عصر دیروز وزرای خارجه 4 کشور عرب تحریم‌کننده قطر در پایان ضرب‌الاجل خود به این کشور و به دنبال دریافت پاسخ سربالای دوحه از طریق کویت در قصر تحریر قاهره تشکیل جلسه دادند.
وزرای خارجه عربستان سعودی، بحرین، مصر و امارات متحده عربی در پایان نشست چهارجانبه، کنفرانس مطبوعاتی مشترکی تشکیل دادند و در بیانیه پایانی خود اعلام کردند قطر به حل بحران به‌وجود آمده پاسخ منفی داد و نمی‌توان از نقش مخرب قطر چشم‌پوشی کرد.
سامح شکری، وزیر خارجه مصر با قرائت این بیانیه گفت: «به دنبال افزایش هماهنگی و رایزنی برای تقویت امنیت ملی عربی هستیم. قطر به خواسته‌های‌مان برای حل بحران پاسخ منفی داد و نمی‌توان از نقش مخرب قطر چشم‌پوشی کرد».
به گفته او پاسخ قطر به خواسته کشورهای تحریم‌کننده فاقد هرگونه مضمون بوده است پس به رایزنی‌ها ادامه خواهیم داد و نشست بعدی در منامه برگزار خواهد شد.
در این بیانیه همچنین بر اهمیت پایبندی همه به قوانین بین‌المللی و توقف تمام اقدامات تحریک‌آمیز تاکید شده و آمده همه باید به بیانیه ریاض و کنفرانس اسلامی که در ریاض برگزار شد پایبند باشند. شکری با متهم کردن قطر به حمایت از افراطی‌گری و تروریسم اعلام کرد این موضوع قابل سازش نیست. او از تلاش‌های امیر کویت برای حل بحران قدردانی و همچنین از موضع دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در مبارزه با تروریسم تشکر کرد. این در حالی است که پس از پایان نشست مزبور ترامپ در تماسی تلفنی با السیسی همتای مصری‌اش درباره تحریم قطر گفت‌وگو کرد. عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان نیز در کنفرانس خبری مزبور گفت: «اقداماتی را علیه قطر اتخاذ کردیم که برای ما دردناک بوده است. این اقدامات تا زمانی که قطر سیاست‌های خود را تعدیل نکند ادامه خواهد یافت و درباره اقدامات بعدی رایزنی خواهیم کرد». او ابراز امیدواری کرد ترکیه همچنان موضع بی‌طرف را در بحران با قطر اتخاذ کند. عبدالله بن‌زاید آل نهیان و خالد بن‌احمد آل‌خلیفه، وزرای خارجه امارات و بحرین نیز سخنانی کلیشه‌ای درباره مبارزه با تروریسم در این کنفرانس ایراد کردند که مهم‌ترین آنها تروریستی دانستن گروه اخوان‌المسلمین تحت حمایت قطر به رغم نیامدن نام آن در فهرست گروه‌های تروریستی سازمان ملل است.
همچنین به گزارش شبکه المیادین به نقل از منابع دیپلماتیک در این نشست مقرر شد تمام شرکت‌هایی که با قطر در تعامل هستند تحریم شده، اموال قطر در کشورهای تحریم‌کننده توقیف و سرمایه‌های این کشورها از بانک‌های قطری خارج شود. ضمنا طرحی برای استقرار نیروهای ارتش مصر در جزایر حوار عربستان در خلیج‌فارس نزدیک ساحل قطر ارائه شده است. 4 کشور تحریم‌کننده قطر در قاهره متعهد شدند برای تعلیق عضویت قطر در شورای همکاری خلیج (فارس) و حذف شبکه الجزیره از روی ماهواره‌های نایل‌ست و عرب‌ست اقدام کنند. حتی گفته می‌شود قرار است عضویت قطر در اتحادیه عرب نیز به حال تعلیق در‌ آید. همچنین از کشورهای عربی از جمله کویت خواسته می‌شود روابط‌شان را با قطر قطع کنند.
قطر: در کنار ایران زندگی می‌کنیم
ساعاتی پس از آنکه پاسخ رسمی دوحه به فهرست شروط 4 کشور عربی تحریم‌کننده آن، از طریق کویت منتقل شد، وزیر خارجه قطر در اظهاراتی که حاکی از شدت یافتن این بحران است، گفت فهرست شروط دشمنان قطر واقع‌بینانه و قابل اجرا نیست. شیخ محمد بن عبدالرحمان آل‌ثانی با اشاره به اینکه مشکل اصلی عربستان سعودی و متحدانش تروریسم نیست، گفت آنها به‌دنبال به تعطیلی کشاندن آزادی بیان هستند. او همچنین روز گذشته در مرکز مطالعاتی چتم هاوس لندن گفت: «ما یک میدان گازی مشترک با ایران داریم و باید در کنار این کشور زندگی کنیم».
نگرانی از بمباران ساختمان الجزیره
در پرتو تشدید بحران قطر و سوق یافتن آن به فاز نظامی، دوحه طرح انتقال شبکه خبری الجزیره به لندن را بررسی می‌کند تا این شبکه هدف بمباران قرار نگرفته یا تعطیل نشود. روزنامه رای‌الیوم به نقل از منابع آگاه اعلام کرد، اساس این طرح راه‌اندازی شبکه الجزیره از شهر لندن و انتقال فوری تمام کارکنان آن از جمله مجریان، کارگردانان و گویندگان این شبکه خبری با تابعیت کشورهای اروپایی و انگلیس به لندن در صورت وقوع هرگونه اتفاق خارق‌العاده‌ است.
شکست سعودی در آفریقا
وزیر خارجه عربستان سعودی که برای مشارکت در بیست‌ونهمین نشست سران کشورهای آفریقایی به اتیوپی رفته بود، دست‌خالی از این سفر به قاهره رفت. روزنامه قطری گالف‌تایمز، چهارشنبه در تارنمای خود با «ناموفق» خواندن سفر عادل الجبیر به آدیس آبابا پایتخت اتیوپی، نوشت: سفر وزیرخارجه عربستان نتوانست اجماعی علیه قطر به وجود آورد و با دست خالی بازگشت. به نوشته این منبع، سران کشورهای آفریقایی برخلاف تمایل وزیر خارجه عربستان، بر حل بحران خلیج‌فارس از مسیر گفت‌وگو تأکید کرده‌اند. در همین حال، وزارت خارجه عربستان در صفحه خود در توئیتر اعلام کرد پادشاه این کشور رهبران اتحادیه آفریقا را به برگزاری نشست سعودی- آفریقایی طی پایان سال جاری یا اوایل سال آینده میلادی دعوت کرده است.
 

زهرا طباخی: نظام جمهوری اسلامی ایران در آستانه 40سالگی مرحله ایجاد ثبات و اقتدار سیاسی را با موفقیت به پایان رسانده و برای ایجاد زیرساخت اقتصادی درون‌گرا، برون‌نگر و مقاوم در حال تلاش است. فرمایشات رهبر حکیم انقلاب در دیدار رئیس و مسؤولان دستگاه قضا نشان داد حاکمیت در بحث نظام‌سازی علاوه بر اصلاح اقتصادی، برای تعامل با جامعه خودی و رونمایی از شاخصه‌های اجرایی «عدالت و آزادی اجتماعی» آماده می‌شود. رهبر انقلاب در این دیدار با تأکید بر استفاده قوه‌قضائیه از ظرفیت‌های قانونی، خواستار احیا و استیفای حقوق عامه مردم شدند و حمایت از آزادی‌های مشروع اعضای جامعه را از وظایف مهم قوه‌قضائیه برشمرده و دستگاه قضا را پرچمدار این موضوعات معرفی کردند.
با این احتساب به نظر می‌رسد آسیب‌شناسی شرایط کنونی در بحث «حقوق شهروندی» می‌تواند به تقویت دستگاه قضا در عمل به مسؤولیت سنگین برقراری مولفه‌های «حاکمیت خوب» در عرصه قضایی منجر شود.
  تنها نیستیم!
یکی از مهم‌ترین مشکلات بروز‌یافته در سال‌های اخیر پیرامون بحث «حقوق بشر» تلاش نظامات رقیب با جمهوری اسلامی برای تحمیل «ارزش‌های حقوقی بیگانه» به کشورمان بوده است. به قولی لیبرالیسم تلاش کرده با مهندسی بحث حقوق بشر از مبدا، از تکمیل مرحله مهم نظام‌سازی مستقل ایرانیان در حوزه شاخص‌های حاکمیت خوب در بخش روابط میان نظام و مردم، جلوگیری کند. ارزش‌ها که بومی نباشد براساس آن «نظام اسلامی» نیز «ظالم» و «غیرحقوق بشری» معرفی می‌شود و متناسب با میزان انحراف از برنامه اعلامی رقبا و دشمنان، مستوجب تنبیه و تحریم و اعمال فشار خواهد بود. علاوه بر آن به واسطه سردرگمی حاکمیت در مسیر جلوگیری از اعمال فشار خارجی بر زندگی مردم، به نسخه ملی نرسیده و راه تعامل با مردم در بحبوحه مطالبه‌گری‌های مشکوک پر سر و صدا کور خواهد شد.
در طول سالیان اخیر تقریبا همه حوزه‌های مدنی مرتبط با مطالبات «حقوق بشری» در کشورمان مهندسی شده است و اندک گروه‌های مستقل نیز در این بازی به رسمیت شناخته نشده‌اند:
- بسیاری از سمن‌هایی که خود را صدای مطالبات مردم معرفی می‌کنند وابسته به خارج از ایران هستند.
- بخشی از وکلای شاخص پیگیر مطالبات حقوق بشری در نقش رابطان جامعه مدنی پیش‌ساخته وارداتی، مرتبط و مجری نیازهای نظامات رقیب هستند.
- گروه بزرگی از گزارشگران و نویسندگان و کانون‌های ناظر بر موضوع حقوق بشر از دلارهای اهدایی سعودی و آمریکا و اتحادیه اروپایی ارتزاق می‌کنند و طبیعتا در مسیر تجارت پرسود حقوق بشری، منویات اعلامی دیگران را در بوق و کرنا می‌کنند.
  انسدادزایی
بستر تعامل که مهندسی شد، فضا به سمت امنیتی شدن حداکثری متناسب با دوره تهدید ساختاری تغییر کرده و مسیر گفت‌وگو و تلاش برای تحقق آزادی‌های مشروع مسدود می‌شود. به این ترتیب تجارت باندهای حقوق‌بشری وابسته، به علت عدم پیشرفت نظام در مسیر احقاق بخشی از حقوق حقه جامعه خودی تامین شده و دوام می‌یابد و نارضایتی از حاکمیت نیز به نمایه ناکارآمدی نظام به علت فقدان احساس عدالت اجتماعی در بعد قضایی و حقوق شهروندی تبدیل می‌شود. به عنوان نمونه، بررسی عملکرد «کانون مدافعان حقوق بشر» نشان می‌دهد اغلب اعضا به جای تلاش برای حل و فصل پرونده موکلان خود از مسیر داخل حاکمیت، از ابتدا پرونده را کور کرده و با ایجاد سر و صدا و توسل به نهادها و رسانه‌های ضدایرانی عملا به صاحب پرونده خیانت کرده‌اند. نتیجه اینکه:
- شهرت‌طلبی بین‌المللی وکلای وابسته، پرونده متهم را به علت ورود نهادهای ضدایرانی نشان‌دار، از ابتدا با انگ «ضدامنیتی» ستاره‌دار می‌کند.
- با تحریک خانواده فرد به ارتباط‌گیری با رسانه‌های ضدایرانی و کمک‌خواهی از مراکز تصمیم‌ساز دشمن، پرونده اتهامات سنگین‌تر شده و فشار وارده بر متهم یا متخلف در دوره مجازات تصاعدی افزایش می‌یابد.
- تحریکات به بدنامی متهم و پرونده وی منجر شده و مسیر داخلی برای میانداری چهره‌های معتبر و صاحب‌نام برای درخواست رواداری از حاکمیت مسدود می‌شود.
- خوراک ضدحاکمیتی در مجامع بین‌المللی فراهم شده و عقب‌نشینی از موضوع اصطلاحا بعد حیثیتی و فراملی پیدا می‌کند.
 پس این چرخه ناقصی است که بخش‌های مختلف آن یکدیگر را تکمیل کرده و خوراک ضدحقوق بشری مورد نیاز دشمن علیه جمهوری اسلامی ایران را به طور پیوسته و مداوم تامین می‌کند. اما چطور می‌توان از این دور باطل رهایی یافت؟
  مذاکره برجامی؟
غربگرایان معتقدند برای حل این موضوع باید ارزش‌ها و قوانین را مثل بقیه حوزه‌هایی که در اختیار آنهاست به تیغ «جهانی‌سازی اجباری» سپرد و اصطلاحا «برجامی» قضیه را حل و فصل کرد. مثلا امتیازات هنگفتی به غرب بدهیم تا تحریم‌ها لغو شوند یا از خطر تحریم‌ها نجات پیدا کنیم. بعد که درخواست‌ها برای «تغییر» بیشتر شد باز هم امتیاز یا «باج» بدهیم که ترغیب به عملیاتی کردن قول و قرارهای قبلی شوند! این رویه‌ای است که براساس آن با قراردادی 20 ساله نفت و گاز برترین حوزه کشور را به توتال فرانسه دادیم تا آنها تشویق به تلاش برای اجرای برجام شوند!
اما رویه اعطای «باج مضاعف» به علت تاثیر تحریکی که بر امتیازخواهی حریف دارد علاوه بر اینکه از تحریم‌ها تاثیر سوء بیشتری بر جامعه و منافع ملی دارد، با قانونی کردن پروسه «تغییر نرم نظام» به خالی شدن ساختار از ارزش‌ها و اصول بنیادین و نابودی تدریجی حاکمیت ملی منجر می‌شود. پس مذاکرات حقوق بشری اگر با هدف امتیازدهی و پذیرش چارچوب مانیتورینگ و نظارت آنلاین غرب بر دستگاه قضا باشد - که هدفش همین است -
صد درصد خلاف مصالح ملی است. چه باید کرد؟
  تقویت جریان مستقل
اول از همه ما نیاز به شنیدن صدایی دقیق از مطالبات حقیقی مردم از بطن جامعه داریم. صدایی که حاصل تبلیغات فرمایشی سمن‌های دیگر‌ساخته و گزارشگران پولکی و کانون‌های وابسته به دشمن و بیگانه نباشد. حاکمیت نیاز به «جامعه مدنی» مستقل و پویای فعال در بحث «حقوق بشر» دارد. طبیعتا گفت‌وگو پیرامون نیازها اگر مستقل از نیازسازی‌های خارجی باشد به طرح‌هایی همچون درخواست «رژه همجنس‌گرایان در تهران» یا «عقیم‌سازی کارتن‌خواب‌ها» و «پذیرش حق تن‌فروشی» منجر نمی‌شود!
اگر بناست کمپینی مردمی برای درخواست رواداری حاکمیتی پیرامون محکومی با هویت مشخص یا اقلیتی معین شکل بگیرد باید پروسه یاد شده از درون جامعه بجوشد. غیر از این اگر باشد می‌شود نتیجه مشابه کمپین انگلیسی «save arash» که ذات آن برون‌نگر بود. به قولی «ترند» شد برای کمک‌خواهی از اتحادیه اروپایی و وزارت خزانه‌داری آمریکا تا ایرانیان را تحریم کنند که فلان محکوم امنیتی را با اعزام لشکر دموکراسی‌خواه برانداز، از تحمل مجازات برهانند! شکل وخیم‌ترش می‌شود اینکه سربازان فلان پاسگاه در اهواز را به خاک و خون بکشند که برای خوزستانی‌ها حقوق شهروندی به ارمغان بیاورند!
  امکان‌دهی حاکمیتی
در یک محیط سالم، مسیر برای درخواست مصالحه و رواداری در داخل کشور مشخص و معین است. ارزش‌ها و قوانین نیز پیش‌تر به سمع و نظر مردم و مخاطبان رسیده و جامعه توجیه شده که حاکمیت در برابر کدام درخواست‌ها مطابق با دستورالعمل قادر به ارائه تخفیف است و کدام موارد غیرقابل مصالحه هستند. برقراری تعامل صحیح رفت و برگشتی میان جامعه مدنی مستقل و حاکمیت، به درک متقابل مردم، اپوزیسیون داخلی و مسؤولان دستگاه قضا از امکانات، خواسته‌ها و محدودیت‌های یکدیگر منجر می‌شود و چرخه «ایجاد نارضایتی عمومی» یا «اعلام پیروزی دشمن» پس از رد درخواست یا همکاری قانونی حاکمیت با خواسته مشروع جامعه خودی را درهم می‌شکند. به عبارتی عبور از وضعیت فعلی علاوه بر احیای اپوزیسیون مستقل حقوق بشری در داخل کشور، نیازمند تحکیم ساختار روابط عمومی دستگاه قضا و پرهیز از تاثیرپذیری از تحریکات خارجی از سوی مسؤولان و مردم است.

ساعاتی پس از یورش غرورآفرین موشکی سپاه پاسداران به مراکز تجمع داعش در دیرالزور سوریه، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی در دیداری صمیمانه با جمعی از سرداران و فرماندهان سپاه با قدردانی از تلاش‌های سپاه در عرصه‌ موشکی فرمودند: «کارتان خیلی عالی بود، خداوند از شماها قبول کند. این، عبادت ماه رمضان است». به گزارش دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌‌العظمی خامنه‌ای، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: «هرچه می‌توانید روی موشک کار کنید؛ ببینید دشمن چقدر روی موشک حساس است، پس بدانید که چقدر کارتان مهم است». ایشان گفتند: «همگی می‌توانید و تا می‌توانید و امکان دارید کار کنید؛ دشمن باید سیلی بخورد». در این دیدار، فرماندهان ضمن ارائه‌ گزارشی از عملیات موفقیت‌آمیز «لیله‌القدر» تأکید کردند: همان‌طور که حضرتعالی درباره‌ حفظ جان غیرنظامیان دستور داده بودید، در این عملیات با هدایت اطلاعاتی نیروی قدس، فقط مواضع تروریست‌ها هدف قرار گرفت و هیچ یک از مردم و غیرنظامیان آسیب ندیدند. این دیدار با دعای رهبر انقلاب اسلامی برای حاضران پایان یافت.
 

آمریکا، عربستان سعودی را به تشدید سرمایه‌گذاری روی گروهک تروریستی منافقین برای انجام اقدامات تروریستی و نا امن کردن ایران تشویق کرده است. این رویکرد جدید را مشاور سابق وزیر دفاع آمریکا توضیح داده است. او مدعی شده اگر تهران به اقدامات بی‌ثبات‌کننده خود در منطقه ادامه دهد، تنها راه باقی مانده پیگیری ایده تغییر نظام ایران است.
عبی شاه بندر مشاور سابق وزیر دفاع آمریکا منافقین را «منابع واقعی» خوانده و گفته عربستان سعودی باید روی آنها  سرمایه‌گذاری کند.
به گزارش «وطن‌امروز» دور جدید همکاری‌های عربستان سعودی با تروریست‌های منافق، به سال گذشته و حضور ترکی الفیصل، رئیس سابق استخبارات عربستان در نشست منافقین در پاریس بازمی‌گردد. اگرچه گروهک تروریستی منافقین در دوران جنگ تحمیلی از پشتیبانی مالی سعودی‌ها بهره می‌برد ولی این برای نخستین‌بار بود که ریاض به صورت علنی از این گروهک تروریستی حمایت می‌کرد. در آن نشست فیصل ضمن تاکید بر حمایت از منافقین از لزوم مقابله با حکومت ایران و تلاش برای سرنگونی آن گفت. در نشست اخیر منافقین که چند روز پیش برگزار شد، بار دیگر عربستان هیاتی را به این نشست اعزام کرد. امسال نیز بار دیگر فیصل به بیان سخنانی علیه کشورمان پرداخت و ابراز امیدواری کرد بزودی نشست منافقین در تهران برگزار شود. چند روز پس از این نشست اما  مشاور سابق وزیر دفاع آمریکا که در نشست اخیر منافقین در پاریس شرکت کرده است، در سرمقاله روزنامه سعودی عرب‌نیوز به رویکرد جدید عربستان در قبال ایران اشاره کرد. در این سرمقاله نویسنده به حضورش در نشست منافقین در پاریس اشاره کرده و مدعی شده اگر تهران به اقدامات بی‌ثبات‌کننده خود در منطقه ادامه دهد، تنها راه باقی مانده پیگیری ایده تغییر نظام ایران است. نویسنده مدعی شده هیچ یک از اقدامات غرب منجر به میانه‌روی در ایران نشده و هرچه ایران بیشتر از سوی آمریکا و اتحادیه اروپایی به رسمیت شناخته شود، اقدامات بی‌ثبات‌کننده‌اش در منطقه بیشتر خواهد شد. این روزنامه سعودی مدعی شده هر گفت‌وگویی با ایران به بن‌بست خواهد رسید. در پایان عبی شاه‌بندر به توطئه خصمانه به کمک سعودی‌ها در قبال ایران اعتراف کرد و گفت: وقت آن رسیده بر منابع واقعی سرمایه‌گذاری کرده و بر تقویت سازمان مجاهدین (منافقین) تمرکز کنیم. بر اساس این گزارش، این نخستین‌بار نیست که منافقین به‌رغم جنایت‌های خود علیه مردم ایران، توسط کشورهای بیگانه حمایت می‌شوند. عربستان سعودی در دور تازه اقداماتش علیه ایران، تلاش کرده در غرب و شرق کشورمان با تجهیز و تامین مالی تروریست‌ها، مرزها و شهرهای ایران را ناامن کند. در همین راستا، سال گذشته پایگاه خبری المنار فلسطین به نقل از منابع مطلع فاش کرد عربستان گروه‌های تروریستی را برای انجام عملیات‌های خرابکارانه در اختیار گرفته است. به گزارش تسنیم، این منابع همچنین فاش کردند «محمد بن سلمان» فرزند پادشاه عربستان برای هر عملیات تروریستی در ایران حاضر به پرداخت 500 هزار دلار است.

حسین قدیانی: بدتر از این هم آیا متصور هست که سخن به‌گونه‌ای بگویی که منافقین را با آن همه سابقه در ترور و جنایت و وحشی‌گری، خوش بیاید، بدان حد که سرکرده وقیح و بی‌آبروی‌شان از فلان موضع تو، دفاع کند؟! واقعا تحریف امام و تخریب دوران امام، چرا؟! و وادادگی تا کجا؟! همین ایام، از قضا سالگرد یکی از ننگین‌ترین صفحات سیاه کارنامه منافقین است! کم کسی بود مگر آیت‌الله بهشتی؟! امامی که به جد پرهیز داشت از مدح اشخاص، در وصف «سیدالشهدای انقلاب اسلامی» اما از عنوان «ملت» استفاده کرد! حال آیا رواست جوری سخن بگویی و جوری دوران امام را و یاران غلتیده در خون امام را هدف بگیری که «سرکرده قاتلان بهشتی» برایت هورا بکشد؟! همان حرامیان که در جنگ تحمیلی و در آشکارترین خیانت ممکن، با صدام و صدامیان هم‌دست شدند علیه این خاک! همان حرامیان جلاد بی‌رحم، که نه بزرگ می‌شناختند و نه کوچک! نه عناصر تأثیرگذار و نه مردم عادی کوچه و بازار! مردی به سبب ریش یا زنی به جرم چادر، کم از تیغ منافقین گذشتند؟! کم و زیادش را کاری ندارم اما هزاران ترور در انواع و اقسام شیوه‌ها، بر یک انقلاب نوپای تازه‌نفس تحمیل کردند و اینک، آیا سزاوار است سخن بر مدار خوشایند این جماعت حقیقتا عاری از شرف؟! در هر مصافی میان ملت ایران و دشمنان قسم‌خورده، آیا جز این است که منافقین برای دشمن این مردم، خوش‌رقصی‌ها کردند؟! واقعا چه شده است بعضی‌ها را که موضع‌گیری‌شان در قبال فلان رخداد تاریخی، قند در دل منافقین آب می‌کند؟! و زبان آنها را علیه این ملت، دراز می‌کند؟! مع‌الاسف، سخنان چند شب پیش سرکرده منافقین روسیاه، نشان داد حرف را اگر دشمن‌پسند بزنیم و موضع را اگر ناجوانمردانه بگیریم، چقدر سابقه‌داران ترور را خوش می‌آید! سرکرده روسیاه منافقین البته از فتنه‌گران 88 هم دفاع جانانه کرد! بگذار این را برای بار شاید صدم بنویسم که ما آن روزها، اگر چه طبق قاعده مسلم انتخابات، پذیرش رأی اکثریت را مصداق قانونگرایی می‌دانستیم لیکن همواره از «40 میلیون رأی» گفتیم و نوشتیم! آری! ما معتقد بودیم فتنه، فقط فتنه علیه آرای اکثریت نیست، بلکه همه آرا را هدف دارد! و اصل و اساس انتخابات را هدف دارد! و حتی اصل و اساس نظام را هدف دارد! متأثر از دروغ بزرگ تقلب که «اسم رمز آشوب» بود، البته آن روزهای اول، خیلی‌ها معترض بودند اما وقتی دیدند و فهمیدند قصه چیز دیگری است و انتخابات بهانه است، صف خود را از فتنه‌گرانی که حتی به یوم‌العیار عاشورا هم رحم نکردند، جدا کردند! پس صد باره تأکید می‌کنم منظور ما از فتنه و فتنه‌گر، هرگز قاطبه هموطنانی نیستند که آن روزهای اول، اعتراضی از خود نشان دادند! منظور ما و مراد ما، جماعت وقیحی هستند که معتقد بودند «انتخابات بهانه است، اصل نظام نشانه است!» از قضا، چند شب پیش، سرکرده گروهک ضاله منافقین هم، از تبدیل شعار «رأی مرا پس بده» به شعار «مرگ بر اصل ولایت فقیه» ابراز خشنودی کرد! آهای حضراتی که خود، بارها و بارها اعتراف کردید «تقلب، فی‌الواقع اسم رمز آشوب بود و واقعیت نداشت» و «اساسا سازوکار انتخابات در نظام جمهوری اسلامی، هرگز اجازه تخلف، آن هم در حد 11 میلیون رأی را نمی‌دهد» ننگ و نفرین ابدی بر شما باد که سرکرده تروریست‌ها، اینگونه از شما حمایت می‌کند! در خسران دنیا و اُخرای شما، حقا که همین بس! که قاتلان بهشتی و مطهری و رجایی و باهنر و مرد و زن کوچه و بازار، رسما بیایند وسط و این همه آشکار، حمایت‌تان کنند! و چه مضحک که بعضی از شما عنوان «خط امام» را هم یدک می‌کشید! لیکن امام شما و بزرگ شما و قائد شما و پیشوای شما، همان بود که چند شب پیش، از شعارتان حمایت کرد!
 و ناخواسته به همه فهماند که شما اعوان و انصار فتنه، فی‌الواقع در «خط رجوی» هستید! و اما، از 88 چند سال بیاییم جلو! سلمنا آقایان! الان نه 78 است و نه 88 اما در همین سال 96 شما چگونه در ایام تبلیغات انتخاباتی، سخن گفتید که سرکرده منافقین، اینگونه از تخریب دوران امام و تعویض شهید و جلاد، ابراز رضایت می‌کند؟! اجازه داریم بپرسیم «فأین تذهبون؟!» براستی چیست پاسخ شما در قبال این همصدایی؟! کجا می‌خواهید بروید؟! پله آخر این دشمن‌شادکنی‌ها کجاست؟! به کدام مقصد می‌خواهید برسید؟! والله، این راه را قبل از شما هم رفته‌اند! و به این مقصد، پیش از شما هم رسیده‌اند! هیهات! این حرکت آلوده، هرگز به فتح قله جدیدی منجر نمی‌شود، بلکه شما را الصاق می‌کند به قاتلان خون مطهر مطهری‌ها و بهشتی‌ها و قدوسی‌ها و رجایی‌ها و باهنرها! عوض کار، که خواسته همه ملت از شماست، عوض خدمت، که تمنای همه مردم از شماست، عوض غلبه متن بر حاشیه، که استدعای همه خیرخواهان از شماست و عوض کاستن از مشکلات، که ابتدایی‌ترین تکلیف و طبیعی‌ترین وظیفه شماست، با مواضع کذا، خنده همراهی بر لب گروهک نابکار تروریستی منافقین می‌نشانید؟! کجا دارید می‌روید؟! این بود آنکه «اعتدال» می‌خواندیدش؟! که نفر اول منافقین، در ایام سالگرد شهادت بهشتی بزرگ، بیاید طرف شما؟! متأسفم برای این همه وادادگی! در مواجهه با کار، وادادگی! در مواجهه با دشمن، وادادگی! در مواجهه با بدعهدی دشمن، وادادگی! در مواجهه با گرفتن حق ملت و لغو واقعی تحریم‌ها، وادادگی! در مواجهه با منافقین هم وادادگی! آری! تحریف امام و تخریب دوران امام، یعنی وادادگی در قبال قاتلان خون 72 تن، که سرکرده منافقین، بی‌خود شعار کسی را سردست نمی‌گیرد! این نوشته را اما تمام نمی‌کنم الا با سلامی نثار بهشتی و یارانش! آیت‌الله شهید! آنچه تو با خون خود نوشتی، شاهد باش با چه خون دلی، مشغول پاسداری از آن هستیم! با چه خون دلی...
 

گروه سیاسی: گویا هرجا نام اقلیم کردستان عراق مطرح می‌شود، همزمان «نمک‌نشناسی» و «خیانت» را باید به نام مسؤولان این منطقه الحاق کرد. باز هم یک گروه تروریستی دیگر در غرب ایران منهدم شد و باز هم مشخص شد حکومت خودمختار بارزانی‌ها در شمال غرب عراق این تروریست‌ها را برای انجام عملیات‌های تروریستی در ایران پناه و آموزش داده است. از 2 سال قبل که سفیر جدید عربستان سعودی برنامه سرمایه‌گذاری هنگفت آل‌سعود برای ناامن کردن مرزهای غربی ایران را در اربیل عراق با دار و دسته بارزانی و منافقین به اشتراک گذاشت، عملیات‌های تروریستی در غرب ایران تشدید شد. اقلیم کردستان عراق که به اعتراف مقامات ارشد خود امنیت خاک و ناموس‌شان در مقابل داعش را مدیون ایران و فرمانده نیروی قدس سپاه می‌دانند، طی 2 سال گذشته به‌جای قدردانی از پاسداری ایران از آنها در مقابل داعش، تمرکز و تلاش خود را بر فرستادن تروریست‌های اجیر شده توسط عربستان سعودی قرار داده اند. به‌گونه‌ای که یکی از شاخه‌های تروریست‌های موسوم به حزب دموکرات کردستان ایران که در اقلیم کردستان عراق مستقر است، نوروز 95 رسما علیه ایران اعلان جنگ داد. خرداد و تیر 95 قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) نیروی زمینی سپاه در غرب ایران درگیری‌های شدیدی با ده‌ها تیم تروریستی وابسته به گروهک موسوم به دموکرات انجام داد و سرانجام با حمله توپخانه‌ای به پایگاه‌های این تروریست‌ها در خاک اقلیم کردستان عراق، به این غائله پایان داد. از آن زمان به بعد هم سیاست نمک‌نشناسی بارزانی‌ها ادامه یافته به‌گونه‌ای که همواره در جریان انهدام چندین تیم ترور در غرب ایران رد پای اقلیم بارزانی در آموزش و فرستادن این تروریست‌ها مشخص شد. پس از حمله تروریستی خردادماه اخیر به حرم امام و مجلس شورای اسلامی، نقش بارزانی‌ها در این حملات تروریستی مشخص شد. منابع امنیتی به «وطن‌امروز» گفتند این تروریست‌های وهابی چندین ماه در اقلیم کردستان عراق آموزش دیده بودند. حتی مکان استقرار این تروریست‌ها در شمال شرق عراق مشخص شده است.
حالا در جریان انهدام یک تیم تروریستی دیگر در سنندج که تلاش داشت مراسم روز قدس در سنندج را به خاک و خون بکشد سرتیم این تروریست‌ها دستگیر شد که اطلاعات بسیار مهمی از وضعیت گروه‌های تروریستی ضدایرانی در اقلیم کردستان عراق داده است. این تروریست اعتراف کرده است او و دیگر اعضای این تیم نیز در اقلیم کردستان عراق آموزش دیده‌اند.
پس از این ماجرا و تشدید اقدامات تروریستی در غرب کشور، ایران حملات توپخانه‌ای خود به شمال عراق را از سر گرفت و مواضع تروریست‌ها در اقلیم بارزانی را منهدم کرد. تنها چند دقیقه پس از آغاز توپ‌باران خاک بارزانی‌ها، رسانه‌های انگلیسی بویژه بی‌بی‌سی این خبر را به صورت محدود مخابره کردند تا مناسبات تروریست‌ها با این رسانه‌ها بیشتر فاش شود. دیروز اما سردار محمد پاکپور، فرمانده نیروی زمینی سپاه با اعلام خبر حمله به شمال عراق، اطلاعات و جزئیاتی از این حمله را اعلام کرد.
سردار محمد پاکپور در این‌باره اظهار داشت: همانطور که در سنوات قبل هم گفته شد ما بر این راهبرد خود پافشاری می‌کنیم و این حق را برای خود قائلیم که ضدانقلاب، اشرار و تروریست‌هایی را که در حال آموزش،‌ برنامه‌‌ریزی و طراحی برای ناامن کردن مناطق مرزی ما باشند در هر نقطه‌ای مورد هدف قرار دهیم. وی به فارس گفت: حدود 10 روز پیش نیز یک تیم تروریستی که قصد اقدامات خرابکارانه در مراسم روز قدس شهر سنندج را داشت قبل از هر اقدامی توسط رزمندگان قرارگاه حمزه نیروی زمینی سپاه به طور کامل منهدم شد و فرمانده این تیم که زخمی شده بود در اعترافات خود به این موضوع اشاره کرد.
فرمانده نیروی زمینی سپاه اظهار داشت: 2 روز پیش نیز گلوله‌باران شمال عراق صورت گرفت، همان مناطقی بود که آن تیم تروریستی از آنجا وارد مرزهای ما شده بود و عناصر تروریستی دیگری نیز برای ناامن کردن مرزهای ما در حال تدارک بودند.
گستاخی اقلیم ادامه دارد
حکومت اقلیم کردستان عراق در واکنش به حملات توپخانه‌ای سپاه به مقر تروریست‌ها در خاک اقلیم، سرکنسول ایران در این منطقه را احضار و به این اقدام ایران اعتراض کرد. اقلیم کردستان عراق با ادعای اجرای عملیات‌های نظامی ایران در بخش‌هایی از این اقلیم، سرکنسول ایران را احضار کرد. به گزارش مهر، حکومت اقلیم کردستان عراق همچنین در بیانیه‌ای اذعان کرد ایران گروه‌های معارض حکومت خود را در خاک عراق هدف قرار داده است. شبکه ان‌آرتی گزارش داد اقلیم کردستان در بیانیه اعتراض‌آمیزی اعلام کرده مشکلات ایران با گروه‌های معارض این کشور به اقلیم کردستان مربوط نیست. در ادامه این بیانیه، اقلیم کردستان بر اصول حسن‌همجواری و عدم دخالت در امور داخلی کشورها تأکید کرده است.
حکومت اقلیم کردستان عراق در حالی به حملات ایران علیه تروریست‌های مستقر در این منطقه اعتراض کرده که خود توضیح نداده است این تروریست‌های مخالف ایران چرا در این منطقه حضور دارند و چرا اقلیم کردستان عراق به این تروریست‌ها مکان و امکانات داده است تا علیه ایران اقدام کنند. در واقع اقلیم کردستان عراق در بیانیه خود اعتراف کرده است ایران مقر تروریست‌های مخالف خود را هدف قرار داده اما مسؤولان این اقلیم توضیح نداده‌اند براساس توافقات دوجانبه میان ایران و این حکومت خودمختار، قاعدتا این تروریست‌ها و نیروهای مسلح فعال علیه ایران نباید در منطقه اقلیم کردستان عراق حضور داشته باشند!
بارزانی، از ناله تا نمک‌نشناسی
نماینده اتحادیه میهنی کردستان عراق در ایران می‌گوید اگر ایران نبود عراق تبدیل به عراق داعشی می‌شد. ناظم دباغ دیروز در نشست «عراق پس از داعش» گفت: داعش زاده برخی شرایط بود. داعش از موصل بیرون شد ولی داعش تنها یک موضوع نظامی نیست بلکه یک پدیده و ایدئولوژی شده است. دباغ با اشاره به حضور 300 نفر از داعش و تسلط بر مناطق اولیه گفت: اگر کمک‌های ایران نبود شاید امروز عراق داعشی داشتیم. وی با بیان اینکه نیروهای کرد شریک عراق جدید بودند، اظهار داشت: نقش ما در جنگ مشخص بود و برای آینده هم باید فکر کنیم. برای بعد از داعش باید برنامه‌ریزی کنیم چرا که زاده داعش در آینده به‌وجود خواهد آمد. ناظم دباغ در حالی به نقش ایران درحفظ کردستان عراق در مقابل داعش اشاره کرده است که روایت نقش ایران در حفظ کردستان عراق از تصرف داعش نیز قابل تامل است. تازه‌ترین روایت از پاسداری ایران از اقلیم کردستان عراق از تهاجم داعش را ابوالفضل حسن‌بیگی، از اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس مطرح کرده است. حسن‌بیگی روز سه‌شنبه در این‌باره گفت: در بحث کردستان عراق هم بر کسی پوشیده نیست که داعش به سرعت بعد از اینکه توانست موصل را تصرف کند به سمت اربیل حرکت کرد. این نماینده مجلس تأکید کرد: در اینجا هم باز ناگفته‌هایی تاکنون بوده است، آقای بارزانی وقتی با ایران تماس می‌گیرد و برای اقلیم کردستان کمک می‌خواهد و وقتی فرماندهی قرارگاه اعلام می‌کند که برای کمک مستشاری باید هماهنگ شود، آقای بارزانی به نوعی پشت تلفن ناله می‌کرد که اگر امشب، صبح شود اربیل و بعد کرکوک هر دو سقوط کرده و کردستان عراق سقوط می‌کند. عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بیان کرد: در نهایت جمهوری اسلامی کمک‌های مستشاری زیادی را در این برهه زمانی به آقای بارزانی انجام داد و مقابله سنگینی با داعش انجام شد.

ارسلان ظاهری‌بیرگانی* : «ایرانیان به تاریخ اهمیت زیادی می‌دهند». این یکی از جملاتی است که مدیرعامل شرکت نفتی توتال فرانسه با شادمانی در روز عقد قرارداد با شرکت ملی نفت ایران در باغ کوشک وزارت نفت گفته است. روز دوشنبه 12 تیرماه 96 بالاخره بعد از کش‌وقوس‌های فراوان، قرارداد توسعه فاز 11 پارس‌جنوبی در قالب قراردادهای جدید نفتی موسوم به IPC  به‌صورت «سرمایه‌گذاری مشترک-Joint Venture» با کنسرسیومی متشکل از شرکت نفتی توتال فرانسه، شرکت CNPC چین و شرکت پتروپارس ایران منعقد شد.
پیش‌تر آقای زنگنه در یکی از جلسات بررسی قراردادهای IPC گفته بود: «من بلدوزر می‌خواهم، حوصله بیل و کلنگ ندارم!» مراد او از بلدوزر، حضور غول‌های نفتی دنیا در پروژه‌های ایران بود و حالا شرکت توتال فرانسه که یکی از «6 شرکت بزرگ نفتی بین‌المللی؛ IOCs» است، پای میز امضای قراردادی سودآور آمده که البته مفاد آن همچون همه قراردادهای دیگر در دولت آقای روحانی، «محرمانه» است. اگرچه منتقدان و کارشناسان دلسوز بارها از ایرادات جدی مدل جدید قراردادهای نفتی IPC سخن گفته و بر لزوم اصلاح آن تاکید کرده بودند اما آن چیزی که در عمل رخ می‌دهد این است که آقای زنگنه خود نیز همچون یک «بلدوزر»، فقط کار خودش را می‌کند، لذا بدون کمترین امیدی برای اصلاح این روند، این سطور را فقط باید برای ثبت در تاریخ نوشت؛ آنجا که «پاتریک پویان» مدیرعامل فرانسوی هم اذعان می‌کند: «ایرانیان به تاریخ اهمیت زیادی می‌دهند». اهمیت تاریخ بدان جهت است که باید از «تجربه‌ها» درس عبرت گرفت و از تکرار اشتباهات گذشته پرهیز کرد اما متاسفانه آقای زنگنه که خود یکی از باتجربه‌ترین وزرای تاریخ جمهوری اسلامی است و 2 دهه در صنعت نفت حضور داشته، به‌رغم اینکه می‌داند فرانسوی‌ها در گذشته یکبار ایران را تنها گذاشته و یکبار نیز خسارات سنگینی را به صنعت نفت ایران وارد کرده‌اند، بازهم می‌خواهد بدون توجه به این «سوءسابقه»، فرانسوی‌ها را از صنعت نفت ایران منتفع کند.
حکایت آقای زنگنه و شرکت توتال فرانسه، حکایت همان پدر ثروتمندی است که دختر بزرگش را یک بار به عقد کسی درآورده که او تنها به قصد تصاحب مال و منال پدرزن، تن به این ازدواج داده بود و بعد از چند سال بلاتکلیفی هم دختر او را رها کرده اما مجددا و بعد از سال‌ها بازهم می‌پذیرد یک بار دیگر به این «داماد بدذات» اعتماد کند، دریغ از اینکه این فرد بدسابقه که یک بار ثروت او را به یغما برده، اگرچه در ظاهر می‌خواهد همان دختر مطلقه‌اش را به عقد مجدد درآورد اما در واقع در رویای به چنگ آوردن دیگر «دختر کوچک‌تر» اوست. شرکت توتال دقیقا 20سال قبل یعنی سال 76 در حالی قراردادی را با ایران برای توسعه فازهای 2 و 3 پارس‌جنوبی منعقد می‌کند که خود سال‌ها در آن سوی این «میدان مشترک» در قالب یک قرارداد جذاب‌تر از نوع «مشارکت در تولید؛ Production Sharing» با کشور قطر، بیشترین برداشت را از این میدان انجام می‌داد و بعدها از سوی کارشناسان مشخص شد این حضور همزمان در دوسوی میدان پارس‌جنوبی، با یک «حقه‌بازی بزرگ» از سوی توتال همراه بوده، چرا که اولا توتال سال‌ها به جای برداشت از «لایه‌های مشترک فی‌مابین ایران و قطر»، رندانه و ناجوانمردانه، از «لایه‌های غیرمشترک» برداشت می‌کرده و ثانیا به‌جای توسعه «فازهای مرزی با قطر»، به سمت توسعه بخش‌های مرکزی این میدان حرکت کرده است و البته بعدها نیز معلوم شد توتال این قرارداد را با پرداخت رشوه به مقامات وقت ایران به دست آورده بود.
ماجرا از اینجا شروع شد که اواخر اردیبهشت 91، رئیس انجمن مهندسی گاز ایران در مصاحبه با یکی از خبرگزاری‌ها، از اخلال عمدی شرکت توتال فرانسه در شیوه برداشت گاز از لایه‌های میدان مشترک گازی پارس‌جنوبی خبر داد و اعلام کرد این انجمن در حال آماده‌کردن لایحه‌ شکایت از این شرکت فرانسوی است تا ایران بتواند غرامتی عظیم از این شرکت بگیرد (شکایتی که البته خبری از سرنوشت آن در دسترس نیست).

دفتریان با اشاره به مطالعات این انجمن درباره شیوه برداشت از این میدان گازی، دلیل این شکایت را اینگونه توضیح داد: «در میدان گازی پارس جنوبی 4 لایه گازی وجود دارد اما 10 سال است ایران از بزرگ‌ترین لایه گازی این میدان برداشتی نداشته‌، چرا که طرح شرکت توتال برای برداشت کامل نبوده و کسی هم متوجه این موضوع نشده است».(1)
بعدها اصغر ابراهیمی، معاون وزیر نفت در دولت‌های نهم و دهم با اشاره به بدعهدی توتالی‌ها عنوان کرد: «میدان پارس‌جنوبی9700 کیلومتر مربع است که 3700 کیلومتر مربع در سمت ایران و 6000 کیلومترمربع  طرف قطر است و این کشور تمام سکوها را در لب مرز نصب کرده است و به صورت ازدیاد برداشت در حال تولید است اما بعد متوجه شدیم ما از لایه‌های مستقل درحال برداشت گاز بودیم و قطر از لایه مشترک گاز تولید می‌کرد. به این صورت که ایران چاه‌های خود را در لایه 1K و 2K حفر کرده است که لایه مستقل گازی محسوب می‌شود اما قطر چاه‌های خود را در لایه  3K و 4K که در لایه مشترک است حفر کرده است و روزی حداقل 25 میلیون متر مکعب گاز و 40 هزار بشکه میعانات گازی از سمت ایران مهاجرت می‌کند... این به دلیل آن است که ما محل سکوها را اشتباه انتخاب کردیم. باید شرکت‌های خارجی را وادار می‌کردیم از مرز مشترک شروع به تولید کنند یعنی کاری که بعدها انجام دادیم؛ در فازهای 12 و 19 و 11 فاز دیگر».(2)
این یک «تجربه تاریخی تلخ» در همکاری ایران و توتال است که اگرچه آقای زنگنه اصراری بر درس گرفتن از آن نداشته و  ندارد اما تاریخ بعدها درباره آن قضاوت خواهد کرد. کاش این تجربیات تلخ با این شرکت فرانسوی به همینجا ختم می‌شد اما پس از قرارداد سال 76، دقیقا 3 سال بعد یعنی سال 79 در دوران وزارت آقای زنگنه، قرارداد دیگری برای توسعه فاز 11 پارس‌جنوبی با این غول نفتی منعقد می‌شود که توتال پس از 8 سال معطلی، سال 87 به بهانه «ریسک زیاد» از صنعت نفت ایران خارج شد و خسارات هنگفتی را به اقتصاد ایران وارد کرد؛ همین فاز 11 که فرانسوی‌ها امروز مجددا پذیرفته‌اند به آن برگردند و مدیرعامل این شرکت در مصاحبه با رویترز گفته: «حالا به ریسکش می‌ارزد!»(3)
مدیرعامل توتال اگرچه در مراسم عقد قرارداد در ایران، فاز 11 پارس‌جنوبی را «پروژه‌ای سودآور» برای این شرکت خوانده و علت این سودآوری را نیز «مدت 20 ساله قرارداد» و «امتیاز مدیریت پروژه و رهبری کنسرسیوم» عنوان کرده است اما ناگفته پیداست او از هم‌اکنون در رویای به چنگ آوردن یک پروژه فوق‌العاده سودآور و کم‌ریسک دیگر در ایران است که از آن به «گوشت لُخم آزادگان» تعبیر می‌شود. میدان فوق‌العاده‌ای که با وجود اعلام آمادگی بخش خصوصی داخلی و امتحان پس دادن مهندسان ایرانی در شرکت مناطق نفت‌خیز جنوب برای توسعه چنین میادینی، وزارت نفت همچنان اصرار دارد لیدری توسعه این میدان را به شرکت‌های خارجی بسپارد.(4)
اما به‌راستی چرا آقای زنگنه تلاش دارد با این سرعت و بدون توجه به سوابق توتال دست به چنین اقداماتی بزند؟ آیا پای موضوعات دیگری در میان است؟ آیا او معذوریتی دارد؟ پیش از پرداختن به پاسخ این سوالات، بگذارید ابتدا مروری بر تحلیل و خط خبری رسانه‌های حامی دولت پیرامون این قرارداد در چند روز گذشته داشته باشیم.
بررسی‌ها نشان می‌دهد مهم‌ترین کارکرد کوتاه‌مدت این قرارداد برای دولت آقای روحانی، «2پیامی» است که آقای زنگنه و رسانه‌های حامی دولت تلاش می‌کنند از این رویداد منتقل کنند. پیام اول «کارکرد داخلی» دارد؛ آنجا که گفته می‌شود این قرارداد گازی، «نتیجه و میوه برجام» است و «پیام دوم» با این جمله زنگنه در نشست سه‌شنبه معنی می‌یابد که گفت: «با امضای این قرارداد با توتال، امیدواریم همکاران اروپایی و آسیایی ما حضورشان را در ایران فعال‌تر کرده و پس از امضای این قرارداد، کارهای خود را برای امضای قرارداد با ایران تسریع کنند». در بخشی دیگر هم زنگنه تلاش کرد به کنگره و جمهوری‌خواهان آمریکا که اتفاقا خاستگاه نفتی هم دارند پیامی آشکار بدهد: «مانعی برای همکاری با شرکت‌های نفتی آمریکایی وجود ندارد».
اینکه این قرارداد «گلابی برجام» است یا «باج برجام» موضوع مهمی است که البته گذر زمان پاسخ دقیق‌تری بدان خواهد داد، چرا که اساسا سرنوشت برجام هم‌اکنون با وجود تحریم‌های جدید کنگره آمریکا موسوم به CIDA نیز در هاله‌ای از ابهام به سر می‌برد و معلوم نیست ترامپ دقیقا با برجام چه خواهد کرد اما بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد در جریان مذاکرات هسته‌ای، تیمی متشکل از ژنرال‌های نفتی دولت آقای روحانی، به صورت پنهان و به موازات مذاکرات ایران و 1+5 تلاش کرده بودند با توسل به «قدرت لابی‌های نفتی» بر مقامات کشورهای طرف مذاکره ایران فشار بیاورند و آنها را به هر شکل به امضای برجام متقاعد کنند. مروری بر نقش فرانسه به عنوان «پلیس بد مذاکرات» نیز تقویت‌کننده این موضوع است. سوالاتی که در اینجا مطرح می‌شود این است: فرانسه که چندبار میز مذاکرات را با ناراحتی و عصبانیت ترک کرد، با چه وعده‌هایی پذیرفت برجام را امضا کند؟ آیا لابی قدرتمند نفتی توتال در این تصمیم سهیم بوده است؟  سیدمهدی حسینی، رئیس کمیته بازنگری در قراردادهای نفتی، مرداد 94
[زمان برگزاری مذاکرات هسته‌ای] با اشاره به «قدرت لابی‌های نفتی» گفته بود: «لابی نفتی در دنیا، لابی بسیار قدرتمندی است و از آنجا که ما تجربه مشابهی در این زمینه در زمان قراردادهای بیع متقابل داشتیم، می‌دانستیم این لابی نفتی می‌تواند در پیشبرد مذاکرات هسته‌ای فعلی نیز موثر باشد». (5)
اگرچه سابقه نفتی یک قرن گذشته در ایران نشان می‌دهد «تجربه تاریخی» بازگرداندن شرکت‌های بزرگ نفتی دنیا به کشور با قراردادهای ضعیف و پر اشکال،(6) حاوی مخاطرات بسیاری بوده که باید از آن درس عبرت گرفت اما  ماه‌ها و سال‌های آینده نیز به‌درستی نشان خواهد داد آیا نگاه کسانی همچون نهاوندیان و زنگنه و دیگران که معتقدند باید با «حداکثرسازی سود شرکت‌های خارجی در ایران» و با «فشار آوردن از طریق این شرکت‌ها بر دولت‌های‌شان»، مانع تحریم‌های جدید شد، نگاه درستی است یا نگاه کسانی که می‌گویند تنها با یک اقتصاد قدرتمند درون‌زاست که می‌توان مانع این کار شد؟ امیدوارم در سال‌های بعد وقتی مجدد به تاریخ می‌نگریم، نقش توتال همین «صف‌شکن تحریم» باشد که امروز آقای زنگنه و رسانه‌های بیشمار حامی‌شان با ذوق‌زدگی تمام (بدون توجه به سوءسابقه توتال) می‌گویند و توتال رفتار گذشته‌اش با ایران را تکرار نکرده باشد! آنچه مسلم است اینکه سرنوشت قرارداد ایران و توتال، همچون سرنوشت برجام چشم‌انداز روشنی ندارد و این قرارداد پیش از آنکه «میوه برجام» باشد، «باج برجام» است.
----------------------------------
پی‌نوشت
1- http://www.farsnews.com /newstext.php?nn=13960313000589
2- همان
3- https://www.reuters.com /article/us-iran-total-southpars-idUSKBN19O1IO
4- «محمد مخبر» رئیس ستاد اجرایی فرمان امام(ره) با بیان اینکه «خارجی‌ها برای فاینانس کردن میدان نفتی آ‌زادگان در صف هستند»، گفته بود: «با اینکه آزادگان میدان بزرگی است اما از نظر فنی یکی از ساده‌ترین میادین برای توسعه است و ما حاضریم با هر مدل قراردادی این میدان را توسعه دهیم». (تسنیم، کد خبر: 1220601)
5- yon.ir/h5QyF (عصر نفت)
6- در این یادداشت صرفا به سابقه حضور توتال در پارس‌جنوبی و حقه‌بازی این شرکت در میدان گازی مشترک با قطر پرداخته شده و شرح نقاط ضعف فنّی و حقوقی قرارداد جدید مجال دیگری می‌طلبد.
*کارشناس ارشد اقتصاد انرژی