذهبی، تصریح کرد: متاسفانه گاهی در نمایشهایی که با برچسب مذهبی اجرا میشوند، آن قدر شاهد تکرار مکررات هستیم که تماشاگر نیز دلزده میشود. تماشاگر ما قصههای این نمایشها را بارها و بارها در روی صحنه و سینما و تلویزیون و کتاب و نقاشیها دیده است و تمام جزئیات آن را از ابتدا تا انتها میداند. پس اکنون باید ما جهان تازهای برای مخاطب و تماشاگر بسازیم تا در کشف آن جهان ناشناخته غوطهور شود و از تماشای نمایش لذت ببرد. او باید شاهد چالشی باشد که گویی این چالش همین امروز در حال رخ دادن است. این کارگردان تئاتر با بیان اینکه علاقهمند کار کردن در فضاهای سوررئالیسی است، توضیح داد: متن نمایش «طوفان»؛ نوشته حسین فداییحسین، امکان و فضای خوبی برای کار به کارگردان میدهد. وقتی متن را خواندم از اجرای آن استقبال کردم، ضمن اینکه فضاهای سوررئالیسی را بهشخصه دوست دارم. هر متنی که مرا وسوسه کند تا جهان نامریی را دیدنی کنم، برایم جذاب است. دادگر در پایان گفت: تغییر، اصل پیشرفت است و من همیشه از ایجاد تغییر استقبال کرده و میکنم. همایش «سوگچامهها» (اجتماع آیینی اصحاب فرهنگ و هنر) از روز پنجشنبه، 22 آبانماه تا روز شنبه، اول آذرماه 93 هر روز از ساعت 18 تا 22 در 10 خیمه در رشتههای مختلف فرهنگی، میزبان سوگواران فرهیخته حسینی و اهالی هنر در برج میلاد است. نمایش «طوفان» به کارگردانی آرش دادگر روزهای 22 تا 24 آبانماه در ساعتهای 18:30 و 20 در خیمه «پرده عشاق» اجرا میشود. ارسال به دوستان
ترجمه «من زندهام» به اسپراکمن سپرده شد
معاون انتشارات بروج از آغاز ترجمه کتاب «من زندهام» توسط پال اسپراکمن به زبان انگلیسی خبر داد و گفت: قرار است این اثر پس از ترجمه در بین کتابفروشیهای آمریکا توزیع شود. سیدصفر صالحی، معاون انتشارات بروج، در گفتوگو با تسنیم، با اشاره به انجام ترجمههای جدید از کتاب «من زندهام»، گفت: پیش از این اقدام به ترجمه کتاب «من زندهام» به زبانهای عربی، انگلیسی و آلمانی کردهایم. وی افزود: ترجمه عربی این اثر رو به اتمام است و ترجمه انگلیسی آن هم تمام شده و بعد از انجام ترجمه انگلیسی، تصمیم گرفتیم تا آن را به دست یک مترجم که مسلط به دو زبان و از اهالی کشورهای انگلیسیزبان باشد، عرضه کنیم. این شد که با پال اسپراکمن، مترجم کتابهای دفاع مقدس وارد مذاکره شدیم. صالحی ادامه داد: هماکنون ترجمه این اثر توسط اسپراکمن در دست انجام است و پیشبینی میشود تا یکسال آینده به اتمام برسد؛ مترجم با مطالعه این اثر معتقد بود که «من زندهام» اثری جوانپسند است و مخاطبانی از این دست را میتواند بهراحتی جذب کند و لذا قرار شد تا ترجمه کتاب پس از اتمام در فروشگاههای کتاب کشور آمریکا توزیع شود نه فقط در مراکز علمی. معاون انتشارات بروج در ادامه از ترجمه کتاب به زبان فرانسه نیز خبر داد و گفت: ترجمه انگلیسی و عربی «من زندهام» در نسخههای محدود در نمایشگاه فرانکفورت در سال جاری توزیع شد که مورد استقبال خوانندگان فرانسهزبان مسلط به زبان انگلیسی و عربزبانها قرار گرفت؛ با توجه به این استقبال تصمیم گرفتیم که کتاب را به زبان فرانسه هم ترجمه کنیم. «من زندهام» روایت روزهای اسارت معصومه آباد است که به قلم خود راوی نوشته شده است؛ این اثر از دوران کودکی راوی شروع میشود و تا زمان آزادی ادامه مییابد. آباد در بخش مهم و محوری کتاب که همان بخش اسارت است، ضمن اشاره به شرایط ناگوار اسارت در اسارتگاههای رژیم بعث، از مقاومت رزمندگان ایرانی نیز یاد میکند. این کتاب پس از چاپ مورد استقبال بسیاری از خوانندگان علاقهمند به ادبیات دفاع مقدس با گرایش خاطرات قرار گرفت؛ رهبر معظم انقلاب نیز با نگارش تقریظ، کتاب «من زندهام» را مورد تفقد قرار دادند. ارسال به دوستان
اخبار
کاریکاتوریستهای دنیا «داعش» را میکشند ارسال به دوستان
تازهها
سالک: توافق دولت و مجلس در عدم اکران «عصبانی نیستم» ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|