|
یادداشتی بر مجموعه داستان «همهچیز مثل اول است»
هرکس که ز عصر خود فراتر باشد
گروه فرهنگ و هنر: «همهچیز مثل اول است» نخستین مجموعه داستان کوتاه اعظم عظیمی است و از انتخاب اسم این کتاب مشخص میشود احتمالاً نویسنده آن، در داستانی که به همین نام در کتاب آمده است، بیشتر خودش را بیان کرده است. این داستان، قصه دختری است به نام زینب که در وضعیتی عجیب، گرفتار آمده است؛ خودش اسمش را میگذارد «یک جور دیگر بودنی که فلاکت و تنهایی میآورد»! به گزارش «وطنامروز»، محمد شمسالدینی در یادداشتی درباره این کتاب مینویسد: این داستان، یک داستان بدون حادثه است، البته حوادث آفاقی؛ چرا که انفس هم میدان حوادث و وقایعی است از جنس دیگر. این داستان چون وقایع انفسی دارد، مخاطب را درگیر میکند و اصلاً بیان خانم عظیمی در دیگر داستانهای این مجموعه هم همین بیان است؛ اظهار کشاکشهای انفسی. داستان با یک کابوس شروع میشود و شاید همه داستان در همین کابوس، عصاره شده است. زینب خواب میبیند که در یک قطار که گویی قطار زندگی است و فقط مادرش کنار او است، میرود که اعدام شود، یک اعدام خودخواسته و گویا خودکشی اما با وحشت، سست میشود و نمیرود. داستان زینب، بیان وضعیت فروبستگی انسان است. فروبستگی، وضعیت انسان در پیش از گشایش است که در این داستان، این فروبستگی، صورتهای متعددی دارد که باطن آن نیستانگاری است و در این داستان با چند صورت از آن روبهرو هستیم. در داستان با 3 نسل متوالی از آدمها مواجه میشویم؛ نسل امروز در صورت افرادی مثل زینب، علی و زری، یک نسل قبلتر در صورت افرادی مثل مادر و پدر او و استاد دانشگاه و یک نسل پیش از مادر در صورت مادرجون. همه این افراد، اسیر فروبستگی هستند و البته هر کدام به نحوی با این فروبستگی خو کردهاند. تنها زینب است که اگرچه سخت اسیر نیستگرایی شده است اما تلاش میکند خودش را در افق دیگری، فرای این فروبستگی معنا کند. مادربزرگ زینب مظهر انسانهای قدیمی است که اگرچه با بیان مواردی از گنجینه تاریخی هویت نافروبسته مردمان این سرزمین، نشان میدهد که ما تاریخی گشوده داشتهایم اما چون نسبت ظاهر آن گزارهها با باطنشان منقطع شده است و او درباره این نسبتها و انقطاع آگاهی ندارد، نه میتواند آنها را به نسل بعد منتقل کند و نه کسی حرفهای او را گوش میدهد. این انسان برای فرار از نیستانگاری، به رضایتی قضا و قدری گریخته است و همهچیز را با قضا و قدری که چون منقطع از باطن دین است فقط برای خودش و نسل خودش گرهگشاست، رفع میکند. نسل بعد، نسل مادر و پدر زینب و استاد دانشگاه است. پدرش از شکافی که به عنایت ولایی امام خمینی(ره) در زمین و زمان ایجاد شد، از این فروبستگی، برگذشته و شاهد وجهالله شده است. استاد دانشگاه، به عرفان فلسفی پناه برده است و شاید تلاش میکند با تدریس، آن نسبت باطنی تاریخی را که گم شده است، پیدا کرده و به نسل بعد منتقل کند. و مادرش، که گویی در دوران شیرین حیات با احمد، نسیمی از آن سوی فروبستگی وزیده و پردههای خانهشان را رقصانده است، راهی که برای حیات در فروبستگی یافته، عشق است، عشق کسی که 25 سال پیش شهید شده اما نمرده است. نسل امروز، یعنی زری و علی، سرگرمند و در گرداب عادات، روزگار میگذرانند و اصلاً خودآگاهی نسبت به فروبستگی غالب بر خود ندارند و همه اهتمامشان متوجه تدارک لوازم و اقتضائات زندگی نیستانگارانه است. علی و زری و همکلاسیهای زینب سرگردانند و صورت جمعی حیات آنها جامعه نیست، بلکه جمعیتی است از تنهایان. این انسانها که ظاهراً انسانند، اگر وقوف به نهیلیسم پیدا کنند، خودکشی را برمیگزینند و سر به «بیابان بوف کور» خواهند گذاشت. زینب، اسیر صورتی از نیستانگاری است که بر انسان مسلمان در دوران غیبت غالب میشود. زینب میراثدار پدرش است، او هم سربهبیابانگذار است اما بیابانش، «بیابان نشان از بینشانها» است نه «بیابان بوف کور». زینب، هر جا که یاد پدرش میافتد، «پرده با وزش نپسیم، در آفتاب میرقصد» و این یعنی حضور یک روح. در وضعیت فروبستگی، تنها چیزی که انسان مؤمن را نجات میدهد این است که خودش را ذیل ولایت، در معرکه جهاد و در افق فرج، معنا کند وگرنه مقهور فروبستگی خواهد شد. زینب از عصر خود فراتر است و به هر طریق نسبت به این فروبستگی وقوف پیدا کرده، لذا حاضر نیست تن به مقتضیات این وضعیت بدهد و قطعاً چنین انسانی در نزد کسانی که مستقر در فروبستگیاند، ابله و مجنون جلوه خواهد کرد و باید بکشد عذاب تنهایی را هرکس که ز عصر خود فراتر باشد. ارسال به دوستان
روایتی از رهبر انقلاب در مراسم رونمایی «گلستان یازدهم»
کشور را از ادبیات وارداتی بینیاز کردید
رئیس حوزه هنری در مراسم رونمایی از کتاب «گلستان یازدهم» روایتی از دیدار با رهبر انقلاب را بیان کرد. آیتالله خامنهای در آن دیدار تاکیداتی بر کارهای حوزه هنری در موضوع ادبیات دفاعمقدس و ادبیات پایداری داشتهاند. به گزارش تسنیم، مراسم رونمایی از کتاب «گلستان یازدهم» صبح دیروز با حضور حجتالاسلام والمسلمین مهدی خاموشی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، رضا حاجیبابایی نماینده مردم همدان در مجلس، محسن مومنیشریف رئیس حوزه هنری، مرتضی سرهنگی مدیر دفتر ادبیات پایداری، زهرا پناهیروا همسر شهید چیتسازیان، بهناز ضرابیزاده نویسنده کتاب و جمعی از اهالی فرهنگ و قلم در حوزه هنری برگزار شد. مومنیشریف در ابتدای این مراسم با اشاره به ارزش خاطرات همسران شهدا گفت: اگر خاطرات همسران شهدا نوشته نمیشد، حتما خاطرات، ادبیات و تاریخ دفاعمقدس ناقص بود. همسران شهدا نیمهپنهان شهدا هستند. از این جهت خوشحالیم که خداوند به همکارانمان این توفیق را داد که در این زمینه کار کنند. وی ادامه داد: با خاطرات جبهه تنها بخشی از شخصیت این مجاهدان معرفی و با خاطرات خانواده و همسران این افراد، کامل میشود. رئیس حوزه هنری با اشاره به ادبیات دفاعمقدس و کار حوزه هنری در این زمینه گفت: حوزه هنری مبدع این نوع ادبیات است. رهبر معظم انقلاب نیز در دیداری که با ایشان داشتیم، فرمودند شما کشور را از ادبیات وارداتی بینیاز کردید. با وجود این، متاسفانه این نوع ادبیات در مجامع علمی ما شناخته شده نیست، هرچند پایاننامههایی در این رابطه نوشته شده است. انتظار داشتیم دانشگاهیان بیشتر به این موضوع بپردازند و تفاوت این ادبیات با ادبیات وارداتی را مورد بررسی قرار دهند. در ادامه این مراسم حجتالاسلام والمسلمین خاموشی با بیان خاطراتی از جنگ و مجاهدت همدانیها در دوران دفاعمقدس گفت: همدانیها در جنگ درخشیدند. خاطرات شهید چیتسازیان یکی از ستارگان این جمع را نشان میدهد؛ آدمهایی که شوق به رفتن در آنها موج میزد. وی ادامه داد: من با کمال تواضع به این همسر شهید میگویم که قیامتی هست و جوار ایشان نیز هست. همانطور که در این دنیا با خاطرات ایشان حیات معنوی داشتید در قیامت نیز در جوار ایشان خواهید بود. مرتضی سرهنگی، مدیر دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری نیز درباره این کتاب گفت: ما امروز با نسل تازهای در ادبیات جنگ روبهرو هستیم. اگر بگویم بخش بزرگی از این اتفاق را خانمها رقم میزنند بیراه نگفتهام. مادرها هستند که سربازها را بزرگ میکنند و به همین علت زنان با جنگ انس و الفت فراوانی دارند. وی ادامه داد: نسل جدید به مراتب از نسل اول قویتر هستند. این نسل از اندوختههای دفاعمقدس کاملا بهره میبرند. استانهای ما بسیار جدی به ادبیات دفاعمقدس میپردازند. نسل جدید اطمینان خاطری به ما میدهد که ادبیات دفاعمقدس ایستا نخواهد بود. سرهنگی تصریح کرد: از انتشار این کتاب بسیار خوشحالم. از نزدیک زحمت نویسنده را دیدم و شاهدیم که نتیجه همه گرفته است. بهناز ضرابیزاده، نویسنده کتاب گلستان یازدهم نیز با تشکر از حضور میهمانان، در ابتدای سخنان خود با ادای احترام به مقام شهدا بویژه شهید چیتسازیان گفت: در ابتدا جا دارد به روح شهدای پاک و دلیر آتشنشان ادای احترام میکنم. شهید چیتسازیان نماد شجاعت و شهامت بودند. وی ادامه داد: ما در زندگی برای رسیدن به هدف 2 مانع عشق و ترس را داریم. کسانی که از این دو گذشتند توانستند به هدف برسند. امثال شهید چیتسازیان و شهدای آتشنشان از این دو مانع گذشتند. ضرابیزاده خاطرنشان کرد: از روزی که به خاطرهنویسی شهدا پرداختم، هر روز اتفاق تازهای در زندگی من افتاده است. ما نباید از نوشتن دست برداریم تا الگوهایی مانند شهدا را به کودکان و نوجوانان خود بشناسانیم. ارسال به دوستان
یادداشت گلعلی بابایی به بهانه برنامه پاسداشت هدایتالله بهبودی
درود بر سرهنگیها و بهبودیها
در دومین برنامه اوج هنر قرار است از هدایتالله بهبودی به پاس یک عمر فعالیت در حوزه ادبیات انقلاب و دفاعمقدس تقدیر شود. در این برنامه همچنین از مستند «هدایتالله» که به شرح زندگانی این نویسنده پرکار انقلاب و دفاعمقدس میپردازد، رونمایی خواهد شد. به گزارش «وطنامروز»، گلعلی بابایی که در نخستین برنامه «اوج هنر» از وی به خاطر ثبت تاریخ دفاعمقدس تقدیر به عمل آمد، در یادداشتی از مجاهدتهای بهبودی در حوزه ادبیات یاد کرده است. ارسال به دوستان
اخبار
ادبیات ما از انتظارات سینما اطلاع علمی ندارد ارسال به دوستان
رویدادها
تیزر و پوستر نمایش آیینی غبار رونمایی شد ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|