ویرانگرترین سیل قرن اروپای غربی تاکنون بیش از 180 کشته و 1500 مفقود بر جا گذاشته و هنوز بسیاری از شهرهای آلمان و بلژیک در محاصره آب هستند. پس از آنکه سامانه اروپایی هشدار سیل (EFAS) تاکید کرد هشدارهای لازم را یک هفته قبل از وقوع سیل مرگ به مقامات دولت‌های فدرال و محلی آلمان داده بود، روزنامه بیلد خبر می‌دهد نه‌تنها سامانه هشدار و کنش اضطراری عمل نکرده، بلکه مسؤولان در تخلیه مناطق در خطر سیلاب اهمال کرده‌اند. 

گروه بین‌الملل: روز گذشته همزمان با رسانه‌ای شدن فراخوان تظاهرات «روز عرفه» در عربستان که با هدف اعتراض و مقابله با روندهای جاری حکمرانی آل‌سعود ترتیب داده شده بود، برخی منابع خبری عربستان از استقرار صدها نیروی امنیتی در شهرهای مختلف این کشور به منظور مقابله با این تظاهرات خبر دادند. این در حالی است که وقوع سیل در ریاض، پایتخت عربستان نیز بر موج نارضایتی علیه سعودی‌ها افزوده است. 

 

* فراخوان سراسری برای اعترض در روز عرفه

به گزارش «وطن‌امروز» به نقل از پایگاه خبری عربی 21، فعالان فضای مجازی از صبح دیروز با انتشار فراخوانی در شبکه‌های اجتماعی، شهروندان این کشور را به مشارکت در اعتراضات شامگاه دوشنبه دعوت کردند. با اینکه در فراخوان انتشار یافته اعلام شده بود محل‌های تظاهرات و تجمع در ساعات آتی مشخص خواهد شد، صدها نفر از نیروهای امنیتی عربستان در راستای آمادگی برای مقابله با اعتراضات در معابر مهم شهرهای مختلف این کشور به حالت آماده‌باش درآمدند. فراخوان‌دهندگان این تظاهرات از مردم خواستند بروشور چاپ کرده و شعارهایی بر دیوارها در سراسر کشور بنویسند. آنها پیشنهاد کردند در خیابان‌ها و اماکن عمومی بالن به پرواز درآورده، لاستیک خودروها را آتش‌ زده و با استفاده از تکنولوژی‌های جدید، روش‌های تازه‌ای را برای اعتراض به کار گیرند.  مسؤولان برگزاری این کمپین گفتند: هدف از این تظاهرات برچیدن ظلم خاندان سعودی از سر شهروندان و آزادی تمام زندانیان سیاسی از زندان‌های آل‌سعود است. همچنین توقف برنامه‌های بن‌سلمان برای ضربه زدن به دین، لغو توطئه‌های تخریب هویت جامعه، استخدام فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، لغو مالیات‌ها و مبارزه با فقر در این کشور نفت‌خیز از دیگر برنامه‌های این اعتراضات است. برگزارکنندگان این تجمع اعلام کردند فعالیت‌های این اعتراضات همچنین بر عدم خرید در روز عرفه (دیروز به وقت عربستان)، ماندن در منازل تا قبل از غروب آفتاب و تجمع در اماکن مقدس در شامگاه دوشنبه متمرکز است. برگزارکنندگان این کمپین اعلام کردند برنامه‌ریزی‌هایی برای برگزاری اعتراضات مشابه در نخستین ساعات روز عید سعید قربان(امروز) و جمعه نیز وجود دارد. همچنین برخی شهروندان عربستانی در چند روز گذشته نقاشی‌های دیواری در اعتراض به سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه این کشور و محمد بن‌سلمان، پسر و ولیعهد او ترسیم کردند. برخی سربازان ارتش عربستان نیز ویدئوهایی از آتش زدن عکس‌های ملک سلمان و پسرش و نیز ویدئوهای دیگری از لگد مال کردن عکس‌های آنها با کفش‌های‌شان منتشر کردند. مخالفان عربستانی خارج از این کشور نیز حمایت خود را از اعتراض روز عرفه اعلام کردند. با این حال برخی از آنها برگزاری چنین اعتراضاتی را بی‌فایده می‌دانند. 

 

* استقرار نیروهای امنیتی در شهرهای مختلف

همزمان با انتشار فراخوان تظاهرات علیه وضعیت موجود در عربستان، سایت «سعودی لیکس» دیروز گزارش داد نیروهای امنیتی عربستان با خودروهای زرهی و تجهیزات نظامی در سراسر مناطق این کشور برای خاموش کردن اعتراضات مسالمت‌آمیز مردمی به شکل گسترده‌ای مستقر شده‌اند. طبق گزارش این سایت، نیروهای امنیتی در مسیرهای اصلی مستقر شده و برخی محله‌ها در استان قطیف را با موانع آهنی و خودروهای زرهی مسدود کرده‌اند. همچنین از دیگر اهداف برپایی این اعتراضات توقف پیگردهای امنیتی و سرکوب وحشیانه شهروندان و مخالفان و ایجاد امکانی برای محرومان جهت برخورداری از حق شهروندی اعلام شده است.

 

* درآمد کمتر و مالیات بیشتر

نکته قابل توجه در فراخوان برای تظاهرات، مساله مقابله با قانون مالیات و به‌کارگیری اقداماتی برای کاهش درآمدهای مالیاتی دولت بود. دلیل این امر هم افزایش چشمگیر مالیات‌ها از زمان ولیعهدی بن‌سلمان است. میزان مالیات دریافتی از شهروندان سعودی در سال‌های اخیر بویژه پس از انتصاب بن‌سلمان به ولایتعهدی این پادشاهی، آمار صعودی چشمگیری داشته و این در حالی است که درآمد مردم در همین سال‌ها روند کاهشی داشته است. دلیل این امر نیز مستقیما مرتبط با کاهش قیمت نفت و افزایش هزینه‌های عربستان به خاطر جنگ یمن و بلندپروازی‌های بن‌سلمان در مناطق جنوبی عربستان و ساحل دریای سرخ است. مجموع این موارد باعث شد دولت به دنبال راه‌های جدید برای درآمدزایی باشد؛ افزایش مالیات بر ارزش افزوده در سال 2018 و بالا بردن قیمت سوخت از جمله این راهکارها بود. ژوئیه سال 2020 به عنوان بخشی از اقدامات ریاضت اقتصادی، کمک هزینه‌های دولتی کارمندان هم کنار گذاشته شد و پادشاهی سعودی از این راه سالانه 8/4 میلیارد دلار صرفه‌جویی کرد. سپس مالیات بر ارزش افزوده ۳ برابر شد و به 15 درصد رسید. بر اساس سبک زندگی مردم عربستان، یکی از نشانه‌های پایین آمدن سطح زندگی در عربستان سعودی کاهش میزان فروش وسایل نقلیه است که بین سال‌های 2015 تا 2018 از 800 هزار مورد معامله به 400 هزار مورد کاهش یافت؛ روندی که سال 2020 مجددا یک‌سوم کاهش داشت. بر اساس گزارش گزارشگر ویژه سازمان ملل درباره فقر شدید در پادشاهی که سال 2017 منتشر شد، قیمت‌های بالاتر بویژه توسط شهروندان فقیرتر احساس می‌شود و حدود 4/2 میلیون نفر از آنها کمک مالی دریافت می‌کنند که این مورد نیز هر سال روند کاهشی داشته است.

 

* سیر صعودی تظاهرات ضددولتی در عربستان

فوریه امسال نیز ساکنان شهر «بُرَیده» در استان القصیم عربستان سعودی با برپایی تظاهراتی اعتراض خود را به سیاست‌های اقتصادی آل‌سعود که به افزایش فقر و بیکاری مردم این کشور منجر شده، نشان دادند. در جریان این تظاهرات مردم در اعتراض به سیاست‌های نظامی و اقتصادی آل‌سعود به خیابان‌ها آمدند و درگیری‌هایی بین نیروهای امنیتی سعودی با معترضان رخ داد. شرکت‌کنندگان در تظاهرات با سر دادن شعار، دریافت هر گونه مالیات در ایام کرونا و افزایش فقر و بیکاری در عربستان را محکوم کردند. در ماه‌های اخیر جوانان سعودی در شبکه‌های اجتماعی با هشتگ «تجمع افراد بیکار» بر سوء‌مدیریت مقامات سعودی تاکید کردند و گفتند: عربستان یکی از ثروتمندترین کشورهای عربی و بزرگ‌ترین تولید‌کننده نفت در جهان است ولی این مساله بر بیکاری افراد تاثیری نداشته است. فعالان تأکید کردند با وجود «اصلاحات اقتصادی» که از بیش از ۲ سال پیش آغاز شده و آنگونه که ولیعهد سعودی درباره چشم‌انداز خود تبلیغ می‌کرد، در فرصت‌های شغلی یا توسعه سایر صنایع غیرنفتی توفیق چشمگیری حاصل نشده است. اداره کل آمار عربستان گزارشی را ماه ژانویه امسال منتشر کرد که نرخ بیکاری بین سعودی‌ها در پایان ۳ ماه دوم سال2020 را 4/15 درصد نشان می‌داد. طبق آخرین آمار، 4 میلیون نفر از شهروندان سعودی زیر خط فقر زندگی می‌کنند، 2 میلیون کارمند حقوق مکفی ندارند، 2 میلیون شهروند واجد‌شرایط، بیکار هستند و بدهی عمومی عربستان نیز 854 میلیارد دلار برآورد شده است.

***

افشای فعالیت‌های یک شرکت اسرائیلی در زمینه جاسوسی از شخصیت‌ها و خبرنگاران سراسر دنیا احتمالا به معنای همدستی رژیم صهیونیستی در قتل فجیع جمال خاشقجی نیز خواهد بود. نتایج تحقیقات انجام شده در ارتباط با قتل خبرنگاران در همکاری با ۱۷ موسسه رسانه‌ای برجسته نشان‌ می‌دهد یک نرم‌افزار جاسوسی نظامی که توسط یک شرکت اسرائیلی توسعه داده شده، برای هک تلفن‌های هوشمند هزاران روزنامه‌نگار و فعال سیاسی- اجتماعی در سراسر جهان به‌ کار رفته است. نشریات آمریکایی مثل واشنگتن‌پست، پی‌بی‌اس، فرانت لاین و پولیتیکو به همراه چندین نشریه بین‌المللی دیگر همچون گاردین انگلستان، لوموند فرانسه و هاآرتص در همکاری با سازمان‌های خصوصی عفو بین‌الملل (Amnesty International) و  Forbidden Stories تحقیقاتی دامنه‌دار را آغاز کرده‌اند که یکی از نتایج آن افشای فعالیت‌های شرکت اسرائیلی گروه «ان‌اس‌او» به نفع برخی سازمان‌های اطلاعاتی برای جاسوسی گسترده از فعالان، روزنامه‌نگاران و شخصیت‌های ملی است. اگر چه اسرائیلی‌ها و آمریکایی‌ها و سازمان‌های اطلاعاتی همسو با آنها توجیه استفاده از این نرم‌افزار را ردیابی تروریست‌ها و مجرمان دانسته‌اند اما بر اساس تحقیقات، فقط در یک مورد در سال ۲۰۱۶ بیش از ۵۰ هزار شماره تلفن توسط مشتریان NSO برای نظارت بالقوه انتخاب شده است. در این لیست نام صاحبان تلفن‌ها درج نشده است اما روزنامه‌نگاران موفق به شناسایی بیش از هزار نفر در بیش از ۵۰ کشور شدند. آنها شامل اعضای خانواده‌های سلطنتی عرب، ۶۵ تاجر، ۸۵ مدافع حقوق بشر، ۱۸۹ روزنامه‌نگار و بیش از ۶۰۰ سیاستمدار و مقام از جمله وزیر، دیپلمات و نظامی هستند. تعدادی از سران کشور‌ها و نخست‌وزیران نیز در این لیست وجود داشتند. این لیست شامل شماره تلفن خبرنگاران سی‌ان‌ان، آسوشیتدپرس، بلومبرگ، وال‌استریت ژورنال، نیویورک‌تایمز و لوموند و بسیاری دیگر از نشریات معتبر است. در این فهرست حدود ۱۵هزار فقره هدف جاسوسی به اتباع مکزیک تعلق دارد. این‌ جاسوسی‌ها شامل سیاستمداران، نمایندگان اتحادیه‌های صنفی، روزنامه‌نگاران و مخالفان حکومت می‌شده است. همچنین بسیاری از افراد مختلف از خاورمیانه و اروپا در این لیست به چشم می‌خورد از جمله بیش از هزار فرانسوی. نرم‌افزار جاسوسی مزبور که پگاسوس نام دارد همچنین برای هک و تلاش برای به دست آوردن اطلاعات تلفن حداقل ۳۷ روزنامه‌نگار، فعال حقوق بشر و بازرگان برجسته از سراسر جهان استفاده شده است. واحد ویژه عفو بین‌الملل، 67 تلفن هوشمند را که مشکوک به حمله نرم‌افزاری بودند مورد آزمایش قرار داد که مشخص شد ۲۳ تلفن قربانی اقدامات جاسوسی شده‌اند و در ۱۴ مورد از آنها نشانه‌هایی از تلاش برای هک دیده شده است. در این بین شواهدی یافت شده که نشان می‌دهد از نرم‌افزار پگاسوس برای جاسوسی از نامزد جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست، چند روز قبل و پس از ترور و مثله شدن او در سرکنسولگری عربستان سعودی در استانبول در سال ۲۰۱۸ استفاده شده است. چند ماه قبل از مرگ این روزنامه‌نگار نیز یک حمله سایبری با استفاده از نرم‌افزار تلفن همسرش صورت گرفت. سیسیلیو پیندا بیرتو، روزنامه‌نگار مقتول مکزیکی که سال ۲۰۱۷ کشته شد نیز از دیگر قربانیان جاسوسی پگاسوس بوده است. این شرکت اسرائیلی با موضع‌گیری‌های متناقض در توجیه اقدامات غیرمشروع خود مرتکب گاف بزرگی شده است. «NSO» از یک سو به رسانه‌ها گفته نرم‌افزار جاسوسی پگاسوس را هدایت نمی‌کند و به داده‌هایی که جمع‌آوری می‌کند دسترسی ندارد و از سوی دیگر تأکید کرده فناوری‌های به کار رفته در آن به جلوگیری از حملات و انفجار‌ها کمک می‌کند، یعنی مرکز یا مراکزی به پایش اطلاعات هک شده می‌پردازند که قطعا توسط شرکت اسرائیلی انتخاب شده‌اند. در همین حال روزنامه انگلیسی فایننشال‌تایمز گزارش داد بدافزار پگاسوس توسط شرکت اسرائیلی مزبور سال‌هاست به برخی سرویس‌های اطلاعاتی و دولت‌ها برای جمع‌آوری داده‌ها از تلفن‌های هوشمند خدمات می‌دهد. این برنامه می‌تواند به داده‌ها در فضای ابری مانند تاریخچه کامل مکان شخص، پیام‌ها و عکس‌های بایگانی شده دسترسی پیدا کند. این شرکت اظهار داشته این برنامه فقط برای جلوگیری از حملات تروریستی و جنایات فروخته شده است. سال ۲۰۱۹ نیز شبکه اجتماعی آمریکایی فیسبوک این شرکت اسرائیلی را به هک بیش از هزار حساب کاربری واتس‌اپ متهم کرده بود. همچنین سال ۲۰۲۰، رسانه‌های انگلیسی از هک تلفن جف بزوس، بنیانگذار آمازون که ظاهرا از طریق تماس تلفنی محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی با استفاده از برنامه پگاسوس صورت گرفته بود خبر دادند.

***

آرامش در خیابان‌های کوبا

خبرگزاری روسی «تاس» روز دوشنبه نوشت پس از چند روز فضای متشنج در کوبا، آرامش به خیابان‌های این شهر بازگشته است. تاس نوشت شبکه اینترنت تلفن همراه در کوبا بدون اختلال خاصی فعال است و شبکه‌های اجتماعی قابل دسترسی هستند. این خبرگزاری افزود با این حال گشت‌های پلیس در نواحی مرکزی «هاوانا» پایتخت کوبا در حال تردد هستند تا امنیت شهر را تضمین کنند. تاس در ادامه نوشت، فروشگاه‌های پایتخت کوبا با رعایت استانداردهای مربوط به شیوع کرونا کار خود را از سر گرفته‌اند و رستوران‌ها نیز به‌ صورت بیرون‌بر فعالیت دارند. چند روز پیش اعتراض‌های گسترده‌ای در 8 شهر کوبا از جمله «هاوانا» پایتخت این کشور علیه سیاست‌های دولت برگزار شد و معترضان به وضعیت معیشتی خود اعتراض کردند. 

***

چین به دنبال تقویت همکاری با سوریه

وزیر خارجه چین در دیدار با بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه در دمشق گفت کشورش با هر نوع تلاش برای تغییر نظام سوریه مخالف است.  «وانگ یی» ضمن ستودن دستاوردهای نظام سوریه در زمینه مبارزه با تروریسم افزود کشورش همکاری با سوریه را تقویت خواهد کرد. وی تاکید کرد دخالت‌های بیگانگان در سوریه با شکست مواجه شده و در آینده نیز با شکست مواجه خواهد شد. وزیر خارجه چین بر حمایت کشورش از سوریه برای مبارزه با کرونا از طریق تامین واکسن، بهبود وضع معیشتی مردم، تسریع در روند بازسازی و مقابله با تحریم‌های یک‌جانبه علیه دمشق تاکید کرد. اسد نیز با ابراز تقدیر از کمک‌های چین و حمایت این کشور از مواضع عادلانه دمشق گفت کشورش با حمایت کشورهایی مانند چین توانست در برابر دخالت‌های بیگانگان ایستادگی کرده و دشوارترین مراحل را پشت سر بگذارد. 

***

قدرت‌نمایی ناوگان دریایی پوتین

روسیه قدرت ناوگان دریایی خود را در دومین رژه بزرگ دریایی در سن‌پترزبورگ به نمایش گذاشت. به نوشته روزنامه دیلی‌میل، در این رزمایش بزرگ نظامی، زیردریایی‌ها، مین‌روب‌ها، جنگنده‌ها و ناوهای مجهز به موشک در خلیج فنلاند حضور داشتند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه نیز قرار است در یک مراسم جداگانه در میدان «سنا» با حضور گارد افتخار و گروه‌های نظامی روسیه حضور داشته باشد. این گروه‌ها پرچم روسیه را پیش از سخنرانی پوتین برای مردم به اهتزاز درآوردند. این رزمایش سالانه یک تعطیلی ملی است که یکشنبه آخر ژوئیه برگزار می‌شود و در آن، قدرت نظامی روسیه با حضور جنگنده‌ها، تسلیحات و ناوهایش به نمایش گذاشته می‌شود. علاوه بر این رسانه‌ها از تست موفقیت‌آمیز یک فروند موشک کروز فراصوت توسط نیروی دریایی روسیه خبر دادند. مراسم روز نیروی دریایی که سال ۱۹۸۰ توسط شوروی کنسل شد و در سال ۲۰۱۷ توسط دولت ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه بار دیگر برگزار شد، قرار است امسال ۲۵ ژوئیه برگزار شود. 

***

اردوغان: اول مذاکره با طالبان بعد واکسن ملی!

رجب طیب اردوغان همچنان اسیر اوهام است؛ اوهامی که گاه او را وامی‌دارد ژست‌های خاص روسای‌جمهور آمریکا را به خود بگیرد و گاه رفتار و گفتارش را شبیه سلطان‌های عهد عتیق عثمانی ‌کند. اردوغان از ترکیه یک کشور سست از درون اما در عین حال بشدت مداخله‌گر در امور دیگر کشورها از آلمان و فرانسه در قلب اروپا تا شمال آفریقا و سوریه و قفقاز و حتی اویغورستان چین ساخته است. او از یک سو اصرار دارد نیروهای نظامی ترکیه جای خالی نیروهای اشغالگر ناتو در افغانستان را پرکنند و از سوی دیگر سودای دوستی با گروه طالبان را در سر می‌پروراند که بشدت به ترک‌ها هشدار می‌دهد با آنها مثل اشغالگران غربی رفتار خواهد شد. سلطان پرزیدنت اردوغان در جدیدترین اظهاراتش ابراز تمایل کرده هر چه زودتر با طالبان وارد مذاکره شود، حال آنکه تلاش‌های قبلی آنکارا برای میانجی‌گری در اوضاع افغانستان حتی در سال‌های پیش که این گروه هنوز قدرت چندانی نداشت با شکست مواجه شده بود. همزمان اردوغان با اعلام اینکه ترکیه تا زودتر از 5 ماه دیگر (پایان سال میلادی 2021) به واکسن ملی ضد کرونا دست نخواهد یافت، نشان داد ساکن کاخ آک‌سارای چنان غرق توهمات خود شده که سرنخ‌ها و اولویت‌های حکومت‌داری را گم کرده است. 

***

نابرابری عجیب تراز تجاری عراق و امارات

«نصر الشمری» معاون دبیرکل جنبش مقاومت اسلامی نجبای عراق با استناد به گزارش‌OEC  (سازمانی اقتصادی که داده‌های تجارت بین‌المللی را پایش و اطلاع‌رسانی می‌کند)، سیاست دولت عراق در ترجیح مبادلات و قراردادها با امارات را مورد انتقاد قرار داد. وی به آمار رسمی سال ۲۰۱۹ اشاره و خاطرنشان کرد: میزان صادرات عراق به امارات که اغلب محصولات نفتی است، 27/1 میلیارد دلار و واردات عراق از این کشور که بخش قابل ‌توجهی از آن شامل تجهیزات ماهواره‌ای است، 7/13 میلیارد دلار است؛ یعنی تراز بازرگانی معادل 43/12 میلیارد دلار به نفع امارات رقم خورده است. الشمری ادامه داد: این در حالی است که واردات عراق از قطر حدود ۳۰ میلیون دلار، از عربستان تقریبا ۷۰۰ میلیون دلار و از آمریکا 2/1 میلیارد دلار است. ضمن اینکه ما معادل 3/6 میلیارد دلار نفت به آمریکا می‌فروشیم؛ یعنی 1/5 میلیارد دلار به نفع عراق. همین‌طور صادرات ۲۲ میلیارد دلاری به چین داریم و از این کشور ۹ میلیارد دلار واردات داریم که باز هم ۱۳ میلیارد دلار به سود عراق است. همچنین واردات عراق از ترکیه تقریبا ۱۰ میلیارد دلار بوده و از ایران نیز ۸ میلیارد دلار که حدود یک میلیارد دلار آن بابت خرید گاز برای نیروگاه‌های برق است. معاون دبیرکل نجبا سپس با تأکید بر اینکه تمام این اعداد و ارقام بویژه درباره کشورهای صنعتی قابل درک و توجیه‌پذیر است، اضافه کرد: اما کشور کوچکی (امارات) که فقط عبارت است از یک بندر با دفاتر تجاری، بدون اینکه خود تولیدکننده باشد، از صادرات به عراق ۱۳ میلیارد دلار سود به جیب می‌زند.