بهزاد مهرکش: دومینوی اخراج دیپلمات‌های ایرانی از اروپا به آلبانی رسید. چهارشنبه گذشته خبرگزاری آسوشیتدپرس در خبری اعلام کرد آلبانی 2 دیپلمات ایرانی را از کشورش اخراج کرده است. نکته قابل توجه درباره اخراج این 2 دیپلمات ایرانی این است که دلیلی برای این اخراج اعلام نشده و صرفا علت آن برخی ادعاهای کلی درباره اقدامات خلاف امنیت ملی آلبانی عنوان شده است!
به گزارش «وطن امروز»، سخنگوی وزارت خارجه آلبانی در گفت‌وگو با آسوشیتدپرس، بدون ارائه هیچ‌گونه مستنداتی، مدعی شد این دو دیپلمات فعالیت‌هایی انجام داده‌اند که امنیت آلبانی را به خطر انداخته است. سخنگوی وزارت خارجه آلبانی این را هم گفت که این اقدام بعد از هماهنگی با برخی کشورها و البته رژیم صهیونیستی بوده است. سخنگوی وزارت خارجه آلبانی همچنین ادعا کرده 2 دیپلمات ایرانی قوانین مربوط به وضعیت دیپلماتیک خودشان را نقض کرده‌اند. همین اظهارات گنگ و کلی درباره دلیل اخراج دیپلمات‌های ایرانی، شائبه‌ها درباره بی‌گناه بودن دیپلمات‌های ایرانی را تقویت می‌کند.
بررسی اسامی دیپلمات‌های اخراج شده ایرانی نیز نشان می‌دهد این اخراج، حساب شده و با اهداف سیاسی و امنیتی بوده است. یکی از دیپلمات‌های اخراج‌شده از آلبانی، «غلامحسین محمدنیا» سفیر ایران در «تیرانا» است. محمدنیا یکی از اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای است و حسن روحانی از او تقدیر کرده است. نفر دوم «مصطفی رودکی» از دیپلمات‌های مهم و ویژه وزارت امور خارجه در اروپاست. رودکی به همراه اسدالله اسدی (دیپلمات دستگیر شده ایرانی) از دیپلمات‌های ورزیده در اروپا بودند. پس از دستگیری اسدی، حالا با اخراج رودکی، ماهیت این رفتارهای غیردیپلماتیک با دیپلمات‌های ایرانی در اروپا تا حدودی مشخص شده است.
اما دومینوی اخراج دیپلمات‌های ایران از کشورهای اروپایی در حالی به آلبانی رسیده است که این کشور مدت‌هاست به پایگاه بیش از 2 هزار منافق تروریست که در جریان نبرد رژیم بعث عراق با ایران به ارتش «صدام» دیکتاتور عراق کمک رساندند یا در داخل کشور شهروندان ایرانی را شهید و مجروح کردند، مبدل شده است. موضوع قابل توجه که سناریوسازی‌های اخیر اروپا علیه ایران را علنی می‌کند، دفاع صریح بولتون و پمپئو از این اقدام ضد ایرانی آلبانی است. جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید بلافاصله در واکنش به اخراج سفیر و یک دیپلمات ایرانی از آلبانی در توئیتر خود نوشت: «ادی راما» نخست‌وزیر آلبانی الان سفیر ایران را اخراج کرد، این اقدام حاوی پیامی برای مقامات ایران است که حمایت‌ آنها از تروریسم تحمل نخواهد شد. جان بولتون اضافه کرده است: ما در کنار نخست‌وزیر راما و مردم آلبانی ایستاده‌ایم در حالی که آنها در حال مقابله با رفتار بی‌پروای ایران در اروپا و سراسر جهان هستند. مایک پمپئو نیز در پیامی در توئیتر از دولت آلبانی به خاطر «اخراج 2 مامور ایرانی» تقدیر و دیپلمات‌های ایرانی را به «طراحی حملات تروریستی در آلبانی» متهم کرد!
واکنش آمریکایی‌ها به اخراج دیپلمات‌های ایرانی به پمپئو و بولتون محدود نشد؛ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا نیز از نخست‌وزیر آلبانی به خاطر اخراج دیپلمات‌های ایرانی تقدیر کرد. البته تاریخ نامه قدردانی ترامپ از ادی راما مربوط به یک هفته قبل است؛ موضوعی که نشان می‌دهد دیپلمات‌های ایرانی یک هفته قبل از اعلام رسمی، از آلبانی اخراج شده‌اند. در نامه ترامپ به نخست‌وزیر آلبانی که سفارت آمریکا روز پنجشنبه روی فیسبوک خود منتشر کرده، آمده است: «از شما به دلیل تلاش‌های پایدار برای مقابله با ایران و مهار فعالیت‌های ثبات‌زدای این کشور تشکر می‌کنم».
این نامه‌نگاری ترامپ با نخست‌وزیر آلبانی به وضوح دست داشتن واشنگتن در این اقدام ضد ایرانی آلبانی را نشان می‌دهد.
وزارت امور خارجه ایران نیز واکنشی مشابه موارد قبلی برخورد با دیپلمات‌های ایرانی در اروپا اتخاذ کرد؛ با این تفاوت که این بار، بیشتر از آلبانی که کشور عامل اخراج بوده سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، ادبیات تندی علیه مقامات آمریکایی داشت. سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد این اقدام دولت آلبانی منطقی نیست! بهرام قاسمی همچنین عنوان کرد اقدام آلبانی بر اساس یکسری اطلاعات غلط انجام شده است. سخنگوی وزارت امور خارجه از برخی سناریوها برای تخریب روابط ایران و اروپا انتقاد کرد اما مشخص نیست وقتی این اقدامات مستقیما از سوی کشورهای اروپایی در حال انجام است، دقیقا مخاطب سخنان آقای سخنگو کدام کشورها و جریانات هستند؟! بهرام قاسمی با نکوهش اقدام غیرقابل قبول دولت آلبانی در اخراج 2 دیپلمات ایرانی اظهار کرد: این اقدام و سناریو تحت فشار دولت آمریکا و سرویس امنیتی رژیم صهیونیستی و با همکاری برخی گروه‌های تروریستی ضد ایرانی و با بیان ادعا‌های واهی و نادرست تدوین و در جهت تخریب و تحت تاثیر قرار دادن روابط ایران و اروپا اجرا شده است. این رفتار دولت آلبانی که هیچ توجیه و پایه و اساس منطقی ندارد، تماما بر بنیان اطلاعات ساختگی و غلط برخی سرویس‌های امنیتی بوده و اقدامی محکوم و غیرقابل قبول تلقی می‌شود. جای تاسف دارد که این بار سناریوسازان ضد ایرانی، کشور آلبانی را که همواره از روابط خوبی با ایران برخوردار بوده است قربانی نقشه‌های شوم خود قرار داده‌اند. وی تصریح کرد: ما این اقدام نابخردانه تحمیلی بر این کشور را در ادامه همان خط تخریب و اخلال در روابط خارجی ایران، بویژه با اروپا و نیز با هدف ایران‌آزاری و ایران‌هراسی می‌دانیم که توسط آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها همواره دنبال می‌شود که ذوق‌زدگی کودکانه و از سر ناشیگری و ورود عجولانه به اعلام موضع‌گیری و بیان شادمانی ابلهانه برخی مقامات آمریکایی بویژه وزیر خارجه آن کشور از این اقدام گواهی بر این تلاش‌های مذبوحانه افراد غیرحرفه‌ای و مزدبگیر گروه‌های تروریستی طی سالیان اخیر است. وی افزود: در ماه‌های اخیر شاهد آن بودیم با جدی‌تر شدن همکاری‌های ایران و اروپا برای بی‌اثر کردن تحریم‌های یکجانبه و غیرقانونی آمریکا، طراحی سناریو‌های تخریب روابط ایران و اروپا بیشتر شده است که البته با هوشیاری، درایت و کیاست طرفین قطعا ناکام خواهد ماند.
هلند؛ نقطه آغاز
اخراج 2 دیپلمات ایرانی از آلبانی در شرایطی اتفاق می‌افتد که طی ماه‌های گذشته موجی از برخورد با دیپلمات‌های ایران در کشورهای اروپایی آغاز شده است. سرآغاز این اقدام به اخراج 2 دیپلمات ایرانی از کشور هلند مربوط می‌شود. 2 دیپلماتی که بعدها مشخص شد از دیپلمات‌های حرفه‌ای وزارت امور خارجه در اروپا بوده‌اند. انفعال وزارت امور خارجه در قبال این اقدام غیرقانونی هلند در حقیقت به مثابه چراغ سبز به اروپایی‌ها برای تداوم این رفتار غیرقانونی بود. در شرایطی که هلند در پی افشای هویت «محمدرضا کلاهی» عامل بزرگ‌ترین اقدام تروریستی تاریخ انقلاب و رسوایی اعطای 30 سال پناهندگی به این تروریست، بشدت مورد فشار افکار عمومی قرار داشت، در پی عدم ورود موثر دستگاه دیپلماسی به این موضوع، این کشور در اقدامی عجیب دو دیپلمات کشورمان را اخراج کرد تا زمین بازی را به نفع خود تغییر دهد؛ اقدامی که تا این لحظه همچنان از سوی وزارت امور خارجه ایران بدون پاسخ مانده است. نه جهانگیری به عنوان سفیر ایران در هلند و نه محمدجواد ظریف به عنوان عالی‌ترین مقام دیپلماتیک ایران نسبت به این موضوع اقدام موثر و قاطعی نداشته‌اند. در حالی که هلند در قبال پناه دادن به کلاهی (تروریست منافقین و عامل بمب‌گذاری در حزب جمهوری) باید مورد شماتت و پیگیری حقوقی جمهوری اسلامی قرار می‌گرفت، وزارت امور خارجه تعلل کرد و اقدامی در راستای احقاق حقوق خانواده شهدای هفتم تیر و نیز در دفاع از امنیت مردم ایران انجام نداد. این تعلل و تسامح، موجب شد کشور بدهکار (هلند) طلبکار شود و 2 دیپلمات ایرانی را از کشورش اخراج کند. پس از تعلل و انفعال وزارت امور خارجه در قبال اخراج دیپلمات‌های ایرانی از هلند، دومینوی برخورد با دیپلمات‌های ایرانی تشدید شد. البته یک موضوع در داخل ایران و در میان اهالی رسانه همچنان پنهان مانده است. در حالی که جامعه رسانه‌ای کشور باید از دیپلمات‌های اخراج شده ایرانی از هلند دفاع و خط خبری انتقاد از این کشور اروپایی را دنبال می‌کرد، چه کسی و از کدام جایگاه، به برخی خبرنگاران رسانه‌های حامی دولت گفته بود دیپلمات‌های اخراجی از هلند، 2 نیروی امنیتی ایران در پوشش دیپلماتیک بودند و با این شایعه تلاش کرد فشار رسانه‌ای را از روی وزارت امور خارجه بردارد؟
ماجرای عجیب بازداشت 6 ماهه یک دیپلمات
در کلکسیون اقدامات ضد ایرانی اروپا، ماجرای بازداشت دیپلمات سفارت ایران در اتریش نیز در نوع خود بی‌سابقه است. 6 ماه از بازداشت غیرقانونی اسدالله اسدی، دیپلمات ایرانی در آلمان به اتهام واهی تلاش برای بمب‌گذاری در همایش منافقین در فرانسه می‌گذرد، با این حال هنوز کشورهای اروپایی درگیر این پرونده، سندی بر جرم و محکومیت او ارائه نکرده‌اند و وزارت امور خارجه ایران نیز نتوانسته آنچنان که باید و شاید از حقوق این دیپلمات ایرانی دفاع کند.
تیرماه گذشته دادستانی فدرال آلمان مدعی شد این دیپلمات ایرانی مستقر در وین، مشکوک به همکاری با زوجی است که قصد حمله به تجمع گروهک تروریستی منافقین در پاریس را داشته‌اند. «توماس اشنول» سخنگوی وزارت خارجه اتریش نیز همان زمان در یک کنفرانس خبری اعلام کرد: از ایران خواسته‌‌ایم مصونیت این دیپلمات را لغو کند. دستگاه قضایی بلژیک حکم به بازداشت این دیپلمات ایرانی داده و به همین دلیل ظرف ۴۸ ساعت موقعیت دیپلماتیک خود را از دست می‌دهد. بازداشت و همچنین تصمیم دولت اتریش برای سلب مصونیت دیپلماتیک از یک دیپلمات ایرانی، گذشته از آنکه اتفاقی نادر و استثنایی در دنیای دیپلماسی به حساب می‌آید، برخلاف حقوق دیپلماتیک نیز هست، چرا که طبق این حقوق، نمی‌توان یک دیپلمات را به هیچ عنوان توقیف یا بازداشت کرد. حتی بر اساس این حقوق، دیپلمات‌ها را نمی‌توان تحت تعقیب قانونی قرار داد. در پیمان وین یا کنوانسیون وین راجع به روابط دیپلماتیک به عنوان مهم‌ترین معاهده مربوط به حقوق دیپلماتیک آمده است: «مصونیت دیپلماتیک اساساً قابل نقض نیست».
مهرماه گذشته دادستانی آلمان اعلام کرد دیپلمات ایرانی را که در این کشور تحت بازداشت قرار داشته به بلژیک تحویل داده است. پیش از این اعلام شده بود دادگاهی در آلمان با استرداد اسدی به بلژیک موافقت کرده است. مخالفت چند کشور اروپایی با تقاضای ایران جهت آزادی اسدی در شرایطی انجام شده که این دیپلمات ایرانی در مدت بازداشت در آلمان از حق بدیهی ملاقات با دیگران در مدت بازداشت نیز محروم بود!
به اعتقاد برخی کارشناسان، ماجرای به هلاکت رسیدن کلاهی در هلند و اخراج 2 دیپلمات ایرانی از سفارت ایران در هلند، با ماجرای سناریوسازی علیه اسد‌الله اسدی، دیپلمات مظلوم ایرانی کاملا مرتبط بوده و در واقع رفتار غیرقانونی با اسدی، اقدامی است که در راستای اطمینان‌بخشی به منافقین برای حمایت‌های همه‌جانبه اروپا از این تروریست‌ها انجام می‌شود. این رفتار اروپا در حقیقت منطبق شدن با سیاست‌های دولت آمریکا درباره حمایت از منافقین به قصد خرابکاری در ایران است.
البته در گیرودار ماجرای دستگیری غیرقانونی اسدی، ماجرای اخراج یک دیپلمات ایرانی از فرانسه نیز فاش شد. یعنی غیر از اخراج 2 دیپلمات ایرانی از هلند و دستگیری اسدالله اسدی، یک دیپلمات ایرانی دیگر نیز از فرانسه اخراج شده بود.
دیپلمات‌های کدام کشور جاسوسند؟
نکته قابل توجه در سریال اتهام‌زنی اروپایی‌ها به ایران، اقدام علیه منافع ملی کشورهای اروپایی است. این ادعا در حالی است که نگاهی به سوابق برخی مقامات اروپایی که به عنوان دیپلمات در ایران حضور دارند، مساله را جالب توجه می‌کند. در حقیقت در ماه‌های گذشته که روند اخراج سفرا یا دیپلمات‌های ایران از کشورهای اروپایی شدت گرفت، مقامات این کشورها بدون اینکه دلیل و سند محکمی دال بر اتهامات یا جرائم این افراد ارائه دهند، موضوع عضویت این دیپلمات‌ها در سرویس‌های امنیتی ایران را پیش کشیدند. مثلا در ماجرای اسدی، دادستانی آلمان، او را متهم به فعالیت به عنوان «جاسوس خارجی» و «توطئه برای قتل» کرده بود. دادستانی آلمان او را به «عضویت در دستگاه اطلاعاتی ایران» و ماموریت زیر نظر گرفتن و برخورد با گروه‌های مخالف جمهوری اسلامی متهم کرده است. این ادعا از سوی دولت و وزارت خارجه فرانسه نیز مطرح شد اما کمی بعد رئیس‌جمهور فرانسه بی‌اساس بودن آن را رسما اعلام کرد.
این اتهام از سوی برخی کشورهای اروپایی نیز علیه دیپلمات‌های ایرانی تکرار شده است، با این حال مشاهده سوابق برخی دیپلمات‌های غربی در ایران نشان می‌دهد اتفاقا اروپا ماموران امنیتی باسابقه خود را تحت عناوین دیپلماتیک راهی ایران می‌کند. به عنوان مثال «میشائیل کلور برشتولد» سفیر آلمان در ایران از اعضای سازمان جاسوسی آلمان است.
برشتولد یکی از افسران بلندپایه سرویس اطلاعات و امنیت برون‌مرزی کشور آلمان یا همان BND است که 28 سال با پوشش دیپلماتیک برای این سرویس فعالیت کرده است. او در مقطعی معاون سازمان اطلاعات آلمان هم بوده است. عمده مسؤولیت‌های میشائیل برشتولد در وزارت خارجه آلمان نیز مسائل امنیتی بوده است و همین موضوع کارویژه این مهره اطلاعاتی- امنیتی برای آلمان‌ها را مشخص می‌کند اما نکته قابل تامل درباره برشتولد، روابط نزدیک او با موساد است. برشتولد از افسران ارشد اطلاعاتی آلمان است که حلقه‌های مشترک با سرویس جاسوسی رژیم صهیونیستی را رهبری کرده و چند سال نیز به عنوان دیپلمات در سفارت آلمان در تل‌آویو بوده است. برشتولد اما حالا در بالاترین سطح از ماموریت‌های دیپلماتیک خود قرار دارد. او اگر در تل‌آویو به عنوان یک دیپلمات فعال بوده، حالا در تهران به عنوان سفیر آلمان، دست‌های بازتری برای پیگیری اقدامات خود دارد.
غیر از سفیر آلمان، وابسته نظامی هلند در ایران نیز یک جاسوس نشان‌دار است و روابط بسیار نزدیکی با تل‌آویو دارد.
سکوت، سکوت و سکوت...
واکنش وزارت امور خارجه دولت روحانی در قابل برخوردهای توهین‌آمیز و بعضا غیرقانونی با دیپلمات‌های ایرانی سوال‌برانگیز شده است. در مقابل اخراج یا دستگیری دیپلمات‌های ایرانی از سوی کشورهای اروپایی، نمایندگان این کشورها تنها به وزارت امور خارجه ایران «دعوت» شدند و با آنها گفت‌وگو شده است. این همه واکنش وزارت امور خارجه ایران به رفتارهای توهین‌آمیز با دیپلمات‌های ایرانی یا بازداشت غیرقانونی آنها بوده است! با این رفتار و با پیگیری این الگو، وزارت امور خارجه خواسته یا ناخواسته، حساب شده و با برنامه یا از سر انفعال و ضعف، به یار دوازدهم سناریوسازی‌ها، تحقیرها و اقدامات ضد‌ایرانی اروپا تبدیل شده است. از سوی دیگر وزارت امور خارجه ایران اکنون باید به این سوال جواب دهد که رویه انفعال، سکوت و عدم پیگیری جدی رفتارهای توهین‌آمیز و بعضا غیرقانونی اروپا با دیپلمات‌های ایرانی، چه دستاورد و نتیجه‌ای داشته و آیا موجب پایان یافتن این دشمنی آشکار اروپا شده است؟ اکنون که مشخص شده رویه و موضع وزارت امور خارجه در قبال این موضوعات بی‌فایده و بی‌نتیجه بوده، آیا زمان آن نیست رفتار ایران در قبال اروپایی‌ها تغییر کند؟ یا همچنان باید همه منافع دیپلماتیک ایران در اروپا و سرنوشت دیپلمات‌های ایرانی پای بسته SPV قربانی شود؟
سوال اساسی و مهم دیگری که مطرح می‌شود این است: وقتی نوع مواجهه اروپا در قبال یک دیپلمات رسمی و حرفه‌ای ایرانی (career diplomat) تا این حد تحقیرآمیز است که بسادگی و بدون هیچ هزینه‌ای انجام می‌شود و دستگاه دیپلماسی ما نیز در قبال این اقدامات، اقدام متقابلی نمی‌کند، آن وقت تکلیف سایر دیپلمات‌های تحت پوشش و همچنین مردم عادی کشورمان چه خواهد بود؟ مردم حق دارند این سوال را از دستگاه دیپلماسی بپرسند که وقتی این نهاد توان حمایت از نیروهای ارشد خود در خارج از کشور را ندارد، آن وقت آنها با کدام امنیت امکان سفر و حضور در خارج از کشور بویژه کشورهای اروپایی را دارند؟
موضوعی که تنها به عنوان یک فرضیه قابل بحث نیست و در عمل نیز واقع شده است. برخورد توهین‌آمیز با مردم عادی کشورمان در گرجستان نمونه بارز این موضوع یعنی نبود امنیت خاطر برای سفرهای خارجی است. وزارت امور خارجه در همین موضوع گرجستان تا چه میزان توانسته نسبت به توهین‌های انجام شده به مردم کشورمان  و احقاق حقوق تضییع شده آنها ورود کند؟ دستگاه دیپلماسی جز توصیه به سفر نکردن(!) مردم ایران به کشورهایی که در آنجا هتک حیثیت شده‌اند، چه تجویز دیگری ارائه کرده است؟
دفن پرستیژ!
مسؤولان فعلی وزارت امور خارجه که به زعم خودشان ارتباط خوبی با کشورهای غربی دارند و تحصیل در کشورهای اروپایی همواره به عنوان یکی از مزیت‌های آنان مورد اشاره قرار گرفته، لازم است پاسخ دهند این حجم از انفعال در قبال اقدامات گسترده علیه منافع ملی و حیثیت جمهوری اسلامی تاکنون در کجای دنیا و توسط کدام دستگاه دیپلماسی مشاهده شده است؟ آیا مسؤولان وزارت امور خارجه به همان میزان که به حک نام و نام‌خانوادگی‌شان به سر آستین خود حساس هستند، توانسته‌اند پرستیژ جمهوری اسلامی ایران را در دنیا حفظ کنند؟ آیا کشورهای اروپایی جرات دارند فقط بخشی از اقداماتی که علیه دیپلمات‌های ایرانی کرده‌اند، علیه یک شهروند آمریکایی انجام دهند؟ روند صعودی افزایش اقدامات ضد ایرانی اروپا بخوبی نشان می‌دهد پرستیژ دیپلماتیک دولت ایران در دنیا بشدت افول کرده است. قابل تامل اینکه این موضوع یعنی همان تنزل پرستیژ تنها به نوع مواجهه دولت با اروپا محدود نمی‌شود؛ نگاهی به رفتارهای برخی کشورهای منطقه در قبال ایران بویژه عربستان سعودی حاکی از آن است که انفعال در دستگاه دیپلماسی و عدم توجه به بدیهی‌ترین مبانی علم روابط بین‌الملل یعنی «اقدام متقابل» در ساختار مدیریتی وزارت امور خارجه فراگیر شده است. رفتار وزارت امور خارجه در قبال عربستان از ماجرای حمله به سفارت ایران در لبنان توسط عناصر تروریستی وابسته به آل‌سعود تا جنایت منا و مسجدالحرام و شهادت نزدیک به 500 زائر ایرانی بخوبی گزاره انفعال را تایید می‌کند. ماجرای تعلل آقای ظریف و مرگ مشکوک ماجد الماجد عربستانی- عامل حمله به سفارت ایران در لبنان- و صحبت‌های ظریف در فرودگاه لبنان در همان زمان درباره رابطه خوب با عربستان همچنان نقل محافل سیاسی و رسانه‌ای است. بی‌توجهی به جنایت منا و مسجدالحرام که بارها مورد انتقاد خانواده این شهدا قرار گرفته است حتی مورد انتقاد حامیان دولت نیز قرار گرفته است. ماجرا البته فقط به همین دو موضوع ختم نمی‌شود و هنوز فشار ایجاد شده بر افکار عمومی در ماجرای هولناک تعرض 2 مامور سعودی به 2 نوجوان ایرانی در فرودگاه جده کاهش نیافته و جامعه همچنان تحت تاثیر این اتفاق ناگوار قرار دارد. افسران سعودی قرار بود به اشد مجازات برسند اما اخبار ضد و نقیضی درباره سرنوشت آنها مخابره می‌شود و برخی منابع از محدود کردن حکم اعدام به چند سال حبس خبر داده‌اند. کدام رفتار محمدجواد ظریف و دستگاه دیپلماسی دولت روحانی در قبال هر کدام از این اتفاقات را می‌توان یک رفتار درخور عزت ملی دانست؟ آیا واکنش‌های ظریف و وزارت تحت مدیریت او به هرکدام از اتفاقات ضد ایرانی از توطئه علیه دیپلمات‌ها و اماکن دیپلماتیک تا بدرفتاری با ایرانیان در دیگر کشورها که حالا به کشورهای کوچکی مثل گرجستان نیز رسیده، موجب افزایش اعتبار ایران و ایرانیان شده یا اینکه ارزش ایرانی را مخدوش کرده است؟
از چینی‌ها یاد بگیر
انفعال وزارت امور خارجه در قبال برخورد با ایرانیان و دیپلمات‌های ایرانی یک مورد بی‌سابقه در دنیاست. اصل واکنش متقابل یکی از اصول رسمی دیپلماتیک است. نمونه‌های اخیر این موضوع را می‌توان در کشورهای چین و کره شمالی مشاهده کرد. رفتار دولت چین در قبال بازداشت خانم «وانژو» از اعضای هیات‌رئیسه هوآوی و دختر بنیانگذار این شرکت به اتهام «نقض تحریم‌های آمریکا علیه ایران» را که به درخواست واشنگتن بازداشت شد، مقایسه کنید با رفتار دستگاه دیپلماسی ایران با اخراج سریالی دیپلمات‌های ایرانی از کشورهای اروپایی! چین غیر از احضار سفیر کانادا و تذکر شدید، یک دیپلمات کانادایی را نیز بر اساس اصل عمل متقابل دستگیر کرد. در واقع چین این اقدامات متقابل را در واکنش به دستگیری یک شهروند غیردیپلمات انجام داد.
البته بعید نیست دوستان دستگاه دیپلماسی درباره نوع مواجهه خود با اروپا نیز همان بهانه‌ای را که درباره FAFT مطرح کردند تکرار کنند، یعنی اینکه ما در حال جلوگیری از توطئه‌های بالاتری هستیم! در این زمینه دو نکته قابل تامل است؛ اول اینکه وزارت امور خارجه تاکنون چه استنادی برای وجود چنین توطئه‌هایی که درباره FAFT نیز مشابه آن را تکرار کرد ارائه داده است؟ این وزارتخانه باید یک نمونه مشابه از نوع مواجهه خود در قبال اقدام ضد ایرانی اروپایی‌ها را در سایر کشورها نیز ارائه دهد و سوال اساسی‌تر اینکه وزارت امور خارجه باید پاسخ دهد این میزان از انفعال و مدارا با اروپا که تا حد اخراج سفیر ایران نیز کشیده شده است، تاکنون چه آورده‌ای به لحاظ اقتصادی و حتی سیاسی برای کشور و مردم داشته است و به طور مصداقی مثلا چه راهگشایی در مسیر SPV ایجاد کرده است؟
 

اماکن دیپلماتیک هم دیگر حرمت ندارند!
انفعال محض دستگاه دیپلماسی در قبال اروپا مبتنی بر تحلیل یا اطلاعات منابع آگاه نیست. مصادیق اقدامات کشورهای اروپایی طی ماه‌های گذشته علیه ایران در تمام رسانه‌های دنیا منتشر شده است. جالب توجه اینکه در برخی موارد موضوع آنقدر آشکار است که وزارت امور خارجه رسما به آن اشاره و اعتراض هم کرده است اما آنچه در عمل مشاهده می‌شود عملا اروپایی‌ها را برای تداوم اقدامات ضد ایرانی خود با انگیزه‌تر کرده است؛ از اخراج غیرقانونی دیپلمات‌های ایرانی تا حمله به سفارتخانه‌های ایران در اروپا و آتش زدن پرچم جمهوری اسلامی و برخی دیگر از اقداماتی که بخش قابل توجهی از آنها در سایه انفعال پلیس کشورهای اروپایی و حتی بعضا همکاری دستگاه‌های امنیتی کشورهای مذکور رخ داده است.  نمونه آشکار این موضوع تعرض به سفارت ایران در فرانسه است. این موضوع تا حدی مشکوک بود که وزارت امور خارجه نیز فرضیه هماهنگی این اقدام با دولت کشور اروپایی فرانسه را تایید کرد. 23 شهریورماه بود که چند نفر از اعضای گروهک ضدانقلاب کومله به سفارت ایران در پاریس تعرض کردند. پلیس فرانسه با وجود اطلاع قبلی از احتمال این رویداد، برای جلوگیری از این تعرض در محل حاضر نشد. در این حادثه  حدود ۱۵ نفر از عناصر این گروهک تروریستی با اهانت به پرچم مقدس جمهوری اسلامی، اقدام به پرتاب سنگ و اشیای مختلف از جمله لوازم کامپیوتر، کپسول آتش‌نشانی و... کردند و شیشه‌های ساختمان سفارت را شکستند. پلیس فرانسه از صبح روز حادثه، از تحرکات این افراد خبر داشت و جالب اینکه به مسؤولان سفارت نیز اطلاع داده بود اما درست زمانی که عناصر گروهک تروریستی کومله در مقابل سفارت حاضر می‌شوند، ماموران پلیس اطراف سفارت را ترک می‌کنند و پس از پایان نمایش متعرضان به سفارت ایران، ماموران پلیس بار دیگر به محل خدمت‌شان بازمی‌گردند!  یک روز بعد یعنی 24 شهریور، بهرام قاسمی درباره تعرض به سفارت ایران در پاریس  اظهار داشت: متاسفانه به‌رغم انتظار طبیعی که از پلیس فرانسه وجود داشت، آنان هنگام حضور این مهاجمان که از وابستگان یک گروهک تروریستی بودند، بموقع در محل حاضر نبودند. سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: موضوع تهاجم این گروه و عدم حضور بهنگام پلیس فرانسه، تحت بررسی و پیگیری است. قاسمی خاطرنشان کرد: «پس از پیگیری‌های متعدد و حضور نیروهای ذی‌ربط، تعدادی از مهاجمان توسط پلیس دستگیر شدند که خواستار محاکمه و مجازات آنها و اعلام نتیجه از سوی مقامات ذی‌صلاح هستیم». سوال اساسی این است که با وجود گذشت 3 ماه از تعرض به سفارت ایران که به اذعان رسمی وزارت امور خارجه در سایه انفعال و همراهی پلیس این کشور اروپایی رخ داده است، دستگاه دیپلماسی چه اقدام عملی و متقابلی در واکنش به این اقدام ضد ایرانی انجام داده است. قابل توجه اینکه سخنگوی وزارت امور خارجه در واکنش اعلام می‌کند دولت ایران خواهان محاکمه عاملان حمله به سفارت ایران است و موضوع عدم حضور بهنگام پلیس را بررسی می‌کند. خب! با گذشت 3 ماه کدام پیگیری لازم انجام و کدام نتیجه به افکار عمومی اطلاع داده شده است؟ آیا حتی جلسه نمایشی محاکمه عاملان حمله به سفارت ایران برگزار شد؟ فارغ از اینکه حکم آن چه چیزی باشد. خب! در چنین شرایطی که عملا دیپلماسی دولت قفل شده و هیچ کارایی موثری برای صیانت از حقوق رسمی کشور و همچنین حراست از حقوق مردم ندارد، آیا طبیعی نیست که دولت‌های اروپایی و برخی کشورهای منطقه اقدامات ضد ایرانی خود را به صورت تصاعدی گسترش دهند؟

صادق خرازی می‌گوید زندگی مردم نسبت به قبل سخت‌تر شده است و کارنامه دولت روحانی در این دوره قابل دفاع نیست. به اعتقاد دبیرکل حزب ندای ایرانیان، کشور در دوره آقای روحانی در رکود کامل قرار گرفته است. وی در عین حال می‌گوید این شرایط رکود بر اساس استراتژی خاص اقتصاد کشور بوده است. صادق خرازی، دبیرکل حزب ندای ایرانیان طی گفت‌وگویی اظهار داشت:‌ این واقعیت را باید پذیرفت که مردم گرفتارند و زندگی شهروندان در مقایسه با قبل سخت‌تر شده است. مردم دولتی می‌خواهند که مشکلات آنها را درک کند. وی با اشاره به اعتراضات دی‌ماه 96 افزود: واقعیت آن است که برخی از شعارهای آن سال حق مردم و بیان‌کننده دغدغه‌ها و مشکلات روزمره آنها بود. بحران‌های ناشی از توسعه‌نیافتگی، اشتغال، تعطیلی کارخانه‌ها، بی‌توجهی دولتمردان به خواست مردم و بی‌توجهی به افرادی که مسؤولیت‌های  ملی داشتند را باید علت وقایع دی‌ماه سال گذشته دانست. دبیرکل حزب ندای ایرانیان خاطرنشان کرد:‌ مردم انتظار دارند دولت فعلی که در قدرت قرار گرفته برای آنها کار کند، کارنامه دولت در این دوره قابل دفاع نیست. مردم ایجاد اشتغال را از دولت طلب می‌کنند. خرازی گفت: در دوران آقای روحانی بر اساس استراتژی خاص اقتصاد، کشورمان در رکود کامل قرار گرفته است، تحریم و رکود شرایط اسفباری را در کشورمان به وجود آورده است و تولیدکنندگان و کارآفرینان دیگر توان فعالیت ندارند، مگر عمر مفید یک فرد چند سال است که 13 سال آن با مشکلات و آسیب‌های اجتماعی طی شود. وی تاکید کرد:‌ مردم حق فریاد زدن دارند و حق دارند از دو جریان اصولگرا و اصلاح‌طلب عبور کنند، چون کسی برای آنها کاری نکرده است. دبیرکل حزب ندای ایرانیان در پاسخ به این پرسش که چه میزان آقای روحانی را در به وجود آوردن شرایط موجود دخیل می‌دانید، گفت: باید روی صندلی آقای روحانی نشست تا از منظر دیگری مسائل را مورد ارزیابی قرار داد. نمی‌توان همه را با یک چوب راند و مسبب تمام مشکلات کشور را روحانی و اطرافیان او دانست چون چنین برداشتی ظلم است. خرازی می‌گوید: اصلاحات یک پروسه است، حل مشکلات مردم یک پروسه است، آقای روحانی هم بخشی از این پروسه است.
 

رئیس سازمان امداد و نجات با اشاره به وقوع برف و کولاک در 11 استان کشور، گفت: ‌به بیش از یکهزار نفر به دلیل این حادثه امدادرسانی شد. مرتضی سلیمی، رئیس سازمان امداد و نجات در ارتباط با وقوع برف وکولاک در کشور به فارس گفت:11 استان همدان، لرستان، گیلان، کرمانشاه، کردستان، قزوین، خوزستان، چهارمحال و بختیاری، ‌اردبیل، آذربایجان شرقی و غربی، در شبانه‌روز گذشته درگیر برف و کولاک شده‌اند. وی افزود: امدادرسانی در 25 محور کوهستانی در حال انجام است و تعداد زیادی مسافر اسکان اضطراری یافتند. رئیس سازمان امداد و نجات با اشاره به رهاسازی 168 خودروی گرفتار در برف گفت: یکهزار و 76 نفر نیز به دلیل وقوع برف و کولاک در این 11 استان امدادرسانی شده‌اند.

گروه اجتماعی: رئیس پلیس پایتخت از بازداشت ۲۰۷ نفر از اراذل و اوباش در پنجمین مرحله برخورد با این افراد خبر داد.
به گزارش تسنیم، سردار حسین رحیمی در حاشیه پنجمین مرحله طرح سراسری دستگیری اراذل و اوباش و مزاحمان محلات در تهران با اعلام خبر بازداشت 207 نفر از اراذل و اوباش و قاچاقچیان سلاح در این مرحله از طرح، اظهار داشت: از این متهمان 36 قبضه سلاح جنگی و شکاری کشف و در مجموع 2 باند وارد‌کننده سلاح منهدم شد. رئیس پلیس پایتخت با اشاره به پلمب 13 واحد صنفی متخلف در این مرحله از طرح، از تذکر به حدود 40 واحد صنفی دیگر که به محل تجمع اراذل و اوباش تبدیل شده‌اند، خبر داد و گفت: این واحد‌ها  نیز در آستانه پلمب قرار دارند. در این مرحله 98 بوستان و 72 باشگاه بدنسازی که برخی از آنها محل تردد و حضور اراذل و اوباش بودند، پاکسازی شدند و 181 قهوه‌خانه نیز مورد نیز بازرسی قرار گرفت. رحیمی با اشاره به بازداشت اراذل و اوباشی که برای خانواده‌ها ایجاد مزاحمت می‌کردند، گفت: 8 گروه از افراد بازداشت شده یا در محلات تخریب ایجاد می‌کردند یا در واحدهای صنفی مزاحمت و تخریب ایجاد می‌کردند که بازداشت شدند. وی با اشاره به اقدام پلیس برای برقراری انضباط اجتماعی در محلات پایتخت، خاطرنشان کرد: باید برخوردها برای خیلی از این افراد که تکرار جرم دارند، جدی‌تر شود اما هزینه جرم برای مجرمان خیلی پایین است. وی افزود: جمع‌آوری معتادان نیز طی یک کار نو از یکی، دو هفته آینده آغاز می‌شود.

محمد صدقی:  اختلال خودایمنی یکی از پیچیده‌ترین اختلالاتی است که ممکن است در بدن یک فرد رخ دهد. در اختلال خودایمنی (Autoimmune disease) برخی سلول‌های درون بدن به عنوان «سلول‌های بیگانه» مورد شناسایی قرار گرفته و متعاقبا از سوی دستگاه ایمنی مورد حمله قرار می‌گیرند. می‌توان از اختلال خودایمنی، تحت عنوان «حمله به خود» نیز نام برد. فعل و انفعالاتی که متعاقب این حادثه در بدن ایجاد می‌شود، می‌تواند  ماحصل  تولید نامتناسب پادتن‌هایی باشد که علیه پروتئین‌های سلول‌های بدن به‌وجود می‌آیند. حمله اشتباه سیستم دفاعی بدن به سلول‌ها، عواقب و تبعات سختی برای بدن به همراه دارد. در موارد پیشرفته و سخت، این مساله می‌تواند به مرگ بیمار بینجامد.
سال 1957 میلادی، زمانی که «توافقنامه رم» بین 6 کشور اروپایی شکل گرفت، شالوده «اروپای واحد» بنا نهاده شد. سرانجام سال 1993، توافق ماستریخت چارچوب قانونی فعلی اتحادیه اروپایی را بنا نهاد. عضویت 28 کشور در اتحادیه اروپایی و تعریف واحد پول مشترک یورو (که هم‌اکنون 19 کشور عضو این منطقه اقتصادی  هستند) و پیوند آتلانتیکی حاکم میان اکثر اعضای اروپای واحد، آن هم از طریق عضویت در ناتو، جای شک و شبهه‌ای را در میان سران اروپایی درباره کارآمدی این ساختار باقی نگذاشته بود؛ از سیاستمدارانی مانند ژاک شیراک در فرانسه  گرفته تا افرادی مانند گرهارد شرودر در آلمان، در گذشته‌ای نه‌چندان دور، نمادهای پایبندی به «اتحاد درون اروپایی» محسوب می‌شدند. حتی افرادی مانند تونی بلر، نخست‌وزیر جنگ‌طلب و اسبق انگلیس که با دولت جرج واکر بوش در جنگ عراق همراه شده و به شرکای اروپایی خود پشت کردند، همچنان مدعی پایبندی به
بنیان‌های اروپای واحد بودند! کار به جایی رسیده بود که «سیلویو برلوسکنی» در ایتالیا و «خوزه ماریانا ازنار» در اسپانیا نیز در بوق و کرنای دفاع از موجودیت اروپای واحد می‌دمیدند و حتی رفتارهای فردگرایانه خود را در چارچوب و قالب  «منفعت‌زایی برای  اروپای واحد» توجیه می‌کردند.
هم‌اکنون، در حالی که اروپا وارد سال 2019 میلادی می‌شود، شاهد شکل‌گیری اختلالات تازه‌ای در کالبد اروپای واحد هستیم:
- انگلیس در حال خروج از اروپا (وفق همه‌پرسی بریگزیت) است.
- احزاب و گروه‌های وابسته به جریان‌های ملی‌گرا و راست افراطی وارد چرخه قدرت در اروپا شده‌اند.
- وقوع همزمان بحران‌های امنیتی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی اتحادیه اروپایی را آزار می‌دهد.
- اعتراضات فرانسه اروپای واحد را به لحاظ امنیتی و اجتماعی  دفرمه کرده است.
- تروئیکای اروپا نه‌تنها دیگر قدرت مدیریت بحران‌های جاری در اروپا را ندارد، بلکه قدرت درک اولیه و صورت‌بندی بحران‌های جاری در غرب را نیز از دست داده است.
همه این موارد نشان می‌دهد اروپای واحد به نوعی اختلال «خودایمنی» دچار شده است. فرانسه که روزی به‌مثابه دستگاه ایمنی اتحادیه اروپایی عمل می‌کرد، هم‌اکنون در حال حمله به تک‌تک
بنیان‌ها یا همان سلول‌هایی است که موجودیت اتحادیه اروپایی و منطقه یورو را تشکیل داده است. آدرس‌ها و پالس‌هایی که از سوی این سلول‌ها مخابره می‌شود نیز به اندازه‌ای گمراه‌کننده است که افرادی مانند مکرون قدرت هضم آن را ندارند! سال 2007 میلادی، زمانی که بحران اقتصادی اروپا از کشور یونان کلید خورد و با سرعتی زیاد، کل منطقه یورو را دربر گرفت، بسیاری از تحلیلگران بر این باور بودند که امکان سرایت بحران از «سطح هرم» به «رأس هرم» بسیار اندک خواهد بود. آنها معتقد بودند ماهیت بحران اقتصادی اروپا به گونه‌ای است که بازیگران اصلی قدرت در اروپا را صرفا درگیر ـ و نه مبتلا ـ خواهد کرد. امروز پس از 11 سال شاهد ابطال این نظریه هستیم!
امروز بحران جدید اروپا از دومین اقتصاد منطقه یورو یعنی فرانسه آغاز شده است! به راستی تکلیف بحرانی که از «رأس هرم» آغاز شود و بخواهد به بدنه (بخوانید بدنه آسیب‌پذیر) سرایت کند چیست؟! باید اذعان کرد این بار اروپای واحد صرفا با «بحران» مواجه نیست، بلکه با اختلالی دست و پنجه نرم می‌کند که خروجی و ماحصل آن می‌تواند مرگ اتحادیه اروپایی و متعاقبا منطقه یورو باشد. 
مصدر بحران‌های جاری در اروپا، نه‌تنها خارج از بدنه و کالبد این مجموعه نیست، بلکه در داخل خود این مجموعه مستتر است: از اتخاذ سیاست‌های ریاضتی طولانی‌مدت در حوزه اقتصاد تا اتخاذ سیاست‌های امنیتی بازدارنده و مخرب (بر مبنای دخالت در غرب آسیا)، جملگی در تبلور آنچه امروز در غرب می‌گذرد نقش داشته است. بر همین پایه، ابتلای اتحادیه اروپایی به «اختلال خودایمنی» امری غیرقابل پیش‌بینی نبوده است. اروپا در حال هضم و انهدام ناخواسته  بنیان‌هایی است که زمانی خود آنها را به عنوان «ارزش» به شهروندان ارائه کرده بود. بی‌دلیل نیست «بازگشت به ملی‌گرایی» که زمانی به‌مثابه عدول از ارزش‌های جمعی اروپا محسوب می‌شد، امروز به عنوان یک «راه‌حل» برای مواجهه با انواع بحران‌های جاری در اروپا مورد توجه بخشی از شهروندان قرار گرفته است. یکی از رموز موفقیت احزاب افراطی و ملی‌گرا در یارگیری سیاسی و اجتماعی در سراسر اتحادیه اروپایی، حمله به بنیان‌ها و ارزش‌هایی است که در زمانی نه‌چندان دور به «خط قرمز شهروندان اروپایی» تبدیل شده بود. راهیابی احزاب افراطی به پارلمان‌ها و حتی دولت‌های اروپایی نیز محصول همین روند است. بدون شک استمرار آنچه امروز در اروپا می‌گذرد، منتج به نابودی بنیان‌های اروپای واحد خواهد شد! آن زمان، دیگر فرصتی برای امثال مرکل و مکرون برای بازتعریف خودخواسته بنیان‌های اروپایی بر مبنای «ادغام در جامعه اروپایی» باقی نخواهد ماند. 

گروه یادآور: در روزهایی که رضا پهلوی، با برنامه‌‌ریزی تلویزیون‌‌های مرتبط با انگلستان و رژیم سعودی، در رسانه‌ها ظهور و بروز بیشتری پیدا کرده، برخی در شبکه‌‌های اجتماعی با یادآوری ثروت افسانه‌ای که پدرش از ایران خارج کرده، به موضع‌‌‌گیری اخیر او در رابطه با بلوکه کردن اموال جمهوری اسلامی به نفع مخالفان واکنش نشان داده‌‌‌اند. میزان دارایی پهلوی هنگام خروج از ایران- که در رسانه‌ها از آن حرف به میان می‌آید- باورنکردنی است. ثروتی که در دوران پهلوی اول، در مقطع سقوط رضاخان و در فرارهای چندباره محمدرضا (که شاید به همین خاطر همین فرار‌ها از عنوان «شاه چمدانی» برای او استفاده می‌شد) و فرار آخر او از ایران خارج شد، بیش از ده‌ها میلیارد دلار تخمین زده شده است. تنها در موعد سقوط رضاخان و فرار او از ایران، به استناد بایگانی وزارت خارجه آمریکا نزدیک به 200 میلیون دلار از ایران خارج شد. در کتاب «از قاجار به پهلوی» نوشته محمدقلی مجد، که به فارسی هم ترجمه شده است، منطبق بر اسناد وزارت خارجه آمریکا، آمده است: «رضا شاه هنگام کناره‌‌‌گیری از سلطنت یکی از ثروتمندترین مردم جهان بود. بر اساس بایگانی وزارت خارجه ایالات متحده، وی نزدیک به 50 میلیون دلار در بانک تهران،  18 میلیون دلار در بانک‌‌های نیویورک و حداقل 100 میلیون دلار در بانک‌‌های لندن ذخیره کرده بود. وی همچنین مقادیر نامشخصی در بانک‌‌های سوییس سرمایه‌‌گذاری کرده بود. وی به بهانه خرید تسلیحات، عواید حاصل از فروش نفت ایران را به حساب شخصی خود در این بانک‌ها واریز می‌کرد که این وجوه بخش اعظم مبالغی را که ذکر کردیم شامل می‌شود».
این سرمایه جدا از موارد متعدد تصاحب زمین توسط رضاخان است. رضاخان در سال‌های سلطنت نزدیک به 7 هزار دهکده و مناطق وسیعی از اراضی ایران را به املاک شخصی خود اضافه کرد. جواهرات سلطنتی نیز به این لیست اضافه می‌شود. در مقاله‌ای پیرامون جواهرات سلطنتی آمده است: مهم‌ترین رویدادی که در دوره پهلوی اول، جواهرات سلطنتی را خبرساز کرد، وقایع مربوط به سقوط رضا شاه و شایعاتی بود که درباره جواهرات سلطنتی رواج پیدا کرد؛ خبرهایی که همانند زمان خروج احمدشاه از ایران در کشور در افواه جاری بود و افکار عمومی را تحت تأثیر قرار داده بود. این اخبار به سرعت به صحن علنی مجلس نیز کشیده شد. نخستین واکنش رسمی نمایندگان به این اخبار، سؤالی بود که توسط شکرالله صفوی (مدیر روزنامه کوشش) به رئیس مجلس داده شد و مقرر شد دولت در عرض 10 روز به آن پاسخ دهد. موضوع به وزارت دارایی ارجاع شد و قرار شد نخست‌وزیر به همراه وزیر دارایی در صحن علنی به مجلس پاسخ دهند. واکنش رضا شاه به این حق قانونی نمایندگان مناسب نبود. گلشاییان، وزیر دارایی، خاطره برخورد رضا شاه را نسبت به سؤال نماینده مجلس درباره جواهرات اینگونه می‌نویسد: «شاه گفت: به مجلس چه مربوط؛ این... فضولی کرده، نباید اعتنا کرد».
نویسنده مقاله «معمای جواهرات سلطنتی پس از سقوط پهلوی اول» در آغاز یادداشت خود می‌نویسد: «مجموعه جواهرات ملی ایران که در دوره تاریخی مورد بررسی، تحت عنوان جواهرات سلطنتی از آن یاد می‌شود، یکی از گرانبهاترین مجموعه‌های تاریخی جواهرات است که در طول چندین قرن، جمع‌آوری شده است. بویژه از دوره صفویه اطلاعات روشن‌تری از مجموعه جواهرات سلطنتی وجود دارد. بعد از فراز و نشیب‌های بسیار با به‌وجود آمدن سلسله قاجار، بویژه در دوره فتحعلی‌شاه، مجموعه شکل تازه‌ای یافت. همراه با تحولات تاریخی ایران، این مجموعه نیز تحت تأثیر قرار گرفت و با به وقوع پیوستن انقلاب مشروطه، همان گونه که بر اساس قانون اساسی مشروطه، سلطنت از جانب ملت به شاه تفویض می‌شد، جواهرات سلطنتی هم به صورت دارایی‌های مقام سلطنت (نه شخص سلطنت) و ملت در آمد».
در هنگام خروج محمدرضا و فرح پهلوی از ایران، بخش اعظمی از همین جواهرات سلطنتی توسط چمدان‌های متعدد در کنار مبالغ هنگفتی ارز از کشور خارج شد: «رئیس کل تشریفات دربار آغاز عملیات خروج شاه و همراهان را 24 دی‌ماه 57 اعلام کرد. او دستور داد برچسب‌های شناسایی چمدان‌ها، بسته‌ها و صندوق‌های شاه که منقش به آرم دربار و سلطنتی بود به درون کاخ نیاوران آورده شود تا تشریفات لازم و آخرین شناسایی درباره آنها صورت بگیرد. برچسب‌های اختصاصی دربار اینک آماده شده بود تا به چمدان‌ها و صندوق‌ها الصاق شود. دستور پر کردن و بستن چمدان‌ها و صندوق‌ها در روز 23 دی‌ماه 1357 با تایید شاه و به دستور فرح صادر شد. فرح دستور داد 384 عدد چمدان و صندوق بسته شود. یک تیم از افراد مورد تایید فرح جمع‌آوری و بسته‌بندی همه‌گونه عتیقه، جواهرات و الماس‌های گرانبها، ساعت‌های تمام‌طلا و تاج و نیم‌تاج‌های تمام زمرد را بر عهده داشتند. این گنجینه از جواهرات و عتیقه‌جات در مکان‌های امن کاخ نیاوران نگهداری می‌شد. فرح بر همه‌ بسته‌بندی‌ها نظارت کامل داشت. بسته‌بندی و جمع‌آوری دلار‌های آمریکایی که از ماه‌ها قبل نقدا جمع شده بود توسط بخش مالی دربار انجام شد. تاج شاهنشاهی با 3380 قطعه الماس و 50 قطعه زمرد، 368 حبه مروارید و با وزن 2 کیلو و 80 گرم و از نظر قیمت غیرقابل تخمین و تاج ملکه با 1646 قطعه الماس و تعداد معتنابهی از جواهرات دیگر و طلا به ارزش ده‌ها میلیون دلار به عنوان بخش اندکی از جواهرات ربوده شده سلطنتی هستند. بسته‌بندی این گنجینه‌ها سرعتی خاص می‌طلبید که باید درون چمدان‌ها و صندوق‌ها جای داده می‌شد. در جریان این بسته‌بندی‌ها بسیاری از جواهرات توسط اعضای تیم بسته‌بندی دزدیده شد و هرگز ردپایی از آنها به‌دست نیامد...».
این موارد در خاطرات خودنوشت اهالی دربار یا گفت‌وگوهای متعدد وابستگان رژیم سابق که تبدیل به کتاب شده‌‌‌‌، مورد تاکید قرار گرفته است. با این همه، چندسال پیش فرح پهلوی، در گفت‌وگویی با تلویزیون من و تو (که همین اواخر چالش شفافیت منابع مالی‌‌‌‌اش از سوی مخاطبان شبکه‌‌های اجتماعی مورد سوال قرار گرفته بود)، اعلام کرد: اموال شاه هنگام فرار از ایران تنها 62 میلیون دلار بوده است!
این ادعا در حالی است که در همان سال‌ها، روزنامه فایننشال‌تایمز در گزارشی به مناسبت قیام‌های موجود در کشورهای عربی علیه دیکتاتورها، میزان دارایی‌های خارج شده از سوی دیکتاتورهای فراری از کشورهای مختلف را بررسی و اعلام کرد محمدرضا پهلوی، شاه مخلوع ایران 35 میلیارد دلار دارایی از ایران خارج کرده است. نگاهی به برخی فعالیت‌های افراد نزدیک به شاه مخلوع بعد از سرنگونی رژیم طاغوت نشان می‌دهد ارقام‌ بیش از این است. به نظر می‌رسد این رقم متعلق به خروج مستقیم دارایی به شکل ارز از کشور باشد و املاک و سهام خاندان پهلوی در خارج از کشور در آن محاسبه نشده است. اسناد و مدارک موجود در ایران نشان می‌دهد بخشی از املاک محمدرضا پهلوی در ایران شامل 220 هکتار زمین قبل از خروج او از کشور در سال 57 به فروش رفته و به صورت ارز از کشور خارج شده بود. با این حال بر اساس آمارهایی که روزنامه‌ها و نشریات آمریکایی منتشر کردند ثروت شاه شبکه پیچیده‌ای از شرکت‌ها، بنیادها، حساب‌های بانکی، زمینی در کوستادل‌سول اسپانیا، ویلایی در سنت‌موریس سوییس که بعدها سیلویو برلوسکونی آن را خرید و املاکی در نقاط مختلف دنیا بود.
بخش مهمی از ثروت ملی ایرانیان، توسط ارز و به وسیله نزدیکان شاه از ایران خارج شد. تنها مقامات دولتی 13 میلیارد دلار ارز طی 2 ماه خارج کردند و شاه و اطرافیانش با بردن 384 چمدان بزرگ از طلا و جواهرات سلطنتی و ثروت‌های دیگری که قبل از این به صورت ارز از کشور خارج شده بود، ‌مسلما مبلغی بیش از این به تاراج برده‌اند. در فهرست بانک مرکزی نام 178 نفر از مقامات دولتی گنجانده شده بود. درباره دارایی‌های ملی که شاه و خانواده‌اش از سال‌ها قبل از انقلاب بویژه در ‌ماه‌های آخر رژیم از ایران خارج کرده‌اند، اردشیر زاهدی از محرمان دربار پهلوی، چنین نوشته است: «دادستان تهران در زمان شریف امامی فهرست دقیقی از افرادی که پول‌هایی را به شکل ارز خارج کرده بودند، استخراج کرد. در میان این فهرست شخص اعلی‌حضرت به خروج 31 میلیارد دلار از کشور متهم شده بود». اردشیر زاهدی (داماد محمدرضا پهلوی) تنها مقام رسمی رژیم بود که در زمان بیماری محمدرضا شاه در دوره آوارگی با او بود و برای اقامت پهلوی دوم در آمریکا خیلی تلاش کرد. بر اساس اسناد و مدارک موجود، در بحبوحه انقلاب و در حالی که بسیاری از ادارات در اعتصاب به سر می‏بردند، کارکنان بانک مرکزی، پانزدهم آذرماه 57، صورت کسانی را که طی 2 ماه شهریور و مهر 1357 ارز از مملکت خارج کرده بودند منتشر کردند. در این لیست بیان شده بود که کدامیک از مقامات دولتی و حکومتی حدود 13 میلیارد دلار از ثروت‌های خود را به صورت ارز از کشور خارج کرده بودند. جمع مبلغ حواله شده بالغ بر 13 میلیارد دلار اعلام شد. این افراد چون وضعیت انقلاب و امکان سقوط نظام شاهنشاهی را دیدند اقدام به خارج کردن اموال خود از کشور کردند. بر اساس جمع‌بندی برخی گزارش‌ها درباره همه دزدی‌ها و اموال به سرقت رفته توسط این خاندان می‌توان این رقم را تا 100 میلیارد دلار هم برآورد کرد. قرار بود طبق خواسته شاه، ثروتش به نسبت زیر تقسیم شود: 20 درصد به فرح دیبا، ۲0 درصد به پسر بزرگش رضا، 15 درصد به فرحناز، 15 درصد به لیلا، 20 درصد به علیرضا پسر دیگر شاه، 8 درصد به شهناز و 2 درصد به نوه‌اش مهناز زاهدی. ارزش ثروت تقسیم شده شاه از ۱۲۰ میلیون دلار طبق گفته بعضی وابستگان به خانواده پهلوی تا 100 میلیارد دلار طبق برآوردهای نیمه‌رسمی متغیر است. عباس میلانی که به این خاندان نزدیک است، رقمی نزدیک به یک‌ میلیارد دلار را نزدیک‌تر به واقعیت می‌داند.  اموالی که خاندان پهلوی چه پهلوی‌های پدر و پسر و چه خواهران و برادران و فامیل از بیت‌المال ملت غارت کردند و مستغلات و دارایی‌های آنها فهرستی بسیار طولانی است. شاه در سال 1337 شمسی «بنیاد پهلوی» را تاسیس کرد (ساختمان بنیاد پهلوی در آونو پنجم در خیابان پنجاه‌ودوم نیویورک قرار دارد که ارزش دفتری آن در سال ۱۳۵۴، ۵/۱۴ میلیون دلار بوده است) و بخشی از مایملک خود اعم از میهمانخانه‌ها، سهام کارخانه‌ها، شرکت‌ها و بانک‌ها را در اختیار این بنیاد قرار داد. این بنیاد جایگزین «سازمان املاک و مستغلات پهلوی» شد و در مهر 1340، شاه برای سرپوش گذاشتن بر اموال نامشروع خود فرمان وقف دارایی بنیاد پهلوی به امور خیریه را صادر کرد، در صورتی که اکثر اعضای هیات امنای آن خود شاه و دربار بودند. علاوه بر اینها، مبالغ هنگفتی از درآمد نفت به صورت اعتبارات بانکی در اختیار بنیاد پهلوی قرار می‌گرفت. در این حالت خاندان پهلوی نه‌تنها اموال قبلی خود (اموال باقیمانده از رضاخان) را از دست نداد، بلکه درآمد‌های نفتی و... هم به آن اضافه شد. اگرچه اهداف این بنیاد به ظاهر خیرخواهانه و در جهت توسعه آموزش و پرورش، اعطای بورس تحصیلی و از این قبیل مطرح می‌شد اما خانواده پهلوی علاوه بر چپاول هدایا و وام‌های بین‌المللی که برای این بنیاد گرفته می‌شد، با داشتن 207 مؤسسه اقتصادی از قبیل شرکت‌های ساختمانی، معدنی، کشاورزی، بیمه، بانک و هتل‌ها و کازینوها (قمارخانه‌ها) و کاباره‌ها و مراکز فساد، عملا مخل سلامت سیستم اقتصادی کشور شدند. بانک‌ها، شرکت‌های‌ سرمایه‌گذاری‌، بیمه‌ها، هتل‌ها و تعدادی از مجموعه‌های توریستی- تفریحی، کارخانجات و شرکت‌های تولیدی در اقصی ‌نقاط کشور و خارج از مرزهای ایران از جمله این دارایی‌ها بود. با وقوع انقلاب، بخش مهمی از این اموال و مستغلات از دست افراد مربوط به پهلوی و دربار خارج شد اما تکلیف اموال و املاک خارج از ایران به علت حجم زیاد آن چنان مبهم است که کمتر کسی امکان پژوهش درباره آنها را دارد. البته می‌توان حدس زد این دارایی‌ها در 40 سال گذشته در چه راه‌هایی و توسط چه کسانی خرج شده و هنوز خرج می‌شود اما حجم زیاد این دارایی‌ها که محصول بیش از یک قرن حکومت پهلوی، فروش نفت و تولیدات ملی دیگر به اضافه جواهرات و دارایی‌‌های ملی و سلطنتی است، باعث شده برآورد آن سخت و ناممکن شود. تنها در یک مورد می‌توان اشاره به سهام شاه در پروژه‌های بین‌المللی کرد؛ این بخش از درآمدها آنقدر زیاد بود که برخی منابع خبر از دقیقه‌ای 6 هزار دلار و سالانه بالغ بر 3 میلیارد دلار سود خالص از محل سرمایه‌گذاری‌های شاه در نقاط مختلف دنیا می‌دادند.
با این همه سرمایه ملی که توسط محمدرضا پهلوی از ایران خارج شده، اظهارات این روزهای رضا پهلوی (که در شبکه‌‌های اجتماعی به رضاپالانی- صفتی که به رضاخان نیز داده می‌شد- معروف شده است) در رابطه با مسدود کردن اموال ایران به نفع مخالفان جمهوری اسلامی، روی ضدمردمی سلطنت و استبداد را نمایان می‌کند.

مهدی محمدی: یکم- برخلاف عموم تحلیل‌هایی که در 24 ساعت گذشته منتشر شده، تصمیم آمریکا به خروج نیروهایش از سوریه دارای منطق راهبردی قابل درکی است. آمریکا پس از گذشت حدود 7 سال، همچنان قادر به تدوین یک راهبرد منسجم در سوریه نبود و اساسا نمی‌توانست به این پرسش پاسخ بدهد که در سوریه چه می‌کند. در آغاز، آمریکا راهبرد خود را کنار گذاشتن بشار اسد اعلام کرد و پس از حدود 3 سال اعتراف کرد در این کار شکست خورده است. درست است که آمریکا هرگز به حمایت از تروریست‌ها پایان نداد ولی این یک حقیقت غیرقابل انکار است که از مقطعی به بعد آمریکا هم به این نتیجه رسید که اسد تنها کسی است که می‌تواند حداقلی از ثبات را در سوریه ایجاد کند. در این مدت، آمریکا انبوهی از گروه‌های تروریستی را در سوریه ایجاد کرد که حتی نمی‌دانست از کدام یک از آنها، تا چه حد و برای انجام کدام ماموریت باید حمایت کند. به همین دلیل، گروه‌هایی که فی‌المثل از سوی سیا حمایت می‌شدند همزمان از جانب پنتاگون در معرض حمله بودند! روی زمین هم آمریکا هرگز متحدی نیافت که بتواند به آن تکیه کند. از یک سو از طیفی از نیروهای کرد حمایت کرد تا شاید بتواند یک نیروی رزمی قابل اتکا روی زمین برای خود ایجاد کند و از سوی دیگر، در همان جغرافیا، همزمان از سنی‌هایی حمایت می‌کرد که قرار بود از موصل تا دیرالزور کشور مستقل سنی ایجاد کنند و کریدور زمینی عراق به سوریه را ببندند. این تناقض‌های عملیاتی هرگز پایان نیافت. آمریکا در انزوای دیپلماتیک سوریه هم شکست خورد. همه کشورهایی که زمانی به تحریک و تشویق آمریکا، با هدف براندازی اسد وارد خاک سوریه شدند اکنون آشکارا و نهان روابط خود را با دمشق از سر گرفته‌اند و حتی در اندیشه‌اند سوریه را مجددا به جلسه اتحادیه عرب دعوت کنند اما آمریکا به دلیل نوعی فلج راهبردی که گرفتار آن است، همچنان به تکرار جمله احمقانه «اسد باید برود» مشغول است؛ جمله‌ای که خود نیز به آن کمترین اعتقادی ندارد. روسیه و ایران عملا موفق شده‌اند یک فرآیند سیاسی خارج از اراده آمریکا در باب سوریه کلید بزنند که نتیجه آن حذف کامل آمریکا از رایزنی‌های سیاسی درباره آینده دمشق بوده است. این فرآیند در حال پیشرفت است و آمریکا نه می‌تواند بر آن اثر بگذارد و نه می‌تواند آن را مختل کند. از همه مهم‌تر، آمریکا در هدف اصلی خود یعنی جلوگیری از الحاق کامل و عملیاتی سوریه پساداعش، به محور مقاومت و بیرون راندن ایران و حزب‌الله از سوریه و ایجاد اطمینان خاطر برای اسرائیل مبنی بر اینکه سوریه یک جبهه جدید ضداسرائیلی نخواهد بود هم سخت ناکام مانده است. آمریکا احتمالا فهمیده بی‌معناست که اسد در سوریه بماند و مقاومت از سوریه برود، و در نتیجه تسلیم واقعیتی شده که حداقل از 4 سال پیش به این طرف، بدیهی می‌نمود.  
دوم- ما هنوز نمی‌دانیم در عمل چه روی خواهد داد. آمریکایی‌ها در 8 مقر در سوریه مستقر هستند که هنوز هیچ اطلاعات موثقی از خروج واقعی آنها از این مقرها در دست نیست. حتی اگر همه این مقرها تخلیه شود، نمی‌توان گفت پایان حضور نظامیان آمریکایی در سوریه به معنای پایان عملیات آمریکا در این کشور هم خواهد بود. اگر خروج آمریکا از سوریه به معنای کاهش حمایت از نیروهای کردی در مقابل ترکیه باشد، این یعنی آمریکا اراده کرده گروه‌های تروریستی سنی مورد حمایت ترکیه از جمله داعش و جبهه النصره را دوباره احیا کند. این با دیگر اطلاعاتی که نشان می‌دهد آمریکا درصدد احیای داعش در سوریه است تطبیق دارد. در عین حال، کردها هنوز به میزانی توانمند نیستند که بتوانند بدون حضور و کمک مستقیم آمریکا بر مناطق شرق فرات سیطره پیدا کنند. بنابراین ممکن است آمریکا تصمیم گرفته باشد نیروهای کرد را تنها بگذارد و مجددا به گروه‌های تروریستی تکیه کند یا اینکه به راهبرد متناقض حمایت همزمان از دو طرف متخاصم ادامه بدهد که در این صورت هم معلوم نیست فایده این راهبرد برای واشنگتن چیست. صهیونیست‌ها هم دچار سردرگمی جدی خواهند شد.
اسرائیل در یک سال گذشته دچار این توهم بوده که می‌تواند ایران و حزب‌الله را به یک هدف نظامی در سوریه تبدیل کند و در این کار از حمایت آمریکا هم برخوردار باشد. اکنون با خروج آمریکا از سوریه، اسرائیل در محاصره رها شده و مجبور خواهد بود با واقعیت ظهور یک محور جدید مقاومت در سوریه که دارای کریدور زمینی به لبنان و فلسطین و توان موشکی برای هدف قرار دادن سراسر خاک سرزمین‌های اشغالی است کنار بیاید. اگرچه صهیونیست‌ها می‌دانند حتی اگر آمریکا در سوریه می‌ماند و حتی اگر بر حضور خود می‌افزود هم توانی برای تغییر این معادله نداشت.
سوم- شکی نیست ترامپ به این مساله آنگونه نمی‌نگرد که استراتژیست‌های سیاسی و نظامی داخل و خارج آمریکا به آن نگاه می‌کنند. از دید ترامپ هیچ مساله‌ای به اندازه منازعه سیاست داخلی که با دموکرات‌ها درگیر آن است و حفظ نظر مثبت آن دسته از رای‌دهندگان آمریکایی که هنوز هوادار او هستند- اگرچه تعداد آنها به طور فزاینده‌ای رو به کاهش است- اهمیت ندارد. از این منظر، تصمیم ترامپ کاملا منطقی است. او می‌گوید نمی‌خواهد برای کسانی بجنگد که خود نمی‌خواهند برای خود بجنگند. این جمله یعنی ترامپ  هر چه بیشتر اعراب سنی را تحت فشار قرار خواهد داد تا پروژه ناتوی عربی را پیش ببرند و نیرویی ایجاد کنند که به جای آمریکا در محیط‌های عملیاتی خاورمیانه رویاروی ایران و مقاومت بایستد. اگرچه همین هم بیشتر یک ژست است تا واقعیت میدانی، چرا که خود او قبلا گفته سعودی بدون آمریکا یک هفته هم دوام نمی‌آورد و بهتر از او لیندسی گراهام است که خبر داده بدون آمریکا سعودی‌ها باید فارسی حرف بزنند. ترامپ می‌داند دموکرات‌ها او را رها نخواهند کرد، می‌داند روز به روز در واشنگتن در حال تنهاتر شدن است، می‌داند نتیجه انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره در واقع هشداری است مبنی بر اینکه کاملا محتمل است او انتخابات ریاست‌جمهوری 2020 را ببازد. بنابراین، ترامپ سوریه را رها کرده شاید بتواند در واشنگتن پیروز شود و این برای رای‌دهندگان آمریکایی که دورنمای یک رکود اقتصادی جدید در میانه 2019 را می‌بینند، شاید کمی تسکین‌دهنده باشد.
چهارم- ضعف‌های آمریکا بر ترامپ غلبه کرده است. ترامپ می‌داند آمریکا دیگر آن ابرقدرتی نیست که بخواهد بار همه جهان را به دوش بکشد. مقاومت بر خاورمیانه سیطره پیدا کرده و چین هم در حال بلعیدن فضاهای جهانی است. خیانت به متحدان یا تنها گذاشتن آنها در محاصره و فرار شبانه از میدان نبرد، از آمریکا هیچ بعید نیست بویژه در زمانی که ماندن و جنگیدن به تمامی فایده خود را از دست داده باشد. این وضعیت به سوریه محدود نخواهد ماند. آمریکا مجبور است افغانستان و یمن را هم ترک کند و از منظر سیاست داخلی که نگاه کنیم این بهترین تصمیم برای ترامپ است. ترامپ در واقع در حال گفتن این سخن است که شاید آمریکا جنگ‌ها را در خاورمیانه باخته اما او قصد ندارد منازعه سیاست داخلی را به دموکرات‌ها ببازد. حداقل این است که او در حال نشان دادن دورنمای آشوب داخلی به دموکرات‌هایی است که آشکارا برای برکناری او دسیسه می‌کنند. در چند ماه گذشته کسانی در ایران گفته‌اند ایران باید برنامه منطقه‌ای خود را محدود کند و به استراتژی خارپشت روی بیاورد. هدف آمریکا از فشارهای 9 ماه گذشته هم همین بود که چنین صداهایی در ایران بلند شود. اکنون جالب خواهد بود که بدانیم صاحبان آن دیدگاه‌ها درباره در پیش گرفته شدن استراتژی خارپشت از سوی آمریکا چه دیدگاهی دارند؟! ایران بازی ژئوپلیتیک را در منطقه برده است. ترامپ اتفاقا عاقل است که زودتر از دیگران تصمیم گرفته به مقاومت بی‌حاصل در مقابل این واقعیت پایان بدهد. دیگران هم تسلیم خواهند شد.

دانش‌پورشفیعی: بررسی عملکرد 9 ماهه بورس اوراق بهادار تهران از 6/1/1397 تا 28/9/1397 نشان می‌دهد شاخص کل بورس که در نخستین روز کاری سال 1397 با عدد 7/96489 آغاز به کار کرد آخرین روز کاری فصل پاییز را با عدد 2/156083 به پایان رساند. این شاخص تا 21خرداد 97 نوسان آرامی داشت به طوری که در این تاریخ و پس از گذشت حدود 3 ماه به عدد 7/96378 کاهش پیدا کرد اما این کاهش 2 روز بیشتر دوام نیاورد و از 23 خرداد 97 سیر صعودی شاخص با عدد 2/99146 آغاز شد. این سیر افزایشی تا 4/4/97 ادامه پیدا کرد و به عدد 5/115174 رسید اما بار دیگر وارد سیر کاهشی شد و این سیر تا 5/5/97 به عدد 1/108800  سقوط کرد اما درست یک روز بعد سیر افزایشی شاخص با عدد 9/111877آغاز شد. این سیر افزایشی تا 8 مهرماه 1397 ادامه پیدا کرد و شاخص کل خود را در این زمان به قله 2/195480 رساند که در عمر بورس و البته در 6 ماه نخست 1397 بی‌سابقه بود.
این فراز ناگهانی در حالی شکل گرفت که نرخ‌های بی‌ضابطه در بازار ارز و طلا، آرامش را از این بازار و شهروندان گرفته بود. در این زمان قیمت هر دلار به 17310 تومان و هر قطعه سکه بهار آزادی به 5135000 تومان و هر گرم طلای 18 عیار به491000 تومان رسیده بود. 8 مهرماه 97 را می‌توان اوج شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در این سال دانست، چرا که پس از آن سیر کاهش تدریجی شاخص آغاز و 2 روز پس از آن تا 4/188259 واحد در 10 مهرماه افت کرد. اگرچه شاخص کل در 29 مهرماه خود را به قله 189438 واحد رساند اما از آن تاریخ تا 28 آذرماه با افت بالغ بر 4200 واحدی به عدد 2/156083 رسید.
با وجود این فراز و فرود و افزایش و کاهش، اختلاف بیش از 4 هزار واحدی 3 ماهه بیانگر رشد قابل توجه شاخص بورس است. شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در 9 ماهه 97 توانست کار خود را با عدد 7/96489 در 6 فروردین آغاز کند و در پایان آذر روی عدد 2/156083 قرار گیرد. اختلاف این فراز و فرود نشان‌دهنده رشد 59594 واحدی شاخص در پایان سومین فصل سال است که برای سهامداران خبر فرحبخشی است. ارزیابی 9 ماهه نشان می‌دهد شاخص‌ها با افزایش نرخ ارز، صعود کرده و همراه با کاهش آن، سقوط‌های ناگهانی داشته‌اند.
تیرماه خوش‌اقبال
بورس تهران در 4 تیرماه در حالی با افزایش 3‌هزار و 113 واحدی به قله 115 هزار و 174 واحدی  رسید و شاهد تقویت دوباره قیمت سهام بویژه در گروه فلزات اساسی و هلدینگ‌های پتروشیمی در کنار معدنی‌ها و تک‌سهم‌های گروه پالایشی بود که افزایش نوسان بازار ارز و سکه و بگیر و ببندها در بازار غیررسمی توانست جریان نقدینگی را با قدرت بیشتری به سوی این بازار گسیل کند. در این میان تداوم جریان نقدینگی به سمت بازار سهام و تلاش برای افزایش سهام شناوری در کنار سرعت بخشیدن به برنامه افزایش سرمایه شرکت‌ها، بازار سهام را به عنوان گزینه برتر سرمایه‌گذاری قرار داد و سیر افزایشی شاخص را در تابستان حفظ کرد. در تیرماه معامله‌گران بازار سهام شاهد اقبال دوباره خریداران سهام و افزایش گرایش نقدینگی به سمت بورس تهران همزمان با پیشرو شدن گروه فلزات اساسی و هلدینگ‌های پتروشیمی بودند. نمودار بالا نشان می‌دهد اگرچه رشد شاخص‌ها در بازار سرمایه از هفته نخست تیرماه آغاز شد اما سیر کندی داشت اما پس از گذشت یک ماه از 6مردادماه این سیر صعودی شد. این سیر افزایشی ناشی از افزایش قیمت ارز و به‌ دنبال آن افزایش بهای محصولاتی ازجمله پتروشیمی و برخی صنایع بود؛ صادرات این کالاها با ارز گران‌تر و افزایش قیمت فروش‌های داخلی این نوع محصولات، اقبال سهامداران را برای سهام شرکت‌های پتروشیمی در بازار سرمایه افزایش داد و سبب شد این‌ سهام‌ها از فروش قابل توجهی برخوردار شود. این فروش باعث شد متناسب با رشد نرخ ارز شاخص‌ها نیز رشد کند اما از ابتدای آبان‌ماه و با آغاز سیر کاهشی نرخ ارز که نرخ دلار را در هفته گذشته به زیر 10 هزار تومان رساند، فعالان بازار سرمایه را بر‌ آن داشت با حساسیت خاصی اقدام به خرید سهام کنند و البته خیلی‌ها به جای خرید به دنبال فروش رفتند تا جایی که خروج سهامداران از این بازار عدد شاخص را به 156 هزار واحد رساند.
قله 200 هزار واحدی و کاهش2000 واحدی
شاخص کل بورس تهران در 8 مهر امسال در چند قدمی قله 200 هزار واحدی قرار گرفت.  شاخص کل در این روز با افزایش 7697 واحدی به رقم 195 هزار و 104 واحد رسید که معاملات سهام در نماد معاملاتی شرکت‌های معدنی و صنعتی گل‌گهر با 656 واحد، صنایع پتروشیمی خلیج‌فارس با 643 واحد و فولاد مبارکه اصفهان با 552 واحد افزایش بیشترین تأثیر مثبت را بر برآورد شاخص کل بورس داشتند. در این روز بازار سهام معاملات پرحجمی را در اغلب نمادهای معاملاتی گروه‌های پیشروی بازار همچون بانک‌ها، گروه فلزات اساسی، پالایشی‌ها، شرکت‌های سرمایه‌گذاری و هلدینگی‌های پتروشیمی، معدنی‌ها و گروه تجهیزاتی شاهد بود اما در 28 آذر معامله‌گران بورس شاهد کاهش 1958 واحدی شاخص کل و سقوط آن به رقم 159 هزار و 749 واحد بودند. بازار سهام در این روز کم‌حجم‌ترین معاملات خود را تجربه کرد و خبرهایی مبنی بر افزایش 70 تا 130 درصدی قیمت خودرو داخلی و اعلام آن باعث شد به‌رغم فشار فروش در سایپا اغلب حقیقی‌های خریدار این سهم با هزینه‌های مالی روبه‌رو باشند.
بررسی جدول ارزیابی 7 ماهه شاخص‌ها و نماگرهای بورس تهران نیز بیانگر آن است که شاخص کل در این مدت نسبت به 7 ماهه نخست 96 بالغ بر 117 درصد رشد داشته است. ارزش معاملات سهام نیز با رشد 189 درصدی در 7 ماهه ابتدایی 97 روبه‌رو شده و تعداد سهام معامله شده و ارزش بازار سهام نیز در این مدت به ترتیب 145 و 107 درصد رشد داشته است. علاوه بر این، شاخص صنعت، شاخص 50 شرکت برتر بورس، شاخص بازار اول و شاخص بازار دوم توانستند در این ماه رکورد خوبی را به ثبت برسانند و هر یک به ترتیب 127، 140، 133 و 91 درصد رشد کنند.

گروه سیاسی: دومین همایش کمیته سلامت جبهه مردمی نیروهای انقلاب روز پنجشنبه 30 آذر در مجتمع الغدیر تهران برگزار شد؛ همایشی که شاید بتوان آن را نقطه آغاز و شروع رسمی جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی برای ورود جدی به مسائل کشور تلقی کرد.
به گزارش «وطن امروز»، حضور غلامعلی حدادعادل در این نشست جبهه مردمی و اظهاراتش درباره شرایط کشور، وضعیت دولت و همین‌طور تکالیف نیروهای انقلابی نسبت به شرایط کشور و وضعیت دولت و همین‌طور اشارات او درباره بایسته‌های انتخابات مجلس یازدهم در سال 98، نشان می‌دهد جریان اصولگرایی آماده ورود جدی به مسائل کشور است؛ ورودی که بر اساس اظهارات حدادعادل، قرار است در قالب همان سازوکار جبهه مردمی نیروهای انقلاب انجام گیرد. البته به گفته حدادعادل اگرچه وحدت شرط اصلی برای ورود اصولگرایان به مسائل کشور و انتخابات آتی مجلس است اما این وحدت شرط کافی نیست و باید قبل از آن، با حضور مستمر نیروهای انقلاب و تبیین انقلابی اوضاع کشور، گفتمان انقلابی در جامعه تقویت شود. حدادعادل البته در اظهاراتش بدون آنکه نامی از جریان اصلاح‌طلبی بیاورد، نقدهای مهمی به آن وارد کرد و گفت این جریان در حمایت‌های خود از دولت روحانی صادق نیست. به گفته حدادعادل، جریان اصلاح‌طلبی با پیروزی روحانی در انتخابات تا بخشداری‌ها را نیز تصاحب کرد اما حالا که دولت در سراشیبی قرار گرفته، خود منتقد دولت شده است.
در ادامه این گزارش، بخشی از اظهارات سخنرانان همایش جبهه مردمی نیروهای انقلاب شامل حدادعادل، الهیان، مرندی و عبدالملکی را می‌خوانیم.
چه باید کرد
غلامعلی حدادعادل پس از مدت‌ها، سکوت خود در قبال مسائل سیاسی و عملکرد دولت روحانی را عصر پنجشنبه در دومین همایش کمیته سلامت جبهه مردمی نیروهای انقلاب شکست. حدادعادل  گفت: امروز انقلاب 40 ساله شده است و این جای تبریک دارد به تمام کسانی که انقلاب را به پیروزی رسانده و از آن پاسداری کردند. امروز باید بر امام(ره) درود بفرستیم که کشور را از دست استکبار نجات دادند و باید درود فرستاد بر رهبری که راه امام را ادامه دادند و با بینش آن را به پیش بردند. وی افزود: انقلاب از ابتدا با استکبار درگیر بوده و هست که دفاع‌مقدس فقط یکی از آنهاست. امروز انقلاب اسلامی به یک واقعیت انکارناپذیر در جهان تبدیل شده است. امروز به آمریکا نگاه کنید که سربازانش را بدون هیچ نتیجه‌ای از سوریه خارج می‌کند. قبل از انقلاب، دوگانه جهان آمریکا و شوروی بود ولی امروز آمریکا و ایران است. حال اگر ایران عددی نیست چرا همیشه از ایران می‌ترسند؟
به گزارش فارس، حدادعادل ادامه داد: امروز در شبکه‌ای خارجی تحلیلگری می‌گفت اگر نیروهای‌مان را از سوریه خارج کنیم، رسماً سوریه را تقدیم ایران کرده‌ایم. امروز به یمن و لبنان بنگرید؛ بعد از قتل رفیق حریری و... یک خط مستقیم طی می‌شود برای از بین بردن حزب‌الله در لبنان، ولی می‌بینید که حزب‌الله به یک واقعیت غیرقابل انکار و همراه صددرصد با ایران در لبنان تبدیل شده است. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه سرّ این قدرت، صداقت و منطق جمهوری اسلامی است، تاکید کرد: اساس منطق جمهوری اسلامی بر صداقت در روابط خارجی و اهل معامله نبودن است.
وی ادامه داد: تاریخ حوادث جهان و منطقه را که بنگرید، همه در حال معامله هستند. انقلاب اسلامی از لحاظ  نظری، خط بطلانی است بر سکولاریسم و از لحاظ عملی، عصیانی علیه سلطه است. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: جمع‌بندی دشمنان این بود که اگر تحریم‌ها را تشدید کنند ملت ایران از پا درمی‌آید. حدادعادل راهبرد نظام سلطه در ارتباط با ایران را تحریم اقتصادی دانست و تصریح کرد: معلوم بود با برجام هم نمی‌خواهند تحریم‌ها را لغو کنند. از روز اول هم نتیجه برجام را پیش‌بینی می‌کردم. بنده منتقد دولت هستم و این موضوع مشخصی است اما با اینکه تندی‌های برخی‌ها را ندارم، از روز اول گفتم من دلواپس هستم، هر چقدر هم می‌خواهید فحش بدهید؛ چون من باور نمی‌کنم آمریکایی‌ها به عهدشان در برجام پایبند باشند و آنها کاری نمی‌کنند که باعث قوت ما شود. وی راهبرد مکمل تحریم را راهبرد  آزاد کردن فضای مجازی عنوان کرد و ادامه داد: این اقدام یعنی آنچه به سود ملت است باید تحریم باشد اما آنچه به ضرر کشور است باید آزاد شود؛ مانند دو تیغه قیچی. تحریم، پیوست فرهنگی - تبلیغاتی نیاز دارد که از طریق فضای مجازی دنبال شد. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هدف از تحریم‌ها را ایجاد شورش و ناامنی دانست و گفت: هدف آنها از فضای مجازی، رخنه در ایمان و باور مردم و جوانان است، همچنین  ایجاد بدبینی در مردم نسبت به نظام و نیروهای انقلاب نسبت به یکدیگر. همین تلگرام را اگر ملاحظه کنید، می‌بینید مطالبی در آن از آن طرف می‌آید که همین هدف را دنبال می‌کند.
حدادعادل با بیان اینکه ما منتقد دولت هستیم، اظهار داشت: باید دانست مساله  آمریکا، این دولت و آن دولت نیست؛ چه دولتی روی کار باشد که به آنها اخم کند، چه دولتی باشد که به آنها لبخند بزند، آمریکایی‌ها از هیچ‌کدام از این دولت‌ها خوش‌شان نمی‌آید. وی تصریح کرد: آمریکا به دنبال الگوی دولت سعودی است‌ که هیچ مخالفتی با سیاست‌هایش نداشته باشد تا آمریکا آقای دنیا شود. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه گفت: در عین حال که دولت را نقد می‌کنیم باید بدانیم دشمن اصلی کیست. باید در نقدمان از دولت، مقصودمان روشن باشد؛ یعنی کاری نکنیم که به هدف دشمن اصلی کمک کرده باشیم. حدادعادل مشکل اصلی اقتصاد کشور را ناشی از بی‌‌تدبیری دانست و با بیان اینکه خود دولتی‌ها هم به این موضوع اذعان دارند، اظهار داشت: یک بار دلار را ۴۲۰۰ تعیین می‌کنند، بعد می‌گویند اشتباه بوده است. احتمالاً امروز هم سیاست‌هایی را دنبال می‌کنند که بعداً خواهند گفت اشتباه بوده است. وی با بیان اینکه هدف‌مان در نقد دولت این نیست که آنها را کنار بزنیم و خودمان پست‌ بگیریم، گفت: جریانی در کشور وجود دارد که از این دولت پشتیبانی کرد و وقتی دولت رای آورد، همه نیروهای‌شان را از عناصر فتنه تا دیگران، سر کار گذاشتند و از بخشدار‌ی‌ها گرفته تا جاهای دیگر را در دست گرفتند اما حالا که به عملکرد نگاه می‌کنند، منتقد دولت شده‌اند. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام خاطرنشان کرد: آنها پیروزی در انتخابات را دوگانه دلواپسان- دل‌آرامان طراحی کردند ولی امروز همان‌ها تبدیل به منتقد شده‌اند.
حدادعادل با بیان اینکه موضع ما با این جریان فرق می‌کند‌، تصریح کرد: درد و دغدغه ما انقلاب و استقلال کشور است نه قدرت، بنابراین ما بسیاری از گلایه‌ها را در سینه پنهان می‌کنیم. نقدی هم اگر می‌کنیم برای کمک به اداره کشور است. جایی هم که نیاز باشد و بتوانیم، به دولت کمک می‌کنیم و صورت‌حساب هم نمی‌فرستیم که سهم ما چه شد. وی با اشاره به جبهه مردمی نیروهای انقلاب، عنوان کرد: ما همان جمع‌بندی گذشته را داریم و به آن معتقدتر هم شده‌ایم. یعنی جای یک حرکت تشکیلاتی جدید در کنار تشکل‌های موجود که بتواند جمع کثیری از نیروهای معتقد سراسر کشور را جمع کند خالی است. عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه جبهه مردمی می‌تواند به چنین هدفی نایل آید، گفت: مدعی عصمت نیستیم و نمی‌گوییم هرچه انجام داده‌ایم درست بوده؛ ایرادهایی هم وجود داشته اما هر تصمیمی گرفته شده در چارچوب اساسنامه بوده است.
حدادعادل با اشاره به در پیش بودن انتخابات مجلس در سال ۹۸، تصریح کرد: برای ما وحدت شرط اصلی است اما شرط لازم نه شرط کافی. شرط کافی، حضور است و اینکه اندیشه انقلاب را تبیین کنیم‌. وی ادامه داد: راهبردهای کلان  را رهبر انقلاب تعیین می‌کنند و وظیفه نیروهای پیرو انقلاب این است که این اندیشه‌ها را تبیین کنند. یکی از وظایف هم انتخابات است که به‌موقع باید درباره آن تصمیم گرفت اما همه وظیفه ما انتخابات نیست‌.

عبدالملکی:  در عرصه اقتصاد انقلاب نکرده‌ایم
حجت‌الله عبدالملکی، کارشناس مسائل اقتصادی و عضو شورای مرکزی جبهه مردمی نیروهای انقلاب در همایش کمیته سلامت جبهه مردمی، اظهار داشت: همه مشکلات ما ناشی از تحریم‌هاست ولی با دو دسته از تحریم‌ها مواجهیم. وی با بیان اینکه حداکثر وزنی که می‌توان به تحریم‌های خارجی در بدترین حالت آن داد 20درصد است، گفت: اگر تحریم‌های داخلی رفع شود آمریکا با 20درصد تحریم‌های خارجی می‌ماند که قدرت اثرگذاری بر ایران را ندارد. وی با اشاره به اینکه ما در سال 97 درگیر تحریم داخلی هستیم، ادامه داد: اصل مشکل ما تورم بسیار سنگینی است که اتفاق افتاد و شروع داستان از زمستان96 بود که نرخ دلار شروع به افزایش کرد و باعث افزایش قیمت سایر اجناس شد و این به بازار تمام کالاها و خدمات القا و همه چیز گران شد. عبدالملکی تصریح کرد: هم اقتصاددانان و هم مدیران اقتصادی بر اساس علم اقتصاد آمریکایی عمل می‌کنند و هنوز دلار یک ارز مقدس در کشور شناخته می‌شود و به همین دلیل اقتصاد ایران دلاریزه باقی ماند. وی افزود: در عرصه اقتصاد انقلاب نکرده‌ایم و دستاوردهایی هم که داریم پارادایم اقتصادی‌اش آمریکایی است؛ اگر اقتصاد مقاومتی پیاده می‌کردیم الان از قدرت‌های اقتصادی دنیا بودیم.
 

الهیان: طرح تحول سلامت به اهدافش رسید؟
زهره الهیان، قائم‌مقام کمیته سلامت جبهه مردمی نیروهای انقلاب هم در دومین همایش این کمیته اظهار داشت: رشد علم در کشور ما 11 برابر متوسط جهان است و از نظر تولید علم، کشور ما در بین ملل اسلامی اول است. وی افزود: نقد لازمه پیشرفت است و امروز ما با مقوله مهمی مثل طرح تحول نظام سلامت مواجه هستیم که رهبر معظم انقلاب نیز بسیار بر این موضوع تاکید داشتند. حال ما باید بررسی کنیم که آیا امروز این طرح به اهداف خود رسیده است؟ الهیان در ادامه با اشاره به اهداف تشکیل جبهه مردمی نیروهای انقلاب، خاطرنشان کرد: هدف از تشکیل این جبهه و در عین حال تشکیل کمیته سلامت این است که توجه نخبگان را جلب کند. ما امروز در تمام حوزه‌ها کمیته تشکیل داده‌ایم تا توجهی شود به تمام اقشار مردم و با نقد منصفانه وضعیت موجود کشور، برای بهتر شدن شرایط مردم راهکارهایی ارائه دهیم. وی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب، تصریح کرد: ایشان در اوج شرایط جنگ اقتصادی، الگوی پایه اسلامی - ایرانی پیشرفت را ابلاغ کردند و خواستند این الگو با نظر نخبگان تکمیل شود و به دست مردم برسد.
 

تعجب آمریکا از موفقیت ایران در واکسیناسیون
دکتر سیدعلیرضا مرندی، عضو شورای مرکزی جمنا و رئیس فرهنگستان علوم پزشکی در دومین همایش کمیته سلامت جبهه مردمی موفقیت‌آمیز بودن سیاست‌های پوشش واکسیناسیون را مورد اشاره قرار داد و با بیان اینکه توانستیم بیش از ۹۰ درصد جمعیت کشور را پوششش دهیم، خاطرنشان کرد: وقتی در آمریکا بودم، آمریکایی‌ها نزد من آمدند و گفتند ما فقط توانسته‌ایم ۴۶ درصد واکسیناسیون را پوشش دهیم، شما چطور توانسته‌اید به بیش از 90 درصد برسید، روش آن را به ما هم نشان دهید. وزیر اسبق بهداشت گفت: زمانی که معاون و حتی وزیر بودم، همه کسانی را که مشکل ناباروری داشتند باید به خارج از کشور می‌فرستادیم. وی افزود: سالانه 100 میلیون دلار برای شیرخشک هزینه می‌کردیم و با کار کردن روی شیر مادر، توانستیم این مبلغ را به 11میلیون دلار برسانیم. مرندی با تاکید بر اینکه در جمهوری اسلامی هر غیرممکنی ممکن شد، افزود: من همیشه می‌گویم در دورانی که من مسؤولیت داشته‌ام هر کاری که انجام نشده و هر کوتاهی‌ای که رخ داده، ناشی از کوتاهی من بوده است؛ برخلاف اینکه برخی‌ها کمبود بودجه را بهانه می‌کنند.

فرمانده نیروی زمینی سپاه اظهار داشت: رزمایش پیامبر اعظم ١٢ از سلسله رزمایش‌های نیروی زمینی سپاه دی‌ماه جاری در منطقه خلیج‌فارس برگزار می‌شود. به گزارش سپاه نیوز، نشست خبری رزمایش پیامبر اعظم(ص) ۱۲ نیروی زمینی سپاه، دیروز (جمعه ۳۰ آذر) با حضور سردار سرتیپ پاسدار محمد پاکپور، فرمانده نیروی زمینی سپاه و جمعی از اصحاب رسانه و خبرنگاران در قشم  برگزار شد. سردار پاکپور در این نشست از برگزاری مرحله نهایی رزمایش پیامبر اعظم(ص) ۱۲ نیروی زمینی سپاه از صبح امروز (شنبه اول دی‌ماه) با شعار «نمایش اقتدار و امنیت پایدار در سایه وحدت ملی و ظرفیت‌سازی‌های نوین دفاعی»، در منطقه عمومی خلیج‌فارس خبر داد و گفت: این رزمایش از سلسله رزمایش‌های ابلاغی و سالانه نیروی زمینی سپاه است که با حضور یگان‌های برگزیده نیرو اعم از واکنش سریع، نیروی مخصوص و تکاوری، پهپادهای رزمی و شناسایی، بالگردهای هجومی، ترابری و بارریز، جنگال، مکانیزه، واحدهای مهندسی و تخریب، سیستم‌های کنترل و فرماندهی و ناو تیپ ذوالفقار منطقه یکم نیروی دریایی سپاه برگزار می‌شود.

احسان سالمی: شاید در روزهایی که فضای موسیقی ایرانی پر شده از ترانه‌های سطحی و گاهی متناقض که همراه با یک موسیقی تند و پرحجم خوانده می‌شود، حرف زدن از چهره‌های ماندگار تاریخ موسیقی ایرانی کمی سخت باشد ولی به نظر می‌رسد در روزهایی که دغدغه اغلب رسانه‌ها «رونمایی از حامد همایون جدید» و «تیپ جدید ماکان‌بند در کنسرت» است، یادآوری حضور چهره‌هایی همچون محمد نوری در فضای موسیقی کشور یک امر حیاتی و لازم باشد؛ چهره‌های ماندگاری که موسیقی را نه ابزار خودنمایی و تخدیر روح، بلکه به عنوان ابزاری برای خلق نغمه‌هایی ملی و ترانه‌هایی به‌یادماندنی دیدند و بدون شک در این میان محمد نوری یکی از بهترین مصادیق این چهره‌هاست.
راز ماندگاری چهره صاحب سبک موسیقی
محمد نوری متولد اول دی‌ماه سال 1308 در تهران است. نوری که در سنین نوجوانی موسیقی را نزد اساتید هنرستان عالی موسیقی، فراگرفته بود؛ در شرایطی پا در مسیر حرفه‌ای خوانندگی گذاشت که سعی کرد با تأسی از فضای موسیقی کشور در آن دوره، با خواندن اشعار نوین روی نغمه‌های روز مغرب‌زمین و برخی قطعات کلاسیک آوازی، کار خوانندگی را آغاز کند. مسیری که در ادامه و در طول 5 دهه فعالیت نوری، دستخوش تغییراتی مثبت و رو به جلو شد تا او در نهایت تبدیل به چهره‌ای صاحب سبک در موسیقی ایرانی شود. حاصل این 5 دهه فعالیت او اجرای بیش از 300 قطعه آوازی بود؛ آوازهایی که هر کدام به شکلی در روح و جان مردم ایران‌زمین ماندگار شد. او در گفت‌وگویی در ارتباط با راز ماندگاری‌اش گفته بود: «من هرگز خود را در اوج ندیده‌ام. با زیربنایی سست هم می توان به اوج رفت، ولی ماندن در قله، کار هر کس نیست، کار ما هم نیست، آن که به‌سرعت اوج می‌گیرد، با همان سرعت سقوط می‌کند. رمز ماندگاری در همین است که طوری باید به اوج رفت که بی‌برگشت باشد». البته نوری در حوزه تقریر و ترجمه مقالات و سرودن اشعاری برای ترانه‌ نیز فعالیت داشت که در این حوزه نیز از او آثاری به جا مانده است. این چهره دوست‌داشتنی و متین در سال 1385 به‌عنوان چهره ماندگار موسیقی انتخاب و معرفی شد و 4 سال بعد پس از یک سال دست و پنجه نرم کردن با بیماری سرطان در نهم مردادماه سال 1389 جان به جان‌آفرین تسلیم کرد.
از «جان مریم» و «شالیزار» تا «لالایی شیرازی»
هرچند استاد نوری با شکسته‌نفسی خود را چهره‌ای می‌داند که «هرگز در قله نبوده» ولی آنها که با موسیقی ایرانی آشنا هستند می‌دانند که آثار خلق شده توسط او در 2 حوزه موسیقی ملی و موسیقی محلی تا چه اندازه در حافظه تاریخی مناطق مختلف ایران زمین رسوب کرده است. اجرای ترانه‌های مختلف محلی آذری، گیلکی و شیرازی از او همچون «جان مریم»، «شالیزار»، «واسونک»، «جمعه بازار»، «سرزمین گیلان»، «نشونشو»، «لالایی شیرازی» و... به لحاظ احساس و لهجه در نهایت زیبایی و استادی قرار دارد. شاید کمتر ایرانی باشد که حداقل یک مورد از ترانه‌های محلی خوانده شده توسط محمد نوری را تاکنون نشنیده باشد. «جان مریم» محمد نوری یکی از سرشناس‌ترین ترانه‌های کارنامه‌ کاری این استاد موسیقی است که بارها توسط خوانندگان دیگر بازخوانی شده است.
خواننده‌ای برای ایران
اما بدون شک آنچه بیش از هر چیز با شنیدن نام محمد نوری به ذهن اغلب علاقه‌مندان موسیقی ایرانی متبادر می‌شود، ترانه‌های پرشمار، شنیدنی و ماندگاری است که او در وصف «ایران» وطن خود خوانده است. 2 ترانه «سفر برای وطن» و «ای وطن» سرشناس‌ترین این ترانه‌ها هستند که بارها و بارها به مناسبت‌های مختلف از رادیو و تلویزیون کشورمان پخش شده است و حالا ترانه‌های او تبدیل به بخشی از ملزومات جشن‌های ملی ایرانیان و یکی از نمادهای همبستگی مردم کشورمان بویژه در رویدادهای ملی همچون انتخابات‌ها شده است. محمد نوری در طول فعالیت‌های خود بیش از 10 آلبوم با نام‌های «جان مریم»، «در شب سرد زمستانی»، «آوازهای سرزمین خورشید»،  «دلاویزترین»، «در ماه باران»، «جاودانه با عشق»، «شکوفه خاطرات»، «چراغی در افق»، «شکوفه در شکوفه» و «جلوه‌های ماندگار» منتشر کرد که بخش عمده‌ای از این آلبوم‌ها به ترانه‌هایی اختصاص دارد که یا در ارتباط با ایران و وطن خوانده شده است یا حاوی موسیقی محلی یکی از مناطق ایران زمین است.
صدای نوری و واژگان نادر ابراهیمی
اما شاید جالب باشد بدانید ترانه ماندگار «سفر برای وطن» حاصل همکاری مشترک نادر ابراهیمی، نویسنده و کارگردان سرشناس سینمای ایران با محمد نوری است. خبرگزاری فارس چند سال پیش در گزارشی در ارتباط با جایگاه ویژه این ترانه در فیلم‌های تبلیغاتی نامزدهای ریاست‌جمهوری با بیان خاطره‌ای از یکی از شاگردان نادر ابراهیمی درباره این ترانه می‌نویسد: «یکی از شاگردان «نادر ابراهیمی» در خاطراتش درباره ترانه وطن، آورده است: کلاس تمام شده بود. منتظر ماشینم بودم! نادر ابراهیمی گفت: «تو محمد نوری را می‌شناسی؟» گفتم از نزدیک نه. اما صدایش را دوست دارم. پرسید: کدام صدایش! گفتم: آنکه می‌خواند: «ما برای آنکه ایران گوهری تابان شود، خون دل‌ها خورده‌ایم...». نادر ابراهیمی لبخند زد. نظرت درباره شعر چیه؟ گفتم: بی‌نظیر است. گفت: «من با محمد قرار دارم. دوست داری با او آشنا بشی؟» گفتم: حتما. گفت: «شاعر آن شعر را می‌شناسی؟» گفتم: نه. ابراهیمی گفت: «شاعرش منم. اما وقتی این شعر را می‌سرودم در پوست خودم نبودم. قلبم لبالب از آتش بود و چشمانم پر از اشک. باور می‌کنی؟ فریاد می‌زدم و شعر بر زبانم می‌جوشید. اصلا اول تمام شعر را با آواز و فریاد خواندم. برای نوری هم خواندم. من شش‌دانگ صدا را دارم. ولی صدایم خام است...».
 

گروه اجتماعی : 27  آذر آتش به جان کلاس درس کوچکی در زاهدان افتاد و شب یلدا دیگر برای همکلاسی‌ها و خانواده‌های یکتا، مریم، مونا و صبا، شیرین و پرخاطره نبود.
التهاب و درد سوختن در آتش را چند سال پیش دخترهای شین‌آباد با تمام وجود لمس کردند؛ التهابی که هنوز آرام نشده و زخم‌های سوختگی روح و جان‌شان با بی‌مهری‌هایی که انگار تمامی ندارد همچنان تازه است. سه‌شنبه گذشته آتش‌سوزی در یک مدرسه به دلیل نبود سیستم گرمایشی استاندارد و ضعف نظارتی دوباره و پس از 6 سال تکرار شد. هر چند با اعلام دادستان عمومی و انقلاب زاهدان قصور مدیر و مربی آموزشی این مدرسه غیردولتی محرز و دستور بازداشت آنها صادر شد، مدرسه را پلمب کردند و مدیر آموزش‌وپرورش این ناحیه استعفا کرد اما بررسی‌ها هنوز ادامه دارد و پرسش‌هایی مهم برای افکار عمومی مطرح است که باید به آنها پاسخ داد و شاید مهم‌ترین آنها روند کند جایگزینی سیستم‌های گرمایشی استاندارد در 40 درصد مدارس کشور و ادامه فعالیت این مدرسه در ساختمانی بدون تاییدیه‌های سازمان نوسازی مدارس باشد!
خدشه بر اعتماد عمومی
در همین باره، حجت‌الله بنیادی، پژوهشگر و کارشناس موضوعات آموزش‌وپرورش حادثه آتش‌سوزی زاهدان را از منظر متفاوتی بررسی کرد و ضعف عملکردی در حوزه مدارس غیردولتی را عامل بروز اتفاقات ناخوشایند از این دست دانسته و در این باره به ایسنا اظهار داشت: مدارس غیردولتی به دلیل تأمین منابع مالی خود از شهریه دانش‌آموزان،  باید از استانداردها و خدمات بالاتری نسبت به مدارس دولتی برخوردار باشند. وی افزود: حوادث چند ماه گذشته مدارس غیردولتی از مدرسه شمال غرب تهران تا حادثه تلخ آتش‌سوزی مدرسه زاهدان نشانگر آن است که این مدارس، هم در زمینه نیروی انسانی شایسته و توانمند و هم در زمینه فضا و تجهیزات، فاقد حداقل‌های لازم هستند. وی با بیان اینکه در حوادث و رویدادهای چند ماه گذشته، نخستین ‌موضوع مهم که نیاز است بیش از پیش مورد توجه مدیران قرار گیرد، خدشه‌دار شدن و آسیب دیدن اعتماد دانش‌آموزان و اولیای آنان نسبت به آموزش‌وپرورش، مدرسه، مدیران مدارس و معلمان صادق، زحمتکش و دلسوز کشور است، گفت: ضعف مدیریت و نظارت آموزش‌وپرورش بر مدارس غیردولتی و نواقص و کاستی‌های قانون مدارس غیردولتی (بازتصویب سال 1395) دلایل عمده رویدادهایی همچون حادثه آتش‌سوزی مدرسه ابتدایی در زاهدان هستند.
تأسیس مدارس در ساختمان‌ استیجاری!
وی با اشاره به اینکه ساختمان برخی مدارس غیردولتی، یک منزل مسکونی با حداقل استاندارد و ایمنی است که به دلیل وجود ضعف و نظارت در قانون مدارس غیردولتی، مجوز دریافت و نسبت به پذیرش گرانبهاترین سرمایه‌های این کشور در فضاهایی نامناسب اقدام می‌کنند، گفت: بر اساس پژوهش‌های انجام شده، بخشی از مدارس غیردولتی در ساختمان‌هایی دایر شده‌اند که استانداردهای حداقلی لازم برای فضای آموزشی، رفاهی و ورزشی را ندارند. بنیادی خاطرنشان کرد : درصد قابل توجهی از این مدارس در ساختمان‌های فرسوده و استیجاری تأسیس شده‌اند؛ ساختمان‌های مسکونی و اداری که تغییر کاربری داده و با تبدیل اتاق‌های خواب و آشپزخانه به کلاس درس تابلوی مدرسه بر سر در آنها نصب شده است. اینکه آموزش‌وپرورش با وجود بیش از 500 هزار صندلی خالی با چه استدلال و چه استانداردهایی چنین مجوزهایی را صادر می‏‌کند نیاز به پاسخگویی دارد. وی خاطرنشان کرد: علاوه بر کیفیت نامناسب نیروی انسانی و فضاهای این مدارس، رعایت نشدن و معین نبودن استانداردهای ایمنی نیز یکی از موضوعات مهم است. در مناطق فاقد شبکه گاز، استانداردهای گرمایشی در یک دبستان و پیش‌دبستانی معین و مشخص نیست. گازکشی و رفع محرومیت از همه استان‌های کشور امری اجتناب‌ناپذیر و مهم است اما آیا نبود شبکه گاز در شهر زاهدان دلیل حادثه آتش‌سوزی مدرسه زاهدان است؟ خیر! وی افزود: دلیل این حادثه نبود شبکه گاز در شهر زاهدان نیست، بلکه نداشتن حداقل‌های لازم برای ساختمان یک واحد آموزشی و سهل‌گیری و چشم‌پوشی افرادی که مجوز تأسیس مدرسه در چنین مکان‌هایی را صادر می‏‌کنند، دلیل این حادثه است.
بخاری نفتی در 83 هزار کلاس
جالب اینجاست که مهرالله رخشانی مهر، رئیس سازمان نوسازی مدارس از وجود بخاری نفتی در 83‌هزار کلاس درس خبر داده و گفته است: «جمع‌آوری بخاری نفتی در مدارس دولتی از وظایف سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور است و اعتبارات در اختیار ما برای نوسازی سیستم گرمایشی مدارس دولتی است و نمی‌توانیم اعتبارات دولتی  را در مدارس غیردولتی هزینه کنیم. وی افزود: مدارس غیردولتی هنگام دریافت مجوز باید سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی استاندارد داشته باشند تا به آنها مجوز داده شود. وی خاطرنشان کرد:  در مناطقی از کشور که گازکشی نشده است بخاری نفتی استفاده می‌شود و در سیستان و بلوچستان و بخش‌هایی از خوزستان گازرسانی نداریم و مدارس به ناچار از بخاری نفتی استفاده می‌کنند. وی در پاسخ به این پرسش که چرا به جای بخاری نفتی از بخاری تابشی استفاده نمی‌شود؟ چند سال قبل وزارت آموزش‌وپرورش نسبت به جمع‌آوری بخاری‌های نفتی و استفاده از بخاری‌های تابشی وعده داده بود، افزود:  بخاری تابشی در برخی مدارس دولتی استفاده می‌شود اما برای استفاده از این بخاری‌ها هم موضوعاتی مطرح است که ممکن است روی پوست دانش‌آموزان اثرات منفی داشته باشد، البته هزینه‌های آن هم بالاست.
رئیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور گفت:‌ 83 هزار کلاس درس مدارس دولتی با بخاری نفتی گرم می‌شوند که  برای ایمنی آنها نگران هستیم و برای جمع‌آوری آنها علاوه بر مشکل اعتبار، نبود گاز در برخی نقاط کشور نیز مطرح است. بیشتر نقاطی که از بخاری نفتی استفاده می‌کنند مناطقی هستند که گاز ندارند. وی در پاسخ به این پرسش که برای استانداردسازی سیستم گرمایشی و بخاری‌های مدارس به چه میزان اعتبار نیاز دارید، گفت: اگر به ما یکهزار و 200 میلیارد تومان اعتبار بدهند می‌توانیم این ماجرا را جمع و تمام سیستم‌های گرمایشی را استاندارد کنیم اما توجه داشته باشید اگر تجهیزات نگهداری مناسب نباشند فرسوده می‌شوند و باید برای جایگزینی مجدد هم اقدام کنیم.

فوت چهارمین دانش‌آموز حادثه آتش‌سوزی
چهارمین دانش‌آموز مصدوم حادثه آتش‌سوزی مدرسه زاهدان دیگر نفس نمی‌کشد و برای همیشه چشمانش را بست. به گزارش «وطن امروز»، «مریم نوکندی» چهارمین دانش‌آموز مصدوم حادثه آتش‌سوزی زاهدان هم دار فانی را وداع گفت و داغ حادثه تلخ آتش‌سوزی مدرسه اسوه حسنه را سنگین‌تر کرد. 27 آذرماه امسال در پی حادثه دلخراش آتش‌سوزی مدرسه دخترانه اسوه حسنه زاهدان، ۴ دانش‌آموز دختر شامل ۳ کلاس اولی و یک پیش‌دبستانی دچار سوختگی شدید شدند که هر ۴ کودک جان باختند. همچنین وزیر آموزش‌وپرورش که به زاهدان رفته است، گفت: در 2 سال آینده تمام وسایل گرمایشی غیراستاندارد در سطح استان جمع‌آوری می‌شود. سید محمد بطحایی در سفر به استان سیستان و بلوچستان سراغ خانواده‌های دانش‌آموزان جان‌باخته رفت و از مدرسه سوخته اسوه حسنه بازدید کرد و در جمع مدیران حضور یافت. وزیر آموزش‌وپرورش گفت: من و شخص رئیس‌جمهور به طور جدی پیگیر هستیم تا ظرف 2 سال آینده در استان سیستان و بلوچستان که جزو استان‌های محروم کشور به شمار می‌رود، وسایل گرمایشی را تجهیز کنیم. وزیر آموزش‌وپرورش در بازدید از  مدرسه اسوه  حسنه گفت: قصور‌کنندگان این حادثه به طور جدی مورد بازخواست قرار خواهند گرفت. بطحایی در دیدار با خانواده مریم نوکندی از دانش‌آموزان جان‌باخته، گفت: همه مسببان که حتی سهوا باعث بروز چنین حادثه‌ای شدند باید مورد بازخواست قرار بگیرند تا دیگر شاهد چنین اتفاقات ناگواری در آینده نباشیم.

علی صفری: اخیرا حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، رهبر حکیم انقلاب اسلامی در دیدار جمعی از خانواده‌های شهیدان دفاع‌مقدس و مدافع حرم و دفاع از مرزها و امنیت، ضمن دعوت مردم و جوانان و همچنین مسؤولان به بیداری و هوشیاری در مقابل توطئه‌های جبهه استکبار و در رأس آن آمریکا، فرمودند: «همه باید تلاش خود را برای تقویت اقتصاد کشور و تولید ملی مضاعف کنند و مسؤولان نیز باید مراقب باشند تا فریب ظاهرسازی و زبان‌بازی دشمن را نخورند و دشمن خبیثی که از در بیرون شده است، از پنجره وارد نشود..... هدف آنها این بود که به وسیله تحریم و اقدامات ضدامنیتی، در کشور دودستگی، اختلاف و جنگ گروه‌ها به‌ وجود آورند و عده‌ای را به خیابان‌ها بکشانند و نام آن را هم «تابستان داغ» گذاشته بودند اما به کوری چشم دشمنان، تابستان امسال یکی از بهترین تابستان‌ها بود...».
سال 94، زمانی که توافق هسته‌ای میان ایران و اعضای 1+5 به امضای طرفین رسید، واشنگتن و تروئیکای اروپا پازل «مهار ایران در پسابرجام» را به گونه‌ای طراحی کردند که متعاقب آن، بتوانند بیشترین هزینه‌های ممکن را بر امنیت و اقتصاد کشور تحمیل کنند. متاسفانه نوع تفکر برخی دولتمردان ما نیز به کاتالیزور و عاملی تسریع‌کننده در این معادله شوم تبدیل شد. فاصله‌گیری از «اقتصاد ملی» و «توان داخلی» و اتکا بر «اقتصاد مبتنی بر برجام» و تبدیل توافق هسته‌ای به یک گرانیگاه اقتصادی (به جای ظرفیت تاکتیکی) از جمله خطاهای بزرگی بود که در این مسیر به وقوع پیوست.
در حال حاضر نیز غرب (متشکل از ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپایی) دقیقا همان فرمول را دنبال می‌کند! مخرج مشترک رویکرد اقتصادی دولت ترامپ و 3 دولت اروپایی در قبال ایران، تلاش آنها برای تبلور «اقتصاد مبتنی بر تحریم» در کشورمان است. در این معادله اساسا اهمیتی ندارد که واشنگتن از برجام خارج و کشورهای اروپایی در آن مانده باشند! باید این حقیقت مسلم را درک کرد که کاخ سفید و تروئیکای اروپا در حال چینش یک پازل واحد و مشترک در حوزه اقتصادی کشورمان هستند.
اگر چه برخی قطعات این پازل به تنهایی جذاب و فریبنده به نظر می‌رسد اما تصویر نهایی آن به اندازه‌ای کریه است که مشاهده‌اش حتی از عهده برخی افراد خوش‌باور نسبت به غرب نیز برنمی‌آید!
ایالات متحده و شرکای اروپایی آن بخوبی می‌دانند اقتصاد هر کشوری نیاز به یک «مصدر» و «نقطه ثقل» دارد، بر همین اساس درصددند مصدر اقتصاد ایران را در آن سوی مرزها و نقطه ثقل آن را بر مبنای «بازی با تحریم‌ها» در قالب برجام (حتی برجام اروپایی) قرار دهند. غرب روزنه نفوذ اقتصادی خود در کشور را بر مبنای جا انداختن «اقتصاد متاثر از تحریم» در حوزه مالی و اعتباری ایران قرار داده است. همان‌گونه که اشاره شد، انتخاب «برجام» به عنوان نقطه ثقل اقتصادی کشور، بزرگ‌ترین خطای ممکن از سوی دولتمردان ما محسوب می‌شود. این قاعده در خصوص برجام اروپایی نیز صادق است. برجام اروپایی نسبت به برجام، دارای پشتوانه حقوقی- سیاسی و ضمانت اجرایی کمتری است.
بدیهی است «اقتصاد مقاومتی» به معنای «اقتصاد مقاوم در برابر تحریم»، نه‌تنها به منزله نسخه‌ای شفابخش برای مواجهه با «اقتصاد مبتنی بر نفت» محسوب می‌شود، بلکه قدرت ثبات اقتصادی و اعتباری ما در برابر هجمه‌های ناتمام دشمن را به صورت تصاعدی افزایش خواهد داد. تا زمانی که «اقتصاد مقاومتی» چه در بعد تئوریک و مفهومی و چه در بعد عملیاتی به حاشیه رانده شده و «اقتصاد متاثر از تحریم» جایگزین آن شود، معضلات اقتصادی و مالی کشور نقطه پایانی نخواهد داشت.
در این میان بدیهی‌ترین اصول اقتصادی ایجاب می‌کند به جای تکیه بر ظرفیت‌های موقت و قابل تغییر (مانند برجام آمریکایی- اروپایی یا برجام اروپایی) به ثوابتی روی بیاوریم که تعریف و تنظیم آن در دست اقتصاددانان و دلسوزان کشور باشد. در صورتی که «اقتصاد مقاومتی» به مبنا و الگوی ما در حوزه مالی و اعتباری و گردش سرمایه در داخل و حتی خارج از کشور تبدیل شود و موضوعاتی مانند مبادله و تجارت با دیگران بر اساس پول ملی و... حول همین مدار شکل گیرد، قادر خواهیم بود برنده رقابت اقتصادی پیچیده با غرب باشیم. در این صورت، 2 مولفه «گزینشگری در میان بازیگران اقتصادی در حوزه بین‌الملل» و «کنشگری در عرصه اقتصاد منطقه‌ای و جهانی» منجر به پویایی و رشد اقتصادی کشورمان خواهد شد. «اقتصاد مقاومتی» برخلاف «اقتصاد ریاضتی» که بعضا به صورت اشتباه مترادف با یکدیگر به کار می‌روند، عرصه کنشگری کشور و دولت در اقتصاد است. در این عرصه، تبلور ظرفیت‌های اقتصادی داخلی، ارتباط مالی و اعتباری با دیگران بر اساس منافع اقتصادی و ملی، تعریف راهکارهای مواجهه با تحریم و... موضوعیت دارد، حال آنکه اقتصاد ریاضتی، واکنشی منفعلانه در مواجهه با بحران‌های اقتصادی موجود در یک کشور یا مجموعه است.
بی‌دلیل نیست که طبق فرمایش رهبر معظم انقلاب، امروز مهم‌ترین وظیفه مردم و مسؤولان، در کنار هوشیاری، تلاش برای تقویت اقتصاد کشور از طریق تولید داخلی است. محصول اقتصاد متاثر از تحریم، «اعتیاد به مصرف‌زدگی» و خروجی اقتصاد مقاومتی، «تولید مستمر» است. آیا زمان آن نرسیده است که دولتمردان ما بهترین و عقلانی‌ترین گزینه را در این باره انتخاب کنند؟! هم‌اکنون زمان آن رسیده است که ضمن درس گرفتن از تجربیات تلخ 5 سال اخیر، به محاسبه، تعریف و ترسیم نقطه ثقل اقتصادی کشورمان روی بیاوریم؛ نقطه ثقلی که بتواند به نقطه اتکا و عزت ملت ایران در مناسبات اقتصادی، اعتباری و رفاهی کشورمان تبدیل شود.
 

گروه بین‌الملل: اعلام خروج نیروهای آمریکایی که دونالد ترامپ چهارشنبه‌شب در توئیتش آن را تأیید کرد خیلی دور از انتظار نبود. رئیس‌جمهوری آمریکا فروردین‌ماه نیز در یک سخنرانی از خروج نیروهای آمریکا از سوریه سخن گفته بود با این استدلال که: «7 هزار میلیارد دلار در خاورمیانه خرج کردیم اما هیچ نتیجه‌ای نگرفتیم... وضعیت امروز آمریکا به گونه‌ای است که از بسیاری جهات شبیه یک کشور جهان سومی هستیم و این مایه خجالت است». آن زمان جیمز متیس، وزیر مستعفی دفاع آمریکا توانست ترامپ را راضی کند وضعیت سوریه و منافع و مصالح آمریکا تداوم حضور نیروهای ‌آن را ضروری می‌کند و تا اطلاع ثانوی نباید سراغ آن رفت؛ حال با اعلان تازه، ناظران با دیده تردید اهداف پشت‌پرده اعلام خروج 2 هزار نیروی آمریکایی از سوریه را تحلیل می‌کنند. به باور این دسته از تحلیلگران، بنا به دلایلی تصمیم‌ ناگهانی ترامپ، آنگونه که در ظاهر ادعا می‌شود، پایان یافتن صرف مساله داعش در سوریه نیست. با تامل در شخصیت تاجرمسلک رئیس‌جمهوری آمریکا که هر از گاهی تصمیماتی آنی اتخاذ و سپس از آن عقب‌نشینی می‌کند، این امر را می‌توان مورد تاکید قرار داد که وی در سایه برخی مخالفت‌های داخلی با خروج نظامیان آمریکایی از سوریه، احتمالا از این تصمیم صرف‌نظر خواهد کرد. موضوعی که این فرضیه را تقویت می‌کند، توئیت روز پنجشنبه دونالد ترامپ است مبنی بر اینکه او علاقه‌مند نیست نقش پلیس در منطقه خاورمیانه را ایفا کند. با عنایت به درخواست چندی پیش برخی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از ترامپ مبنی بر عدم ترک سوریه و البته جواب ترامپ مبنی بر آنکه ادامه حضور نیروهای آمریکا در سوریه مشروط به تامین هزینه‌های این بقا از ناحیه کشورهای یادشده است، به‌ نظر می‌رسد ترامپ در واقع در سایه این اعلام خروج، منافع اقتصادی کلان‌تری را مدنظر دارد. از سوی دیگر، ترامپ در حالی شکست داعش در سوریه را دلیل خروج آمریکایی‌ها از این کشور اعلام کرده است که در سایه نبردهای گذشته موصل و حلب، این گروه تروریستی به‌طور کامل نابود شد و فقط اعضای پراکنده و مخفی آن در برخی مواقع در گوشه و کنار منطقه عرض اندام می‌کنند. در این شرایط ترامپ نه‌تنها باید به این سوال اساسی پاسخ دهد که چرا پیش از این از سوریه خارج نشده است؟ بلکه در مقابل استدلال واگذاری میدان به ایران و روسیه هم باید پاسخگو باشد. با این تفاسیر، باید منتظر ماند و دید آمریکا کدام قراردادهای سنگین اقتصادی را با کدام‌یک از کشورهای عربی منطقه منعقد خواهد کرد.
چراغ ‌سبزهای ترامپ به ترکیه
اما ناظران عمده‌ترین دلیل پشت پرده تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا به اعلام پایان حضور کشورش در سوریه را به هشدارهای مکرر رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه درباره عملیات نظامی قریب‌الوقوع ارتش این کشور و متحدان آن در شرق فرات علیه شبه‌نظامیان کرد مرتبط می‌دانند و اینکه معامله‌ای میان ترامپ و اردوغان شکل گرفته است و موید آن، این موضوع است که تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا یک روز پس از آن اعلام شد که نهاد تصمیم‌گیرنده درباره فروش تسلیحات آمریکا به خارج، به قرارداد 5/3 میلیارد دلاری با ترکیه برای فروش موشک‌های پاتریوت به این کشور چراغ سبز نشان داد. ترکیه اگرچه عضو ناتو است، در چارچوب مناقشه با آمریکا بر سر نوع رویکرد درباره کردهای سوریه تهدید کرده بود به خرید موشک‌های اس ۴۰۰ از روسیه دست خواهد زد. همان روز سه‌شنبه یک تماس تلفنی هم میان ترامپ و اردوغان برقرار شد که به ادعای اردوغان، ترامپ در این تماس برای حمله ترکیه به مناطق کردنشین شمال سوریه چراغ سبز نشان داده است. ترکیه «یگان‌های مدافع خلق»- شاخه نظامی نیروهای کرد سوری که با آمریکایی‌ها همکاری دارند- را همپیمان «پ‌ک‌‌ک» و این دو را تروریست می‌خواند. نگرانی ترکیه از قدرت‌گیری شبه‌نظامیان کرد سوریه در سایه همکاری‌شان با آمریکا این است که این روند به دسترسی احتمالی آنها به خودمختاری در چارچوب سوریه منجر شود و در نتیجه مطالبات کردهای ترکیه برای رسیدن به موقعیتی مشابه را تشدید کند. ترامپ با فروش پاتریوت به ترکیه، 2 هدف خود را محقق می‌کند: نخست افزایش فرصت‌های اشتغال در آمریکا و دوم، با باز گذاشتن دست ترکیه به عملیات نظامی احتمالی در شمال سوریه، مانعی در راه همگرایی بیشتر آنکارا و مسکو ایجاد می‌کند.
ترامپ به صورت اسرائیل تف کرد
تصمیم دونالد ترامپ برای خارج کردن نیروهای آمریکایی از سوریه به منزله تیر خلاص به همه اهداف شکست‌خورده اسرائیل از تقسیم سوریه و سرنگونی بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور گرفته تا حمایت از شماری از گروه‌های تروریستی مخالف و جلوگیری از گشوده شدن جبهه جدید مقاومت علیه اسرائیل در بلندی‌های جولان از سوی حزب‌الله لبنان و ایران است. شیمون شفر، تحلیلگر مطرح روزنامه عبری‌زبان «یدیعوت آحارنوت» در این زمینه تاکید کرد سران اسرائیل و جامعه صهیونیست‌ها دچار اضطراب شده‌اند، زیرا آمریکا آنها را در برابر سرسخت‌ترین دشمنان (ایران و حزب‌الله) تنها رها کرده است. شفر گفت: تصمیم ترامپ نشان از ضعف و بالاتر از آن، به منزله خیانت واشنگتن به همپیمانانش و در وهله اول کردهای سوری به شمار می‌رود. اسرائیل نیز احساس نگرانی می‌کند، زیرا اساسا بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل از دخالت در جنگ سوریه پرهیز کرد و به آمریکایی‌ها برای تضمین منافع اسرائیل هنگام پایان جنگ تکیه کرد اما اکنون به نظر می‌رسد سوریه به دست سرسخت‌ترین دشمنانش افتاده است؛ بدون اینکه کسی به منافع اسرائیل توجه کند. «حیمی شالیو» تحلیلگر سیاسی روزنامه صهیونیستی هاآرتص نیز معتقد است تصمیم ترامپ تف کردن به صورت اسرائیل است.  این روزنامه با اشاره به سیلی آمریکا به صورت همپیمان و دردانه‌اش یعنی اسرائیل در زمانی بسیار حساس، نوشت: بسیاری از رسانه‌های دیگر اسرائیلی نیز تصمیم آمریکا برای آغاز خروج نیروهایش از سوریه را مورد بررسی قرار داده و شبکه‌های 12 و 13 تلویزیون اسرائیل این تصمیم را پیروزی‌ای برای بشار اسد، ایران و روسیه و روزی ناگوار برای اسرائیل دانستند که در منطقه تنها باقی خواهد ماند.  شبکه خبری اسرائیل با استناد به منابع سیاسی و امنیتی بلدپایه در تل‌آویو نوشت: خروج آمریکا فضای حائلی را که نیروهای آمریکایی در منطقه القائم در مرز عراق بین نیروهای حشدالشعبی در عراق و حزب‌الله و نیروهای ایرانی در سوریه ایجاد کرده بودند، از بین می‌برد. «دانا وایس» تحلیلگر سیاسی شبکه خبری اسرائیل اشاره کرد اسرائیل با خروج آمریکا از سوریه، برگ برنده مهمی علیه ایران در سوریه را از دست داد. شبکه 10 تلویزیون اسرائیل نیز با ابراز ناامیدی از تصمیم آمریکا، تأکید کرد آمریکایی‌ها شکست‌خورده از سوریه خارج شدند، نه پیروز.
انتقادهای داخلی و خارجی از تصمیم ترامپ
تصمیم ناگهانی رئیس‌جمهوری آمریکا برای خروج نظامیان این کشور از سوریه نه‌تنها انتقاد دموکرات‌ها را به دنبال داشته، بلکه صدای اعتراض هم‌حزبی‌های  او را نیز بلند کرده است. شماری از سناتورهای جمهوری‌خواه خروج نیروهای آمریکایی از سوریه را یک اشتباه بزرگ دانسته و نسبت به پیامدهای منفی این اقدام هشدار داده‌اند. به گزارش روزنامه نیویورک‌تایمز، مقام‌های وزارت دفاع (پنتاگون) تا لحظات آخر در تلاش بودند ترامپ را از این تصمیم منصرف کنند اما در نهایت این تلاش‌‌ها نتیجه‌ای نداشته و ترامپ حتی بدون آنکه در این زمینه با وزیر خارجه یا وزیر دفاع مشورت کند، این دستور را صادر کرده است.
لیندسی گراهام، سناتور جمهوری‌خواه با انتشار چند توئیت بشدت از ترامپ انتقاد کرده و گفته داعش هنوز مغلوب نشده و خروج نیروهای آمریکایی از سوریه «یک اشتباه بزرگ مدل اوبامایی» است. به گفته گراهام، این اقدام دست داعش را برای گسترش حوزه نفوذ خود در منطقه باز می‌گذارد. او خروج سربازان آمریکایی را یک «پیروزی بزرگ» برای بشار اسد، روسیه و ایران دانسته است. کارشناسان امنیتی در آمریکا نیز این اقدام را فکرنشده و بر خلاف منافع این کشور دانسته‌اند. به عقیده آنان، آمریکا با خروج از سوریه عرصه را برای پیشتازی ایران و روسیه خالی می‌کند. اروپایی‌ها نیز همان‌طور که انتظار می‌رفت از اعلام خروج نیروهای آمریکایی از سوریه ابراز نگرانی کرده‌اند. به ادعای پاریس، لندن و برلین، با خروج نیروهای آمریکایی در شرایطی که داعش کاملاً نابود نشده، معادلات مربوط به آینده سوریه در ابهام است و اینکه ترکیه هم برای حمله به شبه‌نظامیان کرد سوریه تهدید می‌کند، خلأیی را می‌سازد که محمل مناقشات و درگیری‌های جدید و احتمالاً بی‌ثباتی بیشتر در منطقه است و آوارگی و مهاجرت به سوی اروپا را دوباره تشدید خواهد کرد. فرانسه اقدام یکجانبه آمریکا را تأکیدی بر موضع اخیر خود هم یافته است که در زمینه نظامی و امنیتی اروپا باید مستقل‌تر شود؛ ایده‌ای که اگرچه تحقق آن آسان نیست ولی همچنان تأییدی بر شناورتر شدن وضعیت مناسبات بین‌المللی است.
ابراز تردید مسکو از تصمیم ترامپ
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه تصمیم ترامپ مبنی بر خروج نیروهای آمریکایی را محل تردید قرار داده و گفته است: «نسبت به خروج نیروهای آمریکایی از سوریه مطمئن نیستم و درست بودن آن را درک نمی‌کنم، چرا که به طور مثال نیروهای آمریکایی به‌رغم برنامه‌های مکرر واشنگتن برای خروج از افغانستان ۱۷ سال است در این کشور مستقرند».

التنف تعطیل می‌شود
یک رسانه آمریکایی به نقل از منابع میدانی گزارش داده نظامیان این کشور بزودی پایگاه التنف واقع در مثلث مرزی سوریه، اردن و عراق را ترک می‌‌کنند. یک مقام مسؤول در وزارت دفاع آمریکا هم تایید کرده نیروهای آمریکایی پس از خروج از التنف، در شهر اربیل عراق مستقر خواهند شد. نیروهای ویژه آمریکایی از 2 سال پیش در این پایگاه مستقر شده و مشغول آموزش شورشیان تروریست مسلح سوری هستند. گفته می‌شود آمریکا چند بار از این پایگاه مواضع ارتش سوریه را هم هدف قرار داده است. درباره این موضوع که چرا آمریکا نیروهایش را در اربیل مستقر خواهد کرد، این مساله را نباید فراموش کرد که کنترل مرزهای میان عراق و سوریه به بهانه حضور ایران در این دو کشور، برای واشنگتن اهمیت حیاتی داشته و دارد و بر این اساس می‌توان انتظار داشت ترامپ در تعقیب این هدف، از این پس در اربیل عراق ماجراجویی ‌کند. در عین حال چنانکه از سخنان سارا ساندرز، سخنگوی کاخ سفید استنباط می‌شود، آمریکا همچنان حق مداخله درسوریه را به بهانه ادعایی مبارزه باداعش و آنچه تروریسم می‌خواند، برای خود محفوظ نگاه داشته است.