گروه اقتصادی: وعده مسؤولان بانک مرکزی و مدیران مؤسسه کاسپین در ساماندهی و حل مشکل این مؤسسه پس از 5 ماه بلاتکلیفی عملی نشد تا صبر سپرده‌گذاران که رئیس کل بانک مرکزی سال گذشته آنها را به صبوری توصیه کرد اکنون لبریز شود. مسؤولان کاسپین و بانک مرکزی سال گذشته به سپرده‌گذاران مؤسسه کاسپین وعده دادند نگران پول‌های خود نباشند و وقفه چند ماهه در پرداخت اصل سپرده و سودهای مردم به خاطر فرآیند نقل و انتقال منابع تعاونی‌های زیرمجموعه به مؤسسه کاسپین است و در صورت انتقال این منابع شرایط به روال عادی بازمی‌گردد. این در حالی است که پس از 5 ماه هنوز سپرده‌گذاران در بلاتکلیفی بسر می‌برند و مسؤولان بانک مرکزی و مدیران مؤسسه کاسپین نتوانسته‌اند نسبت به ساماندهی این مؤسسه که مجوز بانک مرکزی را یدک می‌کشد کاری از پیش ببرند. سپرده‌گذاران بلاتکلیف کاسپین که مسدود شدن سپرده‌های‌شان وارد پنجمین ماه شده، خود را از سراسر کشور به میرداماد رسانده‌اند تا اعتراض‌شان را به گوش بانک مرکزی برسانند. به گزارش تسنیم، پنجمین ماه سرگردانی و بلاتکلیفی برای سپرده‌گذاران مؤسسه مجاز کاسپین در حالی آغاز شده است که جمع زیادی از این افراد که بعضی از آنها از استان‌های دیگر خود را به تهران رسانده‌اند در مقابل ساختمان بانک مرکزی اقدام به تجمع اعتراضی و سپس راهپیمایی کردند. البته سپرده‌گذاران کاسپین در لحظات تحویل سال 96 هم با تجمع محدودی در مقابل ساختمان مرکزی این مؤسسه و برپایی هفت‌سین اعتراضی ناراحتی خود را از وضع ایجادشده نشان دادند ولی ظاهرا مسؤولان مربوط کماکان بی‌توجه به حال و روز این افراد روزگار سپری می‌کنند. سپرده‌گذاران مؤسسه کاسپین از عدم اقدام سریع مدیران بانک مرکزی و از طرفی طولانی شدن روند نابسامانی حاکم بر این مؤسسه مجاز ناراضی هستند، چراکه مجوز بانک مرکزی در دولت تدبیر و امید باعث شد امنیت سرمایه‌های مردم نزد مؤسسه کاسپین در اقصی نقاط کشور دچار خطر جدی شود. آنطور که از شعارهای سپرده‌گذاران کاسپین مشخص است، این افراد از بی‌اعتنایی مدیران دولتی نسبت به اقدام انقلابی و حل سریع مشکلات معیشتی و مالی خود بشدت گلایه  دارند. سپرده‌گذاران کاسپین بارها از رئیس‌جمهور خواسته‌اند نسبت به حل مشکل‌شان تدبیری بیندیشد ولی تا به امروز هیچ واکنشی از سوی روحانی به نگرانی‌های این گروه از مردم داده نشده است. تعدادی از این سپرده‌گذاران در تماس با تسنیم می‌گویند: از آنجایی که کاسپین یک مؤسسه مجاز است، بانک مرکزی به دلیل برخورداری از ابزارهای مختلف حمایتی و کنترلی همانند تخصیص خط اعتباری می‌تواند مشکل این مؤسسه مجاز  و هموطنانی را که به اعتماد مجوز بانک مرکزی در این بحران ناخواسته گرفتار شده‌اند حل کند که البته این مهم تنها به اراده عملی و تدبیر و تصمیم شخص آقای سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی بستگی دارد. بدون شک بروز چنین معضلاتی همانند کاسپین هم امنیت اقتصادی خانواده و کشور و هم اعتماد عمومی مردم به نظام بانکی را با خطر جدی روبه‌رو می‌کند بویژه در مواردی که مجوز رسمی دولت و بانک مرکزی مسبب اصلی بروز اتفاق باشد. البته بانک مرکزی قبل از پایان سال اعلام کرد سپرده‌گذاران 5 تعاونی منحله در کاسپین می‌توانند با زمانبندی تعیین‌شده نسبت به دریافت سپرده‌های‌شان از شعب کاسپین اقدام کنند ولی مردم سپرده‌گذار در تماس با ما از عملی نشدن این سیاست خبر می‌دهند و می‌گویند مصاحبه‌ها و قول‌های رئیس بانک مرکزی جهت تعیین تکلیف تعاونی‌های تجمیعی کاسپین و حل مشکل مردم سپرده‌گذار در این مؤسسه تنها در قالب چند مصاحبه باقی مانده است و اقدام و برنامه عملی در جهت رفع مشکل تعیین تکلیف سرمایه‌های مسدودشده مردم انجام نشده است. سپرده‌گذاران در این مؤسسه ضمن آنکه به نبود نظارت‌های موثر بانک مرکزی در فرآیند صدور مجوز کاسپین بشدت معترض هستند، می‌گویند: نباید مسائلی همچون ادغام و انتقال دارایی‌های یا کسری و زیان احتمالی تعاونی‌های اعتبار انحلال یافته بهانه‌ای برای مسدود شدن سرمایه‌های مردم و عدم پاسخگویی به دغدغه‌های مردم باشد، چرا که اصولا این موارد باید بسیار پیش‌تر و قبل از صدور مجوز نهایی حل‌وفصل می‌شده ضمن اینکه رسیدگی به اینگونه مسائل از جمله وظایف حاکمیتی و نظارتی است. اکنون با مشکلی که مؤسسه مجاز کاسپین با آن مواجه شده و فرار بانک مرکزی از حل عملی و قاطعانه مشکل، این سوال پیش می‌آید که آیا مسؤولان بانک مرکزی توجه کرده‌اند که این رفتار آنها اعتبار مجوزهای‌شان را بی‌اعتبار می‌کند؟! وقتی مردم در موسسه‌ای که بانک مرکزی به آن مجوز فعالیت داده، سرمایه‌گذاری می‌کنند و  سپس آن مؤسسه دچار مشکل می‌شود و پول و سرمایه مردم را پس نمی‌دهد و بانک مرکزی هم خودش را از این معضل کنار می‌کشد و آنها را به قوه‌قضائیه ارجاع می‌دهد، مسؤولان به این فکر کرده که تکلیف اعتماد مردم به نظام بانکی چه می‌شود؟ پس دیگر چه فرقی میان موسسات دارای مجوز و فاقد مجوز از بانک مرکزی است؟! با توجه به فرصت اندک دولت یازدهم تا انتخابات ریاست‌جمهوری باید دید آیا دولتمردان و بانک مرکزی تدبیری برای حل مشکلات سپرده‌گذاران کاسپین پیدا خواهند کرد یا اینبار هم کلید حل مشکلات در قفل می‌شکند؟!
درددل سپرده‌گذاران کاسپین
طبق اعلام بانک مرکزی از 8 تعاونی اعتبار، تاکنون 5 تعاونی در کاسپین ادغام شده‌اند و 3 تعاونی دیگر باقی مانده است. در این میان سپرده‌گذاران موسسه کاسپین در بلاتکلیفی به سر می‌برند و نمی‌دانند شکایت‌شان را نزد چه نهادی ببرند. چند نفر از این سپرده‌گذاران مشکلات خود را با خبرگزاری فارس در میان گذاشتند.
 یکی از این سپرده‌گذاران با اشاره به مشکلات به وجود آمده پس از سپرده‌گذاری در کاسپین گفت: همسرم بیماری صعب‌العلاج دارد. ماهانه هزینه زیادی بابت نگهداری و درمان پرداخت می‌کنیم. زندگی‌ام را فروختم و بعد از صدور مجوز برای فعالیت کاسپین در آنجا سرمایه‌گذاری کردم. وی افزود: البته پس از مراجعه به سایت بانک مرکزی و مشاهده نام کاسپین در موسسات مجاز و نصب تابلوی کاسپین بالای شعبه و درج بنر تبلیغاتی در شعبه، در این موسسه سپرده‌گذاری کردم تا بتوانم از محل سود 27 درصدی‌اش هزینه بیماری همسرم را فراهم کنم اما چند ماه است سپرده‌ام در این موسسه قفل شده و هزینه‌های زندگی و درمان، کمرم را شکسته است.
 همچنین یکی دیگر از گرفتاران کاسپین می‌گوید: بنده سال 94 می‌خواستم بعد از اتفاقی که برای موسسه ثامن‌الحجج افتاد پولم را بردارم ولی وقتی دیدم موسسه کاسپین از بانک مرکزی مجوز دریافت کرده خیالم راحت شد و منصرف شدم اما حالا بانک مرکزی پاسخگو نیست و پول مردمی را که ثمره یک عمر تلاش و زحمت‌شان را اندوخته کرده بودند نمی‌دهند. وی ادامه داد: بنده شب عید شرمنده زن و بچه‌ام شدم، هیچ پولی برای گذران زندگی ندارم حتی برای پرداخت قبض آب و برق مقروض شده‌ام.
 یکی دیگر از سپرده‌گذاران کاسپین که به گفته خودش یک سالی است در بهشهر زندگی می‌کند، به فارس گفت: درست 10 ماه پس از اخذ مجوز بانک مرکزی توسط موسسه کاسپین به یک موسسه نزدیک محل سکونت مراجعه کردم و پول حاصل از فروش خانه را که نصف پول فروش بود در آنجا سپرده‌گذاری کردم تا کارهای مربوط به فک رهن، شهرداری و دارایی را با سود پول انجام دهم.
وی افزود: درست یک هفته بعد که مراجعه کردم کمی از پول را برای کارهای سند زدن بگیرم به من گفتند پول نداریم و من به این شکل به ماجرایی وارد شدم که اصلا روحم از آن خبر نداشت. این سپرده‌گذار موسسه کاسپین می‌گوید: به من می‌گویند تو در فرشتگان پول گذاشتی نه در کاسپین! چطور می‌شود من با تابلوی کاسپین و دفترچه کاسپین در فرشتگان پول گذاشته باشم! من بی‌خبر از همسرم پول را در موسسه گذاشتم و فکر می‌کردم با این کار کمکی به زندگی‌ام بکنم اما مدت‌هاست زندگی‌ام جهنم شده و حتی به مرز جدایی رسیده است. وی ادامه می‌دهد: می‌دانم در موسسه غیرمجاز نباید سپرده‌گذاری کرد ولی با اعتماد به مجوز بانک مرکزی این کار را کردم. اگر اشتباهی کردم شما به من بگویید کجای کار اشتباه کردم؟ مگر می‌شود اینقدر هرج و مرج و بی‌قانونی؟

امیر استکی : روی کار آمدن دولت حسن روحانی با موج گسترده‌ای از تولید محتوای رسانه‌ای در باب کارآمدی و کاربلدی و نکته‌سنجی نخبگان سیاسی- اجرایی همراه وی، همراه بود. تصویری که به مدد افزایش تورم در سال‌های انتهایی عمر دولت دهم موجه می‌نمود. اقبال به حسن روحانی نه یک رأی ایجابی بلکه یک تیر در تاریکی برای بهبود اوضاع اقتصادی کشور بود. همه منتظر بودند آنچه درباره توانایی این نخبگان و قدرت مدیریتی‏شان ادعا شده بود، بالفعل شود و اوضاعی که بیش از حد نابسامان به تصویر کشیده شده بود، سامانی یابد اما آنچه در عمل توسط دولت روحانی انجام گرفت نه یکسری اقدامات بهبوددهنده بلکه یکسری اقدامات تاخیری بود. تاخیری که بیشترین دستاورد آن سیاسی و متعلق به دولت روحانی و عواقب آن گریبانگیر ملت شد. غلتاندن نابسامانی‌ها و عدم تلاش برای حل و کنترل آنها بسیاری از آنها را از نابسامانی به بحران تبدیل کرد. نکته اساسی در این میان این است که دولت یازدهم در همه زمینه‌هایی که اقدام عاجل توأم با هزینه‌های سیاسی و اجتماعی بود، برای حفظ وجهه خود هیچ هزینه‌ای را برعهده نگرفت. به قول یکی از تحلیلگران اقتصادی، در شرایطی که رئیس‌جمهور پیشین فراهم آورده بود، همه آماده پذیرش هر وضعیتی به شرط حرکت به سمت اصلاح ناراستی‌ها بودند ولی دولت روحانی با وجود این آمادگی در میان نخبگان سیاسی و اقتصادی باز هم عافیت‌طلبانه راهی کم‌ریسک‌تر را انتخاب کرد. راهی که از کانال توافق هسته‌ای می‌گذشت و بنا بود با زدودن تحریم‌های هسته‌ای و برگرداندن اوضاع بین‌المللی کشور به قبل از تحریم‌های سازمان ملل و آمریکا، اولا راه فروش نفت و دسترسی ایران به منابع دلاری محصورش را باز کند و ثانیاً راه ورود سرمایه خارجی را به کشور بگشاید. در این شرایط بود که بزرگ‌تر شدن بعضی ناراستی‌ها براحتی با سیلاب دلاری به وجود آمده جبران می‌شد و هم دولت هزینه‌های داخلی و سیاسی آن را نمی‌پرداخت و هم در نهایت اوضاع روبه‌راه می‌شد و به اصطلاح روی غلتک می‌افتاد. چیزی که در این میان نیاز بود کمی سرعت عمل در انعقاد توافق بود تا هزینه‌های سیاسی داخلی آن در سطحی کمتر باقی بماند و همینگونه هم شد. تیم مذاکره‌کننده ایرانی در یک دوره فشرده کار را تمام کرد و موجی از شادی و شعف را به دولت و طرفدارانش تزریق کرد اما بخش گسترده‌ای از فعالان اقتصادی و ملت هنوز منتظر به راه افتادن چرخ اقتصاد بودند. دولت کار را تمام شده می‌دانست ولی یک جای کار می‌لنگید. فرمول عمل نمی‌کرد و با مرور زمان مشخص شد تصورات قبل از برجام بیش از حد ساده‌انگارانه و خوش‌بینانه بوده است. پیوست اقتصادی برجام و امکاناتی که به اقتصاد ایران می‌داد بیش از آنچه که باید محدود بود. نقش بسیار پررنگ اوفک (کمیته دارایی‌های خارجی آمریکا) این کمیته را در جایگاهی قرار داده است که تمام معاملات شرکت‌های خارجی با ایران باید با مجوز آن صورت بگیرد، چرا که در غیر این صورت باید منتظر تنبیهات و جرائم سنگین این کمیته باشند. برای مثال اتفاقی که برای یک شرکت چینی افتاد از این دست موارد است. شرکت مخابراتی زدتی‌ای چین به اتهام ارسال غیرقانونی تجهیزات مخابراتی به ایران برخلاف قانون تحریم‌های آمریکا محکوم شد و توافق کرد جریمه‌ای را که رقم آن ممکن است تا 2/1 میلیارد دلار برسد، پرداخت کند. در تازه‌ترین مورد از این دست هم شرکت بریتیش‌پترولیوم که یکی از 7 غول بزرگ نفتی جهان است و مالکیت بریتانیایی دارد برای همکاری با شرکت ملی نفت ایران در جایی غیر از ایران هم از وزارت خزانه‌داری آمریکا و اوفک مجوز اخذ کرده است. شرکت نفتی بریتیش‌پترولیوم اعلام کرد وزارت خزانه‌داری آمریکا برای این شرکت انگلیسی و شرکت ملی نفت ایران برای فعالیت مشترک در میدان گازی «رام» واقع در آب‌های ساحلی اسکاتلند در دریای شمال مجوز داد. همین محدودیت‌های بیشمار است که کانال ارزی پسابرجام را هم به راهی تبدیل کرده است که فقط به کار واردات کالاهای مصرفی می‌خورد، چرا که بانک‌های اروپایی که پول نفت ایران به آنها واریز می‌شود از ترس جریمه‌های فوق سنگین وزارت خزانه‌داری آمریکا در آزاد کردن پول‌های ایران نهایت دقت، حزم و دوراندیشی را انجام می‌دهند. این مساله تا حدود زیادی به گستردگی اس‌دی‌ان لیست که تعداد زیادی از نهادها، شرکت‌ها و افراد را شامل می‌شود نیز مربوط می‌شود. لیستی که پس از برجام در 2 نوبت تعدادی شرکت و فرد مرتبط با ایران به آن اضافه شده‌اند. همه اینها یعنی اینکه در حال حاضر وزارت خزانه‌داری آمریکا کنترل بیشتری نسبت به ایران بر تصمیمات اقتصادی بین‌المللی ایران دارد! شرایطی که نوعی نقض حاکمیت ملی کشور است و ما خودمان با سلام و صلوات و خوشحالی و خوشوقتی آن را به آمریکا تقدیم کرده‌ایم.
به عبارت دیگر شرایطی که قرار بود پایان به تاخیر انداختن‌ها باشد خود زنجیری بزرگ بر پای دولت بسته است و همه رشته‌های آن را پنبه کرده است. دولت در این شرایط به نوعی آچمز شده است، چرا که برای دولتی که آب خوردن ملت را هم به توافق هسته‌ای گره خورده می‌دید، این وضعیت که در آن عایدی‌اش به تقریبا هیچ تمایل دارد، یک بلاتکلیفی و بی‌عملی را به وجود آورده است. دولت به رزمی‌کاری می‌ماند که فقط یک فن بلد است و پس از امتیاز دادن‌های بیشمار به حریف برای فراهم شدن شرایط کاربرد فنش، متوجه می‌شود وضعیتی را پیش آورده که به هیچ‌وجه نمی‌تواند فنش را اجرا کند و گیج و مبهوت می‌شود.
صحبت از برجام را البته باید کم‌کم رها کرد و مرده را بیش از این چوب نزد و کار بررسی و صحبت از آن را به دانشکده‌های روابط بین‌الملل و تاریخ سپرد. شاید سال‌های بعد اگر قدرت در دست دولت‌های با علایق ملی‌گرایانه و استقلال‌طلبانه باشد، برجام به عنوان عبرتی در میان سایر عبرت‌های تلخ تاریخ ایران در کتاب‌های تاریخ جا خوش کند و اگر قدرت در دست دولت‌های برونگرا باشد از آن به عنوان یک عقب‌نشینی تلخ ولی ضروری در کرسی‌های دانشگاهی سیاست یاد شود. هر چه باشد امروز برجام آنچه قرار بود برای دولت روحانی به ارمغان بیاورد نیاورده و دولت را سردرگم و سر در گریبان کرده است. به نحوی که گشایش‌های موردی که برجام در زمینه فروش نفت و رفع تحریم‌های لجستیکی به وجود آورده است، کماکان گروگان تحریم‌های مالی‌اند و آنچه از برجام حاصل شده است در این شرایط آنقدر نیست که همه آن غلتاندن‌ها و تاخیر‌انداختن‌ها را جبران کند. سیل چشمداشتی پسابرجام به یک آب‌باریکه تحت حاکمیت وزارت خزانه‌داری آمریکا بدل شده است! و اقتصاد در رکود نگه داشته شده ایران (به وسیله سیاست‌های انقباضی که نرخ تورم پایین را نشانه گرفته‌اند) به بیش از این حرف‌ها برای خروج از رکود نیاز خواهد داشت و این دولت برونگرای روحانی را به سمت گزینه اول سوق می‌دهد. شرایطی که مختصات آن فرصتی دیگر و گفت‌وگویی بیشتر را می‌طلبد که در آینده به آن خواهیم پرداخت.

گروه فرهنگ و هنر: شهید سیدمرتضی آوینی یکی از برجسته‌ترین مستندسازان متفکر و فیلسوف دوران معاصر است. آوینی در ایجاد سبک، قدرت نویسندگی، حوزه اندیشه و قدرت مدیریت نیروی انسانی توانمندی‌های فوق‌العاده‌ای داشت که در سال‌های حیاتش آنها را به ظهور و بروز رساند. او اگر چه قربانی برخوردهای تنگ‌نظرانه بود و حتی در صداوسیمای وقت برایش ممنوعیت ایجاد کرده بودند اما در سال‌های بعد از شهادتش به یکی از محبوب‌ترین الگوهای حضور و فعالیت جوانان در عرصه رسانه و مستند تبدیل شد و امروز بسیاری از مستندسازانی که حتی او را ندیده‌اند از نگاه و رویکرد او متاثرند.
به بهانه سالگرد شهادت سیدمرتضی آوینی با سلیم غفوری، شهاب اسفندیاری، مهدی نقویان، حسین شمقدری و وحید فرجی درباره تاثیری که از آوینی گرفته‌اند، گفت‌وگو کرده‌ایم. متن گفت‌وگو را در زیر می‌خوانید:
نقشی که آوینی در زندگی‌ام داشت
شهاب اسفندیاری، رئیس دانشگاه صدا و سیما است که تغییر مسیر زندگی‌اش را مدیون خواندن نامه‌ای از شهید آوینی می‌داند. مستند جهانشهری‌ها، از جمله معروف‌ترین آثار هنری اوست که بارها از طریق رسانه‌های مختلف پخش شده است. وی دکترای خود را در رشته «نظریه انتقادی و مطالعات فیلم» از گروه  مطالعات فرهنگی دانشگاه ناتینگهام اخذ کرد. کتاب  «سینمای ملی و جهانی شدن» نوشته شهاب اسفندیاری است که از زبان انگلیسی به فارسی ترجمه شده است. روایت او از آشنایی‌اش با آوینی به عنوان یک نوجوان دبیرستانی خالی از لطف نیست.
 نخستین‌باری که با شهید آوینی آشنا شدید چه زمانی بود؟
در زمان شهادت ایشان من یک دانش‌آموز دبیرستانی بودم که صرفا اخبار مربوط به شهادت ایشان را می‌شنیدم و شخصیت و کارهای ایشان برای من زیاد آشنا نبود. در آن موقع برای من سوالات و ابهامات فراوان فکری و فلسفی پیش آمده بود. سوالاتی که ممکن است برای هر نوجوانی مطرح شود. من برای یافتن پاسخ سوالاتم مطالعه و پرس و جوهای فراوانی انجام می‌دادم. در آن مرحله بود که به طول اتفاقی با آثار شهید آوینی آشنا شدم. جالب است نخستین متنی که با آن مواجه شدم نامه شهید به حاتمی‌کیا درباره فیلم از کرخه تا راین بود که اتفاقا نامه بسیار خاصی هم هست. برای من در آن شرایط جالب بود که احساس می‌کردم پاسخ بسیاری از پرسش‌هایم را در آن نامه پیدا کردم. در آن زمان، بسیاری از کتب و مقالاتی که از ایشان وجود داشت براحتی در دسترس نبود. جست‌وجو در مجله‌های قدیمی سوره و یافتن مقالاتشان در آن مجلات کار آسانی نبود. یافتن فیلم‌های قدیمی روایت فتح هم به آسانی میسر نبود. نوارهای ویدئویی بودند که در پایگاه‌های بسیج می‌توانستیم برخی از آنها را پیدا کنیم. اینها به تدریج در من یک تصویر ذهنی از شخصیت آوینی شکل داد و آن نقش به قدری بزرگ بود که موجب شد من که شاگرد اول رشته ریاضی و فیزیک در مدرسه بودم، تصمیم بگیرم برای کنکور تغییر رشته داده و انتخاب دانشگاه خودم را سینما قرار دهم.
 شما مجذوب کدام یک از ویژگی‌های آوینی شدید؟
در مرحله اول و آن چیزی که توجه من را جلب کرد، نسبت ظاهر به باطن دین در اندیشه‌های آوینی بود که انعکاس زیادی هم در نامه به حاتمی‌کیا داشت. در جامعه‌ای که ممکن است ریا و نفاق بیش از هر چیزی نمود داشته باشد و این تظاهر برای افراد منافع و مواهبی خواهد داشت، این مساله بسیار پراهمیت است  که مومنان واقعی باید چگونه عمل کنند که نه در جبهه متظاهران و ریاکاران قرار گیرند و نه از ابراز هویت دینی و عمل به وظیفه خودشان باز بمانند؛ مساله‌ای که شهید آوینی در نامه خود به حاتمی‌کیا به آن پرداخته بود و در آن مقطع برای من مساله بسیار مهمی بود.
 روایت امروزی از آوینی تا چه حد صحیح است؟
روایت‌ها نسبت به آوینی بسته به زمان متفاوت است. در هر دوره‌ای بعد از شهادت ایشان روایتی از شخصیت او غلبه پیدا کرده و روایتی دیگر ضعیف شده است. به هر حال ایشان یک شخصیت ذو وجهین و دارای آثار متنوع و متکثر و همچنین صاحب یک سیر تحول شخصی در زندگی خودش بوده که با تمسک به هر یک از این بخش‌ها می‌شود یک تصویری از آوینی ساخت و در هر کدام از این دوره‌ها با توجه به نیاز‌های زمانی و مکانی برجسته شده است. اما به نظرم به مرور زمان و با توجه به آنچه گذشته، این تصاویر مختلف تکمیل‌کننده کلیتی بودند که از شهید آوینی می‌شناسیم و امروزه آنقدر آوینی از روایت‌ها اشباع شده که دیگر کسی نمی‌تواند ایشان را تحریف کند.
هر چه نوشت از انقلاب نوشت
«انتخاب 10»، «نگهبان آرا»،  «گاو خشمگین»، «ساحره سوزان»، «بازی» و اخیرا «در برابر طوفان» نام‌هایی هستند که تنها بخشی از کارنامه پرمایه نقویان را شکل داده است. مستندسازی که تمرکز خود را بر مستند سیاسی بنا کرده است و آثار او مرز داخل و خارج نمی‌شناسد. از سیاست‌های انگلیس تا جنبش وال‌استریت و فتنه 88 و تاریخ انقلاب از جمله مضامینی است که آثار نقویان را تشکیل می‌دهند. مستند اخیر او یعنی «در برابر طوفان» که از شبکه یک سیما پخش شد تاثیر فراوانی بر مخاطبان رسانه ملی داشت. مستندی که توانست با استفاده از آرشیوهای ناب و دست نیافتنی روایتی جدید از دوران پهلوی را نشان دهد. نقویان معتقد است آوینی پس از تحول خود هر چه نوشت برای انقلاب نوشت، چیزی که نه در روشنفکران می‌توان یافت و نه در بسیاری از عریضه‌نویسان وطنی.
 آشنایی شما با شهید آوینی چگونه شکل گرفت؟
11 ساله بودم که خبر شهادت شهید آوینی را شنیدم. من یک برادر بزرگ‌تر داشتم که او متاثر از آوینی بود و به صورت مداوم نظرات شهید آوینی را پیگیری می‌کرد. در واقع برادرم پل آشنایی من با آوینی بود. آشنایی با نظرات شهید و پیگیری مطالبش به‌واسطه برادرم باعث شد تا نظرم به سمت ایشان جلب شود و به تدریج که بزرگ‌تر می‌شدم تاثیر او را در وجودم حس می‌کردم.
 این تاثیرگذاری چگونه خودش را نشان داد؟
به نظرم آوینی جزو معدود متفکران انقلاب اسلامی بود و در این حوزه تقریبا انسان شاخصی در حد ایشان نداریم. گاهی اوقات مفاهیمی مثل آوینی‌زدگی را به آدم نسبت می‌دهند اما آوینی جزو معدود نظریه‌پردازان فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی بود که مرجع همه ما برای فهم و معرفت نسبت به هنر انقلاب اسلامی محسوب می‌شد. بنده نیز پیگیر این مفاهیم بودم و آشنایی من با نظرات ایشان باعث شد تا آثارشان را به دقت مرور کنم و فهم درستی نسبت به هنر انقلاب اسلامی پیدا کنم.
 کدام وجه از آوینی برای شما جذابیت بیشتری داشت؟
من خیلی تحت تاثیر شخصت فردی ایشان قرار نگرفتم، در واقع سلوک فردی ایشان از دنیای روشنفکری تا شهادت مقوله بسیار مهمی است اما ابعاد دیگری از این شهید مرا متاثر از خود کرد. آن چیزی که بسیار بر من تاثیر گذاشت، آثار به جا مانده از نظریات او در باب هنر انقلاب اسلامی است که به نظرم دریچه‌ای از نور است که هر بار به آن مراجعه می‌کنی، چیز جدیدی از آن می‌یابی.
 تا به حال به چه میزان از آوینی روایت درستی انجام شده است؟
تحلیل شخصی بنده این است که آوینی بین 2 گروه در حال این دست و آن دست شدن است و آوینی حقیقی به‌درستی معرفی نشده است. یک بخش، وجهه آوینی در دفاع‌مقدس و جنگ است که بسیاری به آن می‌پردازند و گمان می‌کنند که همه آوینی راوی روایت فتح است. بخش دیگری نیز ایشان را با آینه جادو و مقالات سینمایی و فلسفی ایشان  می‌شناسند.  بنده شخصا معتقدم نکته‌ای که از روایت‌های مربوط به آوینی مغفول مانده این است که  آوینی قبل از همه چیز متفکر انقلاب اسلامی بود. آوینی قبل از اینکه در جنگ باشد، قبل از اینکه درباره تمدن غرب سخن بگوید، قبل از اینکه نظریه‌پرداز سینما باشد، قبل از آنکه مستندساز باشد، یک متفکر انقلاب اسلامی است. او اگر به سینما پرداخت، نظریات انقلاب اسلامی را درباره این پدیده تبیین کرد. می‌گویم شهید مطهری هر چیزی نوشت در رابطه با اسلام نوشت و از قلم آوینی چیزی جاری نشد مگر آنکه در رابطه با انقلاب اسلامی باشد.
حال خوب
می‌توان گفت میراث آلبرتا بود که نام حسین شمقدری را بر سر زبان‌ها انداخت، اگرچه نمی‌توان در کارنامه حرفه‌ای او پیش از آلبرتا، نام «یزدان تفنگ ندارد» را از قلم انداخت؛ دانشجوی دانشگاه شریف که سر از رشته سینما درآورد و اکنون به صورت جدی وارد حوزه مستند و سینما شده است. در گفت‌وگو با حسین شمقدری از دریچه دیگری وارد شده‌ایم. او بهترین اتفاق برای یک مستندساز را شهادت می‌داند؛ راهی که آوینی پیمود و نسلی را بعد از خودش به دنبال کشید.
 به نظر شما این گزاره درستی است که نقطه عطف مستندسازی در ایران شهید آوینی است؟
قطعا شهید آوینی است، ایشان کسی است که اعتقاد در عملش را اثبات کرد و شهادتش او را جاودان کرد، من آرزویم این است که در مسیری که به آن اعتقاد دارم شهید شوم، زندگی ارزشی ندارد که آدم بابتش شهید نشود ولی می‌دانم که لیاقت شهید شدن خیلی بالاست اما در آرزوهایم همواره دوست دارم شهید شوم البته در خواب‌هایم اتفاق خوبی می‌افتد اما در واقعیت خیلی درگیر روزمرگی هستیم. امیدوارم روزی که حضرت می‌رسند ما بتوانیم در جبهه حق به‌عنوان نیروی  فرهنگی پیام ایشان را منتشر کنیم.
 آیا می‌شود با ساختن مستند به شهادت رسید؟
به‌نظرم حتما می‌شود، ولی به‌نظرم باید کاری بسازی که جبهه کفر مطمئن شود این عنصر آنقدر ارزشمند است که جز از بین بردنش راه دیگری نیست. اما کمینه‌اش این است که در جبهه‌های جنگ امروزی شهید شوی ولی آرزویم این است که به چنان عنصر تاثیرگذاری تبدیل شوم که دوستان جبهه کفر انگیزه‌ای برای از بین بردنم داشته باشند، می‌دانم که خلوص نیت می‌خواهد اما ماهایی که آنقدر درگیر ثروت و شهرت و روزمرگی هستیم از آن خلوص فاصله داریم اما به هرحال آرزوست دیگر.
  بهترین مستندی که دیدید چه بود؟
مستند‌های شهید آوینی را دوست دارم؛ از لحاظ حسی که به من انتقال می‌دهد. هر وقت می‌خواهم حالم خوب شود صدای آوینی را گوش می‌دهم.
در نگاه آقا مرتضی «انسان» مهم است
سلیم غفوری، مدیر شبکه مستند است که عمده فعالیت‌های وی به همین عرصه یعنی مستند بازمی‌گردد. او در محضر بسیاری از یاران آوینی چون نادر طالب‌زاده همکاری نزدیکی داشته و مثل خیلی‌ها آشنایی‌اش با آوینی در غروب 20 فروردین 72 رقم خورده است.
 تاثیر شهید آوینی بر مستندسازان نسل بعد از خودش چه بود؟
در آن دوره نسلی وجود داشت که در دوره جوانی و نوجوانی خود به سر می‌برد و  جنگ را با روایت فتح می‌شناخت. این نسل آقا مرتضی را ندیده بودند اما روایت فتح به عنوان مجموعه مستندهای جذاب و دلربا برای‌شان شناخته شده بود. طبیعتا بعد از شهادت آقا مرتضی متوجه شدند که راوی روایت فتح چه کسی بوده است. ماجرای شهادت آقا مرتضی شوری در کشور ایجاد کرد. در اوایل دهه 70 بسیاری معتقد بودند بعد از جنگ ارزش‌های انقلابی رو به فراموشی است و ایشان زمانی که شهید راه روایتگری جنگ شدند، موجب شد تا این نگاه‌های مأیوسانه تغییر کند.
 علمدار مبارزه با این نگاه آقا مرتضی و همینطور سوره بود. البته تا آن موقع سوره مخاطب بسیار وسیعی نداشت و بیشتر مطالب آقا مرتضی قبل از شهادت‌شان خیلی مورد توجه قرار نداشت. اما شهادت آقا مرتضی باعث شد تا بسیاری به اهمیت نظرات و دیدگاه‌های او پی ببرند. بعد از شهادت، مطالب آقا مرتضی مرتب بازخوانی می‌شد و به سرعت در جامعه نشر پیدا کرد به طوری که بعدها این تفکر بر نسل جوان  جبهه فرهنگی- هنری انقلاب تاثیر گذاشت. مضاف بر اینکه تلاش آقا مرتضی در استمرار روایت جنگ و دفاع‌مقدس باعث شد تا موجی در ورود بچه‌های مستندساز انقلابی به این عرصه ایجاد شود و مساله‌ای که همه به آن اذعان دارند این است که جبهه انقلاب در عرصه مستند حرف‌های بسیار جدی دارد و این دست پر جبهه فرهنگی به ورود جوانانی بازمی‌گردد که شهادت آقا مرتضی حضور آنها را در این عرصه مصمم‌تر کرد.
آشنایی بنده با شهید آوینی نیز دقیقا به زمان شهادت ایشان بازمی‌گردد. ما در آن دوره دانشجو بودیم و وقتی که خبر شهادت آقا مرتضی منتشر شد به اتفاق دوستان بسیجی به تشییع جنازه ایشان رفتیم. بعد از آن، آشنایی ما با اندیشه‌ها و افکار شهید آوینی شکل جدی‌تر به خود گرفت و مشغول مطالعه آثار ایشان شدیم.
 کدام وجه از ویژگی آوینی از نظر شما برجسته‌تر است؟
به نظرم مهم‌ترین ویژگی شهید آوینی نگاه خاص ایشان به اتفاق و تحولاتی است که هر روزه شاهد آن هستیم. ایشان به جنگ همان نگاهی را دارد که به تمدن می‌نگرد. او همه را در یک منظومه فکری منسجم می‌بیند که غایت اصلی آن رشد انسان است. دفاع‌مقدس را انسان‌ساز می‌بیند. توسعه تکنولوژی را به مثابه تاثیرش بر انسان می‌بیند. اتفاقات جهان اسلام و سایر پدیده را نیز از همین منظر می‌نگرد. در نگاه آقا مرتضی «انسان» مهم است.
 به نظر شما روایتی که امروز از آوینی می‌شود روایت کامل و صحیحی است؟
طبیعتا هرکسی که به آوینی می‌نگرد، بخشی از شخصیت او مورد توجهش قرار می‌گیرد. ایشان وجوه مختلفی دارد؛ مستندساز، متفکر، نویسنده و... هرکسی او را از دریچه‌ای می‌نگرد. اما نکته اصلی اینجاست که شهید آوینی را باید از میان نوشته‌ها و آثار و دایره‌های ارتباطاتی ایشان شناخت؛ باید دید ایشان با چه کسانی بیشتر ارتباط داشته است؟ هسته مرکزی آثارش پیرامون چه مسائلی است؟ و... به نظرم شناخت درست را می‌توان از همین طریق به‌دست آورد و برداشت‌های شخصی را نباید به تحلیل خود از شخصیت آوینی دخالت دهیم.
به زمانه توجه کنیم
وحید فرجی، عکاس و مستندساز، از کسانی است که در پروژه‌های برون مرزی بسیاری حضور داشته است. «جنگ پنهان»، «خاطرات نارنجی» و « غزال ایرانی» از جمله مستندهای او هستند که کارهای تحسین شده‌ای نیز هستند. وحید فرجی معتقد است تاثیرپذیری از آوینی نباید ما را در توجه به زمان و استفاده از فرم‌های نو محدود کند، چون خود او هم پویا و در حال تغییر بود.
 تا چه اندازه خودتان را متأثر از آوینی می‌دانید؟
آوینی قطعا روی من و هم‌نسلان من تاثیر داشته است. خواندن کتاب‌های شهید آوینی و مرور آنها بویژه برای من که 7-6 سال در روایت فتح کار کردم، تاثیرگذار بوده است اما به نظرم می‌رسد راهی که شهید آوینی طی کرد و مسیری که رفت را عینا نمی‌شود تکرار کرد. چه‌بسا اتفاق‌هایی هم در تشابه کارهای ایشان افتاده است اما موفق نبوده‌اند. شهید آوینی به عنوان یک نمونه والا و جایگاه رفیع باید مدنظر ما باشد و مستندسازان به او چشم بدوزند اما برای هر روزگاری باید ایده‌های جدید داشت. خود شهید آوینی هم اگر به مجموعه فعالیت‌هایش دقت کنید، مدام در حال رجوع از قصه‌ای به قصه دیگر و حال و هوایی به حال و هوایی دیگر و فرمی به فرم دیگر است. مستند «خان‌گزیده‌ها» برای پیش از جنگ است. بعد در جنگ شکل کارها عوض می‌شود. بعد از جنگ هم همینطور. مدام در حال پویایی هستند. نمونه‌هایی که تلاش کردند مشابه آوینی باشند موفق نبودند. ما باید به نمونه‌های خوب نظر داشته باشیم اما زمانه خود را دریابیم و در ایده و سبک و فرم به روز باشیم چون همه چیز در حال تغییر است.
 

حسین قدیانی: دوربین راوی یا اسلحه مجاهد؟! چهره هنری یا وجهه نظامی؟! هنرمند و نقاش و نویسنده و مستندساز یا سرباز و سرهنگ و سردار و امیرسپهبد؟! لباس اسپرت آبی‌رنگ یا جامه خاکی رزم؟! خودکار یا فشنگ؟! قلم یا گلوله؟! بوم یا دیدگاه؟! پشت مانیتور یا بالای سنگر؟! حیاط حوزه هنری یا زمین صبحگاه دوکوهه؟! مطالعه هیچکاک یا جنگ در کردستان همراه کاک‌احمد؟! در حال تدوین یا مشغول شنیدن درددل بچه‌های تخریب؟! پالتوی شیک بلند یا اورکت ساده کوتاه؟! لَخت‌ترین زلف ممکن که با هر نسیم فکه، بر باد می‌رفت و پریشان می‌شد یا ساده‌ترین مو؟! 20 فروردین 72 یا 21 فروردین 78؟! آوینی یا صیاد؟! «هنر آن است که بمیری، پیش از آنکه بمیرانندت» یا «اللهم ارزقنا توفیق الشهاده فی سبیلک»؟! اصلا چرا این همه «یا»؟! بگو جفت‌شان و خودت را خلاص کن! برای «خدا» اگر باشد، هم «روایت فتح» به دل می‌نشیند، هم «فتح مرصاد»! آوینی قبل از دوربین، خدا را داشت! و صیاد هم قبل از تفنگ، خدا را داشت! خدا اگر معیار کار تو باشد، هیچ مهم نیست قلم داشته باشی یا گلوله! از سیم‌خاردار نفس اگر عبور کرده باشی، هیچ مهم نیست سرباز هنر باشی یا امیر ارتش! سردار هنر باشی یا سرباز ارتش! بزرگی چون آوینی باشی یا کوچک‌ترین افسر جنگ نرم! امیری چون صیاد باشی یا سرباز صفر! شب‌های «کربلای 5» بولدوزرچی بر همان تکیه داده بود که علمدار همیشه خندان جبهه و جنگ، سردار سپاه اسلام، حاج‌حسین خرازی! آری! تکیه‌گاه اگر خدا باشد، تفاوتی میان پیرمرد ایستگاه صلواتی و احمد متوسلیان نیست! چه؛ حاج احمد گمگشته ما، هر وقت به امثال این پیرمرد می‌رسید، می‌گفت: «ما آمده‌ایم اینجا، نوکر شما باشیم!» اینکه خمینی گفت: «خرمشهر را خدا آزاد کرد» یعنی آوینی برود پشت مانیتور، خدا را ببیند! و صیاد هم برود بلندای سنگر، خدا را ببیند! و این هر دو، خدا را دیدند که حتی بعد از اتمام جنگ هم، در باغ شهادت به روی‌شان بسته نشد! و مگر نه آنکه هم آوینی و هم صیاد، بعد از جنگ، جرعه‌نوش باده شهادت شدند؟! فرقی نمی‌کند روزگار جنگ باشد و تو مشغول جهاد در جزیره مجنون باشی یا بعد از جنگ، نشسته باشی پای مستندی از خیبر! چه آن روز و چه این روز و چه دیروز و چه امروز، کار باید برای «خدا» باشد! می‌خواهی نامزد انتخابات شوی؛ اگر برای خدا نیست، کاندیدا نشو! می‌خواهی از کاندیدایی حمایت کنی؛ اگر برای خدا نیست حمایت نکن! دمیدن در تنور انتخابات یا حمایت از فلان نامزد و بهمان کاندیدا، هرگز به این معنی نیست که از توجه به خدا در رفتار و گفتارمان کم شود! در تنور داغ جنگ که گاه از شدت آتش، شب به روشنایی روز می‌شد، باز هم همه فکر و ذکر صیاد، خدا بود! در اوج کار «روایت فتح»، همه روایت آوینی از خدا بود! او حتی بولدوزر و بولدوزرچی را هم ذیل خدا تعریف می‌کرد! و حقا که همین بود! خرمشهر که آزاد شد، خمینی گفت خدا! و یوم‌الله 9 دی که شد، خامنه‌ای هم گفت خدا! «خدا» اگر ملاک باشد، دوربین آوینی و اسلحه صیاد، یک کارکرد پیدا می‌کنند! و یک کار می‌کنند! بی‌حکمت نیست اینکه در تقویم، شهادت این 2 عزیز، 2 صفحه کنار هم یا 2 روز پشت‌بند هم را نشان می‌دهد! در دست تو، ناظر بر کارت، هر چه می‌خواهد باشد؛ کار باید برای رضای خدا باشد! برای خدا که باشد، آنوقت می‌شوی حکایت شهریاری شهید و افتخار غنی‌سازی 20 درصد! این روزها «روز ملی فناوری هسته‌ای» هم هست! شهدای صنعت هسته‌ای، اگر کارشان برای خدا نبود، به آن حجم خیره‌کننده از موفقیت نمی‌رسیدند! مدافعان حرم هم! اصولا آنچه جنگ سخت در دیار غربت به هدف دور نگه داشتن دشمن از خاک پاک وطن را برای آدمی آسان می‌کند، تأمین رضایت الهی است و الا، از دختربچه 3 ساله شیرین‌زبان، مگر می‌توان دل برید؟! اینکه ناظر بر امنیت کشور، گرد یتیمی بر صورت این دختر نشسته باشد و خاک جنگ بر لباس سردار سلیمانی، اما بعضی‌ها در بزرگ‌ترین دروغ ممکن، این امنیت را محصول توافق «تقریبا هیچ» خود جا بزنند، با عرض معذرت یعنی غفلت از خدای بالای سر!
پرخاش و عصبانیت و رفتار شنیع هم یعنی همین! همین که تو، خود را بزرگ‌تر از خدا ببینی! و کدخدا را هم! آن‌وقت کدخدا سرت کلاه می‌گذارد! و بی‌آنکه به وعده‌اش عمل کند، از تو مدام امتیاز می‌گیرد! و تحریم را که لغو نمی‌کند هیچ، مجدد هم تحریم می‌کند! پس حقوقدان بودن، اگر برای خدا نباشد، هیچ سودی در پی ندارد! شهید صیاد شیرازی، روزگاری «سرهنگ» بود و مدارج بالاتر و پایین‌تر را هم تجربه کرد اما آنجا که ذکر خدا در میان است، کم و زیاد این مقامات چه اعتباری دارد؟! نه! تیتر این یادداشت کاملا درست است! آوینی، مجاهدی بود که دوربین در دست داشت! و صیاد، هنرمندی بود که اسلحه! هنر صیاد آنجا بود که ستاره‌های درخشان روی دوشش را از خدا می‌دید! و جهاد آوینی آنجا بود که فهمید با فلان‌طور سبیل گذاشتن و بهمان‌طور کتاب دست گرفتن، هنرمند نمی‌شود! آری! جهاد سید شهیدان اهل قلم، آنجا بود که همه مکتوبات نوشته شده بر اساس حدیث نفس را سوزاند! آتش زد و سوزاند؛ تا جز برای خدا، چیزی ننویسد! شگفتا! در بهشت‌ زهرا هم، حکایت صفحات تقویم، مزار این دو شهید، بسیار بهم نزدیک است! یادش بخیر! یادش بخیر آن روز خوش فروردینی که حضرت آقا با حضور خود در مراسم تشییع پیکر شهید آوینی، درس‌ها دادند به همه ما، ذیل پل حافظ! گفت: «گریه شام و سحر، شکر که ضایع نگشت / قطره باران ما، گوهر یک دانه شد»! و یادش بخیر آن دیگر روز خوش فروردین که فرمانده کل قوا، بوسه بر پرچمی زدند که پیکر پاک صیاد را در آغوش منقش به الله خود گرفته بود؛ «شاهد عهد شباب، آمده بودش به خواب / باز به پیرانه‌سر، عاشق و دیوانه شد»!
 

یک کارشناس صنعت خودرو با انتقاد از اینکه بازار خودروی کشور انحصاری است و مردم امروز هزینه این انحصار را پرداخت می‌کنند، گفت: افتتاح خط تولید یک محصول که عمر ۱۴ساله دارد هیچ عایدی برای صنعت خودروی کشور ندارد. ابوالفضل خلخالی با اشاره به افتتاح خط تولید سمند در سمنان طی هفته گذشته توسط رئیس‌جمهور با اعلام اینکه عمر تولید یک خودرو حدود 7 سال است، اظهار داشت: البته پلت‌فرم‌ها با اعمال اصلاحات تا 15 سال عمر مفید دارند بر همین اساس تولید یک محصول که عمر آن بیش از 7 سال باشد با تئوری‌های اقتصادی و پیشرفت صنعت خودروی یک کشور اصلاً همخوانی ندارد. وی با بیان اینکه در حال حاضر صنعت خودروی کشور انحصاری بوده و مردم مجبورند تولیدات فعلی شرکت‌های خودروسازی را خریداری کنند، افزود: حدود 14 سال از تولید سمند می‌گذرد و افتتاح خط تولید جدید برای این محصول یک فرآیند اقتصادی محسوب نمی‌شود زیرا این محصولات دیگر قابلیت صادرات ندارند و باید در بازار داخلی به‌فروش برسند. این کارشناس صنعت خودرو تصریح کرد: خودروسازان کشور اگر می‌خواهند خودروساز شوند باید به‌ سمت تولید محصولات متنوع حرکت کنند اما متأسفانه این موضوع در صنعت خودروی کشور دیده نمی‌شود، این در حالی است که خودروسازان بزرگ دنیا مانند تویوتا هرساله 25 مدل و هیوندایی 16 مدل جدید خودرو راهی بازار می‌کنند. خلخالی با اعلام اینکه خط تولید سمند در کشورهای سوریه و مصر هم ایجاد شده است، گفت: این محصول امروز با مشکل فروش در کشورهای خارجی روبه‌رو است، چراکه مردم به‌دنبال مدل جدید سمند هستند اما همچنان همان مدل‌های قدیمی تولید می‌شود. وی با بیان اینکه امروز حرف اول را در دنیا نوآوری می‌زند، اظهار داشت: سرعت رشد تکنولوژی به‌ سمت تولید محصولات مدرن است و اگر خودروسازانی خواستار حضور پررنگ در بازار  باشند باید به ‌سمت تولیدات متنوع حرکت کنند. متأسفانه در حال حاضر خودروسازان برای عبور از بحران‌ها به راهکارهای کوتاه‌مدت تمایل پیدا کرده‌اند در حالی که این موضوعات اصلاً نتایج مثبتی را برای صنعت خودرو نخواهد داشت. این کارشناس صنعت خودرو با انتقاد از اینکه بازار خودروی کشور انحصاری است و مردم امروز هزینه این انحصار را پرداخت می‌کنند، گفت: مردم با تصور اینکه صنعت خودرو در مسیر توسعه قرار دارد هزینه‌ها را پرداخت می‌کنند در حالی که فقط برنامه‌ها به ‌سمت حل بحران‌های خودروسازان متمرکز است. خلخالی با یادآوری اینکه افتتاح خط تولید یک محصول که عمر 14ساله دارد عایدی برای صنعت خودروی کشور ندارد، گفت: در حال حاضر مدیران علاقه‌ای ندارند دانش فنی را به کالای اقتصادی مناسب و به‌روز تبدیل کنند که این امر آسیب‌های زیادی را به صنعت خودروی کشور وارد می‌کند.
به گزارش تسنیم، پنجشنبه گذشته شرکت صنایع خودروسازی «فردا» با حضور رئیس دولت تدبیر و امید افتتاح شد و سمنان به جمع تولیدکنندگان سمند پیوست.
 

اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهور از اینکه به دولت حسن روحانی، دولت «پیر و خسته» می‌گویند ابراز گلایه کرد. به گزارش «وطن‌امروز»، جهانگیری می‌گوید دولت روحانی مشکلات مردم را حل کرده است و به همین خاطر نباید به این دولت، دولت پیر و خسته گفت. او همچنین کسانی که دولت یازدهم را دولت پیر و خسته می‌نامند؛ به روز قیامت حواله داد. اسحاق جهانگیری دیروز شنبه در همایش اقتصاد مقاومتی و توسعه روستایی در واکنش به پیر و خسته بودن دولت یازدهم گفت: کسانی که می‌گویند دولت یازدهم پیر و خسته است باید بدانند خدا و قیامتی نیز هست و منظور از پیر و خسته بودن چیست؟ تورم کشور از 40 درصد یک‌رقمی شده، اشتغال از صفر به 700 هزار نفر در سال رسیده است. پارس جنوبی توسعه یافته و برداشت ما از قطر پیشی گرفته، خرید تضمینی گندم از 4 میلیون و 800 هزار تن سال 92 با قیمت هر کیلوگرم 800 تومان به 5/11 میلیون تن با قیمت 1270 تومان رسیده است به‌طوری که برای پرداخت پول گندمکاران 5/14 هزار میلیارد تومان پرداخت شده است. معاون اول رئیس‌جمهور با بیان اینکه «مشکلات مردم را همراه با عزت حل کرده‌ایم بعد می‌گویند دولت پیر و خسته است» گفت: وزیران پیر و جوان را مقایسه کنید، حتی در بخش صنعت نیز می‌توانید این کار را انجام دهید، این مدیران چکیده مدیریت نظام هستند اما نواقصی هم بوده و برای معیشت و اشتغال مردم نیز باید خیلی وقت گذاشت.

دونالد ترامپ که دست‌کم طی 4 سال گذشته از جمله در جریان کارزار انتخاباتی‌اش و پس از انتخاب به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا، به طور مداوم جنگ‌های بی‌فایده و پرهزینه رؤسای جمهور قبلی در آن سوی دریاها را زیر سوال می‌برد، در کمتر از 3 ماه پس از روی کار آمدن خود ماشین جنگی پنتاگون را در یکی از بی‌فایده‌ترین حملات تاریخ نظامی آمریکا به لحاظ راهبردی به کار گرفت. مشروعیتی که ترامپ محاصره شده در میان دشمنان داخلی پنهان شده در سایه از یکسو و واقعیت‌های کاملا آشکار و هشداردهنده جهان خارج با اعلان جنگ به سوریه به دنبال آن بود، به همان سرعت موشک‌های تاماهاک شلیک شده در بامداد جمعه آمده و خواهد رفت و روسیاهی آن برای احمق‌ترین رئیس‌جمهور تاریخ کاخ سفید خواهد ماند که دون‌کیشوت‌وار به خیال کسب مشروعیت، به جنگی نامشروع روی آورد.  اگر چه دستگاه حاکمیت سایه آمریکا شامل سرمایه‌سالاران و نومحافظه‌کاران جنگ‌طلب و امنیتی‌ها بلافاصه واکنشی مثبت به شلیک 59 موشک به سمت پایگاه هوایی «الشعیرات» در استان حمص سوریه داشتند و حتی دموکرات‌های کنگره در اوج خصومت با ترامپ، تلویحا از حق خود برای تصویب هرگونه حمله نظامی خارجی گذشتند اما به نظر می‌رسد نمایش ترامپ برای رهایی از شر مخالفان داخلی‌اش، دست‌کم در داخل آمریکا چندان به نفع او تمام نشده باشد.  لحظه به لحظه صداهایی که ترامپ را به باد انتقاد می‌گیرند که چگونه یک‌شبه از ادعای هدر رفتن 6 تریلیارد دلار بودجه ایالات متحده در جنگ‌های برون‌مرزی خود به حامی جنگی بیهوده‌تر از قبل تبدیل شده، بلند‌تر می‌رود. حتی روزنامه واشنگتن‌پست که در استخدام مخالفان دموکرات رئیس‌جمهور آمریکاست حاضر نیست از مشروعیت این حمله که حتی هیلاری کلینتون و جان مک‌کین آن را تمجید کرده‌اند دفاع کند. این روزنامه حمله موشکی بامداد جمعه را اقدامی صرفا نمادین می‌داند که تاثیر خاصی بر وضعیت جنگ داخلی سوریه در بلندمدت نخواهد داشت: «حملات موشکی بیشتر در راستای ارسال پیام صورت می‌گیرد اما تغییری راهبردی به همراه نخواهد داشت».  واشنگتن‌پست تاثیر اصلی حمله موشکی ترامپ به سوریه را بیشتر از آنچه روی زمین باید باشد بر نوع انتظارات متحدان و همچنین دشمنان آمریکا از نقش آتی این کشور در سوریه ارزیابی می‌کند.  از یک طرف در داخل او نه تنها موقتا دهان نومحافظه‌کاران جنگ‌طلب دولت سایه را بسته بلکه خود را کاملا با سیاست خارجی جنگ‌افروزانه کلاسیک هم‌حزبی‌های جمهوری‌خواهش وفق داده تا حمایت سیاسی آنان را جلب کند. در خارج نیز ترامپ با این کار به دنبال کسب اعتبار برای خود در برابر تصمیم سال 2013 اوباما در پرهیز از حمله به سوریه بود و می‌خواست این پیام را هم برای متحدان آمریکا مخابره کند که سیاست خارجی او با اوباما فرق دارد و او مرد عمل است نه حرف.  اما اگرچه 23 موشک (و نه 59 فروند) ناوهای «یواس‌اس راس» و «یواس‌اس پورتر» در دریای مدیترانه عملا یک پایگاه هوایی خالی را هدف قرار داده‌اند ولی باید دانست که پنتاگون به خلأ شلیک نکرده و قطعا ترامپ باید منتظر عواقب زیر پا گذاشتن قوانین بین‌المللی و حق حاکمیت یک کشور دیگر باشد.  تظاهرات گسترده آمریکایی‌ها در همان روز حمله موشکی به سوریه، نشان داد افکار عمومی ترامپ را به خاطر خلف وعده‌اش مبنی بر توجه به داخل آمریکا و نفی جنگ‌افروزی خارجی نخواهد بخشید. آنها خواهند پرسید که چرا نخستین اقدام عملی یک رئیس‌جمهور ظاهرا ضد جنگ، جنگ بوده است؟ در عین حال رقبای آمریکا هم مسلما بزودی ترامپ را به خاطر این پیام احمقانه تنبیه خواهند کرد. روسیه دیگر در سوریه مانند گذشته به آمریکا روی خوش نشان نخواهد داد و کاهش نقش حمایتی مسکو می‌تواند جنگ با داعش را برای کاخ سفید دست نیافتنی کند.
حمایت آمریکایی‌ها از سوری‌ها
مردم آمریکا در همان روز موشکباران پایگاه هوایی سوریه توسط دولت ترامپ، تظاهرات گسترده ضد جنگ در واشنگتن و مقابل کاخ سفید و ۳۵ شهر دیگر به راه انداختند. تظاهرات عصر روز جمعه در حمایت از ملت سوریه و انزجار از فرمان دونالد ترامپ در حمله غیرقانونی به این کشور توسط گروه‌های فعال حقوق بشر و مدنی برپا شد. تظاهرات‌کنندگان با در دست داشتن پلاکاردهایی که روی آنها نوشته بود «جنگ با سوریه نه‌»، شعارهایی مانند «آنها می‌گویند جنگ بیشتر ولی ما می‌گوییم جنگ نه‌» سر می‌دادند. مدیر سازمان «اعتلاف انسر» در این تظاهرات گفت: «آمریکا 100 میلیون دلار خرج موشک کرده و این در حالی است که این همه ما بی‌خانمان داریم. مردم ما در تامین بودجه برای تعلیم و تربیت و بهداشت و درمان مشکل دارند». در همین حال روز جمعه حدود ساعت 5 بعدازظهر به وقت محلی ده‌ها نفر از تظاهرکنندگان در امتداد خیابان پنجم در منطقه منهتن نیویورک گرد هم آمدند و بسیاری از آنها دست‌نوشته و علامت‌هایی در تقبیح حمله موشکی به سوریه در دست داشتند. نوشته‌های زردرنگ که روی آنها نوشته شده بود «بمباران سوریه از مردم محافظت نمی‌کند، آنها را می‌کشد». یا پلاکاردهای «خیر! به نام انسانیت، ما از پذیرفتن یک آمریکای فاشیست خودداری کردیم» و «بمباران سوریه به جنگ بیشتر خواهد انجامید و به آن پایان نخواهد داد» پیام تظاهرکنندگان بود. بسیاری از تظاهرات‌کنندگان آمریکایی همچنین درباره عدم دلایل کافی مبنی بر نقش داشتن بشار اسد در حمله شیمیایی هفته گذشته به مردم ادلب شعار داده و مداخله آمریکا را در یک جنگ خارجی دیگر با چنین شعاری محکوم کردند: «آمریکای امپریالیست، تروریست شماره یک».
تظاهرات اردنی‌ها در حمایت از سوریه
هزاران اردنی در اعتراض به «تجاوز آمریکا علیه جمهوری عربی سوریه» و همچنین حمایت دولت کشورشان از این تجاوز ظهر دیروز مقابل سفارت سوریه در امان تجمع کردند.  در تناقض صحبت‌های نخست‌وزیر اردن که پیش‌تر اعلام کرده بود بحران سوریه تنها راه‌حل سیاسی دارد، نه تنها عبدالله دوم به حمایت ضمنی از حمله موشکی آمریکا به پایگاه الشعیرات سوریه پرداخت بلکه «أیمن الصفدی» وزیر خارجه این کشور نیز روز جمعه در صفحه توئیتر خود نوشت: «حمله موشکی آمریکا به سوریه پاسخی ضروری و مناسب به هدف قرار دادن بی‌گناهان از سوی نظام سوریه است و باید کشتارها متوقف شود و به راهکار سیاسی مورد قبول سوری‌ها دست یافت».  در واکنش به این موضوع شماری از احزاب و شخصیت‌های ملی اردن در فراخوانی خواستار برگزاری تجمع اعتراض‌آمیز به حمله آمریکا به پایگاه هوایی سوریه شدند که دیروز مقابل سفارت سوریه در امان انجام شد.
آلمان ترامپ و ناتو را تنها می‌گذارد
نقشه‌ای که انگلیس و فرانسه برای همراه کردن اغلب اعضای ناتو در طرح تجاوز مشترک با آمریکا و ناتوی عربی به سوریه کشیده بودند. وزیر دفاع آلمان فردای حمله موشکی آمریکا به سوریه اعلام کرد این کشور در حملات احتمالی آتی به سوریه با واشنگتن همکاری نخواهد داشت. خبرگزاری آلمان به نقل از ف اورسولا فون‌درلین نوشت: «جنگنده‌های تورنادوی آلمانی در ائتلاف جهانی برای مقابله با گروه تروریستی داعش فعالیت خواهند داشت و من تاکید دارم در نبرد با داعش به کار گرفته شوند. این موضوع در توافق روشن است و بنا بر آن عمل خواهد شد». بدین ترتیب او حاضر نشد جمله‌های همتایان انگلیسی، فرانسوی، آمریکایی و عربی‌اش را مبنی بر پیوستن به جنگ ترامپ در سوریه تکرار کند.

پرواز دوباره جنگنده‌های سوری از پایگاه «الشعیرات»
ازسرگیری پرواز جنگنده‌های سوری از پایگاه «الشعیرات» حمص، تنها یک روز پس از حمله موشکی آمریکا،مهم‌ترین پیامی بود که اسد و متحدانش در جواب پیام موشکی ترامپ فرستادند. به گزارش رویترز به نقل از معارضان دولتی، دیروز 2 جنگنده سوری با پرواز از این فرودگاه مواضع تروریست‌های داعش را در حومه «تدمر» در شرق حمص بمباران کردند. به گفته مخالفان سوری، حجم خسارتی که به فرودگاه وارد آمده روشن نیست اما اینکه هواپیماها توانسته‌اند بار دیگر از این فرودگاه به پرواز درآیند، نشان می‌دهد آنها کاری غیرممکن کرده‌اند.
 

شنیده‌ها حاکی است کارخانه داروگر (شرکت کف) یکی از باسابقه‌ترین برندهای تولید مواد شوینده در کشور بسته شده و کارگران به مرخصی اجباری رفته‌اند. به گزارش «وطن‌امروز» زمزمه تعطیلی اجباری داروگر و شرکت تولی‌پرس و روغن جهان که مالک آنها یکی است از چند روز گذشته در فضای مجازی شنیده می‌شده و روز گذشته یک منبع آگاه در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» این موضوع را تایید کرد. طبق شنیده‌ها این شرکت تا اطلاع ثانوی تعطیل است. حتی نمادهای این دو شرکت (شکف و شتولی) در بورس هم نشان می‌دهد این برندهای باسابقه در کشور اصلا حال و روز خوبی ندارند. به عنوان مثال آخرین جلسه هیات‌مدیره برای تصویب صورتحساب‌ها تابستان 2 سال پیش برگزار شده و آخرین مصوبه صورتحساب‌ها و ترازنامه‌ها مربوط به پایان سال 1393 بوده است. حتی در آخرین گزارش مالی آمده بود به علت بدهی‌های بسیار، حساب‌های بانکی داروگر مسدود بوده و این شرکت نتوانسته بود پول قرارداد آگهی خود با صداوسیما را پرداخت کند. یک منبع آگاه گفته است، علت تعطیلی اجباری داروگر و تولی‌پرس بی‌مدیریتی و رکود بوده است. شرکت‌های کف و تولی‌پرس سهامی‌عام بوده و از مدت‌ها پیش به بخش خصوصی واگذار شده است اما مالک این برندهای باسابقه نتوانسته از پس مشکلات مالی برآید.
 

دکتر مجید ابهری، عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی و متخصص علوم رفتاری به بررسی ریشه‌های برخی رفتارهای ناهنجار عباس آخوندی، وزیر راه‌وشهرسازی پرداخته است.
ابهری در این باره گفت: مدیران و مسؤولان هر جامعه در گروه الگوهای رفتاری آن جامعه قرار دارند یعنی رفتار و برخوردهای آنها برای افراد دیگر بویژه جوانان الگوی رفتاری است به همین جهت گروه‌های مرجع رفتاری باید کنترل کامل بر گفتار و خلق و خو و رفتار خود بویژه در مجامع عمومی و حضور مردم داشته باشند. یکی از شرایط گزینش مدیران ارشد در هر دولت باید بالا بودن آستانه تحمل قرار گیرد چراکه از نظر رفتارشناسی، تاب‌آوری، یکی از شرایط مدیریت ارشد و مدیریت اجرایی است. به گزارش 598، وی افزود: متاسفانه در روزهای اخیر در فضای مجازی از وزیر راه‌وشهرسازی رفتارهایی منعکس می‌شود که باعث تاسف است. ممکن است آن سوال از سوی یک خبرنگار با بنده هم صورت می‌گرفت ناراحت می‌شدم اما عکس‌العمل من باید طوری باشد که برای آن خبرنگار عامل ارشاد رفتاری می‌شد. پرخاشگری یا عصبانیت از سوی یک مدیر ارشد جامعه به هر بهانه مثل خستگی و بی‌حوصلگی و بی‌ربط بودن سوال به هیچ عنوان پذیرفته نیست چراکه مردم بویژه جوانان از مدیران ارشد دولت با هر تفکر و سلیقه سیاسی توقع دارند منشأ ادب و رفتار حسنه بوده و آستانه تحمل و تاب‌آوری آنها در مقابل انتقادات و حتی تهاجم کلامی نیز بالا باشد. عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی با اشاره به ماجرای رفتار غیراخلاقی آخوندی با یک خبرنگار در حیاط ساختمان نهاد ریاست‌جمهوری افزود: عکس‌هایی که از وزیر راه منتشر شده است باعث تاسف است چرا که اصحاب رسانه وقتی چنین برخوردی را ملاحظه کنند مجبور به واکنش می‌شوند. اصلاح رفتار، بالا بردن آستانه تحمل، تقویت تاب‌آوری و اخلاق حسنه از اصلی‌ترین معیارهای پذیرفتن مسؤولیت عالی و اجرایی در نظام اسلامی است.
ابهری گفت: وقتی رهبران دینی ما در برابر انداختن آب دهان دشمن سکوت می‌کنند و از خود واکنش خشونت‌آمیز نشان نمی‌دهند یا وقتی بر سر پیامبر ما خاکستر ریخته و ایشان به عیادت آن فرد می‌روند، ما چگونه ادعا می‌کنیم که مسلمان و معتقد به آرمان‌های انقلاب هستیم اما کنش و واکنش‌های ما هیچ شباهتی به رهبران دینی و توصیه‌های آنها ندارد. این استاد دانشگاه اظهار داشت: ارباب رجوع یعنی مردمی که کار خود را به دیگران واگذار کرده‌اند. امام حسین علیه‌السلام می‌فرمایند: نیاز و احتیاج و کار دیگران که به دست شما واگذار شده محبتی از طرف خداوند است. برخی از مسؤولان حاضر نیستند این لطف الهی را شکرگزار باشند و با غروری کاذب با مردم، ارباب رجوع و خبرنگاران برخورد می‌کنند. این رفتار‌ها نشان‌دهنده این واقعیت تلخ است که بعضی‌ها تزکیه نفس نشده به مسؤولیتی رسیده‌اند که ظرفیت رفتاری و روانی آن را نداشته‌اند و وضعیت مالی و ثروت فراوان نیز در بروز این رفتارها تاثیرگذار است. متخصص علوم رفتاری خاطرنشان کرد: آقای روحانی باید به وزیران خود اینگونه رفتارها را تذکر دهد، اگرنه نعمت‌های الهی بزودی از آنها گرفته خواهد شد. باید قبل از پذیرش مسؤولیت کلاس‌های مهارت‌های رفتاری و چگونگی رفتار با مردم به آنان آموخته شود.

درخواست اهالی رسانه برای برخورد با «آخوندی»
در همین راستا، جمعی از فعالان رسانه‌ای و دانشجویی در بیانیه‌ای خطاب به روحانی، خواستار برخورد با آخوندی شدند. آنان نوشتند: مردم انتظار دارند رئیس‌جمهور در برابر تضییع حقوق شهروندان توسط زیرمجموعه خود، غیورانه در میدان حاضر شده و نظارت همگانی بر نحوه رفتار مسؤولان با آحاد جامعه را مطابق با متن قانون اساسی و منشور حقوق شهروندی به رسمیت بشناسد. به پاس حرمت عدالت «لطفا» خاطی را از خدمت منفصل و بی‌اعتبار کنید تا خشونت‌ورزی از جایگاه قدرت به عنوان رسم دولت روحانی در تاریخ ثبت نشود.

محمد  زعیم‌زاده: انقلاب اسلامی به عنوان یک واقعیت نوپدید که اواخر دهه 1970 میلادی 2 گفتمان اصلی و غالب در سپهر سیاست جهان یعنی لیبرالیسم و کمونیسم را به چالش کشید اینک در آستانه 40 سالگی حتما 2 مولفه هویتی و 2 مسؤولیت جدی برای خود متصور است؛ مساله نخست تحقق مدل مردمسالاری دینی در عرصه حکومت و دوم بروز کارآمدی توسط حکومتی که المان‌های هویتی خود را منبعث از گفتمان اسلام ناب بازتعریف کرده است.
سخنرانی رهبر حکیم انقلاب در روز نخست سال جدید در حرم رضوی بیانگر همین 2 دغدغه اصلی است. تاکید ایشان بر تبیین اجزای مختلف اقتصاد مقاومتی به عنوان راه اصلی کارآمدی سیستم اقتصادی کشور در شرایط کنونی بخشی از سخنان ایشان بود که در همین جریده توسط متخصصان حوزه اقتصاد تبیین و تفسیر شده است اما حتما نگاهی دقیق‌تر به بخش دوم سخنان که به بحث پاسداری نظام جمهوری اسلامی از آرای مردم در راستای تحقق مردمسالاری دینی اختصاص داشت می‌تواند زوایای جدیدی از بحث را منقح کند.
اشاره به این موضوع که علاوه بر سال 88 که به اردوکشی خیابانی عده‌ای علیه رای مردم و منافع کشور منجر شد، در سال‌های 84،76 و 92 هم عده‌ای می‌خواستند رای مردم را بشکنند و رهبر انقلاب به شکل‌های مختلف جلوی این مساله را گرفته‌اند موضوع مهم و تقریبا جدیدی بود که توسط رهبر انقلاب بیان شد. در همه این سال‌ها و در انتخابات‌هایی که نتایج مختلفی داشته و طبعا برخی گروه‌های سیاسی از آن راضی بوده‌اند و برخی ناراضی، رهبر انقلاب به نمایندگی از مردم پای نظر اکثریت ایستاده‌اند و فشارهای احتمالی گروه‌های سیاسی و افراد متنفذ در خصوص تغییر نتیجه را نپذیرفته‌اند.
مثلا علیمحمد بشارتی، وزیر کشور دولت دوم هاشمی‌رفسنجانی درباره انتخابات دوم خرداد 76 می‌گوید: «من در آن روزها شنیدم که یکی از آقایان، ساعتی قبل از اینکه تقریباً بر همه روشن شود چه کسی پیروز انتخابات است، وقت می‌گیرد و خدمت آقا می‌رسد؛ با اینکه هیچ مسؤولیت رسمی هم در زمینه برگزاری انتخابات نداشته است.
در آن جلسه به ایشان گزارشی می‌دهد و خواستار ابطال انتخابات می‌شود. آقا در پاسخ برخورد خیلی شدیدی با وی می‌کنند که ظاهراً سابقه نداشته است. با این مضمون که چگونه به خودت اجازه می‌دهی این‌طور درباره‌ نظام فکر کنی و تصمیم بگیری؟»
اتفاقی که سال 84 هم افتاد و غیر از یکی از سران فتنه 88 که در انتخابات سال 84 هم حاضر بود و شکست خورد، مرحوم هاشمی‌رفسنجانی هم که ید طولایی در عدم پذیرش نتایج انتخابات غیردلخواه داشت به نتیجه انتخاباتی که توسط وزارت کشور دولت اصلاحات برگزار شد معترض بود و در همین سال‌های اخیر و در دیدار با یکی از احزاب اصلاح‌طلب نکاتی را در این باره بیان کرده بود: «اتفاقی که در انتخابات 84 افتاد همان اشتباه اصلاح‌طلب‌ها بود. نفهمیدند چه اتفاقی دارد می‌افتد، این درست موقعی بود که فهمیدند من می‌آیم. می‌دانستند رأی من بالاست، گفتند در رای هاشمی تفرقه بیندازیم. اصلاح‌طلبان نفهمیدند و اشتباه کردند، حتی مرحله دوم، استاندارها- که همه اصلاح‌طلب بودند- کار را به کلی رها کردند، اصلا کاری نداشتند چه چیزی در صندوق‌های رای اتفاق بیفتد!»
درباره ادعای دروغین تقلب در سال 88 و اردوکشی خیابانی آن سال و لطماتی که جماعتی به کشور در آن برهه وارد کردند هم زیاد گفته شده اما به نظر می‌رسد احتمالا در سال 92 مباحثی درباره 7/0درصد رای روحانی و رفتن انتخابات به دور دوم وجود داشته است. البته نکته حائز اهمیت این است که در آغاز سال 96 و در حالی که کمتر از یک ماه و نیم به انتخابات زمان باقی است طرح چنین مساله‌ای از سوی رهبر انقلاب می‌تواند هشدار و انذاری جدی به همه گروه‌های سیاسی باشد چه گروه‌های بدسابقه‌ای که چند بار جلوی رای مردم ایستاده‌اند و در خلوت و جلوت حتی سعی کرده‌اند آنجا که منافع‌شان تامین نشده مملکت را به آستانه سقوط بکشانند، چه جریانی که امروز به سبب استقرار در قوه مجریه ممکن است پیشاپیش خود را برنده انتخابات بداند-که البته شاید این تذکر بیش از همه متوجه دولت مستقر باشد، چراکه اصلاح‌طلبان به خاطر خطای فاحش در 88 کمتر امکان دارد دست به خطایی دیگر بزنند که آنها را حتی از حیات سیاسی هم محروم کند و بیش از همه دولت مستقر باید نگران از دست دادن قدرت باشد- و چه سایر جریان‌ها و گروه‌ها همه باید بدانند که قوام و دوام نظام جمهوری اسلامی، به توأمان پیش بردن 2 بال کارآمدی و صیانت از مولفه‌های مردمسالاری دینی است. حتی خوب است گروه‌های مختلف سیاسی و آنها که خود را دلسوز منافع ملی می‌دانند، ضمن پایبندی به قواعد دموکراسی و مردمسالاری دینی به این مساله فکر کنند که چگونه می‌توانند کارآمدی اقتصادی، سیاسی و فرهنگی نظام را در بستر مردمسالاری دینی پیش ببرند و به این سوال پاسخ دهند که چگونه می‌توان آفت‌های پوپولار دموکراسی را برای نیل به کارآمدی نظام کمینه کرد؟
چگونه می‌توان برای عرصه انتخابات تصمیم‌سازی کرد که حالا که مسائل و مشکلات شفاف است و درباره آنها اجماع هم وجود دارد پوپولیسم در فضای انتخابات حاکم نشود و در یک پروسه 2 هفته‌ای کسی نتواند نقش مار بکشد و با قطره اشکی یا لنگه کفشی یا ماکت کلیدی بدون شناخت واقعی از عرصه و توانایی‌های خود قول هر روز یک گشایش را بدهد و رای بیاورد؟
چگونه می‌توان فضا را به نحوی تغییر داد که در آستانه انتخابات کاندیداها برای کسب پیروزی و جلب رأی مردم به خود اجازه ندهند به شکلی غیرواقعی و اغراق‌آمیز وعده و وعید بدهند و پس از پیروزی و استقرار در جایگاه ریاست قوه مجریه با ضعف، کاستی و بی‌برنامگی از طرفی سبب سرخوردگی مردم و هواداران و از سوی دیگر زمینه‌ساز ادامه این سیکل معیوب شوند.
به این سوال پاسخ دهند که برای حل این مساله یعنی کنش پوپولار در عرصه انتخابات و ایستادگی برابر رای مردم که رابطه مستقیمی با انباشت ناکارآمدی در زمینه اقتصاد و مبارزه با فساد داشته است، چه باید کرد؟