جری سیمپسون،  مدیر بخش بحران و درگیری دیده‌بان حقوق بشر روز سه‌شنبه ارتش رژیم صهیونیستی را به انجام حملاتی طی جنگ ۱2 روزه غزه در سطح جنایت جنگی متهم کرد. سازمان حقوق بشری بین‌المللی گزارش خود را بعد از تحقیق درباره ۳ حمله هوایی اسرائیل که به گفته این سازمان باعث کشته شدن ۶۲ غیرنظامی فلسطینی شد، منتشر کرد. به گفته این سازمان، «در مجاورت مکان وقوع حملات، اهداف نظامی مشخصی وجود نداشته‌ است».

بامداد دیروز (به وقت ایران) نخست‌وزیر عراق و رئیس‌جمهور آمریکا در بیانیه‌ای مشترک تاریخ 31 دسامبر امسال / ۱۰ دی را به عنوان موعد نهایی خروج نظامیان آمریکایی از عراق اعلام کردند. این بیانیه در چارچوب دور چهارم مذاکرات مربوط به توافقنامه استراتژیک بغداد- واشنگتن که از سال 2008 آغاز شده است، منتشر شد.

 اگرچه مذاکرات از سال 2008 آغاز شده اما این موضوع سال 2020 در پی قطعنامه الزم‌‌‌‌آور مجلس عراق درباره اخراج نظامیان آمریکایی از عراق به عنوان مطالبه جدی مردم و گروه‌های سیاسی عراقی مطرح شد. این قطعنامه ژانویه 2020 در پی ترور شهیدان سپهبد قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس و همراهان‌شان در پارلمان عراق تصویب شد. نکته قابل تامل اینکه دولت آمریکا طی یک سال اخیر به هر نحوی به دنبال دور زدن مصوبه پارلمان با کمک برخی مقامات عراقی از جمله شخص الکاظمی بود. در این بین مصطفی الکاظمی تحت فشار نیروهای داخلی و خارجی در این مدت مواضع مبهمی درباره آینده حضور نظامیان آمریکایی اتخاذ کرده بود و به نوعی توجهی به رای پارلمان در این باره نداشت. اکنون اما پس از انتشار بیانیه بایدن- الکاظمی درباره موعد خروج نظامیان آمریکایی از عراق، نخست‌وزیر در پی آن است خود را به عنوان قهرمان این مطالبه معرفی کند و از آن به عنوان برگ برنده‌ای برای پیروزی جریان سیاسی متبوعش در انتخابات پارلمانی زودهنگام که اکتبر برگزار خواهد شد، استفاده کند. واقعیت امر اما این است که مساله پایان حضور نظامی آمریکا در عراق نباید به عنوان خروج نیروهای آن تلقی شود. به این دلیل که موفقیت‌های پی‌در‌پی ارتش و حشدالشعبی عراق در مقابله با داعش و تروریسم سبب شده حضور آمریکا در عراق به لحاظ مسائل دفاعی اهمیتی نداشته باشد و سلسله عملیات‌های مقاومت علیه مواضع نظامی آمریکا در مناطق مختلف عراق منجر به اخراج آمریکا از این کشور شده است.  

به گزارش «وطن‌امروز» به نقل از الجزیره، جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق در پایان گفت‌وگوهای خود بیانیه‌ای مشترک صادر کردند. طبق این بیانیه، آمریکا و عراق توافق کردند تا انتهای سال 2021 حضور نیروهای نظامی آمریکا در عراق پایان یابد. بر اساس این بیانیه نقش نیروهای آمریکایی در عراق به ارائه کمک‌های آموزشی و اطلاعاتی به عراق محدود می‌شود. این بیانیه توضیح می‌دهد: «هیأت‌های ۲ طرف تصمیم گرفتند روابط امنیتی به ‌صورت کامل به نقش آموزشی، مستشاری، حمایتی و اطلاعاتی تبدیل شود و اینکه تا تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۱، دیگر هیچ نیروی آمریکایی با نقش رزمی در عراق نخواهد بود». واشنگتن در این بیانیه تاکید کرده است به حاکمیت و قوانین عراق احترام می‌گذارد. شبکه الجزیره در کانال خود در تلگرام نوشت بر اساس بیانیه مشترک صادر شده، دولت عراق متعهد شده است از نیروهای ائتلاف بین‌المللی در این کشور محافظت کند. طبق این بیانیه، پایگاه‌هایی که نیروهای آمریکایی و ائتلاف بین‌المللی در آن حضور خواهند داشت متعلق به عراق بوده و با توجه به قوانین عراق اداره خواهند شد. بر اساس این بیانیه حضور نیروهای بین‌المللی در عراق فقط برای کمک به دولت عراق در جنگ علیه گروه تروریستی داعش است. پیش‌تر نشریه «پولیتیکو» به نقل از یک مقام آمریکایی و ۲ فرد مطلع گزارش داده بود پایان مأموریت رزمی آمریکا از عراق به معنی خروج از این کشور نخواهد بود. پولیتیکو به نقل از این منابع نوشته بود نظامیان آمریکایی از خاک عراق خارج نمی‌شوند و شماری از نظامیان آمریکایی به حضور خود ادامه خواهند داد. به گفته این افراد، بخشی از نظامیان آمریکایی، به فراهم کردن حمایت لجستیک و مشاوره به نیروهای عراقی خواهند پرداخت و نیروهای هوایی، اطلاعاتی و تجسسی به منظور آنچه مبارزه با داعش نامیده شده، در خاک عراق باقی خواهند ماند. پارلمان عراق دی ۹۸، در پی اقدام جنایتکارانه آمریکا در ترور سردار سپهبد حاج‌قاسم سلیمانی، فرمانده شهید نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و ابومهدی المهندس، نایب‌رئیس شهید سازمان حشد‌الشعبی عراق، طرح اخراج نظامیان آمریکایی از خاک این کشور را تصویب کرد با این حال آمریکا همچنان بر نقض این مصوبه و باقی ماندن در خاک عراق اصرار می‌ورزد.

 

* واکنش عراقی‌ها به دیدار الکاظمی- بایدن

پس از بیانیه پایانی نشست بایدن و الکاظمی که در آن اعلام شد «تا تاریخ ۳۱ دسامبر ۲۰۲۱، هیچ نیروی آمریکایی با نقش رزمی در عراق نخواهد بود»، مقامات و گروه‌های سیاسی عراقی به این توافق واکنش نشان دادند. ۲ ائتلاف «الفتح» و «النصر» و همچنین جریان حکمت ملی عراق روز سه‌شنبه از دستیابی تیم مذاکره‌کننده عراق به توافق با واشنگتن برای خروج نظامیان آمریکایی از عراق استقبال کردند. ائتلاف الفتح به ‌ریاست «هادی العامری» در بیانیه‌ای اعلام کرد از دستیابی تیم مذاکره‌کننده عراق به توافق برای خروج کامل نظامیان آمریکایی از کشور در پایان سال ۲۰۲۱ استقبال می‌کند و این اقدامی مثبت در مسیر تحقق کامل حاکمیت ملی است. الفتح ابراز امیدواری کرد مسؤولان ذی‌ربط در عراق اجرای این توافقنامه را پیگیری کنند. «مقتدا صدر» رئیس جریان صدر عراق از توافق خروج نظامیان ایالات‌متحده آمریکا از این کشور استقبال کرد و آن را ثمره مقاومت دانست. صدر بامداد سه‌شنبه در حساب توئیتری خود از مقاومت ملی عراق بابت این توافق قدردانی کرد و گفت «اشغالگران» اعلام کردند خروج تمام نیروهای رزمی خود را آغاز کرده‌اند. او در توئیت خود نوشت: باید به همراه گروه‌های مقاومت عراق منتظر ماند و پایان خروج این نیروها را دید. رهبر جریان صدر عراق همچنین از همه تلاش‌های انجام شده برای شکل‌گیری این توافق بویژه توسط نخست‌وزیر این کشور تشکر کرد. «برهم صالح» رئیس‌جمهور عراق هم گفت نتایج گفت‌وگوهای راهبردی عراق- آمریکا برای تحقق ثبات و تقویت حاکمیت کشور مهم است. وی افزود: نتایج این گفت‌وگوها ثمره تلاش خستگی‌ناپذیر دولت به ‌ریاست مصطفی الکاظمی و حمایت گروه‌های ملی است. صالح گفت: منافع عراق، تقویت نهادهای دولتی و حمایت از حاکمیت و استقلال در تصمیم‌گیری ملی را ایجاب می‌کند. «محمد الحلبوسی» رئیس پارلمان عراق نیز گفت این کشور با محقق کردن توافق عراق- آمریکا موفقیتی دیپلماتیک و سیاسی به دست آورد.

***

هنوز چند روز از سیل مرگ در غرب آلمان با بیش از 200 کشته و بیش از هزار مفقود نگذشته بود که انفجار در قطب شیمیایی ژرمن‌ها در یکی از همان ایالت‌های سیل زده، نورث راین وستفالیا، زنگ خطر فاجعه‌ای زیست‌محیطی را در این کشور به صدا درآورد. 

تصاویر منتشر شده از یکی از تأسیسات مواد شیمیایی شرکت بایر- بزرگ‌ترین تولید‌کننده مواد شیمیایی آلمان- در شهر لورکوزن نشان می‌دهد ستون بزرگی از دود سفید و سمی از محل انفجار به آسمان بلند شده است. به گزارش شبکه آلمانی WDR، به دنبال چندین انفجار صبح سه‌شنبه در تاسیسات پارک صنعتی «شمپارک» لورکوزن، احتمال انتشار گازهای سمی در فضای شهر لورکوزن و مناطق اطراف آن در وستفالیا وجود دارد. به همین دلیل مسؤول اداره صنایع شیمیایی شهر لورکوزن از شهروندان خواسته هرچه سریع‌تر به داخل مکان‌های سربسته بروند و درها و پنجره‌ها را نیز بسته نگاه دارند. 

به گزارش رویترز، در پی این انفجارها در تأسیسات شیمیایی بایر، 5 نفر مفقود و 16 تن مجروح شده‌اند که حال 4 نفر از آنها وخیم است. ساعاتی بعد مقامات شمپارک اعلام کردند جسد یکی از 5 مفقود حادثه را یافته‌اند. 

لارس فردریش، مدیر این شرکت در بیانیه‌ای این رویداد را تصادفی تراژیک خوانده که دست کم باعث مرگ یک کارمند آن شرکت شده است. در ابتدا به نظر می‌رسید دود حاصل از انفجار از بخش امحا (زباله‌سوز) شمپارک برخاسته اما بعد مسؤولان شرکت کارنتا، اداره‌کننده این پارک صنعتی اعلام کردند مرکز دفع پسماندها دچار انفجار شده که تبعات زیست‌محیطی این رخداد را بسیار خطرناک می‌کند. طبق آخرین گزارش‌ها، انفجار مهیب نخست در یکی از تانکرهای حامل مواد حلال شیمیایی رخ داده و سپس آتش‌ به دیگر بخش‌ها سرایت کرده است. 

یکی از ابهامات درباره نحوه مدیریت این حادثه واکنش دیرهنگام نیروهای امدادی است، چرا که انفجار در ساعات صبحگاهی گزارش شد در حالی که عملیات امداد از ساعت 2 بعد از ظهر آغاز شد. 

به گفته بخش روابط عمومی پارک صنعتی شمپارک، بیش از 70 شرکت در سایت‌های آن در سراسر آلمان فعالیت می‌کنند. پارک‌های لورکوزن، دورماگن و کرفلد- اوردینگن حدود یک‌سوم کل تولیدات صنعتی‌ترین استان آلمان و قطب شیمیایی این کشور یعنی نورث راین وستفالیا را به خود اختصاص می‌دهند. 

پلیس لورکوزن از زمان وقوع انفجار به طور مداوم به مردم هشدار داده در محیط‌های بسته بمانند. پلیس همچنین اعلام کرده ضمن بررسی حادثه، تمام راه‌های منتهی به این تأسیسات را مسدود کرده است. 

از طرف دیگر یک افزونه (اپلیکیشن) شهری در رابطه با وضعیت آلودگی هوا، از نشت مواد بسیار سمی به آسمان منطقه خبر داده و وضعیت لورکوزن را «شدیدا خطرناک» توصیف کرده است.

سرانجام نجیب میقاتی، سیاستمدار کارکشته لبنانی با گرفتن رای اکثریت از پارلمان، مامور تشکیل کابینه‌ای شد که سعد حریری و جریان 14 مارس ۱۰ ماه از تشکیل آن عاجر مانده بودند. رایزنی‌های موفق داخلی و خارجی میقاتی احتمالا شکستی دیگر را به وابستگان غربی و سعودی در لبنان تحمیل خواهد کرد که رهبرشان سعد حریری ۲۴ تیرماه گذشته از تشکیل دولت انصراف داد. 

دولت قبلی لبنان به نخست‌وزیری حسان دیاب در پی انفجار مهیب آگوست ۲۰۲۰ بیروت استعفا کرد ولی همچنان به عنوان دولت موقت امور جاری کشور را اداره می‌کند. منابع نزدیک به میشل عون، رئیس‌جمهور لبنان در گفت‌و‌گو با شبکه ‌ام‌تی‌وی اعلام کرده‌اند با وجود همه اختلافات‌شان با نخست‌وزیر جدید، با او همکاری خواهند کرد تا سریعا دولت جدید تشکیل شود اما هنوز جزئیات ساختار دولت و توزیع وزارتخانه‌ها یا هر موضوع دیگری مربوط به سازوکار تشکیل دولت مطرح نشده است. 

با این حال این منابع تاکید کرده‌اند انتظار می‌رود میقاتی دولت جدید را ظرف کمتر از یک ماه تشکیل دهد. 

میقاتی، تکنوکرات ثروتمند 65 ساله که پیش از این ۲ بار در سال‌های 2005 و 2011 نخست‌وزیر شده بود، مؤسس مجموعه «اینوست کام» است که یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های مخابراتی عربی و منطقه‌ای به‌ شمار می‌رود. او در رایزنی‌های پارلمانی روز دوشنبه در کاخ ریاست‌جمهوری بعبدا موفق شد رای ۷۳ نفر از ۱۱۸ نماینده را به ‌دست آورد. فراکسیون وفاداری که حمایت حزب‌الله را پشت سر خود دارد نیز در قالب ائتلاف اکثریت 8 مارس مجلس لبنان به میقاتی رای مثبت داد. پس از آن رئیس‌جمهور عون، او را به عنوان نخست‌وزیر مکلف به تشکیل کابینه معرفی کرد. میقاتی اعلام کرده قصد تشکیل دولت «تکنوکرات» (فن‌سالار) دارد و معتقد است روند تشکیل دولت میان او و عون است تا افراد وابسته به احزاب در دولت جدید مشارکت نداشته باشند. در عین حال محمد رعد، رئیس فراکسیون وفاداری به مقاومت در پارلمان از موضع مثبتی درباره همکاری برای تشکیل کابینه جدید سخن گفته است که این یک امتیاز مهم برای نخست‌وزیر مکلف محسوب می‌شود. به گفته رعد، تشکیل دولت یک گذرگاه ضروری برای رسیدگی به امور شهروندان است و این طبیعی است که فراکسیون وفاداری نیز برای رسیدن به این امر همه تلاش خود را به کار بندد. 

وزارت خارجه فرانسه هم با تأکید بر اینکه پاریس موافق انتخاب میقاتی به ‌عنوان نامزد نخست‌وزیری آینده لبنان است، خاطرنشان کرد دولت اصلاحات در این کشور باید هر چه سریع‌تر پس از انتخاب میقاتی تشکیل شود. 

همچنین نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان در واکنش به انتخاب میقاتی به‌ عنوان نامزد نخست‌وزیری آینده لبنان اظهار داشت امیدوار است میقاتی به ‌سرعت بر چالش‌های پیش ‌رو غلبه کند و دولت تشکیل دهد.

گام ۲ کره برای احیای روابط

کاخ آبی (کاخ ریاست‌جمهوری کره‌جنوبی) دیروز خبر داد پیونگ‌یانگ و سئول خطوط تلفنی اضطراری را که کره‌شمالی یک سال قبل قطع کرده بود، مجددا برقرار کردند.  «پارک سو هیون» دبیر مطبوعاتی «مون جائه این» رئیس‌جمهور کره‌جنوبی اعلام کرد مون و «کیم جونگ اون» رهبر کره‌شمالی از آوریل تاکنون چند نامه رد و بدل و توافق کردند تلفن‌ها را وصل کنند. به گزارش رویترز، «کِی‌سی‌ان‌اِی» رسانه دولتی کره‌شمالی هم اعلام کرد همه کانال‌های ارتباطی بین ۲ کره از دیروز ساعت ۱۰ (به وقت محلی) در پی توافق مون و کیم، فعالیت خود را از سر گرفتند.  پارک در بیانیه خود اعلام کرد: ۲ رهبر چندین بار با تبادل نامه راه‌های بهبود روابط را بررسی و توافق کردند خطوط تلفنی قطع شده را به عنوان نخستین قدم در این روند، وصل کنند. آنها همچنین توافق کردند اعتماد را در اسرع وقت بازیابی و دوباره روابط را تقویت کنند. رسانه کره‌شمالی هم از برقراری خطوط تلفن به عنوان گامی بزرگ در جهت جلب اعتماد متقابل و ترویج آشتی یاد کرد. وزارت دفاع کره‌جنوبی تأیید کرد یک خط تلفن نظامی آزمایش شده و ارتباط منظم ۲ بار در روز، از سر گرفته می‌شود. 

***

کوبا، آمریکا را مقصر حمله به سفارت هاوانا در پاریس خواند

کوبا هدف قرار گرفتن سفارتش در پاریس با کوکتل مولوتف را «حمله تروریستی» تشویق شده از جانب آمریکا خواند و آن را محکوم کرد. سفارت هاوانا در پاریس در بیانیه‌ای روی وبسایت خود اعلام کرد ۲ مهاجم ۳ کوکتل مولوتف را به سمت این ساختمان دیپلماتیک پرتاب کردند که باعث خسارت جزئی شد اما دیپلمات‌ها آسیبی ندیدند. در واکنش به این اقدام، «برونو رودریگز» وزیر خارجه کوبا ضمن تروریستی خواندن این حمله، آمریکا را مقصر دانست و در پیامی توئیتری نوشت: دولت آمریکا را به دلیل ادامه فعالیت‌هایش علیه کشورمان که این نوع رفتار را تشویق می‌کند و درخواست‌هایش برای ایجاد و توسعه خشونت، مسؤول می‌دانم. 

واشنگتن در پی اعتراضات اخیر کوبا با اتخاذ موضعی مداخله‌جویانه از این اعتراضات حمایت کرد و تحریم‌های جدیدی را علیه هاوانا به دلیل آنچه سرکوب فعالان خواند، اعمال کرد. 

***

۳ خواسته اصلی چین از آمریکا

وزیر خارجه چین در جریان دیدار معاون وزیر خارجه آمریکا گفت ایالات متحده باید بیش از هر کشور دیگری به انطباق خود با قوانین بین‌المللی فکر کند. به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک، وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا در سفری ۲ روزه به شهر تیانجین چین، روز دوشنبه با وانگ یی، وزیر خارجه چین و معاون او شی فنگ ملاقات کرد. وزیر خارجه چین تاکید کرد: در رابطه با پیروی از قوانین بین‌المللی، آمریکا همان کشوری است که باید بیش از دیگران درباره آن فکر کند. وانگ یی گفت: عدم مدیریت روابط چین و ایالات متحده «یک فاجعه بزرگ» است. آمریکا باید درک عینی و صحیحی از چین داشته و به «سیاست عملگرایانه در قبال چین» بازگردد. وانگ ۳ خواسته اصلی خود را از ایالات‌متحده مطرح کرد و گفت آمریکا نباید مدل حکومت چین را به چالش بکشد یا به دنبال براندازی آن باشد، این امر به سرنوشت 4/1 میلیارد مردم چین مربوط می‌شود. آمریکا باید تحریم‌هایی را که به دلیل نقض حقوق بشر در سین‌کیانگ علیه چین اعمال کرده و خودمختاری هنگ‌کنگ را تضعیف می‌کند، لغو کند و باید دست از اقداماتی که توسعه فناوری چین را محدود می‌کند، بردارد. وانگ تاکید کرد: وقتی مساله مربوط به حاکمیت است، تایوان مهم‌ترین مساله است. 

***

افزایش خودکشی نظامیان آمریکایی

آمار خودکشی نظامیان آمریکایی به اندازه‌ای افزایش یافته که صدای رئیس پنتاگون را هم درآورده است. ژنرال لوید آستین، وزیر دفاع ایالات متحده روز دوشنبه درباره افزایش چشمگیر میزان خودکشی در میان نیروهای نظامی آمریکا ابراز نگرانی کرد. او اوایل هفته طی بازدید از پایگاه هوایی ایلسون در آلاسکا گفت: «من عمیقا درباره میزان خودکشی نه تنها در اینجا (در بین اعضای نیروی هوایی) بلکه در بین تمام نیروها (زمینی و دریایی و هوایی) نگرانم».

روزنامه انگلیسی گاردین اخیرا گزارش کرده سال ۲۰۲۰ میلادی ۳۸۵ تن از نظامیان در حال خدمت آمریکایی بر اثر خودکشی مرده‌اند. این آمار در مقایسه با آمار ۳۲۶ مورد خودکشی در سال ۲۰۱۸ که پنتاگون گزارش کرده بود، افزایش چشمگیری دارد. گزارش جدید پنتاگون نشان می‌دهد از ۳۰ دسامبر ۲۰۲۰ (آخرین ماه سال میلادی) فقط در آلاسکا که یک منطقه جنگی محسوب نمی‌شود، دست‌کم ۶ نظامی آمریکایی به زندگی خود پایان داده‌‌اند. در گزارش وزارت دفاع آمریکا در توجیه این خودکشی‌ها به عوامل استرس‌زا برای نظامیان شامل غیرقابل پیش‌بینی بودن زندگی در ارتش اشاره شده است. بر اساس نتایج این مطالعه، افزایش حضور نظامی آمریکا در جهان که پس از حوادث ۱۱ سپتامبر آغاز شده، باعث شده دست‌کم ۳۰ هزار و ۱۷۷ نظامی آمریکایی اقدام به خودکشی کنند.  

***

چشم بستن آمریکا بر کودتای تونس

اقدام غیرقانونی رئیس‌جمهور تونس با همراهی ارتش برای برکناری نخست‌وزیر و تعلیق یک ماهه مجلس و همین‌طور حمله به دفاتر احزاب و رسانه‌های مخالف، هنوز آمریکایی‌های همیشه دلواپس دموکراسی را مجاب نکرده که یک کودتای کلاسیک در این کشور رخ داده است. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه دولت بایدن که برای اقدامات بسیار خفیف‌تر از این در کشورهای مستقل یا رقیب آمریکا جیغ بنفش می‌کشید و تحریم و تهدید می‌کرد، بعد از کودتای تونس واکنشی خنثی نشان داده است. این در حالی است که به گفته رهبران جناح اکثریت مجلس تونس از جمله «راشد الغنوشی» رهبر حزب اسلامی النهضه و رئیس پارلمان، کودتای بامداد دوشنبه توطئه‌ای توسط شرکای آمریکا یعنی فرانسه، مصر، امارات و سعودی بوده است. بلینکن دیروز تلفنی در تماس با رئیس‌جمهور تونس با لحنی دوستانه فقط از قیس سعید خواست به اصول دموکراسی و حقوق بشر احترام بگذارد و به طور تلویحی از حمایت واشنگتن از او خبر داد.