بهزاد اخلاقی: با گذشت یک هفته از ناپدید شدن روزنامه‌نگار منتقد سعودی «جمال خاشقجی» در کنسولگری عربستان در استانبول، همچنان وضعیت وی در هاله‌ای از ابهام است. دسته‌ای از مرگ او خبر می‌دهند و دسته‌ای دیگر نیز خبر ربایش وی و انتقال این روزنامه‌نگار به عربستان را منتشر می‌کنند اما موضوع مورد توافق رسانه‌ها و محافل سیاسی جهان این است که تیم حذف وابسته به ولیعهد عربستان «محمد بن‌سلمان» در پشت این سیاست جدید قرار دارد و این کشور در قالب برنامه‌ای تازه نه‌تنها حذف شاهزادگان منتقد این کشور، بلکه مخالفان و دگراندیشان را وارد فاز عملیاتی و اجرایی جدیدی کرده است. آیا سرنوشت خاشقجی در انتظار سایر نیروهای منتقد سعودی قرار دارد؟ آیا این مساله باعث خیزش یا اعتراض بیشتر مردم و شاهزادگان سعودی خواهد شد؟ ترکیه چگونه به این قضیه نگاه می‌کند؟ آیا مناسبات اقتصادی با عربستان باعث سرپوش گذاشتن بر واقعیت‌های این مساله می‌شود؟ آینده عربستان، نیروها و شاهزادگان منتقد این کشور در پرتو این راهبرد جدید به کجا خواهد رسید؟ برای پاسخ دادن به این سوالات و چندین موضوع دیگر روزنامه «وطن امروز» با دیپلمات سابق و کارشناس مسائل خاورمیانه «رضا میرابیان» گفت‌وگو کرده است.
***
 ناپدید شدن یا مرگ جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی به یک بحران بزرگ و حتی یک رسوایی همه‌جانبه برای ریاض و ولیعهد این کشور تبدیل شده است؛ آیا حذف این روزنامه‌نگار یک موضوع موردی و خاص بوده یا بخشی از یک پروژه و راهبرد جدید دولت عربستان برای برخورد با مخالفان است؟
به باور من حذف خاشقجی یک موضوع خاص و یک مساله موردی نیست، بلکه باید این مساله را در پرتو یک سیاست کلان و همه‌جانبه تحلیل کرد. پس از انتخاب محمد بن‌سلمان به عنوان ولیعهد عربستان از ژوئن 2017 شاهد تحولی استراتژیک در این کشور هستیم. انتخاب فرزند «ملک سلمان» به عنوان ولیعهد جدید موجی از مخالفت‌ها را در خاندان سلطنتی و جامعه روشنفکری و حتی مذهبی عربستان ایجاد کرد. این مساله باعث شد روند گذار و انتقال قدرت از پدر به پسر با اختلالاتی مواجه شود، بنابراین تیم جدید وابسته به ولیعهد برای مقابله با صداهای مخالف و نیروهای منتقد ماشین سرکوب خود را بیش از پیش روشن کرده‌اند. از یک سال پیش شاهد سرکوب نویسندگان، روشنفکران، روزنامه‌نگاران، حقوقدانان، اساتید دانشگاه و حتی مبلغان دینی در عربستان هستیم، به شکلی که اکنون حتی بسیاری از شخصیت‌ها و مبلغان دینی عربستان در زندان هستند و برای برخی از آنها دادستانی این کشور درخواست حکم اعدام کرده است. بنابراین دستگیری یا احتمالا کشته شدن خاشقجی در همین چارچوب قرار دارد. ما نمی‌توانیم پرونده خاشقجی را خارج از این جریان و به صورت موردی بررسی کنیم. جمال خاشقجی با قبضه قدرت توسط محمد به سلمان، به صفوف منتقدان وضع موجود در عربستان پیوست و با انتقادات ملایم  و متعدل خود مخاطرات وضعیت جدید عربستان را گوشزد می‌کرد. همین مساله باعث افزایش فشارها بر او در داخل عربستان شد. او از یک سال پیش در چارچوب یک تبعید خودخواسته راهی آمریکا و اروپا شد اما بارها این انتقاد  را مطرح کرد که دولت عربستان محدودیت‌هایی را علیه فرزندانش در داخل این کشور ایجاد کرده است و فرزندانش را ممنوع‌الخروج کرده بودند. به طور کلی ماشین سرکوب دولت سعودی از یک سال پیش به طور جدی فعالیت‌های خود را شروع کرده و از 3 ماه پیش نیز به صورت عملیاتی و ویژه حذف مخالفان را در دستور کار قرار داده است. در این میان نکته جالب توجه این است که دولت عربستان به طور کامل ملاحظات حقوق بشری و  رسانه‌ای را کنار گذاشته و هیچ اهمیتی برای این مسائل قائل نیست.
 اما محمد بن‌سلمان از زمان انتخاب به عنوان ولیعهد یک برنامه گشایش اجتماعی و فضای باز سیاسی را شروع کرده است؛ آیا در اینجا یک نوع تناقص و پاردوکس را شاهد نیستیم؟ از یک طرف از افزایش آزادی‌های اجتماعی سخن گفته می‌شود اما از طرف دیگر صداهای آزاد در این کشور سرکوب می‌شود.
محمد بن‌سلمان بر این باور است اگر قرار باشد در عربستان آزادی اجتماعی و فضای باز سیاسی استقرار یابد، این مهم تنها از مسیر او انجام خواهد گرفت و راهکارهای روشنفکران، روزنامه‌نگاران و اساتید دانشگاه و... نه‌تنها عربستان را به مسیر درست و دقیقی رهنمون نخواهد کرد، بلکه این کشور را به بیراهه نیز خواهد برد. همچنین این استبداد فکری و رفتاری مانع از آن می‌شود که ولیعهد عربستان بتواند مخالفان خود را و برنامه‌های آنان را تحمل کند و در مقابل آنان بر اساس منطق خویشتنداری عمل کند. محمد بن‌سلمان در جدیدترین مصاحبه خود با «بلومبرگ» اعلام کرده است عربستان 1500 زندانی سیاسی دارد و زمانی که وی از این رقم حرف می‌زند، احتمال چند برابر بودن این ارقام نیز وجود دارد. بن‌سلمان در حال تبدیل کردن عربستان به یک زندان بزرگ برای نیروهای ترقی‌خواه و دگراندیش است و برنامه‌های گشایش اجتماعی و سیاسی او نیز نمی‌تواند این سیاستش را پوشش دهد. به نظر می‌رسد این سیاست گشایش اجتماعی به پوششی برای سرکوب مخالفان تبدیل شده است.
 شخصی شدن قدرت در عربستان و قبضه آن توسط یک شخص، ناخشنودی‌های زیادی را در خاندان سلطنتی ایجاد کرده است؛ آیا احتمال دارد سیاست‌های قهرآمیز ولیعهد باعث ایجاد ائتلافی میان نخبگان خارج از خاندان آل‌سعود با شاهزداگان مخالف این کشور برای متوقف کردن سیاست‌های بن‌سلمان شود؟
سیاست‌های محمد بن‌سلمان حتی در خاندان آل‌سعود نیز تحمل نمی‌شود. «احمد بن عبدالعزیز» عموی محمد بن‌سلمان و بردار ملک سلمان مدتی پیش به خاطر یک اظهار نظر کوچک درباره جنگ یمن مورد غضب ولیعهد قرار گرفت. احمد بن عبدالعزیز اعلام کرده بود: «جنگ یمن هیچ ارتباطی با خاندان آل‌سعود ندارد و این جنگ، جنگ ملک سلمان و فرزندش با ملت یمن است». بلافاصله پس از این پیام، وی از بازگشت به عربستان منصرف شد، زیرا بیم این وجود داشت در صورتی که به عربستان بازگردد مورد خشم و خشونت دولت قرار خواهد گرفت. به‌رغم بازگشتن او به عربستان، اکنون و بنا بر برخی گزارش‌ها 4 پسر احمد بن عبدالعزیز توسط سرویس‌های امنیتی بازداشت شده و در حبس خانگی به سر می‌برند. ادامه این فشارها می‌تواند باعث ایجاد اتحادهایی میان خاندان آل‌سعود و نیروهای  سیاسی و اجتماعی برای متوقف کردن بن‌سلمان شود اما ماهیت دیکتاتوری دولت عربستان مانع از این می‌شود این اتحاد و نزدیک‌سازی براحتی شکل گیرد. اگرچه هنوز هم ما به طور قطعی نمی‌توانیم در این باره اظهار نظر کنیم.  
 ترکیه در این باره چه سیاستی در پیش خواهد گرفت؟ آیا مناسبات اقتصادی گسترده با عربستان نظر و رویکرد دولتمردان ترکیه را در قبال این پرونده مهم تغییر نخواهد داد؟ آیا عربستان با استفاده از کارت اقتصادی می‌تواند پرونده خاشقجی را مختومه اعلام ‌کند؟
ترکیه از روز چهارشنبه تاکنون چندین بار در این باره اظهار نظر کرده است و حتی رئیس‌جمهور این کشور «رجب طیب اردوغان» از کنسولگری عربستان درخواست کرده بود شواهد خروج خاشقجی از ساختمان کنسولگری را به دولت ترکیه تحویل دهد. همچنین از روز شنبه تاکنون 2 بار کنسول ترکیه در استانبول به وزارت خارجه ترکیه احضار شده است و این مساله اهمیت موضوع را برای دولت ترکیه نشان می‌دهد اما به طور کلی دولت ترکیه سعی کرده در این پرونده بسیار محتاط و دست به عصا عمل کند. آنچه باعث شده ترکیه در این باره به صورت محافظه‌کارانه عمل کند به روابط اقتصادی گسترده 2 کشور بازمی‌گردد. عربستان طی سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری‌های کلانی بویژه در بخش مسکن ترکیه انجام داده‌ و آنکارا تمایل ندارد با فشار بیشتر بر ریاض، این سرمایه‌ها از این کشور خارج شود. اگرچه در این میان باید عنصر تضاد ایدئولوژیک 2 کشور را نیز مهم قلمداد کرد. طی سال‌های گذشته خوانش اخوانی و وهابی مجزای 2 کشور باعث تنش میان آنها شده است اما باز هم تاکید می‌کنم این مساله موجب نمی‌شود ترکیه مناسبات خود را قربانی مسائل ایدئولوژیک کند. شاید تنش‌هایی در روابط 2 کشور ایجاد شود اما این تنش‌های به بحران منجر نمی‌شود.
 به‌رغم برخی گزارش‌ها مبنی بر کشته شدن خاشقجی، اطلاع دقیقی از سرنوشت او وجود ندارد؛ آیا خاشقجی کشته شده است؟ در صورت صحت این خبر آیا قتل مخالفان در آینده نیز ادامه خواهد یافت؟
احتمال زنده بودن خاشقجی بسیار کم است و شواهد موجود نیز این مساله را تایید می‌کند اما زمان اعلام رسمی این خبر همچنان نامشخص است. ماشین سرکوب سعودی‌ها از یک سال پیش روشن شده است و شواهدی مبنی بر پایان کار آن وجود ندارد و اگر حلقه و تکه‌های این پازل را کنار هم قرار دهیم می‌توان به این نتیجه رسید که قتل و حذف خاشقجی آغاز پروژه بزرگ محمد بن‌سلمان برای حذف تمام صداهای مخالف در این کشور و یکدست‌سازی سیاست و قدرت در عربستان است. ما از این به بعد شاهد یک عربستان دیگر در داخل این کشور خواهیم بود.

گروه بین‌الملل: ابهامات درباره سرنوشت جمال خاشقجی، خبرنگار منتقد عربستانی هنوز وجود دارد اما به نظر می‌رسد یکی از این دو سناریو رخ داده است؛ یا او داخل کنسولگری کشورش در استانبول سربه‌نیست شده یا گروه ۱۵ نفره نیروهای ویژه امنیتی عربستان که در زمان حضور خاشقجی وارد کنسولگری شدند، او را ربوده و به عربستان منتقل کرده‌اند. رسانه‌ها کشته شدن این روزنامه‌نگار سعودی و انتقال جسد مثله‌شده وی به خارج از ساختمان کنسولگری و رها کردن آن در منطقه‌ای در استانبول را مورد تأکید قرار می‌دهند؛ موضوعی که ریاض آن را رد و درباره سرنوشت خاشقجی ادعای بی‌خبری می‌کند اما انتشار تصویر ورود روزنامه‌نگار مقتول به کنسولگری عربستان در استانبول، پرونده را وارد مرحله‌ای تازه کرد. با تشدید جنجال‌های بین‌المللی درباره سرنوشت مرموز جمال خاشقجی، مقام‌های آمریکایی سکوت خود درباره این موضوع را شکستند و رئیس‌جمهور و وزارت خارجه این کشور در بیانیه‌ای درباره این پرونده ابراز نگرانی کرده‌اند. بامداد سه‌شنبه بود که در نخستین واکنش رسمی واشنگتن به این موضوع، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا پس از چند روز سکوت نسبت به سرنوشت جمال خاشقجی، در جمع خبرنگاران گفت: «درباره این موضوع نگرانم. داستان‌های بدی درباره آن وجود دارد، دوست ندارم درباره آن بشنوم، امیدوارم بزودی [سرنوشتش] مشخص شود. در حال حاضر کسی چیزی درباره آن نمی‌داند». وزارت خارجه آمریکا هم ساعاتی بعد از این اظهارات ترامپ در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما گزارش‌های ضدونقیضی درباره وضعیت جمال خاشقجی، خبرنگار برجسته سعودی و همکار روزنامه واشنگتن‌پست مشاهده کرده‌ایم». این وزارتخانه ادامه داد: «همانطور که رئیس‌جمهور (آمریکا) هم اعلام کرده، ایالات متحده درباره ناپدید شدن او نگران است. مقام‌های ارشد وزارت خارجه آمریکا از طریق کانال‌های دیپلماتیک با مقام‌های پادشاهی عربستان سعودی درباره این موضوع صحبت کرده‌اند». این وزارتخانه در پایان این بیانیه اعلام کرد: «ما از حکومت عربستان سعودی می‌خواهیم از یک تحقیق کامل درباره ناپدید شدن آقای خاشقجی و همچنین شفاف بودن نتایج این تحقیق حمایت کند». ناگفته نماند قتل احتمالی این منتقد سرشناس سعودی با سلسله باج‌خواهی‌های دونالد ترامپ از پادشاه عربستان سعودی همزمان شد به نحوی ‌که ترامپ طی هفته‌های اخیر بارها در اظهاراتی تحقیرآمیز تأکید کرد «اگر حمایت ما نباشد، حکومت عربستان 2 هفته هم دوام نمی‌آورد». واقعیت آن است که محمد بن‌سلمان پس از رسیدن به ولیعهدی، از مشاوره اتاق‌های فکری آمریکا برای اجرای برنامه‌های خود استفاده کرده است و چه‌بسا به قتل رساندن خاشقجی نیز از سوی همین اتاق‌های فکر به بن‌سلمان پیشنهاد شده باشد. با این تفاسیر و با توجه به اشتباهات بزرگ بن‌سلمان، به نظر می‌رسد اتاق‌های فکر آمریکایی، برنامه‌ ریخته‌اند ولیعهد بی‌تجربه و قدرت‌طلب سعودی را به داخل تونل تاریکی هدایت کنند که نتیجه آن 2 هدف بزرگ را برای دولت ترامپ محقق می‌کند: نخست تقویت اهرم‌های فشار برای باج‌گیری بیشتر از عربستان که گاو شیرده ترامپ است، از جمله استیلا بر شرکت آرامکو، و دوم جلوگیری از اینکه پادشاه و ولیعهد سعودی در برابر باج‌خواهی‌های ترامپ مقاومت کنند و به فکر اصلاح اشتباهات و تنش‌زدایی با همسایگان از جمله ایران باشند. از این‌رو است که پس از باج‌خواهی اخیر ترامپ و تحقیر ملک سلمان، ولیعهد سعودی در گفت‌وگو با بلومبرگ در پاسخ به سوالی درباره باج‌خواهی ترامپ گفت ریاض فروش سهام شرکت آرامکو را متوقف نکرده، بلکه به تعویق انداخته است و در نظر دارد در سال 2021 آن را عرضه کند. این سخنان بن‌سلمان 2 پیام دارد: نخست اینکه ممکن است ترامپ در دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری رای نیاورد، بنابراین در آن مقطع ریاض تصمیم دیگری خواهد گرفت، و دوم اینکه این پیام را به ترامپ ارسال می‌کند تا آن زمان، پدرش به هر علت مرگ یا ناتوانی از قدرت کناره‌گیری خواهد کرد و ولیعهد به قدرت خواهد رسید و آن وقت می‌تواند سهام آرامکو را به آمریکا بفروشد.
تفتیش کنسولگری سعودی
در همین ارتباط روز گذشته در پی موافقت مقامات سعودی با تفتیش کنسولگری ریاض در استانبول، نیروهای امنیتی ترکیه وارد این ساختمان شدند. وزارت خارجه ترکیه اعلام کرد مقامات سعودی با درخواست آنکارا برای تفتیش و بازرسی ساختمان کنسولگری ریاض در استانبول موافقت کردند. در بیانیه وزارت خارجه ترکیه آمده است درپی درخواست آنکارا برای تفتیش کنسولگری به‌خاطر موضوع ناپدید شدن جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار منتقد سعودی بعد از مراجعه به این دفتر، مقامات ریاض با این مسأله موافقت کردند و بازرسی جامعی از این ساختمان به عمل می‌آید.
عربستان منبع نگرانی منطقه است
مجله آلمانی اشپیگل ولیعهد عربستان را مسؤول ناپدید شدن روزنامه‌نگار و منتقد عربستانی دانست و از دولت این کشور خواست، سرنوشت او را مشخص کند. اشپیگل نوشت: ناپدید شدن خاشقجی نخستین حادثه نیست که اثبات می‌کند عربستان نه‌تنها منشأ امنیت در منطقه نبوده، بلکه منشأ نگرانی و برهم زدن امنیت منطقه محسوب می‌شود. این مجله دلیل آن را سیاست‌های نسنجیده‌ای عنوان کرد که شاهزاده جوان درباره تعدادی از پرونده‌ها دنبال می‌کند؛ از جمله این سیاست‌ها شکست او در جنگ یمن است که تبلیغ می‌کرد این جنگ چند هفته هم طول نمی‌کشد و او پیروز این نبرد خواهد بود، در حالی که این جنگ چهارمین سال خود را پشت سر می‌گذارد و به جای اینکه انصارالله را از بین ببرد، این جنبش، متجاوزان را در شهرهای عربستان موشکباران می‌کند. این مجله همچنین به سیاست غلط دیگر بن سلمان اشاره کرد که سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان را در حالی که در ریاض بود مجبور کرد استعفا کند؛ مساله‌ای که پیش از این سابقه نداشت. اشپیگل به دیگر سیاست‌های نگران‌کننده ولیعهد جوان مانند بازداشت تعدادی زیادی از شاهزاده‌ها و بازرگانان سعودی و اجبار آنها برای بخشیدن بخشی از دارایی خود یا سرمایه‌گذاری در پروژه ساخت شهر ساحلی نیوم در شمال عربستان اشاره کرد. در واقع، با روی کار آمدن بن‌سلمان و مبادرت او به آنچه اصلاح سیستم سعودی می‌نامید، بسیاری از تحلیلگران به این قضاوت رسیدند که شتابزدگی ولیعهد جوان در اداره مملکت سعودی نه‌تنها دستاوردی برای آل‌سعود نخواهد داشت، بلکه روند سقوط سعودی را تشدید خواهد کرد. بن‌سلمان در اولین ماه‌های ولیعهدی خود از اصلاحاتی سخن گفت که با اعطای برخی آزادی‌‌های صوری و احیای پاره‌ای حقوق متداول در جهان (و البته معطل مانده در سعودی) از جمله حق رانندگی به زنان کلید خورد و متعاقب آن با شعار مبارزه با فساد برخی شاهزادگان سعودی پیگیری شد. او شاهزادگان را به زندان انداخت و البته با دریافت مبالغی گزاف آنها را مجددا آزاد کرد و با این رفتار بیش از هر چیز این مطلب را تفهیم کرد که فساد سیستماتیک نهادینه شده در سعودی را می‌توان با پرداخت وجه به حال خود رها کرد.

انفجار مهیب یک انبار مهمات در شمال اوکراین
تخلیه 10 هزار نفر از چرنیگوفسکی»
گروه بین‌الملل: بیش از 3 انفجار در شمال اوکراین یک انبار مهمات ارتش این کشور را به تلی از خاکستر مبدل کرد. گزارش‌ها نشان می‌دهد این دومین انفجار بزرگ در یک سال گذشته در اطراف کی‌یف، پایتخت اوکراین است. در حالی که اوکراین محلی برای حضور نیروهای امنیتی خارجی و جاسوسان مختلف از کشورهای غربی است به نظر می‌رسد تخریب زیرساخت‌ها و انبارهای مهمات آن در دستور کار سرویس‌‌های خارجی است که خواستار وابستگی بیشتر اوکراین به نهاد‌‌های امنیتی غربی هستند. وزارت حوادث غیرمترقبه اوکراین اعلام کرد که در انبار نظامی در منطقه مسکونی «چرنیگوفسکی» این کشور که دچار انفجار و آتش‌سوزی شده حدود 88 هزار تن مهمات نظامی وجود داشته است. نخستین انفجار در این انبار نظامی که رسانه‌های اوکراینی آن را بزرگ‌ترین حادثه در کشور نامیده‌اند، در ساعات اولیه بامداد دیروز رخ داد و متعاقب آن 3 انفجار دیگر نیز اتفاق افتاد که منجر به آتش‌سوزی گسترده‌ای شد. مقامات کی‌یف اعلام کرده‌اند که کسی در این حادثه آسیب ندیده است، البته حدود 10 هزار نفر از منطقه تخلیه شده‌اند. این آتش‌سوزی مساحتی بیش از 6 هزار هکتار را فراگرفت و در فاصله 20 کیلومتری از محل انفجار، حرکت قطارها و وسایل نقلیه متوقف شد. حریم هوایی در این منطقه نیز به روی هواپیماها بسته اعلام شد. شورای امنیت اوکراین امکان وقوع خرابکاری و عمدی بودن این انفجار را بعید ندانسته است. پرونده قضایی برای پیگیری این حادثه باز شده است. در همین حال، یورونیوز در گزارشی آورده است ولادیمیر گرویسمن، نخست‌وزیر اوکراین در صفحه توئیتر خود اعلام کرد که به محل حادثه می‌رود. سال گذشته انفجاری مهیب در یک انبار نظامی در منطقه وینیتسیا در ۲۷۰ کیلومتری غرب کی‌یف روی داد. مقامات اوکراین به دنبال وقوع آن حادثه مجبور شدند دستور تخلیه ۲۴ هزار نفر از محل سکونت خود را صادر کنند.


شاهزاده سعودی: مردم قیام کنند
شاهزاده سعودی از مردم خواست در صورت ثابت‌شدن ترور جمال خاشقجی، در روند تغییر سیاسی عربستان از طریق نافرمانی مدنی شرکت کنند. خالد بن‌فرحان آل‌سعود، شاهزاده جدا شده از خاندان آل‌سعود در اشاره به پرونده ناپدیدشدن خاشقجی گفت از زمان قدرت گرفتن محمد بن‌سلمان، عربستان شاهد تغییر سیاست در ابعاد مختلف بوده است که علاوه بر سرکوب و بازداشت مخالفان داخلی، سعد حریری، نخست‌وزیر لبنان نیز در عربستان بازداشت شد. این شاهزاده سعودی با بیان اینکه رژیم سعودی سرنگون خواهد شد، افزود هر چند نقض حقوق‌بشر و نقض آزادی مطبوعات در عربستان قدمت دارد اما در سال‌های اخیر اقدامات جنایتکارانه مقامات عربستان بسیار زیاد شده است که در همه زمینه‌ها مورد تایید دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا بوده است. طبق این گزارش، در یک سال گذشته بویژه بعد از انتصاب محمد بن‌سلمان به عنوان ولیعهد عربستان که سیاست‌های آمریکا و رژیم اسرائیل را در منطقه دنبال می‌کند، ده‌ها نفر از بازرگانان، روحانیون، شاهزادگان، علما، شعرا، اساتید دانشگاه و فعالان مدنی بویژه تعدادی از زنان این کشور دستگیر و زندانی شده‌اند. گفتنی‌ است نام خاشقجی نیز در فهرست افراد بازداشتی و تحت تعقیب رژیم آل‌سعود قرار داشت و وی از بیم بازداشت شدن، در خارج از عربستان زندگی می‌کرد.

سرنگونی 3 پهپاد سعودی در جیزان
وزارت دفاع یمن بیانیه‌ای را درباره پیروزی‌های به دست‌آمده ارتش در عملیات‌های روز دوشنبه نیروهای یمنی در منطقه مرزی جیزان واقع در جنوب عربستان منتشر کرد. در این بیانیه آمده است: نیروهای ویژه ارتش یمن در این عملیات‌ها موفق شدند بر 2 برج «ام‌بی‌سی» و «الرابعه» و تعدادی روستا در جیزان مسلط شوند. طبق این بیانیه، نیروهای یمنی 3 پهپاد جاسوسی ائتلاف سعودی را در منطقه «وادی جاره» در جیزان هدف قرار دادند. سه تانک آبرامز، 5 خودروی نظامی و ۴ خودروی مجهز به دوشکا نیز در عملیات منحصربه‌فرد نیروهای یمنی در جیزان منهدم شدند. وزارت دفاع یمن اعلام کرد عملیات‌های ذکر شده ارتش، دوشنبه همزمان با دومین سالگرد کشتار شرکت‌کنندگان در مراسم ختم اکتبر سال ۲۰۱۶ انجام شده است.
 

عفو عمومی دمشق  برای نظامیان فراری
رئیس‌جمهوری سوریه دیروز دستور عفو عمومی افراد فراری از خدمت سربازی چه در داخل و چه در خارج از این کشور را صادر کرد. ریاست‌جمهوری سوریه در بیانیه‌ای تاکید کرد این عفو عمومی شامل تمام کسانی می‌شود که قبل از این تاریخ از خدمت ارتش سوریه فرار کرده‌اند و شامل افرادی که متواری شده و از دست عدالت فرار کرده‌اند نمی‌شود، مگر در صورتی که این افراد خود را تا 4 (برای افراد فراری در داخل کشور) و 6 ماه (برای افراد خارج از کشور) به مراجع مربوطه معرفی کنند. این دستور همچنین شامل عفو عمومی کل مجازات‌ مربوط به جرائم ذکر شده در قانون خدمت زیر پرچم شماره ۳۰ مصوب ۲۰۰۷ و اصلاحیه‌های آن می‌شود.

دعوت کیم از پاپ  برای سفر به کره‌شمالی
کیم جونگ‌اون، رهبر کره‌شمالی از پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان برای سفر به کشورش دعوت کرد.  طبق این گزارش، مون جائه‌این، رئیس‌جمهوری کره‌جنوبی دعوتنامه کیم را هفته آینده طی دیدار با پاپ فرانسیس به وی خواهد داد. کیم در سومین دیدار با مون که ماه گذشته در پیونگ‌یانگ انجام شد درباره تمایلش برای  دعوت از پاپ فرانسیس گفته بود. شنبه آینده رئیس‌جمهوری کره‌جنوبی برای سفر به چند کشور اروپایی شامل فرانسه و ایتالیا عازم قاره سبز خواهد شد. سفر رسمی وی به واتیکان و دیدارش با پاپ روزهای ۱۷ و ۱۸ اکتبر انجام می‌شود.

افزایش خشونت در کشمیر در آستانه انتخابات
با نزدیک شدن به زمان برگزاری انتخابات در کشمیر که قرار است هفته آینده برگزار شود، هند تعداد نیروهای نظامی مستقر در این منطقه را افزایش داده است. نیروهای امنیتی کشمیر شبکه‌ها مجازی و خبرگزاری‌ها را محدود کرده‌اند تا اخبار واقعی از خشونت‌های انجام شده در این سرزمین منتشر نشود. قرار است در انتخابات کشمیر نمایندگان این منطقه در مجلس ملی هند مشخص شوند. از سوی دیگر و همزمان با نزدیک شدن به انتخابات دوره‌ای و محلی کشمیر، رهبران جدایی‌طلب حبس خانگی شده‌اند. کشمیر بزرگ‌ترین منطقه مسلمان‌نشین هند است که بر سر حاکمیت آن با پاکستان دچار اختلاف است. درگیری در کشمیر از سال 1989 بیش از 68 هزار کشته بر جای گذاشته است.

استعفای نیکی هیلی
به دنبال استعفای سفیر و نماینده دائم ایالات متحده در سازمان ملل، رئیس‌جمهور آمریکا اعلام کرد او تا پایان سال در سمت خود باقی می‌ماند. دونالد ترامپ دیروز در حالی این موضوع را در یک کنفرانس خبری اعلام کرد که ساعتی پیش از آن خبر موافقت او با استعفای هیلی منتشر شده بود. ترامپ در این کنفرانس گفت هیلی 6 ماه پیش به وی گفته بود می‌خواهد در پایان دوره 2 ساله سفارتش در سازمان ملل، مدتی استراحت کند. هیلی نیز در ادامه این کنفرانس خبری خطاب به خبرنگاران تأکید کرد که برای رقابت‌های ریاست‌جمهوری 2020 نامزد نخواهد شد اما برای انتخاب دوباره ترامپ در کارزار او فعالیت خواهد کرد. این در حالی است که ترامپ گفته از نیکی هیلی در سمت‌های دیگر استفاده خواهد کرد.


مادر شهیدان مغنیه درگذشت
آمنه سلامه، مادر شهیدان جهاد، فواد و عماد مغنیه (فرمانده ارشد نظامی حزب‌الله لبنان) دوشنبه‌شب دار فانی را وداع گفت. آمنه سلامه به «ام المقاومه» و «ام عماد» معروف بود. سال گذشته نیز حاج فایز مغنیه پدر شهیدان مغنیه به دیار باقی شتافت. عماد مغنیه معروف به «حاج رضوان» که معروف‌ترین فرزند حاج فایز و‌ ام‌عماد بود، سال 2008 میلادی بر اثر انفجاری در دمشق به شهادت رسید. شهیدان جهاد و فواد مغنیه 2 فرزند دیگر آنها نیز سال‌ها پیش از آن در لبنان به شهادت رسیدند. همچنین فرزند عماد مغنیه، جهاد در سال 2015 میلادی بر اثر حمله رژیم صهیونیستی در قنیطره سوریه به شهادت رسید.