محدودیتهای اتحادیه اروپایی علیه جامعه علمی ایران ادامه دارد
تحریم دانشگاه شریف
گروه سیاسی: پس از تحریمهای متوالی و غارت 2 میلیارد دلار از داراییهای ایران توسط دیوان عالی آمریکا در دوران پسابرجام، اروپاییها نیز حسننیتشان را به برجام نشان دادند و دانشگاه شریف را در لیست تحریمهای اتحادیه اروپایی قرار دادند. در تازهترین اقدام، دادگاه عمومی اتحادیه اروپایی درخواست دانشگاه صنعتی شریف برای لغو روند قرار گرفتن مجدد نام این دانشگاه در فهرست تحریمهای هستهای اتحادیه اروپایی علیه ایران را رد کرد. به گزارش «وطن امروز»، کارشناسان و مطلعین سیاسی ضعف و انفعال دستگاه دیپلماسی کشورمان در مواجهه با نقض برجام از سوی طرف آمریکایی را از علل تسری این رفتار به اروپا میدانند. آنان با اشاره به تعهد طرف غربی به لغو تمام تحریمهای هستهای در پسابرجام تاکید کردند تحریم دانشگاه شریف نیز از همین جنس تحریمها بوده و این دانشگاه به جرم همکاری در حرکتهای هستهای کشورمان تحریم شده است.
تحریم هستهای شریف
«اتحادیه اروپایی» سال ٢٠١٢ دانشگاه صنعتی شریف را به جرم دستداشتن در پرونده هستهای در فهرست موسسات تحریمشده قرار داد. این تحریم شامل مسدود کردن داراییهای دانشگاه شریف در کشورهای عضو اتحادیه اروپایی بود. در واکنش به این تحریم، دانشگاه شریف ضمن اعتراض به این حکم، یک وکیل انگلیسی را مسؤول اقامه دعوا علیه اتحادیه اروپایی کرد. پس از طرح دادخواست دانشگاه شریف علیه این تحریمها، قضات دادگاه شواهد ارائهشده توسط «اتحادیه اروپایی» در زمینه اثبات ارتباط این دانشگاه با برنامههای هستهای ایران را کافی تشخیص ندادند و به همین دلیل تیرماه 91 به لغو این تحریمها رای دادند. چندی از لغو تحریمهای دانشگاه صنعتی شریف نگذشته بود که این دانشگاه برای بار دوم در لیست تحریمهای اتحادیه اروپایی قرار گرفت. آبان سال 93، اتحادیه اروپایی در تصمیم خود که مورد تایید وزرای خزانهداری و دارایی کشورهای این اتحادیه قرار گرفت، ۴ شخصیت حقوقی و حقیقی از جمله دانشگاه صنعتی شریف را در فهرست تحریمهای خود قرار داد و بر این اساس حسابهای مالی این موسسات توقیف و ورود مدیران این موسسات به کشورهای عضو اتحادیه اروپایی ممنوع شد. نکته قابل تامل در رفتار اروپاییها، اعمال تحریم در آستانه دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 در مسقط بود. این تحریم درست در بحبوحه مذاکرات هستهای ایران و گروه 1+5 و در حالی که تا پایان ضربالاجل توافق هستهای 2 هفتهای بیشتر باقی نمانده بود، علیه دانشگاه شریف اعمال شد. پس از تحریم مجدد، بار دیگر دانشگاه شریف روند حقوقی را برای رفع تحریمها پی گرفت و خواستار لغو روند قرار گرفتنش در فهرست تحریمهای هستهای اتحادیه اروپا شد. در کنار شکایت دانشگاه شریف، دستگاه دیپلماسی کشورمان نیز مذاکرات فشردهای را برای رسیدن به توافقی جامع در برنامه هستهای کشورمان دنبال میکرد. این مذاکرات تیرماه سال 94 به نتیجه رسید و ایران و 1+5 طی توافقی تعهداتی را برعهده گرفتند. یکی از اصلیترین تعهدات طرف غربی لغو تمام تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران بود. دانشگاه صنعتی شریف یکی از 800 موسسهای بود که نام آن ذیل برجام آورده شده بود و بایستی از لیست تحریمها خارج میشد اما همچون بسیاری از تعهدات دیگری که طرف غربی در انفعال وزارت امور خارجه، از زیر آن شانه خالی کرد، این دانشگاه نیز در لیست تحریمها باقی ماند تا اساتید و دانشجویان شریف، دل به حکم دادگاه عمومی اتحادیه اروپایی ببندند.
دیپلماسی خاضعانه و تحریم شریف
پیش از اعلام حکم دادگاه لوکزامبورگ که وظیفه دادخواهی دانشگاه شریف را بر عهده داشت، رئیس دانشگاه شریف طی مصاحبهای خبر داده بود از اتحادیه اروپایی شکایتی صورت گرفته است و بعد از شکایت موضوع اخذ غرامت نیز پیگیری خواهد شد. وی اظهار امیدواری کرده بود به واسطه تعاملات اخیر (برجام) به نتایج خوبی دست یابند. اما دادگاه لوکزامبورگ اواخر هفته گذشته برخلاف انتظارات، درخواست لغو تحریمهای دانشگاه شریف را رد کرد. صدور این حکم علیه دانشگاه شریف واکنش رئیس سابق این دانشگاه را در پی داشت تا رضا روستا آزاد از دیپلماسی منفعلانه وزارت امور خارجه انتقاد کند. وی در این زمینه به فارس گفت: اتحادیه اروپایی، دانشگاه صنعتی شریف را در چند سال گذشته تحریم کرد، ولی در سال 91 توانستیم در فضایی عزتمدارانه رأی دادگاه اتحادیه اروپایی را به نفع دانشگاه شریف بگیریم اما حالا با تعاملات خاضعانه در همان دادگاه و با همان وکلا رأی به تحریم دانشگاه شریف صادر شد. وی افزود: با ادامه این تحریمها که محدودیت زمانی هم ندارد، دانشگاه شریف دچار مشکلاتی میشود و بسیاری از تعاملات ما مانند خرید تجهیزات آزمایشگاهی و تعامل دادهها، تعلیق میشود. روستاآزاد با بیان اینکه برای مقابله با تحریم باید به خودکفایی بیندیشیم، اضافه کرد: معاونت علمی ریاستجمهوری چند سالی است نمایشگاه تجهیزات آزمایشگاهی را برگزار میکند که از طریق آن نیاز تجهیزات در داخل مرتفع میشود. دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاههای دیگر میتوانند از آن استفاده کنند، ولی برای مقابله با تحریمها باید بتوانیم نیازهای دیگر را هم تأمین کنیم و در همه زمینهها خودکفا باشیم و به دانش محققان ایرانی اتکا کنیم.
محکومیت غارت اموال ایران توسط عدم تعهد
جنبش عدم تعهد با صدور بیانیهای تلاش دولت، کنگره و دادگاههای داخلی آمریکا برای مصادره اموال بانک مرکزی ایران در آمریکا را مردود دانست و بر اصل مصونیت دولتها به عنوان یکی از قواعد آمره حقوق بینالملل تاکید کرد. غلامعلی خوشرو، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد متعاقب صدور این بیانیه توسط جنبش در نامهای به دبیر کل سازمان ملل متحد خواستار انتشار این بیانیه به عنوان سند مجمع عمومی و شورای امنیت این سازمان شد. جنبش عدم تعهد در این بیانیه علاوه بر اعتراض به اقدام آمریکا مبنی بر به چالش کشیدن حقوق بینالملل با نقض مصونیت دولتها و نهادهای ملی آنها تاکید کرد: این عمل آمریکا تخلف است و موجب مسؤولیت بینالمللی میشود زیرا میتواند زمینهساز بیثباتی و اغتشاش در روابط بینالملل و تضعیف حکومت قانون در سطح بینالمللی شود. در واکنش به این بیانیه «استفان دویاریک»، سخنگوی سازمان ملل متحد گفت: سازمان ملل از محتوای نامه جنبش عدم تعهد مبنی بر مخالفت با مصادره اموال ایران مطلع شد. به گزارش مهر به نقل از «اندی تیوی»، وی در همین ارتباط ادامه داد: سازمان ملل متحد در شرایط کنونی در حال بررسی نامه جنبش عدم تعهد است.