|
حاج قاسم شاهد است
محمدرضا کردلو: کلمات و جملات را پشت سر هم ردیف میکنیم تا مگر به آنچه قصد کردهایم برسیم. مسیر نوشتن اما هموار نیست. موضوع «عاشورا» است؛ روزی به وسعت همه تاریخ؛ از آدم تا حسین و از حسین تا همیشه؛ روزی که به تعبیر سید شهیدان اهل قلم هنوز به شب نرسیده است: «کاروان تاریخ روان است و یاران عاشورایی سیدالشهدا(ع) یکایک از صلب پدران و رحم مادرانشان پا به سیاره زمین میگذارند و در زیر خیمههایی پشمینه یا در خانههایی کاهگلی بزرگ میشوند و خود را به صحرای کربلا میرسانند».
انقلاب اسلامی و دفاعمقدس 8 ساله و این آخری، منازعه تاریخی ما با اسلام آمریکایی- که در هیأت گروههای تکفیری درآمده بود- همه مصداقی از جنگ نمایان یاران عاشورایی سیدالشهدا بود. جنگی که در بیابانها و شهرهای سوریه و عراق، آنقدر ادامه یافت تا امیر سربازان حرم هم به شهادت رسید. حاجقاسم را میگویم، که کاروان تاریخ او را به سیاره زمین و انقلاب خمینی رساند؛ تا در خانهای کاهگلی بزرگ شود، خود را به صحرای کربلا برساند و در رکاب امام حسین(ع) بجنگد.
محرم 1442/1399، با یاد شهید حاجقاسم سلیمانی گره خورد تا باز یقین کنیم هیچ شکی نخواهد ماند. یقین کنیم به حجت حاجقاسم و مسیری که او پیمود؛ مسیری که رهروانش 1400 سال پس از قیام عاشورا، با جانبازی، نجاتبخش امت رسولالله شدند و حماسه حسینی را به مثابه مانیفستی برای رهایی امت اسلامی از محاصره استکبار جهانی تفسیر کردند. به همین جهت است که تصاویر عرض ارادت ملل مسلمان به شهیدان حاجقاسم سلیمانی و ابومهدی مهندس در رسانهها دست به دست میشود و چون خار در چشم اربابان جنگ در رژیم سعودی مینشیند. حتی مسیحیان نیز در این امر خیر از یکدیگر سبقت میگیرند. بله! ما حالا فراتر از یک ملت، امت امام حسینیم؛ امتی که تا پیش از چهل و اندی سال پیش اینچنین نبود. آشفتگی و پریشانی و ناامیدی و افسردگی به خاطر شکستهای پیاپی، او را از مبارزه پشیمان کرده بود. تا اینکه انقلاب اسلامی ایران پدید آمد. مکتب خمینی، جرقهای از نهضت عاشورایی سیدالشهدا بود که 1400 سال بعد، به تعداد احرار عالم طرفدار پیدا کرد و به رغم همه تبلیغها و توطئهها ادامه یافت تا در جغرافیای منطقه غرب آسیا و فراتر از آن «حسین» را به عنوان الگویی برای مبارزه و مقابله با ظلم به آنان که او را نمیشناختند بشناساند. امت امام حسین(ع) یعنی همین. یعنی همه کسانی که در این سالها خمینی را شناختند، خامنهای را دیدند و وقتی خبر شهادت سید شهیدان مقاومت رسید، بر سر کوفتند، چرا که او را رهرویی حقیقی برای سالار شهیدان و احرار عالم میدانستند. حاجقاسم برای رشد و بلوغ و آگاهی یک امت مبارزه کرد؛ امت امام حسین(ع).
اما راز این کشش چه بود؟ کششی که در این محرم، حاجقاسم را از روضهها و جلسات مصیبت آلالله جدا نکرد. تمثال او روی میز، کنار آب و قرآنی که برای سخنران میگذارند، جا خوش کرده بود و انگار همه هیأتیها را تماشا میکرد. با آن نگاههای نافذ و خواستنیاش که فقط داغش را تازهتر نمیکرد، بلکه یادمان میانداخت چه گوهری را از دست دادیم؛ صد حیف. اصلا حسین جنس غمش فرق میکند و هر که در سلسله زلف و در حلقه او باشد، جنس غمش فرق خواهد کرد؛ شبیه حاجقاسم که داغش سرد نمیشود. اینکه عشق حاجقاسم جذبه دارد، به خاطر همین ارتباط است؛ ارتباطی که حالا فقط در میان شیعیان و ایرانیان فهم نمیشود، بلکه احرار عالم همه او را میشناسند. به همین دلیل است که نقشههای آمریکا، پیشپیش نقش بر آب است. آمریکا تصور میکند با تحریم و دشمنی و جنگ با ایران میتواند ما را از راهی که رفتهایم پشیمان کند اما مگر این راه فقط راه ما است؟ حالا همه ملتهای منطقه با رمز پیروزی آشنا شدهاند و مگر رمز پیروزی جز «یاحسین» است؟
ارسال به دوستان
ما امتامامحسینیم
حماسه عقل و عشق
گروه سیاسی: عزاداری عاشورای محرم 1442 شاید از برخی جهات متفاوتترین عزاداری تاریخ تشیع بود؛ صحنههای نابی که تابلوی زیبای حماسه عقل و عشق را در پیش چشم افکار عمومی به تماشا گذاشت.
به گزارش «وطن امروز»، رفتار عزاداران امام حسین علیهالسلام در ایام عزاداری امسال گواه یک بلوغ فکری کمنظیر بود. صحنههای جالب عزاداری هیأتیها با رعایت همه پروتکلهای بهداشتی، تبدیل به الگویی برای برگزاری مراسم دینی نهتنها در سطح جهان تشیع، بلکه در سطح همه جوامع توحیدی خواهد شد. چند روزی مانده به شروع ایام محرم، عمرانخان، نخستوزیر پاکستان از شیعیان این کشور خواست عزاداری ماه محرم را با الگوی هیأتهای ایرانی برگزار کنند. با آغاز ماه محرم، هیأتهای ایرانی ثابت کردند که مدل رفتاریشان در تراز یک الگوی جهانی قابل تبعیت است.
* عاشورای متفاوت
شاید قبل از ماه محرم برخیها فکر میکردند که امسال به خاطر شیوع ویروس کرونا، عزای سیدالشهدا با شوکت و شور سالهای قبل برگزار نخواهد شد و چراغ روضهها سوتوکور خواهد ماند اما ایام محرم که شروع شد، پوچی این پیشبینیها هم عیان شد. مردم ثابت کردند سر بدهند، عزای سیدالشهدا را از دست نمیدهند. آن هم نه عزایی که زبان شماتت دشمن را دراز کند و مایه وهن دین شود، بلکه عزایی که پروتکلهای بهداشتی به دقیقترین شکل ممکن در آن رعایت شد. صحنههای عزاداری سیدالشهدا با رعایت فاصلهگذاری اجتماعی و رعایت نکات بهداشتی، هر بینندهای را به اعجاب و تحسین وامیداشت. مسؤولان و خادمان هیأتهای مختلف با تمام توان پای کار آمدند تا نشان دهند که برخلاف آنچه غربیها بویژه بعد از رنسانس ادعا میکنند و دین را با تعقل و اندیشهورزی در برابر هم قرار میدهند، در منظومه فکری شیعی به مدد عقلانیت اجتهادی، دوگانهای به نام دین و عقل یا دین و علم وجود ندارد. در منظومه فکری شیعی، حکم عقل همان حکم دین است و این یک قاعده اصولی در فقه است که «کلما حکم به العقل حکم به الشرع»، «هر چه عقل به آن حکم کند، شرع هم به آن حکم میکند».
از همان ابتدای شیوع ویروس کرونا در کشور، عدهای سعی کردند این پدیده طبیعی را در تضاد با باورهای دینی نشان دهند و از آن برای تخریب باورهای دینی استفاده کنند، اگرچه در آن روزهای ابتدایی معدود رفتارهایی از سمت بخش بسیار کوچکی از افراد منتسب به طیف متدینان، بر این آتش فتنه دامن زد اما جریان غالب تفکر دینی و در رأس آن مرجعیت شیعه پیشرو برخورد عقلانی با این پدیده بود؛ پدیدهای که در بسیاری از جوامع غربی که ادعای تبعیت از علم آنها گوش فلک را کر کرده، شاهد آن نبودیم. اوج این عقلانیت انقلابی را با فرارسیدن ماه محرم شاهد بودیم.
رهبر معظم انقلاب چندی قبل درباره لزوم توجه به رعایت پروتکلهای بهداشتی ستاد ملی مبارزه با کرونا در عزاداریهای ماه محرم فرمودند: بنده خودم شخصا هر چه را که آنها لازم بدانند مراعات خواهم کرد. ایشان در ادامه افزودند: عزاداری محرم باید بر اساس ضوابط ستاد ملی مبارزه با کرونا برگزار شود. در عزاداریها معیار آن چیزی است که کارشناسان و ستاد ملی کرونا اعلام میکنند؛ بنده به توصیه این عزیزان عمل میکنم. توصیه من به مردم این است که ببینیم ستاد ملی کرونا چه میگوید و در مسأله عزاداری به گفته این ستاد عمل کنیم. اگر وضعیتی که داریم را شل بگیریم، فاجعه بزرگی رخ خواهد داد.
این موضع رهبر معظم انقلاب، موضع تمام مرجعیت شیعه بود؛ موضعی که نشان داد عقلانیت دینی شیعی، برخلاف ادعای هیاهوگران نهتنها در برابر علم تجربی و عقلانیت علمی قرار ندارد، بلکه موید و مکمل این نوع نگاه است.
باید اذعان داشت که در ماههای گذشته، با مدیریت و پیشگامی روحانیان تراز اول جوامع شیعی، رفتارهای دینی و مناسک عبادی به نحوی برگزار شد که سند افتخار آن در تاریخ ادیان جهان به نام جهان تشیع ثبت خواهد شد؛ رفتاری که نمونه آن را در ادیان دیگر شاهد نبودیم.
* ابتکارات هیأتیها
امسال هیأتیها همه نبوغ خود را به کار گرفتند تا با رعایت همه پروتکلهای بهداشتی، علم عزای سیدالشهدا بر زمین نماند. خیلی از ایستگاههای صلواتی که در سالهای قبل، چای و شربت و شیرینی پخش میکردند، تبدیل شدند به محل توزیع ماسک و مواد ضدعفونیکننده. بانیان شام هیأتها که تا همین سال قبل سفره اکرامشان پهن بود و عزاداران سیدالشهدا را اطعام میکردند، امسال غذاها را در بستهبندیهای بهداشتی بین مردم و خانوادههای نیازمند توزیع میکنند.
طبق مصوبه ستاد ملی کرونا، همه هیأتها بخشی به نام همیاران سلامت داشتند که وظیفهشان نظارت و اجرای پروتکلهای بهداشتی بود. در بسیاری از هیأتها، همان دم در برخی از این همیاران ایستاده بودند و با دادن ماسک به عزاداران، آنها را به داخل هیأت دعوت میکردند. در حین جلسه هم نظارت داشتند که کسی بدون ماسک نباشد و فاصلهها رعایت شود.
خیلی از هیأتها که امکانش را داشتند، مجالسشان را در فضای باز با رعایت کامل فاصلههای اجتماعی برگزار کردند. صحن مسجد جمکران، امامزاده صالح بن موسی الکاظم و بسیاری از اماکن متبرکه شاهد برگزاری این هیئات در فضای باز بود.
مهدی رسولی، مداح شهیر هیأت ثارالله زنجان چندی پیش در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشته بود: «میثاق محرم با پسر فاطمه: هم نمیگذاریم محرم از تب بیفتد و هم اجازه نمیدهیم عاشقی از عشاق سیدالشهدا(ع) تب کند». الحقوالانصاف باید اعتراف کرد که جامعه مداحان و هیأتیهای کشور به این میثاق پایبند ماندند و صحنههای وفاداری به این عهد را در پیش چشم افکار عمومی مردم کشور و جهان به نمایش گذاشتند.
* ایران در سوگ اباعبدالله
با شروع دهه محرم، ایران به سوگ اباعبدالله نشست؛ سوگی که روز گذشته، نقطه اوج آن بود. مردم در همه جای ایران، پرچم عزای سیدالشهدا را به اهتزاز درآوردند. مشهد، قلب معنوی عزاداری سیدالشهدا در ایران بود. شب عاشورا آیین سنتی خطبهخوانی در حرم امام رضا با حضور حجتالاسلام مروی، تولیت آستان قدس رضوی و خادمان با رعایت پروتکلهای بهداشتی بعد از نماز مغرب و عشا در صحن انقلاب حرم مطهر رضوی برگزار شد. همزمان با سخنرانی در هر بخش از صحن انقلاب حرم مطهر رضوی، خادمان با در دست داشتن شمعدانها با رعایت فاصله اجتماعی در صفهای منظم ایستاده و برخی نیز در بخشهایی از صحن نشسته بودند.
اما این تنها مشهد، تهران، قم، اصفهان، تبریز و سایر استانهای شیعهنشین ایران نبود که رخت عزای اباعبدالله را بر تن کرد، بلکه مناطق سنینشین ایران نیز شاهد عزاداری بر سبط رسولالله بود. مراسم عزاداری شب عاشورا در سنندج در جوار امامزاده بیبی هاجرهخاتون، خواهر گرامی امام رضا(ع) با سخنرانی ماموستا معروف خالدی، از علمای اهل سنت و با رعایت پروتکلهای بهداشتی برگزار شد.
اهل تسنن آستارا نیز همگام با شیعیان، در تاسوعا و عاشورای حسینی به عزاداری پرداختند. در مراسمی که همزمان با عاشورای حسینی در مناطق مختلف سنینشین این شهرستان بویژه عنبران و شیخمحله بخش مرکزی آستارا برگزار شد، اهالی خونگرم و عاشق اهلبیت(ع) این روستاها که هنر عشقورزی آنها به اهلبیت(ع) زبانزد عام و خاص است در یوم عاشورای حسینی، اجتماعی از سرسپردگی به خاندان عصمت و طهارت(ع) را نشان دادند. اهل سنت سیستانوبلوچستان نیز همراه با دیگر جوامع اهل سنت ایران، روز گذشته به اقامه عزا بر امام حسین(ع) پرداختند.
* مزار حاجقاسم، عزاخانه سیدالشهدا
روز گذشته سراسر ایران، روضهخانه سیدالشهدا بود؛ از شمال ایران تا جنوب و از شرق تا غرب. اما در این بین، کرمان حال و هوای دیگری داشت. این نخستین محرمی بود که سردار دلها و سیدالشهدای مدافعان حرم در خاک آرمیده بود اما شعار او که «ما ملت امام حسینیم» همه جای ایران را پر کرده بود.
حسینیه ثارالله یکی از مهمترین مراکز مورد توجه حاجقاسم در مراسم امام حسین(ع) بود، این مکان از ابتدای تأسیس به مکانی برای تجمع رزمندگان دفاعمقدس تبدیل شد و ولایتمداران کرمانی در طول انقلاب به مناسبتهای مختلف در این مکان حضور مییافتند؛ مردم خاطرههای زیادی از این مکان دارند اما آنچه امسال برای مردم موجب حسرت شده بود، عدم حضور سردار شهید سلیمانی در سر در ورودی این حسینیه بود. هر سال حاجقاسم مقابل در این حسینیه دست به سینه میایستاد و عزاداران را تکریم میکرد و بر مصیبت تاسوعا و عاشورا اشک میریخت.
امسال مردم ساعاتی از روز را در حسینیه ثارالله جمع میشدند و عزاداری امام حسین را برگزار میکردند و ساعاتی را نیز در گلزار شهدا حضور مییافتند و در میان این 2 مکان در حال رفتوآمد بودند. مزار حاجقاسم، خودش یک حسینیه شده بود. یک عزاخانه سیدالشهدا شده بود.
******
قدردانی از هیأتها
اسدالله خسروی*: رعایت پروتکلهای بهداشتی در هیأتهای مذهبی و مراسمهای عاشورایی در سراسر کشور شگفتی همگان را برانگیخت و در مقابل، انجام سفرهای پرتعداد موجی از انتقادات را در پی داشت. به گزارش «وطن امروز»، اکثر هیأتهای مذهبی در دهه اول محرم، تمام پروتکلهای بهداشتی را رعایت کردند و فاصلهگذاری اجتماعی، محدودیت زمانی برگزاری مراسمهای عزاداری و عدم پخش نذری موجب شد محرم متفاوتی را شاهد باشیم.
رعایت پروتکلهای بهداشتی در هیأتهای حسینی موجب تحسین جامعه پزشکی شد، تا جایی که وزیر بهداشت و رئیس سازمان نظامپزشکی در اطلاعیههای جداگانه از عزاداران حسینی تقدیر کردند. سعید نمکی، وزیر بهداشت در نامهای به رهبر معظم انقلاب اسلامی ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان، حضرت اباعبداللهالحسین(ع) و یاران باوفایش، نوشت: ضمن عرض تسلیت ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان، حضرت اباعبداللهالحسین(ع) و یاران باوفایش، صمیمانه مراتب قدردانی و سپاس بیکران خود و همه همکارانم را خدمت حضرتعالی که در برگزاری مراسم عزای حسینی، نمادین و همچون همیشه درسآموز و اسطورهوار عمل فرمودید تقدیم میدارم. بیتردید خیل عظیم علمای عالیقدر، وعاظ ارجمند، مداحان عزیز و هیأتهای مذهبی عزادار با پیروی از این شیوه بزرگوارانه و خردمندانه، محرمی با عظمت و دور از آفت بیماری با ویروس منحوس در تاریخ سرزمینمان رقم خواهند زد.
همچنین دکتر محمدرضا ظفرقندی، رئیس سازمان نظام پزشکی کشور با ارسال نامهای، از مقام معظم رهبری به خاطر ایجاد شمایل جدید در برگزاری مراسم عزاداری که در آن تمام دستورالعملهای بهداشتی رعایت شده است، تقدیر و اظهار امیدواری کرد این نوع برگزاری مراسم برای سایر عزاداران و هیأتهای مذهبی به عنوان الگو مورد بهرهبرداری قرار گیرد.
رئیسکل سازمان نظام پزشکی کشور همچنین در این نامه با اظهار تاسف از عدم پایبندی مجریان قانون به دستورالعملهای بهداشتی، درخواست انجمنهای علمی، مکاتبات وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی مبنی بر مداخله در ایجاد محدودیت در سفرهای بیدلیل که باعث طغیان همهگیری میشود از مقام رهبری برای مداخله و تذکر جدی، درخواست یاری کرد. در بخشی از این نامه آمده است: وظیفه خویش میدانم مراتب تقدیر و تشکر خود و همکاران خدوم و ایثارگر جامعه پزشکی کشور را به خاطر تصریح اولویت سلامت مردم و تبعیت از نظرات علمی و کارشناسی در ایام شیوع بحران کرونا در همه مراحل این بیماری و بویژه در مراسم عزاداری ماه محرم اعلام کرده و از برگزاری مراسم این سوگ و عزای عظما با شمایل ویژه که میتواند الگوی عزاداران و هیأت مذهبی قرار گیرد، قدردانی کنم.
* سفرهای مرگ!
با وجود اینکه رعایت پروتکلهای بهداشتی توسط هیأتهای مذهبی تحسین همگان را برانگیخت اما سفرهای بیشمار و سواحل شلوغ شمال کشور و عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی موجی از ناامیدی را ایجاد کرد.
دکتر ایرج حریرچی، معاون وزیر بهداشت چهارشنبهشب و در آستانه آغاز تعطیلات، در تلویزیون اعلام کرد: هر یک درصد افزایش تردد، 9/1 درصد میزان بروز ویروس کرونا در افراد مختلف را بالا میبرد. در 5 ماه ابتدای سال، 242 میلیون تردد بین شهری داشتیم که براساس پیشبینیها، در 4 روز آینده روزانه ۲ میلیون تردد خواهیم داشت. با تراکمی که سهشنبه در خروجی تهران شاهد بودیم، نسبت به میانگین 5 ماه گذشته بیش از 50 درصد افزایش پیشبینی میشود.
اما این هشدار معاون وزیر بهداشت جدی گرفته نشد و سفرها بیش از 50 درصد افزایش یافت. تصاویری که از جادههای شمال کشور منتشر شد، نشان میدهد ایجاد موج سوم شیوع کرونا دور از تصور نخواهد بود. سواحل پرازدحام و ترافیک شهرهای شمالی نشان داد مسافران کمی به رعایت پروتکلهای بهداشتی علاقه دارند.
آش سفرها آنقدر شور شد که وزیر بهداشت در صفحه اینستاگرام خود اعلام کرد: کاش ابزاری فراتر از التماس داشتم تا شرمسار مظلومیت همکارانم نمیشدم. طعنه آقای وزیر به برداشتن محدودیتهای بهداشتی دولت و موج دوم شیوع کرونا در کشور بود.
نمکی نوشت: پس از روزهای سخت و نفسگیر و مهار موارد ابتلا و مرگومیر در اقصی نقاط کشور، با تلاش شبانهروزی همکارانم و شهادت، ابتلا و زمینگیر شدن تعدادی از آنها و نزدیک شدن مجدد مرگومیرها به سمت ۲ رقمی، ای کاش توانی، اختیاری، ابزاری یا مددی فراتر از خواهش و التماس داشتم تا با این ترددهای بیرویه برای روزهای سخت خیز مجدد بیماری و زحمت و گرفتاری همکارانم مضطرب نمیشدم و تا این حد از مظلومیت، خستگی و بردباریشان شرمسار نمیشدم. ای کاش میتوانستم با تمسک به شیوههایی سختگیرانهتر و تأدیب اندکی که رعایت نمیکنند و با بیتوجهی، حقوق شهروندی را زیر پا میگذارند، در مهار بیماری توفیقات بیشتری تقدیم مردم نازنین سرزمینم کنم.
همچنین رئیس سازمان نظام پزشکی با اشاره به نگرانی عمیق پزشکان و همه کادر درمان از مسافرتهای بیرویه و غیرضرور در این ایام بویژه به استانهای شمالی کشور، گفت: این مسافرتها مصداق قطعی اضرار به مردم و مدافعان عرصه سلامت است.
محمدرضا ظفرقندی در نامهای به رهبر معظم انقلاب اسلامی نوشت: لازم میدانم به عنوان نماینده جامعه پزشکی کشور مراتب نگرانی عمیق پزشکان و همه کادر درمان از مسافرتهای بیرویه و غیرضروری در این ایام بویژه به استانهای شمالی کشور را که مصداق قطعی اضرار به مردم و مدافعان عرصه سلامت است به استحضار برسانم و از اینکه مسؤولان اجرایی ذیربط به رغم هشدارها و مکاتبات مکرر کارشناسان و دلسوزان انجمنهای علمی، سازمان نظام پزشکی و وزارت بهداشت برای نظارت جدی و ممانعت از سفرهای غیرضروری اقدام مؤثری انجام ندادند، اظهار تاسف کنم.
* کرونا، سوغات سفر مسافران سهلانگار
با وجود تاکید فراوان مسؤولان و هشدارهای جامعه پزشکی مبنی بر پرهیز از مسافرت در ایام تعطیل اما جادهها در چند روز گذشته به قدری شلوغ بود که شاهد ترافیک سنگین در خروجیهای تهران و محورهای منتهی به شهرهای شمالی بودیم و مسافران بیتوجه به شیوع کرونا ساعتها در جادهها ماندند.
سیر نزولی آمار جانباختگان، بستریشدگان و مبتلایان به بیماری «کووید-19» طی چند هفته گذشته در پی رعایت پروتکلهای بهداشتی از سوی مردم، کادر پزشکی را نسبت به فروکش کردن موج این بیماری امیدوار کرد اما خیلیها در تعطیلات چند روز گذشته با نادیده گرفتن نکات بهداشتی و رفتن به سفر، نگرانیهایی را ایجاد کردند که تبعات آن بیتردید در روزهای آینده دامنگیر خواهد بود.
هر چند عزاداریهای ایام محرم امسال با رعایت تمام پروتکلهای بهداشتی در جایجای ایرانزمین بسیار پرشور برگزار شد و مردم در خانهها و اماکن روباز به یاد سرور و سالار شهیدان اشک ریختند و بر سر و سینه زدند اما افراد زیادی بار سفر بسته و طبق عادت دیرینه راهی دیار خود شدند، غافل از اینکه این افراد یا سفیر ویروس مرگبار کرونا در شهرها و روستاها بودند و یا کرونا را به خانههای خود آوردند تا زحمات کادر پزشکی دوچندان شود و این بیماری با موج جدید در روزهای آینده خود را نشان دهد.
در این باره، نایبرئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یازدهم در گفتوگو با «وطن امروز» با بیان اینکه در روزهای گذشته خیلی از جادههای منتهی به تهران به علت ترافیک سنگین، ساعتها قفل بود، گفت: متاسفانه بیتدبیری دولت در سیاستگذاری نسبت به ممانعت از سفر در ایام تعطیل موجب شد ویروس کرونا با سرعت بالایی در این چند روزه در بیشتر استانها و مناطق شهری و روستایی به چرخش درآید و باعث تشدید شیوع این بیماری در کشور شود.
علیاصغر باقرزاده با بیان اینکه شواهد نشان میدهد که دولت و حتی ستاد ملی مقابله با کرونا خطر موج جدید کرونا را با بیتوجهی به مدیریت سفرها در ماه پایانی تابستان جدی نگرفتهاند، گفت: پیشبینیها حاکی است آن میزان امیدواری که با کاهش آمار مرگومیر و بستری در روزهای گذشته داشتهایم بعید نیست به ناامیدی منجر شود. وی خاطرنشان کرد: بیشک آنگونه که امیدوار بودیم آمار مرگومیر روزانه تا پایان تابستان دو رقمی شود و تعداد بستریشدگان به کمتر از 500 نفر در روز برسد این اتفاق نمیافتد، چرا که سرایت این ویروس در این چند روزه بیشک بسیار افزایش یافته است و نتیجه این بیتوجهیها و بیتدبیریها بزودی نمایان میشود.
نایبرئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس یازدهم افزود: دولت باید سفت و سخت پای جلوگیری از مسافرتها در این چند روزه میایستاد، چرا که این سادهترین راه برای جلوگیری از تشدید شیوع این بیماری کشنده بود.
مینو محرز، عضو ستاد ملی مقابله با کرونا نیز در گفتوگو با «وطن امروز» گفت: موج سوم شیوع کرونا در هفتههای پیش رو در کشور اتفاق میافتد، چرا که خیلیها به هشدارها مبنی بر نرفتن به سفر در روزهای تعطیل توجه نکردند و با این کار هم حامل ویروس کرونا به مناطق با آلودگی کمتر شدند و هم از خیلی مناطق و شهرستانهای آلوده کرونا را با خود به محل کار و زندگیشان آوردند.
وی با بیان اینکه با پایان آزمون سراسری این احتمال وجود داشت که مسافرتها از سر گرفته شود، خاطرنشان کرد: برخی با سهلانگاری نسبت به شیوع ویروس کرونا قبل از بازگشایی مدارس و با پایان یافتن کنکور راهی شهر و دیار خود شدند، در حالی که آمار ابتلا، بستری و مرگومیر در 3-2 هفته اخیر در حال کاسته شدن بود.
عضو ستاد ملی مقابله با کرونا اظهار داشت: با وجود تاکید مسؤولان بر قرمز بودن وضعیت شهرهای شمالی و خیلی از استانهای کشور اما برخیها با زیر پا گذاشتن پروتکلهای بهداشتی و فاصلهگذاری اجتماعی، ویروس مرگ را به این شهر و آن شهر کشاندند که با توجه به نهفتگی ۲ هفتهای این ویروس در بدن، بیشک تبعات جبرانناپذیر آن را در ابتدای ماه آینده خواهیم دید.
وی به برگزاری پرشور مراسم ایام محرم با رعایت اصول بهداشتی در تهران و شهرستانها اشاره کرد و افزود: عزاداران حسینی با رعایت پروتکلهای بهداشتی ایام محرم را بخوبی برگزار کردند؛ آیینی معنویای که با فاصلهگذاری اجتماعی برگزار شد و هیچ موکب و نذری آنگونه که کرونا را تشدید کند دایر و توزیع نشد، بلکه مردم نذورات خود را طبق دستورالعملهای بهداشتی ادا کردند.
* خبرنگار
***
[از هفته آینده باید منتظر موارد جدید مبتلایان به کرونا در کشور باشیم]
عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا درباره تبعات رفتن به مسافرت در این روزها که ویروس کرونا در همه جای ایران وجود دارد، گفت: با وجود آنکه بارها به مردم هشدار داده شد برای قطع زنجیره ویروس کرونا و حفاظت از جان خود، خانواده و همنوعانشان اصول بهداشتی را رعایت کنند و به مسافرت نروند اما شاهد مسافرت افراد زیادی در این چند روز بودیم که نتیجه آن مخاطرهانگیز است.
مسعود مردانی در گفتوگو با «وطن امروز» به برگزاری مراسم عزاداری ایام محرم اشاره کرد و افزود: عزاداران حسینی انصافا پروتکلهای بهداشتی را برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا بخوبی رعایت کردند، عزاداری در اماکن و فضاهای باز نظیر پارکها، بوستانها، حیاط مدارس و خانهها همچنین پرهیز از راهاندازی دستههای سینهزنی و زنجیرزنی باعث شد آنها با رعایت اصول بهداشتی و فاصلهگذاری اجتماعی ناقل این بیماری نشوند و اگر اتفاقی در هفتههای آینده در تشدید این ویروس خطرناک رخ دهد بیتردید نتیجه بیتوجهی مسافرانی است که با سفر به شهرستانها نسبت به رعایت پروتکلهای بهداشتی بیتوجه بودند. عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا با بیان اینکه از هفته آینده باید منتظر شناسایی موارد جدید مبتلایان به کرونا در کشور باشیم، افزود: بعد از 2 هفته آمار بستریهای کرونایی در سراسر کشور افزایش خواهد یافت و پس از آن طی 4 تا 6 هفته آینده بر تعداد جانباختگان این بیماری افزوده خواهد شد.
******
حماسه عالمگیر حسینی
گروه بینالملل: دیروز کشورهای مختلف دنیا از شرق تا غرب عالم شاهد برپایی مراسم عاشورای حسینی بود. میلیونها نفر از محبان اهلبیت علیهمالسلام و آزادیخواهان جهان با وجود محدودیتهای کرونایی به عزاداری برای سید و سالار شهیدان پرداختند. نکته جالب توجه در این عزاداریها که از شرق تا غرب عالم؛ در چین، ژاپن، هند، پاکستان، افغانستان، عراق، روسیه، جمهوری آذربایجان، سوریه، لبنان، ترکیه، بحرین، یمن، عمان، عربستان، ایالات متحده، آفریقای جنوبی، نیجریه و دیگر کشورها برگزار شد، رعایت پروتکلهای بهداشتی از سوی عزاداران بود. همچنین تأکید بر جنبه ظلمستیزی قیام امام حسین (ع) مهمترین بخش سخنرانیهای انجام شده در این مراسمها بود.
عراق
به گزارش «وطن امروز»، در عراق مراسم عزاداری در کربلای معلا همچون سالهای گذشته پرشور و با جمعیت میلیونی، تحت تدابیر و پروتکلهای بهداشتی برگزار شد. طبق پروتکلهای اعلامی تولیت امام حسین(ع)، صرفا شهروندان عراقی توانستند امسال برای زیارت در کربلا حضور یابند و مراسم نیز به 5 ساعت محدود شد. این مراسم در شهرهای دیگر عراق ازجمله نجف، کاظمین و سامرا نیز برگزار شد.
هندوستان
در هندوستان عزاداران حسینی با وجود محدودیتهای نظامی اعمال شده در این کشور به عزاداری پرداختند. در این بین نیروهای پلیس بخش هندی کشمیر به عزاداری شیعیان حمله کردند. به نوشته پایگاه اینترنتی شبکه الجزیره، نیروهای دولتی با حمله به محل برگزاری مراسم سوگواری برای حضرت سیدالشهدا(ع) تلاش کردند با استفاده از گاز اشکآور و تفنگ ساچمهای این جمعیت چند صد نفری را متفرق کنند. به گفته شاهدان عینی، خشونت پلیس علیه این عزاداران، دستکم ۴۰ زخمی برجا گذاشت. نیروهای پلیس در حالی دلیل مخالفت و ممانعت از برگزاری مراسم را محدودیتهای کرونایی اعلام کردهاند که برگزاری این مراسم از سال 1989 در بخش هندی کشمیر ممنوع شده است.
یمن
هزاران نفر از مردم یمن به مناسبت فرا رسیدن عاشورای حسینی(ع) در استانهای صنعا و صعده تجمع کردند. پایگاه خبری المسیره با اعلام این خبر نوشت 10 میدان در صنعا برای مشارکت شیعیان در مراسم ظهر عاشورا تعیین شده بود و هیأت زنان وابسته به شهرداری پایتخت نیز 8 میدان را برای مراسم عصر عاشورا تعیین کرده بود. رهبر جنبش انصارالله یمن دیروز در سخنانی به مناسبت عاشورای حسینی خاطرنشان کرد: ملت یمن، گزینه خود را مبنی بر عدم پیوستن به اردوگاه نفاق که نظامهای عربستان و امارات نماد واضح آن هستند، نهایی و قطعی کرده است. سیدعبدالملک الحوثی اظهار داشت: موضع ما مبنی بر مقابله با تجاوزگری، یک موضع اصولی برخاسته از ایمان، وظیفه دینی و ملی است. رهبر جنبش انصارالله تصریح کرد: موضع ما در قبال مسائل امت ما، مواضع اصولی اسلامی و بخشی از تعلق و وابستگی دینی ما است. محمد عبدالسلام، سخنگوی رسمی انصارالله یمن هم در سخنانی در این مراسم گفت: امام حسین(ع) نماد بزرگی اسلام است. تمام شککنندگان و تاویلکنندگان و توجیهکنندگان در طول تاریخ نتوانستند توجیه و بهانهای برای زیر سوال بردن حادثه کربلا پیدا کنند. عبدالسلام تاکید کرد: تعصب کشنده و میراث فکری و نزاع سیاسی نباید باعث شود مقابل حقی که مثل خورشید واضح است و مظلومیت آشکار و بدترین فاجعه در تاریخ اسلام بایستید. هیچ انسان پاکی از این مسأله راضی نیست.
افغانستان
مراسم روز عاشورا در کابل تحت تدابیر امنیتی برگزار شد. در این میان وزارت کشور افغانستان تلاش کرد نیروهای مردمی نیز در تامین امنیت عاشورا سهیم باشند. با توجه به جاری شدن سیل در ولایت پروان و ۱۳ ولایت دیگر، تعدادی از حسینیهها نذوراتشان را برای مردم پروان بردند و در میان آنان توزیع کردند.
نیجریه
پیروان اهلبیت علیهمالسلام در نیجریه با وجود حملات نیروهای امنیتی به مجالس عزاداری، عاشورای حسینی را گرامی داشتند. در جریان این مراسم 3 نفر از عزاداران در کادونا در حملات نیروهای امنیتی به شهادت رسیدند و دهها نفر زخمی شدند. در روز عاشورا دستههای عزاداری در کادونا، سوکوتو و زاریا به خیابانها آمدند. فعالیتهای متعددی به همین مناسبت برگزار و از انقلاب امام حسین علیهالسلام تجلیل و نیز با عادیسازی روابط با اسرائیل مخالفت شد. علاوه بر این عزاداران به بیمارستانها خون اهدا کردند و از دولت خواستند به محاصره پیروان اهلبیت علیهمالسلام پایان دهد و شیخ ابراهیم زکزاکی، رهبر جنبش اسلامی نیجریه را آزاد کند.
بحرین
در بحرین عزاداران با رعایت پروتکلهای بهداشتی مراسم عاشورا را گرامی داشتند. آیتالله شیخ عیسی قاسم، رهبر شیعیان بحرین در سخنانی به مناسبت روز عاشورا گفت: جهاد علیه سازش و عادیسازی روابط بخشی از جهاد امام حسین علیهالسلام در مقابل یزید در کربلا بود. آیتالله عیسی قاسم گفت: امام حسین علیهالسلام حاضر نشد با یزید سازش کند و با او به خاطر ظلمش جنگید، هر کس که در کنار حسین علیهالسلام باشد، باید در مقابل عادیسازی روابط با صهیونیستها هم بایستد. وی افزود: «ما پا در راه امام حسین و راه خدا و پیامبران و اولیای خدا گذاشتهایم».
پاکستان
عاشقان سیدالشهدا(ع) در شهر اسلامآباد، پایتخت پاکستان و راولپندی (در حومه پایتخت) آیین مذهبی عاشورای حسینی را با چشمان گریان و فریادهای «لبیک یا حسین» برگزار کردند. عزاداران حسینی در شهرهای مختلف پاکستان با برگزاری مجلس عزاداری و روضهخوانی و راهاندازی گروههای سینهزنی و زنجیرزنی، ارادت خود را به سالار شهیدان در روز دهم ماه محرم (شب عاشورا) نشان دادند. نخستوزیر پاکستان نیز به مناسبت فرا رسیدن عاشورای حسینی در پاکستان پیامهایی منتشر کرد. در بخشی از پیام نخستوزیر پاکستان آمده است: مسلمانان باید از شهادت حضرت امام حسین(ع) و اهلبیت او در روز عاشورا درس مبارزه و مقابله با ظلم را فرا بگیرند و بدانند فداکاری و شهادت در راه خداوند، برای این امام و یارانش پیروزی ابدی به ارمغان آورد.
روسیه
مراسم سوگواری عاشورای حسینی با حضور هزاران تن از عاشقان و دلباختگان مکتب اباعبداللهالحسین(ع) در پایتخت و دیگر مناطق مسلماننشین روسیه برگزار شد. عزاداران حسینی از اتباع کشورهای مختلف با حضور در مرکز اسلامی، مسجد خاتمالانبیا، حسینیه حضرت زهرا(س) و حسینیه شیعیان مسکو مراسم عزاداری سرور و سالار شهیدان حضرت اباعبداللهالحسین(ع) را برگزار کردند. همچنین در مناطق مسلماننشین این کشور از جمله شهر دربند در جمهوری داغستان، به عنوان تنها شهر شیعهنشین روسیه، این مراسم با شور و شعور حسینی برگزار شد.
چین و ژاپن
عزاداران و محبان اهلبیت(ع) در چین و ژاپن هم با برپایی آیینهای ویژه از جمله قرائت زیارت عاشورا و سینهزنی، در سوگ سالار شهیدان حضرت اباعبداللهالحسین(ع) و یاران باوفایش نشستند. آیین عاشورای حسینی در پکن، گوانجو و شانگهای برگزار شد. در توکیوی ژاپن هم آیین گرامیداشت عاشورا از سوی محبان اهلبیت علیهمالسلام برگزار شد.
آمریکا
عاشورای هر سال در ایالات متحده آمریکا در چندین مرکز مهم اسلامی در واشنگتن، نیویورک، کالیفرنیا و هیأتهای محلی و خانگی به صورت حضوری برنامههای سوگواری و معرفتی در شناخت بیشتر امام حسین(ع)، اهداف و زندگی ایشان برگزار میشد اما امسال مقررات مربوط به کرونا مانع از برگزاری آیین سوگواری به شکل هر ساله آن و حضور چند ده هزار نفری عاشقان اباعبدالله در خیابانهای آمریکا شد. البته مراسم مفصلی از سوی شیعیان در فضای مجازی برگزار شد.
آفریقای جنوبی
شهر ژوهانسبورگ در آفریقای جنوبی هم شاهد برگزاری مراسم عزاداران حسینی به مناسبت روز عاشورا بود.
عربستان
دلدادگان و شیفتگان مکتب اهلبیت عصمت و طهارت(ع) در عربستان با وجود فضای رعب و وحشت و سرکوبی که آلسعود بر این کشور حاکم کرده، به سوگواری و عزاداری برای اباعبداللهالحسین(ع) همزمان با ایام عاشورای حسینی پرداختند. فعالان فضای مجازی در عربستان از برگزاری مراسم باشکوه عزاداری حسینی همزمان با عاشورا در این کشور خبر دادند. به گفته فعالان، شهر قطیف عربستان شاهد حضور گسترده مردم برای بزرگداشت عاشورای حسینی با رعایت تمام پروتکلهای بهداشتی مقابله با کرونا بود.
لبنان
در لبنان با وجود اینکه راهپیمایی دستههای بزرگ عزاداری لغو شده و از شهروندان خواسته شد سخنرانیها را از طریق اینترنت و شبکههای اطلاعرسانی گوش دهند اما لبنانیها راهپیمایی خودرویی عاشورایی را با برافراشتن پرچمهای حسینی از شهرک خیام شروع کرده و در طول نوار مرزی لبنان با فلسطین اشغالی ادامه دادند تا بار دیگر قدرت و حضور مقاومت را به صهیونیستها نشان دهند.
ترکیه
در ترکیه مراسم عزاداری روز عاشورا در شهرهای مختلف این کشور از جمله آنکارا، استانبول، ایغدیر و قارص، مرسین، بورسا و ازمیر برگزار شد. در استانبول عزاداران حسینی علاوه بر سوگواری اقدام به اهدای خون کردند. در زینبیه شهر استانبول هم هزاران نفر با حفظ پروتکلهای بهداشتی برای گرامیداشت یاد و خاطره سرور شهیدان گرد هم آمدند. در همین حال همزمان با برگزاری مراسم عزاداری از سوی مردم، مسؤولان و مقامهای ترکیه نیز با صدور بیانیههایی محرم و عاشورا را گرامی داشتند.
ارسال به دوستان
گزارش «وطن امروز» درباره جغرافیای عاشورایی که مرز و زبان و نژاد نمیشناسد و حتی در روزگار عسرت بشر و به رغم بلایی طبیعی و انسانی، هر روز گستردهتر میشود
عالم همه دیوانه اوست
یورونیوز: عاشورا به ما یادآوری میکند اسلام بخشی جدانشدنی از سنت ابراهیمی است که در کنار مسیحیت و یهودیت بیش از نیمی از جمعیت جهان را فرا میگیرد. در این صورت مایه شوربختی همه ما است که اسلامهراسی عمدتا از اردوگاههای مسیحیان اوانجلیست و گروههای یهودی محافظهکار نشأت میگیرد. حسین مکه(مستندساز لبنانی)
***
آسیا
هندوستان، پاکستان، کشمیر، بنگلادش، میانمار
سنت ماتم، شوری عظیم در شبهقاره
حتی کرونا هم نتوانست از شور عظیم سوگواری عاشقان اهلبیت در شبهقاره هند بکاهد؛ منطقهای که از 3 کشور پرجمعیت هندوستان، پاکستان و بنگلادش تشکیل شده و جمعیتی نزدیک به یک میلیارد و 900 میلیون نفر را در بر میگیرد که حدود یکسوم آنها را مسلمانان تشکیل میدهند. برآورد میشود در ماه محرم حدود 200 میلیون تن در شبهقاره آیین ماتم را به جا میآورند. ماتم، سنت مشترک سوگواری پرشور برای امام حسین و شهدای کربلا در میان شیعیان و اهل سنت شبهقاره است که از دیرباز برخی هندوان، مسیحیان، بودائیان و پارسیان زرتشتی نیز در آن شرکت میکنند. این سنت غنی اسلامی عمدتا از فلات ایران و افغانستان به شبهقاره راه یافته و متشکل از دستجات پابرهنه سینهزنی، زنجیرزنی و قمهزنی، راه رفتن روی زغال برافروخته همراه با نمایش خیابانی واقعه کربلا یا همان تعزیه است.
* بزرگترین هیأت جهان
برآورد میشود بیش از 100 میلیون نفر در هندوستان و کشمیر آیین ماتم سالار شهیدان را برپا میدارند. بزرگترین دستجات و تعزیهها در بنگلور، چنای، اللهآباد، حیدرآباد، دهلینو و بمبئی و همچنین شهرهای سرینگر و جامو در ایالت جامو و کشمیر برپا میشود. در دهههای اخیر با توجه به فتنه وهابیون در پاکستان که توأم با قتلعام شیعیان و حمله تکفیریها به مراسم آنان است، میتوان گفت مراسم سوگواری محرم در هندوستان شور بیشتری یافته است، بویژه تعزیه در این سامان رونق بیشتری دارد.
* پابرهنگان پاکی حسینی
آیین ماتم در میان پاکیها وجوه مشترک زیادی با هند و بنگلادش دارد اما مهمترین خصیصه آن پابرهنه بودن عزاداران در روزهای تاسوعا و عاشوراست. با آنکه مراسم شیعیان بویژه در ماه محرم مورد هجوم حملات تروریستی لشکر جنگوی و دیگر گروههای تکفیری مورد حمایت سعودی قرار میگیرد اما هر سال نزدیک به 80 میلیون عاشق اهلبیت در کویته، کراچی، لاهور، پیشاور و گیلگیت، فداکارانه و بیتفاوت به این تهدیدات، آیین ماتم را با شور و حرارت تمام به جا میآورند.
* میانمار
شیعیان میانمار در یانگون به سبک مراسم شبهقاره هند از روی زغالهای افروخته راه میروند و با زنجیرهای تیغدار زنجیر میزنند.
***
مالزی، اندونزی، سنگاپور، هلند
تابوییک؛ یادبود محرم به سبک مالایی
مراسم تابوت کشی هر سال در دهه محرم توسط مالایی تبارهای اندونزی بویژه در غرب جزیره سوماترا برگزار میشود.
اقلیت «مینانغ کابائو» با آنکه اهل سنت هستند، دستکم 2 قرن است آیین تابوییک را برای گرامیداشت امام حسین(ع) و بر حسب محبت به اهلبیت به مرکزیت شهر «پاریامان» برگزار میکنند. مراسم اصلی آن در روز عاشورا در قالب فستیوالی با تمهای سرخ و نارنجی با سپردن گلدستههایی به سبک جنوب شرقی آسیا به امواج دریاست. این قومیت با پراکندگی در کشورهای مالزی، سنگاپور و هلند، آیین تابوییک را در مناطق جدید برپا میکنند.
******
اوراسیا
روسیه
«یاحسین، شاه حسین» در امتداد اوراسیا
در بزرگترین کشور جهان که در 17 قاچ زمانی کره زمین امتداد یافته و 11 ساعت رسمی دارد، روز عاشورا یا دهم ماه قمری محرم گاه تا ۲ روز به طول میانجامد. آیین سوگواری محرم در سراسر روسیه عمدتا با محوریت و حضور پرشمار آذریها همراه با اقلیتهای شیعه و سنی از آسیای میانه، قفقاز، ایران، افغانستان، ترکیه و کشورهای عرب برگزار میشود. «دربند» قدیمیترین و جنوبیترین شهر روسیه، امسال هم میزبان پرقدمتترین مراسم دستههای عزاداری امام حسین(ع) در اروپا با سابقهای هزار ساله بود. خیابانهای مسکو هم در روزهای تاسوعا و عاشورا میزبان دستههای بزرگ عزاداری هستند.
* سوگ سبز
همهگیری کرونا و قرنطینه سفت و سخت چند ماهه اخیر مانع از آن نشد که در گوشه و کنار اروپا، مجالس سوگواری حسینی با رعایت پروتکلهای بهداشتی برپا نشود. تشکیل هیئات متعدد در بریتانیا، نوحهخوانی شب عاشورا به زبان دانمارکی در مسجد امام علی(ع) کپنهاگ، برگزاری مجالس عزای مرکز اسلامی اهلبیت(ع) در زوریخ سوییس و ورشوی لهستان، برگزاری مراسم تاسوعا در فضای باز مرکز اسلامی برلین و برپایی ایستگاه عاشورا در شهر استاوانگر نروژ در رسانهها بازتاب داشته است.
* بریتانیا: جزیره هیأتها
تا پیش از همهگیری کرونا، خیابانهای مرکز لندن، پایتخت بریتانیا هر سال در روز دهم محرم (عاشورا) شاهد حرکت یک دسته بزرگ از عزاداران حسینی بود. آیین سوگواری محرم در انگلیس، اسکاتلند و ولز طی دهههای اخیر به محوریت جامعه پرجمعیت مهاجران پاکستانی با همراهی جوامع ایرانی، لبنانی، عراقی و بحرینی برپا میشود. اگر چه محرم امسال به دلیل رعایت فاصلهگذاری اجتماعی جمعیت کمتری در هیأتهای متعدد لندن، منچستر و لیورپول حاضر شدند اما به لطف شبکههای اجتماعی، عزاداریها در انگلیس با حضور شخصیتها و مخاطبان بینالمللی ابعاد وسیعتری پیدا کرد.
***
مولداوی
کهنترین عزای حسینی در اروپا
کشور کوچک مولداوی را نه تنها هارتلند یا قلب جغرافیای سیاسی اروپای شرقی خواندهاند، بلکه این سرزمین دیرپاترین پایگاه اسلام در قلب اروپا نیز محسوب میشود. ترکان مسلمان سلجوقی حدود 8 قرن پیش بر کرانههای شرقی دانوب مسلط شدند که امروز تحت عنوان اقلیت «گاگائوز» در یک جمهوری نیمه خودمختار به همین نام در جنوب مولداوی زندگی میکنند. نه تنها بسیاری از آداب و رسوم و شعائر گاگائوزها اصالتا ایرانی است، بلکه به مرور بخشی از این قوم که یکچهارم جمعیت مولداوی را تشکیل میدهند، به تشیع گرویدهاند. به همین دلیل میتوان سوگواری محرم در مولداوی را قدیمیترین مراسم در نوع خود در بدنه اصلی قاره سبز توصیف کرد.
******
آمریکا
آمریکای شمالی: ایالات متحده
رشد عاشوراییها در آمریکا
با آنکه محل تجمع اصلی مسلمانان در ساحلهای غربی و شرقی ایالات متحده بویژه شهرهای لسآنجلس و نیویورک است اما به طور روزافزون شاهد گسترش سنت سوگواری محرم در ایالتهای میانی آمریکا هستیم. ایالات میشیگان (بویژه شهر دیربورن) و تگزاس در زمره این مناطق جدید هستند. تا پیش از فاصلهگذاریهای ناشی از کرونا، روز عاشورای هر سال حتی دستههایی در نیویورک و لسآنجلس به راه میافتاد. همچنین بنیاد ایمان در لسآنجلس، بزرگترین هیأت اسلامی آمریکای شمالی محسوب میشود که در طول دهه اول محرم باعث گرد آمدن جمعیتی قریب به 100 هزار تن برای گرامیداشت حماسه حسینی میشود.
آمریکای مرکزی: جامائیکا، سورینام، گویان و ترینیداد و توباگو
آیین کارائیبی حوسی
قدیمیترین مراسم سوگواری برای امام حسین(ع) در نیمکره غربی از اوایل قرن نوزدهم میلادی میان هندیتباران منطقه کارائیب بویژه جزایر و سرزمینهای مستعمره انگلیس و هلند مرسوم بوده است. شیعیان مهاجری که از گجرات، راجستان، بیهار، مدرس و لاکنو آمده بودند، شکل اولیه این مراسم را مطابق سنت عزاداری محرم به نام حوسی(حسین) بنا گذاشتند که بتدریج به کانون فعالیتهای اجتماعی و اعتراضی جوامع هندیتبار در ترینیداد و توباگو، سورینام هلند، جامائیکا و گویان انگلیس تبدیل شد و علاوه بر اهل سنت، هندوها و مسیحیان نیز در آن شرکت میکنند. این آیین به شکل کارناوالی از حجلههای مسجد یا گلدسته مانند به نام «تدجه» برگزار میشود که تلفظ اردوی تعزیه است. بریتانیا تلاش بسیاری انجام داد برای ممنوعیت این مراسم که برای بومیان حکم مبارزه با ظلم استعمارگران انگلیسی را پیدا کرده بود. بدین ترتیب پلیس مستعمراتی بریتانیا مراسم عاشورای 30 اکتبر 1884 در شهر سنفرناندو را به گلوله بست که باعث شهادت 20 زن و مرد و کودک و مجروح شدن صدها تن دیگر شد. از این روز در تاریخ کشور ترینیداد به عنوان «قتلعام محرم» یاد میشود.
آمریکای جنوبی: برزیل
بزرگترین دسته نیمکره غربی
بزرگترین دستجات حماسه حسینی در نیمکره غربی در برزیل قرار گرفته است. شهر فوز دی ایگواسو در ایالت پارانا در منتهاالیه جنوب غربی برزیل، در نقطه مرزی مشترک با پاراگوئه و آرژانتین و در یکی از پرآبترین مناطق جهان در نقطه تلاقی 2 رودخانه بزرگ ایگواسو و پارانا قرار دارد. این شهر تازه توسعهیافته 900 هزار نفری جمعیت بزرگی از مهاجران عرب بویژه شیعیان لبنانی و سوری را در خود جا داده به طوری که بزرگترین جامعه مسلمان در آمریکای جنوبی محسوب میشود. محرم امسال کرونا هم مانع از برپایی هیئات و دستجات پرشور سوگواری حسینی با حضور دهها هزار برزیلی در فوز و همچنین سائوپائولو نشد.
******
آفریقا
آفریقای عربی، صحرای بزرگ، نیجریه و زنگبار
سیاهپوشان قاره سیاه
سیاهپوشان عزای حسینی در قاره سیاه وسعت عجیبی دارند. از الجزایر، مصر، مراکش و تونس در شمال آفریقا تا مالی در عمق صحرای بزرگ و سودان در کرانههای جنوبی نیل تا تانزانیا، ماداگاسکار و زنگبار در جنوب شرقی قاره و همچنین کومور و مومباسا در اقیانوس هند، قرنهاست شیعیان و محبان اهلبیت ماههای محرم و صفر به سوگ مینشینند. روزهای تاسوعا و عاشورا با تعطیلی کسبوکار در مناطق شیعهنشین شاهد سیاهپوش کردن اماکن، دستههای تعزیه، سینهزنی، سخنرانی و نوحه خوانی هستیم. بویژه در دارالسلام و زنگبار که بسیاری از مردم خود را ایرانی میدانند، راهپیمایی محرم با سنت اطعام عزاداران و مستمندان معروف به «نیاز» برگزار میشود. در عین حال پس از انقلاب اسلامی 1357، جغرافیای عاشورایی آفریقا قلمروهای جدید و بسیار مهمی در شرق و غرب قاره یافته است. نیجریه و کنیا مهمترین آنها هستند. افزایش روزافزون پیروان شیخ زکزاکی در نیجریه- قطب نفتی و ثروتمند آفریقا- باعث شده آیین عزای حسینی جلوهای مبارزاتی در میان سیاهان تحت ستم پیدا کند. جز ایرانیها، هندیها و اعراب نیز در گسترش سنت سوگواری محرم در این قاره محروم نقش ایفا کردهاند به همین دلیل سبک عزاداری آفریقاییها برگرفته از همین حوزههای فرهنگی است.
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|