فرش دستباف خراسان‌جنوبی درحالی‌ که آوازه جهانی دارد اما گره کور بر مشکلات آن خورده و این روزها در زمینه صادرات هم حال و روز خوشی ندارد. فرش‌های بافت خراسان‌جنوبی مشهورترین فرش‌های ایران درگذشته بوده که تاریخچه آن به دوران حکومت شاهرخ‌میرزا در هرات برمی‌گردد و حدود ۷۰۰ سال پیش در این منطقه بافته می‌شد. بافت قالی در اکثر روستاها و شهرستان‌های این استان رواج دارد به‌طوری‌که بیش از ۸۰ درصد ساکنان روستاها به این حرفه اشتغال داشته‌اند و از مناطق مهم بافت قالی می‌توان به مود، درخش، گسک، چاج، آسیابان، تقاب، نوک‌اند، سربیشه، القار، خوسف، باغستان، کوشکک، خسروآباد، نهارجان، شاخنات، فورخاص، دره عباس، رجنوک، سرچاه و فضل‌آباد اشاره کرد. آوازه و شهره جهانی فرش دستباف تا به آنجا بوده که بیش از
۹۰ درصد تولیدات فرش دستباف استان در گذشته به اروپا صادر می‌شده است اما اکنون هرساله شاهد کاهش صادرات هنر اصیل مردمان این دیار هستیم. به‌‌رغم این پیشینه درخشان که فرش دستباف خراسان‌جنوبی دارد اما رسیدگی به مشکلات آن مورد بی‌توجهی قرار گرفته و فرش استان در حسرت نام و اعتبار از دست‌ رفته است. یکی از مشکلات اساسی حوزه صنعت فرش دستباف خراسان‌جنوبی عدم وجود زیرساخت‌های توسعه فرش در استان است که نیازمند کمک مسؤولان در سطح استانی و ملی به این هنر اصیل ایرانی است. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش دستباف خراسان‌جنوبی در گفت‌وگو با مهر، از کاهش ۲۰ درصدی صادرات فرش دستبافت استان از ابتدای سال جاری خبر داد و افزود: میزان صادرات فرش دستباف استان در ۶ ماهه اول سال بیش از ۴۰ هزار مترمربع بوده است. محمد‌حسن کامیابی مسک ارزش ریالی فرش‌های صادراتی استان را در نیمه نخست سال جاری 5/4 میلیون دلار اعلام کرد و افزود: میزان تولیدات فرش دستباف در خراسان‌جنوبی در ۶ ماه نخست سال حدود ۲۴ میلیارد تومان بوده است. وی فرش خراسان‌جنوبی را یکی از شاخص‌ترین برندهای جهان دانست و گفت: بیش از
۹۰ درصد فرش استان در گذشته صادر می‌شده است اما اکنون شاهد کاهش روند صادرات فرش استان هستیم. وی با بیان اینکه فرش‌های تولیدی استان در نقشه‌های ریزه‌ماهی، خشتی، نایین، ایلیاتی و نقوش متفرقه بافته می‌شود، افزود: در این ‌بین بیشترین تولیدات فرش در نقشه‌های ریزه‌ماهی که از اصیل‌ترین نقشه‌ها بوده، بافته می‌شود. کامیابی با بیان اینکه تعداد ۵۰ هزار بافنده به‌صورت تمام‌وقت، پاره‌وقت یا فصلی در خراسان‌جنوبی به بافت فرش اشتغال دارند، تصریح کرد: از این تعداد تنها 5 هزار و ۲۰۰ نفر از مزایای بیمه
قالی‌بافان برخوردار شده‌اند که ۱۱ درصد قالی‌بافان را شامل می‌شود. وی عنوان کرد: برای رونق و ارتقای کیفیت فرش دستباف منطقه و کوتاه کردن دست واسطه‌ها و افزایش سهم بافنده از ارزش‌افزوده فرش، اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش دستباف خراسان‌جنوبی 4 طرح زیربنایی شامل فروشگاه اینترنتی تولید سفارش‌پذیر فرش دستباف، ایستگاه تهیه و توزیع مواد اولیه مرغوب به قیمت تمام‌شده، نمایشگاه دائمی فرش دستباف و آموزشگاه جامع حرف فرش دستباف را به دولت ارائه کرد. وی با بیان اینکه این طرح‌ها در سال ۸۶ در سفر دوم هیأت دولت نهم به استان ارائه‌شده بود، ادامه داد: به‌‌رغم تصویب طرح‌ها در کمیته فرش استان، کارگروه‌های بازرگانی و اقتصادی استانداری و تایید ریاست مرکز ملی فرش ایران و تصویب وزیر صنعت، معدن و تجارت در مهروموم‌های اخیر متأسفانه هیچ‌گونه اعتباری به این طرح‌ها اختصاص داده نشده است. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش دستباف خراسان‌جنوبی افزود: اجرای این طرح‌ها علاوه برافزایش کیفیت تولیدات، سبب افزایش صادرات این کالا با برند خوب و مستقیم از خراسان‌جنوبی می‌شود. کامیابی گران شدن مواد اولیه مرغوب از یک‌سو و عدم تمکن مالی بافندگان از سوی دیگر را تهدیدی برای فرش دستباف دانست و افزود: متأسفانه روی آوردن به مواد اولیه نامرغوب از طرف بافندگان افزایش‌یافته است که گسترش آن می‌تواند آسیب جدی به برند فرش منطقه وارد کند. رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و بافندگان فرش دستباف خراسان‌جنوبی افزود: در سال ۹۴ هیچ‌گونه تسهیلاتی تاکنون به بافندگان غیر تحت پوشش نهادها داده نشده است.خراسان جنوبی استانی استثنایی است و فرش‌هایی که سایه نام این منطقه و شهرهایی نظیر مود و درخش بر سر آنها افتاده از مشهورترین فرش‌های ایران بوده‌اند اما هنوز آنطور که حق این هنر اصیل ایرانی است در این منطقه به آن توجه نشده است.

مدیر جهاد کشاورزی شهرستان سوادکوه‌شمالی گفت: با برداشت‌کنندگان غیرمجاز شن و ماسه برخورد قانونی می‌شود. قاسم حکمت‌شعار در گفت‌وگو با فارس، درباره برداشت بی‌رویه شن و ماسه در مجاورت زمین‌های شالیزاری شهرستان سوادکوه شمالی، اظهار کرد: با توجه به اینکه برداشت نامناسب از برخی زمین‌ها موجب ایجاد مشکل در کشت آن شده است، برداشت غیرمجاز شن و ماسه از بستر رودخانه و زمین‌های کشاورزی جرم تلقی شده و با برداشت‌کنندگان برخورد قانونی صورت می‌گیرد. وی با اشاره به اینکه مسؤولیت حفاظت از زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها به‌ عهده همگان است، افزود: حفاظت از زمین‌های کشاورزی و باغ‌ها امری ضروری است و حضور همه دستگاه‌های نظارتی در برخورد با برداشت غیرقانونی شن و ماسه می‌تواند از تغییر کاربری زمین‌های شالیزاری جلوگیری کند. وی گفت: برداشت‎های غیرمجاز شن و ماسه از رودخانه‎ سبب ناپایداری زمین‌های حاشیه آن می‌شود.

مدیرکل نوسازی مدارس استان فارس گفت: بیش از 6 هزار کلاس درس در این استان در برابر حوادث غیرمترقبه غیرایمن است و نیاز به مرمت، بازسازی و نوسازی دارد. احمد دست‌نیان در گفت‌وگو با فارس، اظهار داشت: مدارس مرکز استان فارس به‌ظاهر از امکانات برخوردارند، ولی حدود
2 هزار کلاس در آن فاقد استحکام لازم در برابر زلزله است. وی با اشاره به اینکه برای ایمن‌سازی تمام مدارس فارس اعتباری افزون ‌بر 6 هزار میلیارد ریال نیاز است، افزود: به علت بسیاری از تنگناهای اعتباری دولت، مشارکت و مساعدت خیران مدرسه‌ساز ضروری است. وی خاطرنشان کرد: با وجود ایمن‌سازی بیش از 10 هزار کلاس درس از 8 سال گذشته تاکنون در فارس، نگرانی مسؤولان و اولیای دانش‌آموزان به‌خاطر غیرایمن بودن اینگونه فضاهای آموزشی در اقصی‌ نقاط این استان در برابر کوچک‌ترین حادثه غیرمترقبه‌ای که می‌تواند خسارت جبران‌ناپذیری ایجاد ‌کند، همچنان ادامه دارد.

دکتر حمیدرضا اسماعیلی: 1- افرادی که تاریخ معاصر ایران را خوانده‌اند، می‌دانند از مهم‌ترین روش‌های نفوذ استعمار در امور ایران، نفوذ به واسطه خاندان‌های قدرت یا همان الیگارشی بوده است. به عبارت دیگر مهم‌ترین، مؤثرترین و پایاترین طریقی که استعمار برای تسلط بر امور کشورهایی چون ایران یافته، نفوذ در خاندان‌های قدرت بوده است. ممکن است جذب و خرید دیوانسالاران به صورت مقطعی مهم باشد اما تسلط بر خاندان‌های قدرت و نفوذ بر آنها برای‌شان اهمیت راهبردی و درازمدت دارد، زیرا چنانکه بارها نوشته‌ایم کانون و اصل قدرت در نظام‌های سیاسی در الیگارشی و طبقه ممتاز قرار دارد. در حقیقت دیوانسالاران ارشد نیز یا از همین طبقه بوده‌اند یا وابسته به آنها. بر این اساس دیوانسالاری همواره فرعی بر الیگارشی است و استعمار هم برای حفظ و بسط نفوذ خود بیش از موارد دیگر به نفوذ در الیگارشی چشم دوخته است. در این باره به طور مثال می‌توان به کتاب «حقوق‌بگیران انگلیس در ایران» اشاره کرد که در آن بخشی از این افراد را در مقطعی از تاریخ معاصر ایران ذکر کرده است. اما روشن است از مساله مالی مهم‌تر و بالاتر آنچه برای الیگارشی مهم است کسب قدرت است. خاندان‌های قدرت چون برای کسب قدرت با یکدیگر رقابت داشته‌اند همواره برای پیروزی در این رقابت به یک اهرم قدرت چشم دوخته بودند که پس از نفوذ استعمار این عامل به طور ویژه قدرت خارجی بوده است. از این رو، در سیاست نفوذ، آنچه در وهله نخست اهمیت راهبردی دارد نفوذ در الیگارشی بوده است.
2- پس از انقلاب اسلامی، استعمار غرب تا امروز روش‌های مختلفی را برای مقابله با انقلاب اسلامی و کنترل و هدایت آن تجربه کرده است که نتیجه مطلوب را برای آنها کسب نکرده است: «جدایی‌طلبی»، «کودتای نافرجام»، «تروریسم و آشوب‌سازی»، «نفوذ در برخی انقلابی‌های نخست انقلاب که اکنون پشیمانند»، «جنگ تحمیلی»، «شورش خیابانی»، «فشارهای سنگین اقتصادی» و «فتنه». پس از آنکه محرز شد انقلاب اسلامی در هدایت آنها قرار ندارد و جریان کلی انقلاب مسیر دیگری را می‌رود، تا مدت‌ها گمان می‌کردند می‌توانند آلترناتیوها و جانشینان مورد نظرشان را به جای حاکمان فعلی جمهوری اسلامی بر مسند امور بنشانند اما تجربه چند دهه گذشته نشان داد هیچکدام از اپوزیسیون‌های جمهوری اسلامی در اندازه‌ای نیستند که بتوانند این وظیفه را انجام دهند. این گروه‌ها که اغلب نیز در غرب قرار دارند اعم از سلطنت‌طلب و چپ و لیبرال نه تنها این توانایی را ندارند بلکه اساسا این احتمال درباره آنها غیرواقع‌بینانه است. لذا استعمار برای یافتن این آلترناتیو در مقطع کوتاه‌مدت و میان‌مدت بیش از آنکه به خارج از مرزهای ایران چشم بدوزد به داخل مرزها و در میان بخشی از نیروهای انقلاب چشم دوخته‌ است. آنها به تجربه‌های مکرر دریافته‌اند دگرگونی جمهوری اسلامی به واسطه انقلاب و کودتا توسط آن اپوزیسیون بسیار ضعیف‌تر از آن است که درباره‌اش برنامه‌ریزی کنند. یعنی وقوع انقلابی از جنس انقلاب اسلامی یا انقلاب 1917 روسیه که در آن تمام هیأت حاکم قدرت را وامی‌گذارند و نیروهای انقلابی جای آنها را می‌گیرند
محال است و چنین انقلابی دیگر در ایران رخ نخواهد داد.
3- استعمار از دوران اصلاحات و حتی مدتی پیش از آن به مدل «گورباچفیزاسیون» نظر داشته است که نوعی تغییر از درون به کمک نفوذ از بیرون است. مطابق این روش و مدل بخشی از نیروهایی که در حاکمیت فعلی قرار دارند مسؤولیت انجام تغییرات بنیادین را خواهند داشت. این سیاست هم نشانه یأس استعمار از اپوزیسیون خارج‌نشین است و هم استحکام و ثبات نظام سیاسی کنونی را نشان می‌دهد. به هر حال این سیاست کمی بعد از تجربه موفق آن در شوروی در ایران نیز به اجرا گذاشته شد که مقارن بود با فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی شدید جریان سکولاریستی اصلاحات. این جریان که روی کار آمدن دولت اصلاحات مجال مناسبی را به فعالیت‌های آنها داد، به همین مدل می‌اندیشیدند.

یکی از نظریه‌هایی که در آن دوران مکمل سیاست بالا بود، نظریه «حاکمیت دوگانه» بود. بر این اساس نظر به این بود که این بخش اصلاح‌طلبان می‌توانند با کسب نظر غرب و آمریکا و با کمک آنها جایگزینی برای حاکمان مستقل جمهوری اسلامی باشند. حتی شورش  78 [کوی دانشگاه] را طیف‌های تندرو جریان اصلاحات با همین باور پدید آوردند. اما در مجموع آنها از انجام این هدف ناتوان بودند. اما علت چه بود؟ آیا کلیت جریان اصلاحات دنبال وابستگی به غرب و آمریکا نبودند؟ آیا طرف مقابل به اصلاح‌طلبان اعتماد نکرد؟ آیا آنها در رقابت با دیگر جریان‌های رقیب نتوانستند توانایی و مزیت خود را نسبت به دیگران نشان دهند؟ به هر حال با تمام بحران‌ها و کشمکش‌هایی که در دوران اصلاحات رخ داد آنها نتوانستند نقش جایگزین داخلی برای حاکمیت جمهوری اسلامی را ایفا کنند و سیاست گورباچفیزاسیون در دوران اصلاحات شکست خورد که ان‌شاءالله در نوشته‌ای جداگانه به تحلیل آن شکست خواهیم پرداخت. اما متناسب با متن حاضر یکی از این علت‌ها را می‌توان در ضعف الیگارشی در اصلاحات دانست. حاملان اصلاحات به طور عمده نیروهای چپ انقلاب بودند که خاستگاه الیگارشیک نداشتند و به هر طریق نتوانستند نظر غرب را به طور کامل جلب کنند. در حالی‌که «نومحافظه‌کاری» کاملا خاستگاه الیگارشیک دارد. براساس همین پیشینه تاریخی بود که وقتی سال 92 دولت نومحافظه‌کار به قدرت رسید، برخی رسانه‌های خارجی و اپوزیسیون دوباره مدل گورباچفیزاسیون را پیش کشیدند.
4- در اینجا باید به یک تفاوت مهم میان دوران اصلاحات و دوران جدید که به نومحافظه‌کاران تعلق دارد اشاره کرد. در دوران اصلاحات بار اصلی سیاست‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی بر دوش گروهی بود که به لحاظ تشکیلاتی، خود به جریان اصلاحات تعلق داشتند. به هر حال در حوزه ایجاد تشکیلات جدید، گفتمان‌سازی، کادرسازی، شخصیت‌پردازی و معرفی چهره‌ها برای جامعه و راه‌اندازی رسانه، افرادی به فعالیت می‌پرداختند که رابطه آنها با دولت اصلاحات، رئیس آن و تشکیلاتش معلوم بود. یعنی آنها برای انجام آن سیاست خود به صورت علنی و روشن در میدان حاضر بودند. نه اینکه در آن دوران «نفوذ» سرویس‌های بیگانه نباشد و برای انجام این سیاست‌ها تلاشی صورت نگیرد اما اصلاح‌طلبان اساساً خود به نظریه‌های تغییرات بنیادین باور داشتند، آنها را به صورت شفاف بیان می‌کردند، برخی صورت‌های عملیاتی آن را در رسانه‌های‌شان منتشر می‌ساختند و چون یکی از اجزای قدرت خویش را بسیج اجتماعی می‌دانستند خود در وسط میدانداری می‌کردند. تئوری فشار از پایین را می‌دادند تا در بالا چانه‌زنی کنند. در این برنامه دوبخشی، نقش «فشار از پایین» را هم خودشان انجام می‌دادند. نکته و تفاوت مهم میان آن دوران با دوره جدید دقیقا در همین‌جا نهفته است. در واقع همانطور که رهبران نومحافظه‌کاری از قبل نیز به این بخش سیاست اصلاح‌طلبان انتقاد داشتند و آن را پوپولیستی می‌دانستند اکنون نیز خود تلاش دارند از این سیاست‌ها دوری کنند. دولت نومحافظه‌کار از اینکه به شیوه اصلاح‌طلبان بسیج اجتماعی کند، گفتمان‌سازی کند و نزدیکان دولت خویش را به صورت علنی وارد این فعالیت‌ها کند دوری می‌کند. البته نومحافظه‌کاران در قیاس با اصلاح‌طلبان جزو سرمایه‌داران محسوب می‌شوند و پرداختن به امور اقتصادی مجال این امور را هم از آنها می‌گیرد. اما ظاهرا آنها اصولی را برای خود تعریف کرده‌اند: 1- دوری از بسیج اجتماعی و بویژه رویه کردن آن، 2- انجام پنهان و غیررسانه‌ای امور، 3- سیاست را به میان مردم نکشاندن، 4- شکاف زیاد میان سیاست اعلامی و سیاست اعمالی با اتخاذ این شعار که «خودش را بیاور و اسمش را نیاور»، 5- پرهیز از ایجاد هزینه برای خود [نومحافظه‌کاران و الیگارشی] در تغییرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی با خودداری از دخالت مستقیم در این امور.
لذا هدف این است که زمینه را فراهم کنند تا گروه‌های دیگر بدون آنکه منتسب به دولت باشند، آنها را انجام دهند و عملیاتی کنند.
5- امروز با توجه به سیاست استعمار غرب در ایران که زمینه‌های همپوشانی منافع و سیاست‌های نومحافظه‌کاران را ایجاد می‌کنند این نظریه قابل توجه است که برای دستیابی به آن اهداف باید سیاست گام به گام و سه‌مرحله‌ای زیر را پیش برد: «نفوذ»، «تغییر رفتار» و «تغییرات بنیادین و اساسی». گام نخست «نفوذ» است که پس از اجرایی شدن برجام، به طور جدی پیگیری خواهد شد. چنانکه روشن است در همین ماه‌های اخیر حجم بالایی از مسافران غربی تحت پوشش فعالیت‌های اقتصادی و رسانه‌ای وارد کشور شده‌اند که می‌توان برآورد داشت به نوعی بازسازی پیچیده‌تر اقدامات بسترساز دوران اصلاحات را فراهم می‌سازند. یعنی در زمینه‌های اقتصادی، ایجاد شبکه‌های اجتماعی، همسانی خط‌های خبری و رسانه‌ای، کادرسازی و... زمینه‌های اقدامات بعدی را فراهم می‌سازند. یعنی بسترسازی برای وارد شدن به گام دوم که همان «تغییر رفتار» از طریق فشارهای بعدی است. این تغییر رفتارها هم در حوزه داخلی مدنظر است هم در حوزه بین‌الملل. اما این پروژه تا با تغییر ماهیت جمهوری اسلامی همراه نشود، سیاست مذکور به اهداف خود نرسیده و احتمال از دست رفتن آنچه کاشته‌اند، با موج‌های جدید داخلی و جهانی که در راه است وجود دارد لذا برای تثبیت موقعیت و منافع باید تغییرات اساسی در جمهوری اسلامی انجام داد اما همچنان که گفته شد این تغییرات به صورت مدل گورباچفیزاسیون و احیانا تغییر قانون اساسی با کمک الیگارشی همراه است. این بخش از الیگارشی در جهت پیش افتادن از رقبا و تأمین منافع طبقاتی خود در پی ائتلاف با غرب است. بدین صورت رابطه «نفوذ» و «الیگارشی» بدین صورت است که این احتمال که ما با هر دو پدیده «نفوذ در الیگارشی» و «نفوذ با الیگارشی» مواجه باشیم، وجود دارد.
 

عضو کمیسیون حمل‌ونقل و ترافیک شورای اسلامی شهر رشت از احداث 10 ایستگاه خط ویژه اتوبوس در این شهر خبر داد. محمدحسین واثق‌‌کارگرنیا در گفت‌وگو با فارس، با اشاره به راه‌اندازی خط ویژه اتوبوس‌ در این شهر اظهار کرد: در مسیر تردد بی‌آر‌تی احداث 10 ایستگاه خط ویژه در نظر گرفته شده است. وی با بیان اینکه بخش عمده‌ای از عملیات اجرایی خط ویژه بی‌آر‌تی به اتمام رسیده است، افزود: به طور کلی 5 ایستگاه برای مسیر رفت و
5 ایستگاه برای مسیر برگشت خط ویژه بی‌آر‌تی درنظرگرفته شده است. عضو شورای اسلامی شهر رشت درباره خرید اتوبوس‌های خط ویژه، گفت: پس از انجام بررسی‌های لازم توسط سازمان بازرسی گیلان مشخص شد مشکلی بابت خرید اتوبوس‌ها وجود ندارد و شرکت سبلان خودرو براساس قرارداد منعقدشده باید تعداد 20 دستگاه اتوبوس را به شهرداری رشت تحویل دهد. وی گفت: در اواخر سال گذشته مبلغ یک ‌میلیارد و 800 میلیون تومان بابت قرارداد خرید 20 دستگاه اتوبوس به شرکت سبلان خودرو پرداخت شد.
 

استاندار قزوین گفت: نباید اجازه دهیم پسته قزوین مانند فرش استان به تاریخ بپیوندد. به گزارش فارس، مرتضی روزبه در جلسه بررسی مسائل بخش کشاورزی که با محوریت مسائل مرتبط با حوزه پسته استان در سالن باغستان برگزار شد، اظهار کرد: با توجه به اهمیت بخش کشاورزی و سابقه استان قزوین در این بخش، جلسات منظمی در این حوزه برگزار می‌شود تا بتوانیم مشکلات حوزه کشاورزی را احصا کرده و بهترین راهکارها را ارائه دهیم. وی افزود: بحث پسته از چند جهت حائز اهمیت است، لذا باید به وضعیت کشاورزان فعال در این حوزه بیشتر رسیدگی شود. استاندار قزوین اضافه کرد: پسته و قزوین رابطه تاریخی، فرهنگی با یکدیگر دارند، زیرا پسته برای قزوین یک برند محسوب می‌شود. روزبه ادامه داد: نباید اجازه دهیم پسته قزوین مانند فرش استان به تاریخ بپیوندد که این مهم نیازمند توجه به ابعاد مختلف حوزه پسته استان است.
 

فرزاد اعتمادی: نزدیک به 5 سال از آغاز فاز جدیدی از اعتراضات مردم بحرین علیه حکومت مستبد آل‌خلیفه می‌گذرد. گفت‌وگوهای سیاسی دولت با مخالفان نه تنها به نتیجه نرسیده‌ است، بلکه خود بر دامنه اختلافات افزوده است.  مذاکرات پشت پرده بین دولت و احزاب و جریان‌های سیاسی رسمی که در فاصله زمانی بین ژوئیه و آگوست 2014 برگزار شد، به هیچ نتیجه‌ای نرسید. حکومت استبدادی آل‌خلیفه حتی به وعده‌های پوشالی‌ای که توسط ولیعهد شیخ سلمان بن حمد آل‌خلیفه مطرح شد نیز وقعی ننهاد. همین موضوع در چند ماه اخیر بر شدت اعتراضات افزوده است.
به باور بسیاری از کارشناسان در چنین فضایی مهم‌ترین مسائلی که بحرین با آنها رو‌به‌رو است جنبه محلی دارد. مقاومت در برابر ساختار قدرت اغلب به صورت مستقیم، به توزیع فرصت‌های شغلی و درآمدهای نفتی ارتباط پیدا می‌کند. اعتراض‌ها اغلب در روستاهای فقیر یا در حاشیه شهرها و بیشتر در میان اکثریت شیعه رخ داده است. در این مناطق، ساکنان با آگاهی از تبعیض‌های عدیده سیاسی و اقتصادی به هویتی مشترک برای نابودی حکومت آل‌خلیفه دست یافته‌اند. امری که هر روز از ابعاد جدیدتری برخوردار می‌شود.
احزاب و گروه‌های زیادی در اعتراض به نوع عملکرد حکومت آل‌خلیفه شکل گرفته‌اند. مهم‌ترین این گروه‌های مخالف عبارت هستند از: 1- الوفاق 2- ائتلاف برای جمهوری و 3- ائتلاف جوانان 14 فوریه.
یکی از بارزترین مصداق‌های بی‌عدالتی و سیاست‌های تبعیض‌آمیز که این گروه‌ها بر آن انگشت می‌گذارند، فرآیند ناعادلانه «عادی‌سازی» است. منظور از عادی‌سازی، فرآیند اعطای تابعیت به ساکنان بحرین است. از دید مخالفان، این فرآیند تاکنون به شکلی تبعیض‌آمیز به اجرا درآمده است. در حالی که تنها نیم میلیون نفر از ساکنان بحرین حق تابعیت دارند، دولت بحرین در چند سال گذشته به 90000 نفر تابعیت اعطا کرده است. اما آنگونه که مخالفان بیان می‌کنند، اکثر این افراد از اهل سنتی هستند که از خارج به بحرین آورده شده‌اند تا مناصب نظامی و انتظامی را به دست بگیرند.
به این ترتیب، دولت از سیاست عادی‌سازی و اعطای تابعیت، به عنوان ابزاری برای تغییر ترکیب جمعیتی کشور به نفع اهل سنت بهره می‌گیرد.
علاوه بر این، در حالی که نرخ بیکاری در جمعیت شیعه بالاست، دولت از به کار گرفتن شیعیان در بخش‌های امنیتی و نظامی طفره رفته و به جای آن، اهل سنت خارجی را که بیشتر نیز اهالی پاکستان هستند، به کار می‌گیرد.‌ علاوه بر این، دولت با تغییر قانون، این اجازه را به خود داده است تا از شهروندان بحرینی که برای منافع کشور مضر تشخیص داده شوند، سلب تابعیت کند. در حالی که تا قبل از تحولات انقلابی در منطقه، تخمین‌ها حاکی از آن بود که شیعیان بیش از 70 درصد جمعیت بحرین را تشکیل می‌دهند، آماری که به تازگی از سوی نهادهای مسؤول بحرینی منتشر شده است، نسبت جمعیت شیعه به سنی را 50-50 معرفی می‌کند. درصورت صحت این آمار، می‌توان گفت تا چه اندازه سیاست عادی‌سازی در تغییر ترکیب جمعیتی موثر بوده است.
تشدید سیاست‌های یکجانبه حکومت به قطب‌بندی سیاسی و اجتماعی در جامعه بحرین منجر شده و بیش از پیش به رادیکالیزه شدن نیروهای مخالف و توسل به خشونت توسط مخالفان انجامیده است. در این میان نوع کنش جوانان انقلابی بحرین بیش از هر عامل دیگری در رقم خوردن آینده سیاسی بحرین موثر خواهد بود. بنا بر مصاحبه‌هایی که موسسه چتم‌هاوس با جوانان بحرینی از گروه‌های مخالف دولت انجام داده است، حکومت آل‌خلیفه یا باید به صورت فوری نسبت به رفع نابرابری‌های عدیده سیاسی، اقتصادی و اجتماعی‌ که مبنای اصلی شکاف در جامعه است اقدام  کند یا اینکه خود را برای سقوط آماده سازد. موضوعی که بویژه در ماه‌های اخیر و با توجه به تجاوزات گسترده آل‌سعود برادر بزرگ‌تر آل‌خلیفه به یمن، از ابعاد کاملاً جدیدتری برخوردار شده است.
بنا به آنچه گفته شد و با عنایت به آنکه امید چندانی به انجام اصلاحات آنی و اساسی توسط حکومت آل‌خلیفه به چشم نمی‌خورد، پرواضح است بحرین در روزها و ماه‌های آتی آبستن حوادث گوناگونی خواهد بود. حوادثی که بی‌تردید افتادن این رژیم در ریل سقوط را با خود به همراه خواهد داشت. با توجه به تحولات اخیر منطقه و از همه مهم‌تر ضعف و زبونی آل‌سعود به عنوان قیم و ولی آل‌خلیفه تردیدی نیست که حکومت بحرین این بار در برابر اعتراضات و مطالبات انباشته مردم معترض تاب نخواهد آورد.
.....................................................................................
پی نوشت‌
1- البته باید توجه داشت این گفت‌وگوهای ظاهری را باید در قالب تاکتیک‌های موقت حکومت آل‌خلیفه برای به تعویق انداختن اعتراضات مردمی تعبیر کرد. گفت‌وگوهایی که بیش از هر چیز نقش ضربه‌گیر را در معادلات سیاسی چند سال اخیر بحرین ایفا کرده است.
2- ناآرامی‌های بحرین در دهه 1990 نیز همانند اعتراضات کنونی، بیش از هر چیز ناشی از همین توزیع نابرابر موقعیت‌ها و منابع بود. البته باید اعتراضات اخیر را دنباله آن اعتراضات و به تعبیر دیگر فاز تکمیل‌شده آن اعتراضات به شمار آورد.