نوید مؤمن: «آنالنا  بائربوک» وزیر خارجه آلمان در نخستین سفر خود در مقام وزیر خارجه به آمریکا، با «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه این کشور دیدار کرد. او در این ملاقات بر اهداف مشترک 2 کشور در ارتباط با ایران و تلاش‌ها برای احیای توافق هسته‌ای در مذاکرات وین تاکید کرد. بائربوک در این دیدار مدعی شد: «ایران اعتماد موجود در مذاکرات را تا حدود زیادی هدر داده است. در هر حال، مذاکرات با ایران وارد مرحله حساسی شده و باید در این باره تصمیمات مهمی اتخاذ شود». 

آنالنا بائربوک بتازگی در کابینه ائتلافی «اولاف شولتز» صدر اعظم آلمان، مسؤولیت وزارت خارجه را بر عهده گرفته است. وی به حزب سبز آلمان تعلق دارد؛ حزبی که مدعی حمایت از صلح و ثبات در جهان بوده و بارها به همین واسطه، سیاست‌های «آنگلا مرکل» صدراعظم سابق سرزمین ژرمن‌ها را محکوم کرده و زیر سوال برده است. با همه این اوصاف، اکنون یکی از اعضای این حزب، خود به مولد بحران در حوزه سیاست خارجی برلین تبدیل شده و بازی در زمین واشنگتن و تل‌آویو را به هر گزاره دیگری از جمله صیانت از استقلال کشورش در نظام بین‌الملل ترجیح می‌دهد. 

بهتر است خانم بائربوک قبل از آنکه بخواهد افاضه‌ای درباره توافق هسته‌ای و سرنوشت مذاکرات وین داشته باشد، کمی سوابق مذاکرات را مورد بررسی قرار دهد تا حداقل بیش از این موجب آبروریزی کشور متبوع خود نشود. سال 1397، مدتی پس از آنکه «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران خارج شد. «هایکو ماس» وزیر وقت خارجه سوسیال- دموکرات آلمان از ایجاد ساختاری به نام SPV جهت ایجاد و تسهیل مراودات تجاری اتحادیه اروپایی و ایران خبر داد اما این ساختار تنها در ذهن مقامات اروپایی جا خوش کرده بود و نمود و عینیتی در فضای بیرونی نداشت! پس از مدتی، سال 1398 اروپاییان بویژه ژرمن‌ها از یک ساختار نامرئی دیگر به نام «اینستکس» پرده‌برداری کردند. آن زمان، هایکو ماس درباره اینستکس گفت: «برنامه اروپایی اینستکس باید یک تجارت مقاوم در برابر تحریم‌ها را امکان‌پذیر کند. البته همه طرف‌ها به محدودیت‌های این برنامه آگاهند. ما اروپاییان بر این عقیده‌ایم باید با همه توان برای حفظ توافق هسته‌ای با ایران کار کنیم و این تلاش‌ها ارزشش را دارد». اکنون در ابتدای سال 2022 اروپاییان نه تنها حتی یک گام برای نجات توافق هسته‌ای برنداشته‌اند، بلکه به مانعی بزرگ در مسیر دیپلماسی و تنش‌زدایی در نظام بین‌الملل تبدیل شده‌اند. بدیهی است سهم اروپاییان در ایجاد وضعیت فعلی، قطعا با سهم واشنگتن برابری می‌کند و در این حوزه، نباید تمایزی میان آنها قائل شد. در چنین شرایطی وزیر خارجه تازه‌کار دولت آلمان، بدون آنکه کمترین اشاره‌ای به بدعهدی، تخلف و تقلب ژرمن‌ها در مسیر احیای توافق هسته‌ای کند، بی‌پروا و وقیحانه جمهوری اسلامی ایران را متهم به اعتمادزدایی در روند مذاکرات می‌کند. غیر از مقامات غربی که عامدانه رو به تحریف بستر و روبنای مذاکرات وین آورده‌اند، همه دنیا بخوبی می‌داند بازیگران اروپایی بویژه ژرمن‌ها، چه نقش سلبی و بازدارنده‌ای در عمل به تعهدات برجامی غرب ایفا کردند. در این معادله، بهتر است وزیر خارجه آلمان به جای آنکه بخواهد با درشت‌گویی و بیان اظهاراتی که اساسا به هیبت وی به عنوان وزیر خارجه‌ای کم‌خرد و تازه‌کار نمی‌خورد، کمی متوجه مسؤولیت و عواقب بازی ناشیانه خود در مذاکرات وین باشد. بدیهی است اگر مذاکرات وین بر اثر زیاده‌خواهی و وارونه‌نمایی صحنه مذاکرات توسط آمریکا و مهره‌های اروپایی واشنگتن و تل‌آویو از جمله برلین بر هم بخورد، اروپاییان نیز از تبعات این ماجرا بی‌نصیب نخواهند ماند. 

 بهتر است ژرمن‌ها بدانند آنها از دید جمهوری اسلامی ایران یک «مجرم» و حتی نه یک «متهم» محسوب می‌شوند. جرم اصلی ژرمن‌ها، زمینه‌سازی برای امتیازگیری نابجا از ایران، حفظ یک‌طرفه ایران در توافق هسته‌ای و ممانعت از رفع واقعی تحریم‌های ضد ایرانی از ابتدای انعقاد برجام تاکنون است. مواضع اخیر وزیر خارجه آلمان، این جرائم را علیه برلین پررنگ‌تر ساخته است. بدیهی است کمترین بخششی در قبال این جرائم در کار نخواهد بود. مذاکرات وین آخرین فرصت ژرمن‌ها و دیگر بازیگران غربی جهت بازگشت از مسیر خطرناکی است که در پیش گرفته‌اند. قطعا تبعات هر گونه تصمیم، اقدام و شانتاژی که غرب در این باره داشته باشد، بر عهده خودشان خواهد بود! بهتر است در این میان وزیر خارجه تازه‌کار و سردرگم سرزمین ژرمن‌ها نیز پس از آموختن الفبای اولیه دیپلماسی، مذاکرات وین را به نخستین شکست سهمگین دولت جدید برلین در حوزه سیاست خارجی تبدیل نکند.

گروه سیاسی: «پرانتزهای باز رو به کاهش است»؛ این جمله علی باقری سکوت حاکم بر جلسات دور هشتم مذاکرات را شکست تا گمانه‌زنی‌ها پیرامون توافق و بلند شدن دود سفید از فراز هتل کوبورگ وین شدت بگیرد. 

به گزارش «وطن‌‌امروز»، مذاکره‌کننده ارشد ایران در تازه‌ترین ارزیابی خود از روند گفت‌وگوهایی که با محوریت رفع تحریم‌ها جریان دارد، بیان داشت موارد اختلاف موسوم به پرانتزهای باز رو به کاهش است. «علی باقری‌کنی» این را شنبه‌شب در پایان جلسات متعدد با نمایندگان گروه 1+4 و پیش از آنکه هتل کوبورگ را ترک کند به خبرنگاران گفت. وی همچنین تأیید کرد مذاکرات رو به جلو و در حال پیشرفت است. «میخائیل اولیانوف» مذاکره‌کننده ارشد روسیه هم فضای گفت‌وگوها را مثبت و جدی توصیف کرد. وی با انتشار پیامی در توئیتر افزود مذاکرات رو به جلو جریان دارد و بتدریج پیش می‌رود. به گفته وی سایر طرف‌های مذاکره‌کننده نیز ارزیابی مشابهی نسبت به روند مذاکرات دارند. اولیانوف البته در واکنش به توئیت علی باقری مبنی بر اینکه اختلافات در مذاکرات وین درباره تحریم‌ها در حال کاهش است، نوشت: ما هم همین ارزیابی را داریم. پیشرفت در حال انجام است اما دستیابی به راه‌حل مورد نظر مستلزم زمان و تلاش بیشتری است. حتی طرف‌های دیگری همچون فرانسه که به ایفای نقش «پلیس بد» خود بازگشته بود، از پیشرفت در گفت‌وگو می‌گوید. 

پس از اظهارات  باقری، خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد مذاکرات لغو تحریم‌ها در وین در حالی دنبال می‌شود که بر اساس تازه‌ترین ارزیابی‌ها از وین، قریب به اتفاق شرکت‌کنندگان در گفت‌وگوهای وین اذعان دارند موارد داخل پرانتز یا موارد اختلافی میان هیأت‌ها رو به کاهش است. ایرنا همچنین از وین گزارش داد در روزهای اخیر رفت‌وآمد هیأت‌ها و تعداد جلسات افزایش یافته و از نظر ناظران گفت‌وگوها وارد مراحل حساس تصمیم‌گیری‌ شده است. درست یا غلط، دست‌کم این جوی است که در خیمه خبرنگاران حاکم است و نمایندگان رسانه‌ها در گپ‌وگفت‌های دوستانه این احتمال را مطرح می‌کنند که تحول مهمی در شرف اتفاق است. بر این اساس در نشست‌های کارشناسی روز شنبه، طرف‌ها آخرین وضعیت گفت‌وگوها برای رفع موثر و قابل راستی‌آزمایی تحریم‌ها را مورد ارزیابی قرار دادند که طی آن طرف‌ها سرگرم تعیین چارچوب‌ها، شاخص‌ها و ملاک‌های راستی‌آزمایی لغو تحریم‌ها و ضمانت درباره عدم تکرار اقدامات غیرقانونی ایالات متحده شدند. 

با این وجود، از روز گذشته اخبار و گزارشات ضد‌ونقیضی از وین مخابره شد. در یکی از آنها روزنامه الکترونیک «رأی‌الیوم» که دفتر آن در لندن قرار دارد، با انتشار خبری مدعی شد توافق در وین تکمیل شده و موانعی که در مسیر مذاکرات در دورهای قبل وجود داشت، برداشته شده است. این روزنامه با ذکر مختصاتی از این توافق ادعا کرد این دور از مذاکره به توافقی موقت و 2 ساله ختم شده تا مرحله آزمایش و اعتمادسازی باشد و به موجب آن آمریکا تمام تحریم‌های وضع شده در دوره «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق را لغو کند. این روزنامه همچنین در ادامه، به دیدار «چوی جانگ کان» معاون وزیر خارجه کره‌جنوبی با علی باقری در وین اشاره و ادعا کرد توافق بین طرفین به منظور آغاز گفت‌وگو برای آزادی پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی، به درخواست آمریکا و برای اثبات حسن‌نیت بوده است. رأی‌الیوم همچنین نوشت: بها یا ضمانت‌هایی که بر سر آن در وین توافق شده این است که ایران ذخیره اورانیوم غنی شده و سانتریفیوژها و معدن اورانیوم خود را حفظ کند. ایران این ذخایر را پس از خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) تولید کرد. بر اساس توافق مذکور، این ذخایر اورانیوم به روسیه منتقل خواهد شد و در لحظه خروج دولت آمریکا از توافق، به ایران بازمی‌گردد. همچنین در صورت خروج آمریکا از توافق، ایران از همانجایی که برنامه هسته‌ای خود را متوقف کرده، دوباره شروع خواهد کرد. پس از انتشار این گزارش یک منبع آگاه نزدیک به تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگو با فارس، ادعاهای مطرح‌ شده از سوی روزنامه رأی‌الیوم درباره فرآیند مذاکرات را تکذیب کرد. وی در این گفت‌وگو با تأکید بر اینکه تمام مفاد مطرح‌‌شده در این خبر، از اساس کذب است، گفت: «به نظر می‌رسد این روزنامه با این خبرسازی اهداف دیگری را دنبال می‌کند یا جریاناتی که قصد تأثیرگذاری منفی بر روند مذاکرات را دارند، چنین متن سراسر اشتباهی را در اختیار این روزنامه قرار داده‌اند». در همین حال شبکه المیادین نیز به نقل از یک منبع مذاکره‌کننده در وین گزارش داد طرف‌های اروپایی حاضر در وین مذاکرات را آهسته پیش می‌برند. المیادین در ادامه به نقل از این منبع ایرانی افزود: مذاکرات کند پیش می‌رود و هنوز به مرحله توافق نرسیده است. وی گزارش رأی‌الیوم درباره توافق ۲ ساله را قویا رد کرده و گفته، هدف ما دستیابی به توافقی دائم است و رایزنی‌ها در این چارچوب ادامه دارد. 

 

* آمریکا ناگزیر از دادن  امتیاز

شرایط جاری پرونده هسته‌ای ایران که به متغیرهای کلیدی دیگر وابسته شده و همچنین حرکت تهران به سمت یک برنامه کامل غنی‌سازی با سانتریفیوژهای پیشرفته، عنصر زمان را به ضرر طرف غربی کرده است؛ بویژه اینکه دست جو بایدن و همتایانش در پایتخت‌های اروپایی از تولید و تثبیت هرگونه اهرم فشار موثر جهت فشار بر تیم ایرانی خالی است و هیأت‌های اروپایی در وین و کمی آن سوتر تیم آمریکایی به سرپرستی «رابرت مالی» با دست‌های خالی بر سر میز حاضر شده‌اند و این روزها تنها کاری که بایدن و دولتمردانش انجام می‌دهند، نکوهش تصمیم ترامپ در خروج از برجام است که آشفتگی‌های موجود را برای کاخ سفید رقم ‌زده است. 

بنابراین از نقطه نظر دولت بایدن، رسیدن ایران به آستانه گریز هسته‌ای، جایی برای هیچ‌گونه تعلل از سوی واشنگتن و شرکا باقی نگذاشته است و زمان علیه آمریکا در حرکت است. 

طرف‌ آمریکایی گزینه زمان را اینطور در بسته راهبردی خود برای هراس‌افکنی تهران گنجانده که سرعت حرکت مذاکرات کندتر از سرعت پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران است و در صورت ادامه این روند، به قول آنتونی بلینکن و رابرت مالی در یک مقطع زمانی برجام دیگر در بردارنده همان «منافع منع ‌اشاعه‌ای» در سال 2015 نخواهد بود. 

دولت بایدن فقط با مشکل بازگشت طرفین به برجام مواجه نیست، بلکه باید در وهله اول سرعت فعلی غنی‌سازی ایران را که وحشت تل‌آویو را به اوج رسانده، مهار کند و به این وسیله با خرید زمان زمینه را برای چانه‌زنی‌های بیشتر فراهم کند. از منظر واقع‌گرایانه، بایدن و تیمش در یک بن‌بست واقعی قرار گرفته‌اند. بنا بر وضعیت پیشروی هسته‌ای ایران که بدون مزاحمتی می‌تازد، واشنگتن باید امتیارات واقعی بدهد و حسن‌نیت خود را اثبات کند. چه اینکه رسانه‌های غربی سفر معاون وزیر خارجه کره‌جنوبی به وین و رایزنی این مقام کره‌ای با تمام طرف‌های مذاکره درباره منابع مالی بلوکه‌شده ایران را در همین جهت ارزیابی کرده‌اند. از همین رو ایران به چیزی جز امتیازهای عینی و نه روی کاغذ که اطمینان از فروش کامل نفت و بازگشت پول آن به کشور یکی از آنهاست، رضایت نخواهد داد. البته بایدن در این راه موانع داخلی مهمی از جمله مخالفت‌های کنگره و سناتورهای آمریکایی با اعطای هرگونه امتیاز یا تخفیف تحریمی به ایران را مقابل خود دارد.

در سرزمین‌های اشغالی هم اوضاع چندان مساعد نیست و هر روز ندایی از مقامات ارشد سیاسی و نظامی رژیم صهیونیستی بلند می‌شود که هیچ علاجی برای مهار پیشرفت هسته‌ای تهران جز احیای توافق و اعمال محدودیت‌های هسته‌ای مندرج در توافق 2015 نیست. این دسته از صهیونیست‌ها به کابینه «نفتالی بنت» توصیه می‌کنند از هرگونه راهبرد و سیاست‌های اوهام‌گونه خودداری کرده و پیگیری ایده متوقف کردن برنامه هسته‌ای ایران با عملیات نظامی را کاملا گمراه‌کننده و مرگبار برای اسرائیل ارزیابی می‌کنند. 

با این تفاسیر تنها تجویزی که از سوی اندیشکده‌های آمریکایی و دیپلمات‌های برجسته‌ای همچون «دنیس راس» به دولت بایدن می‌شود، پیگیری راهبرد ترساندن ایران است تا شاید تهران از خواست‌های مشروع خود و انتفاع اقتصادی توافق صرف نظر کند، موضوعی که چند روز قبل در توصیه وال‌استریت ژورنال به توسل واشنگتن به ابزار نظامی نمایان بود. 

همچنین پایگاه آکسیوس هفته گذشته به نقل از منابع آگاه مدعی شد اسرائیل در تلاش است آمریکا و ۳ کشور اروپایی (فرانسه، آلمان و انگلیس) را به افزایش فشار علیه ایران ترغیب کند و در حال حاضر، مساله امکان توسل به کلید زدن مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها (مکانیسم ماشه) را مطرح کرده است. مقام‌های رژیم صهیونیستی به پایگاه خبری آکسیوس گفته‌اند تا به حال تنها انگلیسی‌ها خودشان را پذیرای این ایده نشان داده‌اند. مطابق این گزارش، «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید در جریان سفر اخیر خود به بیت‌المقدس به مقام‌های اسرائیلی گفته باید از تهدید به بازگشت خودکار تحریم‌های شورای امنیت سازمان ملل علیه ایران به عنوان ابزاری برای جلوگیری از غنی‌سازی ۹۰ درصد ایران استفاده کرد. مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران از جمله اختیارات تعبیه‌شده در برجام است که هر یک از طرف‌های گروه ۱+۴ در صورت متهم کردن ایران به نقض مفاد آن، می‌توانند از آن برای بازگرداندن قطعنامه‌های تحریمی بین‌المللی استفاده کنند. آکسیوس نوشته آمریکایی‌ها به اسرائیلی‌ها گفته‌اند لازم است فشار علیه ایران با دیپلماسی متوازن باشد. آنها همچنین تصریح کرده‌اند عملیات خرابکارانه اسرائیل علیه تأسیسات هسته‌ای ایران موجب شده‌ ایرانی‌ها به برنامه هسته‌ای خودشان سرعت ببخشند. سالیوان گفته باید از تهدید به استفاده از مکانیسم بازگشت خودکار تحریم‌ها و تهدید نظامی ایران برای جلوگیری از افزایش غنی‌سازی ایران به سطح ۹۰ درصدی استفاده کرد. مقام‌های وزارت خارجه اسرائیل نیز به سالیوان گفته‌اند به نظر آنها آمریکا و ۳ کشور اروپایی باید در صورت ایجاد بن‌بست در مذاکرات وین، این سازوکار را کلید ‌زده و تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران را بازگردانند. 

اما در نهایت این تحرکات موضوعی نیست که بخواهد در تهران کسی را بترساند تا در دستور کار مذاکراتی در وین تجدیدنظر شود. هرگونه پیچیده‌تر کردن وضعیت، فقط شرایط را برای آمریکا و تروئیکای اروپایی سخت‌تر می‌کند. بسته فشار غرب به اتمام رسیده و دیگر نوبت عقب‌نشینی واشنگتن و شرکاست. 

 

* روایت پولیتیکو از وین

پایگاه خبری «پولیتیکو» بتازگی گزارشی از مهم‌ترین محورهای اختلاف در این مذاکرات و راه‌حل‌های پیشنهادی طرف‌های غربی ارائه کرده است. به ادعای پولیتیکو یکی از محورهای اختلاف در مذاکرات وین تعیین روش‌هایی برای رساندن میزان مواد هسته‌ای انباشت‌شده ایران به سطح سال 2015 است. به نوشته این رسانه، یکی از روش‌های خلاصی از مواد هسته‌ای اضافی ایران، انتقال آن به روسیه خواهد بود. این کار زمانبر است اما راهکاری عملی است که در گذشته به اجرا گذاشته شده است. مساله‌ای که دشوارتر است و هنوز بر سر آن توافق نشده، سانتریفیوژهای پیشرفته ایران است (سانتریفیوژها دستگاه‌هایی هستند که چرخش آنها در سرعت بالا اورانیوم غنی‌شده تولید می‌کند). در توافق هسته‌ای برجام، سطح مجاز غنی‌سازی اورانیوم برای ایران 67/3 درصد در نظر گرفته شده بود که قرار بود با سانتریفیوژهای نسل اول در کارخانه غنی‌سازی سوخت نطنز انجام شود اما بعد از خروج آمریکا از برجام و عدول کشورهای اروپایی از تعهدات‌شان که ایران اعلام کرد محدودیت‌های عملیاتی برجام را کنار گذاشته است، ایران سطح غنی‌سازی خودش را به ۶۰ درصد رساند. پولیتیکو به نقل از دیپلمات‌های غربی نوشته برخی کشورها از ایران می‌خواهند سانتریفیوژهای پیشرفته خودش را تخریب کند اما ایران ترجیح می‌دهد این دستگاه‌ها را انبار کند. به نوشته این رسانه، یک راه‌حل مصالحه‌آمیز این است که زیرساخت‌های این سانتریفیوژها نظیر کابل‌ها و سایر تأسیسات الکترونیکی آنها جمع‌آوری شود. با آنکه تعهدات هسته‌ای ایران توسط آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مورد نظارت و پایش قرار می‌گیرد، هیچ نهادی برای نظارت بر رفع موثر و واقعی تحریم‌ها توسط طرف غربی وجود ندارد و لازم است مذاکره‌کنندگان بر سر نحوه راستی‌آزمایی تحریم‌ها مذاکره کنند. آنها منتظرند ایران هفته جاری با پیشنهادهای جدیدی درباره این مساله پا به وین بگذارد. به نوشته پولیتیکو، یک گزینه برای حل این مساله می‌تواند این باشد که «دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا» دستورالعملی درباره نحوه تجارت با ایران صادر کند. دیگر ابزاری که می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد، عقد قرارداد درباره میزان صادرات نفت ایران یا افتتاح حساب‌های بانکی است. یک دیپلمات غربی به پولیتیکو گفت از آنجا که آمریکا به صورت یکجانبه از برجام خارج شده، احتمالا لازم خواهد بود واشنگتن «نخستین گام معنادار» را برداشته و برخی تحریم‌ها علیه تهران را کاهش دهد. دیگر محور اختلاف، درخواست ایران برای اخذ ضمانت از طرف غربی برای ماندن در برجام است، آن هم در شرایطی که نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره آمریکا بار دیگر تهدید کرده‌اند چنانچه به قدرت برسند، برجام را پاره خواهند کرد. ایران خواستار آن شده آمریکا با ارائه تضمین حقوقی اطمینان خاطر بدهد اتفاق دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ تکرار نخواهد شد. پولیتیکو نوشته اما «جو بایدن» رئیس‌جمهور فعلی آمریکا قادر به ارائه چنین تضمینی نخواهد بود. او همین حالا با یک کنگره دوقطبی مواجه است و حتی بعضی از هم‌حزبی‌هایش در میان دموکرات‌ها هم نظر مناسبی درباره دیپلماسی با ایران ندارند. 

اما در این زمینه راه‌هایی وجود دارد؛ مثلا آمریکا می‌تواند شرایطی تعیین کند که در حالت فرضی احیای تحریم‌ها توسط دولت آینده، برخی قراردادها برای مدتی تداوم داشته باشد. 

دولت بایدن علاوه بر این می‌تواند مشابه وعده‌ای که ماه اکتبر در حاشیه نشست گروه ۲۰ داد، تعهد سیاسی بدهد که به برجام پایبند خواهد بود. پولیتیکو مدعی شده این برای شرکت‌هایی که خواستار تعامل با ایران هستند هم مهم خواهد بود. 

 

* چین به ایران برای قبول خواسته‌های آمریکا فشار وارد نمی‌کند

روزنامه «سوث چاینا مورنینگ پست» گزارش داد آخرین دور مذاکرات بر سر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) اواخر نوامبر ۲۰۲۱ در وین آغاز شد و هفته گذشته ادامه یافت. اواخر ماه گذشته، جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا مدعی شد تنها «چندهفته‌» برای «تاثیر داشتن» مذاکرات زمان باقی است. این رسانه چینی افزود: آمریکا تنها می‌تواند از طریق دیگر اعضای برجام - چین، روسیه، انگلیس، آلمان و فرانسه - با ایران مذاکره کند، زیرا تهران با گفت‌وگوی مستقیم با آمریکایی‌ها مخالفت کرده است. چین که قبل از آغاز آخرین دور مذاکرات اعلام کرده بود با روسیه و ایران «به اجماع گسترده» رسیده است، از واشنگتن به خاطر خروج یکجانبه از برجام انتقاد کرده است. «وو بینگ» محقق ارشد موسسه مطالعات بین‌المللی و استراتژیک دانشگاه پکن گفت: این تحولات نقش چین در بحث مذاکرات هسته‌ای را تغییر نداده است. وی افزود: موضع چین در قبال امنیت ایران و منطقه به طور کلی همیشه منسجم بوده است اما عناصر و پیشنهادات جدیدی [به این روابط] اضافه شده است. سوال درباره اینکه چین چه کاری می‌تواند برای تحقق توافق (برجام) انجام دهد، درست نیست. چین علاقه‌مند به تقویت روابط با ایران بدون توجه به این توافق است. این تحلیلگر چینی توضیح داد: نباید کشوری را متقاعد کنیم درخواست‌هایی را که در راستای منافع ملی آن نیست، بپذیرد. کسانی که نقش چین را زیر سوال می‌برند، باید بپرسند آیا کشورهای اروپایی اقدام کافی برای متقاعد کردن آمریکا برای اصلاح خواسته‌هایش انجام می‌دهند؟

«فن هونگدا» استاد مطالعات خاورمیانه در دانشگاه مطالعات بین‌المللی شانگهای نیز در اظهاراتی گفت: نقش چین به عنوان هماهنگ‌کننده [مذاکرات] ثابت بوده است و پکن در حال حاضر انگیزه‌ای برای اعمال فشار بر ایران ندارد. وی افزود: بر اساس رفتار دیپلماتیک اخیر واشنگتن، هر چقدر هم که چین در مذاکرات کنونی وین به آمریکا کمک کند، رفتار آمریکا در مهار و هدف قرار دادن چین تغییر نخواهد کرد اما اگر چین تلاش کند به ایران فشار بیاورد، به روابط دوجانبه آسیب می‌زند و مشارکت راهبردی همه‌جانبه میان ۲ کشور به نتیجه نمی‌رسد.

محمدامین علیدوست: حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای دیروز در دیدار تصویری مردم قم به مساله مهم «غیرت دینی» پرداختند و آن را یکی از عوامل مهم قیام 19 دی مردم قم دانستند. البته ایشان وجه تمایز غیرت دینی و خشونت مذهبی را عنصر بصیرت و عقلانیت معرفی کردند. رهبر حکیم انقلاب فرمودند: «برخی تلاش و تبلیغ می‌کنند غیرت دینی را «بی‌منطقی و خشونت» بنامند اما حقیقت این است که غیرت دینی همراه با عقلانیت و برخاسته از بصیرت است و بصیرت نیز شعبه و مظهری از عقلانیت است، ضمن اینکه در عمل نیز در اغلب موارد، غیرت دینی با عقلانیت همراه بوده است».

ایشان از همین رهگذر مرحوم آیت‌الله مصباح را یکی از مظاهر همین غیرت دینی معرفی کردند و فرمودند: «شاگرد شایسته امام، آیت‌الله مصباح نیز، هم در غیرت دینی در اوج بود و هم در عقلانیت یک فیلسوف به معنی واقعی کلمه بود».

بررسی سیره عملی و علمی مرحوم آیت‌الله مصباح‌یزدی نشان می‌دهد ایشان به واسطه همان غیرت دینی هر زمان که احساس تکلیف و وظیفه می‌کرد، به میدان مبارزه با افکار انحرافی و التقاطی آمده و از کیان دین و شریعت در برابر این تهاجمات دفاع می‌کرد.  

آنجا که خطر القائات اسلام رحمانی را جدی یافت، به افشاگری علیه این جریان پرداخت و با استناد به آیات قرآن کریم مساله را تبیین و تشریح کرد: «مؤمن در جامعه اسلامی نباید محبت خود را چنان توسعه دهد که علاوه بر خوبان و مؤمنان جامعه، شامل هنجارشکنان و توطئه‌کنندگان علیه نظام اسلامی هم شود. در اسلام هم رأفت و هم غضب قرار داده شده است و هر کدام جایگاهی خاص دارند و باید به جای خود ظهور پیدا کنند. خداوند تنها «أرحم‌الراحمین» نیست؛ بلکه «أشدّ المعاقبین» و «عزیز ذوانتقام» هم هست. خداوند می‌فرماید: إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِینَ مُنتَقِمُونَ؛ ما از مجرمان انتقام می‌گیریم». بله! در اسلام، اصل رأفت و رحمت است اما باید با کسانی که مانع تحقق اهداف رحیمیه خدای متعال و به کمال رسیدن انسان‌ها شوند، مبارزه و در صورت لزوم آنها را حذف کرد. قرآنی که آن همه آیات رأفت و رحمت دارد، چنین دستوراتی هم دارد: «فَاقْتُلُواْ الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ» یا «وَلِیَجِدُواْ فِیکُمْ غِلْظَهً»؛ کفار باید از شما احساس درشتی کنند. نباید کفار گمان کنند شما همیشه آرام و خونسردید و زود تسلیم می‌شوید. قرآن در خصوص مؤمنین می‌فرماید: أَشِدَّاء عَلَى الْکُفَّار. لذا حضرت می‌فرماید: شعبه چهارم جهاد این است که مؤمن باید نسبت به کسانی که فسق و گناه، پیشه و ملکه‌ آنها شده، از عمق دل، دشمن باشد و برای خدا و نه به خاطر منافع شخصی، بر آنها غضب کند. «فاسق» در مقابل «مؤمن» است و به کسانی گفته می‌شود که بنا دارند با ارزش‌های اسلامی مخالفت کنند و اگر میدان پیدا کنند، نظام اسلامی را براندازند. باید با اینها دشمن بود و علاوه بر دشمنی قلبی، باید بر آنها خشم گرفت. اگر مؤمنان این وظیفه را انجام دهند، در مقابل، خدا هم بر دشمنان مؤمنان غضب می‌کند و روز قیامت آنقدر بر مؤمنان بخشش می‌کند که راضی شوند؛ «غَضِبَ اللهُ لَهُ وَ أَرْضَاهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ».

 ایشان در پاسخ به کسانی که قرآن را وحی نمی‌دانند یا پیامبر را در انتقال وحی معصوم نمی‌دانند، می‌گوید: «این سخنان در حالى مطرح مى‌شود که هیچ عکس‌العملى هم در قبال آنها نشان داده نمى‌شود. چرا؟ چون از قبل زمینه‌چینى کردند و ما را با تساهل و تسامح ‌بار آوردند. چند سال مرتب به گوش‌مان خواندند و تبلیغ کردند که اهل تسامح و تساهل باشید و تعصب نداشته باشید. آنها مى‌گویند قرآن کلام خدا نیست، شما هم بگویید انجیل کلام خدا نیست، بگویید «ورجاوند بنیاد» کلام خدا نیست؛ خلاصه! شما هم فقط در مقابل آنها حرف بزنید و عکس‌العملى غیر از این نشان ندهید، چرا که این با تساهل و تسامح سازگار نیست. قبلا آن زمینه را آماده کرده‌اند تا جوان‌هاى ما هرچه مى‌شنوند سرشان را پایین بیندازند و بگویند مهم نیست، چند کلمه حرف که بیشتر نمى‌زنند اما این شیاطین فراموش کرده‌اند که چند دهه پیش هم نظیر چنین حرکت‌هایى انجام شد و به دست مردانى بزرگ و داراى اراده‌هاى آهنین، نظیر مرحوم نواب صفوى و یارانش، آن حرکت شیطانى خاموش و خط بطلان بر آن کشیده شد. این افراد خیال کرده‌اند امروز با تبلیغ سیاست تساهل و تسامح، دیگر آن غیرت‌هاى نواب صفوى‌گونه از بین رفته و غافلند از اینکه الان نیز همان روح در پیکر جوانان بسیجى ما وجود دارد».

آیت‌الله مصباح نسبت به عواقب کمرنگ شدن غیرت دینی در بین جوانان حساس بود و نسبت به آن هشدار می‌‌داد: «اگر گفته می‏شود روحیه شهدا، همچون نواب صفوی را در خود حفظ کنید، معنایش این نیست که سلاح به دست گیرید و دیگران را بکشید، بلکه منظور این است که آن روحیه را در خود ایجاد یا تقویت کنید؛ به‌ گونه‌ای که هر کس این روحیه را در شما می‌بیند، بفهمد اگر ادعای پیامبری کند، به سرنوشت کسروی مبتلا می‏شود. اگر این روحیه غیرتمندانه وجود نداشت، دشمن قدم به قدم جلو می‏آید و کار را به آنجا می‌کشاند که قرآن را هم انکار می‏کند و آن را کلام خدا نمی‌داند، یا کشته شدن امام حسین علیه‌السلام را نتیجه خشونت جد ایشان در جنگ بدر می‌داند!»

گروه سیاسی: رهبر حکیم انقلاب اسلامی صبح روز  گذشته در دیدار تصویری جمعی از قشرهای مختلف مردم قم، قیام تاریخی ۱۹ دی ۵۶ قم را نشان‌دهنده «عمق اعتقاد دینی» و «غیرت دینی همراه با عقلانیت» خواندند و با اشاره به کینه عمیق آمریکا از نظام برخاسته از اعتقادات ملت ایران، گفتند: باید با درک وظیفه کنونی، با امید و وحدت و قدرت به سمت چشم‌انداز روشن آینده حرکت کنیم که در این مسیر مسؤولان نیز باید با تقویت و تکمیل ابعاد مردمی، تلاش‌های مشهود خود را برای حل مشکلات گسترش دهند.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری،  حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای حادثه ۱۹ دی ۵۶ را منشأ ایجاد حرکتی سلسله‌وار در شهرهای مختلف و در نهایت پیروزی انقلاب خواندند و افزودند: اینگونه حوادث که مضامین قوی و پیام‌های بزرگی برای نسل‌های آینده دارند، نباید در غبار فراموشی، کمرنگ شوند.

ایشان افزودند: حادثه ۱۹دی و دنباله‌های سیاسی- اجتماعی آن، نشان‌دهنده عمق اعتقادات دینی مردم بود زیرا اگر امام به عنوان یک مرجع تقلید و عالم دینی در مرکزیت آن نبود، هیچ شخص و جریان دیگری نمی‌توانست ملت را شهر به شهر به خروش و قیام وادارد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به محوریت علمای دینی شجاع و سیاست‌شناس در اغلب حوادث تاریخی و اجتماعی ۱۵۰ سال اخیر ایران از جمله قضیه تنباکو، نهضت مشروطه، حادثه گوهرشاد، قیام ۳۰ تیر و قیام ۱۵ خرداد، گفتند: عناصر بانفوذ ممکن است شماری از مردم را به حرکت درآورند اما به موج درآوردن اقیانوس عظیم ملت در مقابل استعمار و استکبار و دنباله‌های آنها، فقط کار عالم و مرجع دینی است و از همین جا می‌توان راز دشمنی عمیق مستکبران را با دین، علمای دینی، علمای سیاسی، فقه سیاسی و اسلام سیاسی درک کرد.

ایشان با اشاره به کسانی که شعار «مرگ بر آمریکا» را علت خصومت همیشگی استکبار با جمهوری اسلامی می‌دانند، افزودند: آمریکا از بُن ‌دندان با نظام اسلامی دشمن است، زیرا این نظام را برخاسته از دین و مظهر اعتقادات دینی ملت می‌داند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای غیرت دینی را از دیگر عوامل قیام ۱۹ دی برشمردند و گفتند: برخی تلاش و تبلیغ می‌کنند غیرت دینی را «بی‌منطقی و خشونت» بنامند اما حقیقت این است که غیرت دینی همراه با عقلانیت و برخاسته از بصیرت است و بصیرت نیز شعبه و مظهری از عقلانیت است، ضمن اینکه در عمل نیز در اغلب موارد، غیرت دینی با عقلانیت همراه بوده است.

ایشان امام خمینی(رض) را مظهر کامل غیرت دینیِ همراه با عقلانیت و خردمندی دانستند و افزودند: شاگرد شایسته امام، آیت‌الله مصباح نیز هم در غیرت دینی در اوج بود و هم در عقلانیت یک فیلسوف به معنی واقعی کلمه بود.

رهبر انقلاب تصمیم رژیم طاغوت برای چاپ مقاله موهن درباره امام در یکی از روزنامه‌ها را تصمیمی بر اساس محاسبه و نقشه خواندند و گفتند: طاغوت با درک نفوذ روزافزون امام در مردم، می‌خواست جایگاه انگیزه‌بخش و انرژی‌بخش ایشان را تنزل دهد و مرکزیت نهضت را از بین ببرد و اگر مشت محکم مردم قم در ۱۹ دی ۵۶ به سینه طاغوت نمی‌خورد، این حرکت را در شکل‌های مختلف ادامه می‌داد.

رهبر انقلاب با اشاره به پشت‌گرمی طاغوت به حمایت واشنگتن و سخنان کارتر، رئیس‌جمهور وقت آمریکا در ۱۰ دی ۵۶ در تهران افزودند: کارتر بر اساس محاسبات غلط آمریکایی‌ها که همچنان ادامه دارد، ایران پهلوی را «جزیره ثبات» نامید اما قیام مردم قم و سلسله قیام‌های بعد از آن، به‌گونه‌ای نقشه محاسباتی رژیم و آمریکا را بر هم زد که کارتر مجبور شد سال ۵۷، ژنرالی به ‌نام هایزر را به ایران بفرستد تا با کشتار، کودتا یا هر روش دیگر، نهضت اسلامی ملت ایران را سرکوب کند که به فضل الهی ناکام ماند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای به شهادت رساندن سردار سلیمانی را نمونه دیگری از استمرار محاسبات غلط آمریکایی‌‎ها دانستند و افزودند: تروریست‌ها می‌خواستند حاج‌قاسم را به‌ عنوان نماد حرکت عظیمی که نماینده‌اش بود از بین ببرند اما حرکت عظیم و ابراز ارادت و محبت عمومی ملت ایران و مردم کشورهای دیگر در دومین سالگرد شهادت سردار، به عنوان یک حرکت عظیم ناشی از دست قدرت خداوند، نشان داد دستگاه محاسباتی آمریکایی‌ها حقاً و انصافاً معیوب و خراب است.

رهبر انقلاب با اشاره به گذشت ۴۳ سال از روزهای پرشکوه پیروزی انقلاب و برپایی نظام مردم‌سالاری دینی، وظیفه یک ملت زنده را عبرت گرفتن از گذشته، شناخت وظایف کنونی و تعیین چشم‌انداز و گام‌های استوار برای حرکت پرقدرت به سمت آن چشم‌انداز دانستند و افزودند: این وظیفه‌دانی و آینده‌شناسی موجب کامیابی و پیروزی نهایی یعنی حیات طیبه ملت ایران و تأمین دین، دنیا و رفاه روحی و جسمی برای ملت خواهد شد.

ایشان با ابراز خرسندی از گسترش فکر و عمل جوانان مؤمن و حزب‌اللهی در سراسر کشور، گفتند: برخی اظهارنظرها و گزارش‌ها گویای حقیقت ملت نیست و باطن و احساسات واقعی مردم را باید در مسائلی همچون تشییع شهید سلیمانی درک کرد. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه چند تذکر مهم خطاب به مردم و مسؤولان برای حفظ نشاط و حرکت رو به پیشرفت انقلاب اسلامی بیان کردند.

ایشان «غیرت دینی» را عامل نجات کشور در بزنگاه‌های مختلف و تبدیل کردن تهدیدها به فرصت خواندند و افزودند: غیرت دینی را حفظ کنید، زیرا این غیرت دینی مردم بود که کشور را در دفاع مقدس - یعنی آن جنگ بین‌المللی که آمریکا، شوروی، ناتو و ارتجاع آن روز برای به زانو درآوردن انقلاب به راه انداخته بودند- پیروز کرد. رهبر انقلاب، تشییع تاریخی شهید سلیمانی را نمونه دیگری از فوران غیرت فرصت‌ساز مردم دانستند و گفتند: در آن مراسم، ملت ایران بار دیگر وحدت و هویت دینی و انقلابی خود را عیان کرد و اگر آن پیکر مقدس به سوریه، لبنان و پاکستان نیز می‌رفت، همانند ایران و عراق مورد استقبال عظیم ملت‌های مسلمان قرار می‌گرفت.

ایشان ۹ دی ۸۸ را مصداق دیگری از تجلی غیرت دینی مردم خواندند و خاطرنشان کردند: در آن حادثه نیز غیرت دینی مردم آثار سوء تهدیدها را از بین برد و آنها را به فرصت تبدیل کرد، بنابراین باید گویندگان، نویسندگان و صاحبان نفوذ تلاش کنند غیرت دینی مردم محفوظ بماند.

حضرت آیت‌‌الله خامنه‌ای «حساسیت‌زدایی از اصول و مبانی انقلاب به ‌وسیله تبلیغات وسیع در فضای مجازی و رسانه‌های بیگانه و برجسته‌سازی سخنان افراد کم‌مایه و پرادعا» را از دیگر برنامه‌های دشمنان دانستند و گفتند: اصول انقلاب از جمله «شکل‌گیری حکومت و جامعه بر اساس هندسه دینی»، «استقلال» و«مبارزه با فساد و بی‌عدالتی» نباید تضعیف شوند.

ایشان در همین زمینه افزودند: «تسلیم نشدن در برابر دشمن مستکبر و زورگو» نیز جزو اصول انقلاب است و اینکه در مقطعی با دشمن مذاکره، صحبت و تعامل شود به معنای تسلیم شدن در مقابل آن نیست، همچنان که تاکنون تسلیم نشده و از این پس نیز نخواهیم شد.

رهبر انقلاب، حساسیت‌زدایی از اصول انقلاب را بخشی از جنگ نرم وسیع و متنوع علیه ملت دانستند و با دعوت از اهل فکر و قلم و صاحبان فعالیت‌های اجتماعی و مجازی برای مقابله با این نقشه، افزودند: این تصور که اصول انقلاب برای مردم و آینده سودمند نیست خلاف واقع و بی‌انصافی محض است.

ایشان با تأکید بر اینکه پایبندی به اصول انقلاب از مهم‌ترین ابزارهای پیشرفت کشور است، خاطرنشان کردند: در طول این ۴۳ سال هر جا پیشرفت و حرکت کرده‌ایم، محصول روحیه و مجاهدت افراد مؤمن و انقلابی بوده و هر جا کار زمین مانده، پای فرصت‌طلبی، فساد، اشرافی‌گری و نگاه‌های غیرانقلابی در میان است. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در تذکری دیگر، همگان را به «حفظ وحدت و انسجام ملی» فراخواندند و تأکید کردند: البته در خصوص بعضی که در مقابل انقلاب می‌ایستند، انقلاب چاره‌ای جز ایستادگی ندارد اما نباید «اختلاف نظر و سلیقه» به جبهه‌گیری در مقابل یکدیگر، تضعیف امید و مخدوش شدن انسجام عمومی منجر شود.

ایشان با اشاره به تخصص برخی دشمنان انقلاب در سیاست «تفرقه بینداز و حکومت کن» و تلاش آنها برای ایجاد اختلاف‌های مذهبی و درگیر کردن شیعه و سنی، افزودند: نباید اجازه داد این مسائل در کشور اتفاق بیفتد و اوج بگیرد، همچنان که قرن‌هاست شیعه و سنی در کشور در کنار یکدیگر و بدون درگیری و اختلاف زندگی کرده‌اند، بنابراین نباید برای اختلاف‌ها بهانه‌ای به‌وجود بیاید که خوشبختانه نیز به‌وجود نیامده است.

رهبر انقلاب اسلامی افزودند: حالا یک کسی حرف غلطی می‌زند و یک نفر هم احساس تکلیف می‌کند اما این مسائل را نباید ادامه داد و همه باید انسجام عمومی را حفظ کنند.

ایشان، جمهوری اسلامی ایران را مظهر اسلام و حاکمیت امت اسلامی خواندند و با اشاره به اظهار علاقه و تعصب اهل سنت در کشورهای مختلف به جمهوری اسلامی، گفتند: مراسم‌های عظیم تجلیل از شهید سلیمانی در کشورهای اسلامی نمونه‌ای از این علاقه و تعصب و پشتیبانی امت اسلامی از جمهوری اسلامی از شرق آسیا تا غرب آفریقاست.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در توصیه بعدی با تأکید بر لزوم تقویت امید به آینده، گفتند: جوان امیدوار، بهتر کار و تلاش و تحقیق می‌کند البته تقویت امید فقط با حرف ‌زدن نیست و مسؤولان باید با کار و تلاش خود که امروز بحمدالله به آن مشغول هستند، دل جوانان را از امید لبریز کنند.

ایشان با اشاره به مکتوم ماندن موفقیت‌های جمهوری اسلامی در عرصه‌های گوناگون، افزودند: با وجود مشکلات اقتصادی و معیشتی به‌خصوص برای طبقات ضعیف و مشکلاتی همچون مشکلات بانکی و مالیاتی، جمهوری اسلامی دستاوردهای مهمی در بخش‌های مختلف داشته که باید برای مردم و کسانی که فقط با بیان مشکلات از این موفقیت‌ها غافل هستند، بیان شود.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تحسین گرایش مردمی و محسوس دولت، تقویت و تکمیل این حرکت را ضروری خواندند و افزودند: باید به وعده‌ها نیز در موعد خود عمل کرد و اگر به هر دلیلی اجرای وعده ممکن نشد، صریح و صادقانه برای مردم توضیح داد.

ایشان ایجاد سازوکاری برای استفاده از دیدگاه‌ها و شیوه‌های پیشنهادی صاحب‌نظران، متخصصان و مردم و بررسی چگونگی استفاده از مشارکت‌های مردمی را در اقدامات دولت لازم دانستند و به دولتمردان توصیه کردند از ظرفیت‌های مردمی برای نظارت عمومی بر مسائلی نظیر فساد و ویژه‌خواری نیز استفاده کنند.

رهبر انقلاب در پایان سخنان‌شان تأکید کردند: مسؤولان با همه وجود برای مردم کار کنند و با نیت خالص، کار و تلاش محسوس فعلی را گسترش دهند تا خداوند این تلاش‌ها را هر چه بیشتر پربرکت گرداند.

گروه اقتصادی: روز گذشته کلیات نخستین لایحه بودجه دولت حجت‌الاسلام والمسلمین سیدابراهیم رئیسی در مجلس شورای اسلامی به رای گذاشته شد و نمایندگان مجلس یازدهم در نشست علنی دیروز (یکشنبه 19 دی‌ماه) مجلس شورای اسلامی، پس از استماع اظهارات رئیس‌جمهور و نمایندگان موافق و مخالف، با کلیات لایحه بودجه 1401 با 174 رأی موافق، 76 رأی مخالف و 6 رأی ممتنع از مجموع 261 نماینده حاضر در صحن موافقت کردند. نخستین تجربه بودجه‌نویسی دولت سیزدهم که با حضور سیدمسعود میرکاظمی کلید خورد، همراه با محورهایی همچون سبک‌سازی و کاهش قطر بودجه و رشد 8 درصدی به سرانجام رسیده است. در کنار این، دولتی‌ها «کنترل تورم» را از دیگر ویژگی‌های بودجه سال آینده عنوان می‌کنند. اقتصاد ایران طی سال‌های اخیر با کسری فزاینده بودجه مواجه بوده که باعث تورم افسارگسیخته شده است، ایضا رشد اقتصادی کشور هم در دهه 90 به صورت میانگین صفر درصد بوده است. بنابراین مردان اقتصادی سیدابراهیم رئیسی باید تصمیم بگیرند آیا می‌خواهند به چرخه معیوب تورم- کسری بودجه پایان دهند یا خیر. بررسی‌ها نشان می‌دهد اصلی‌ترین دلیل نارسایی بودجه طی سال‌های اخیر بیش‌برآورد درآمدها و رشد بی‌دلیل هزینه‌ها بوده است. ایضا در کنار این موارد، وابستگی بیش از حد بودجه به درآمدهای نفتی که تحریم‌پذیر است، باعث تشدید کسری بودجه در کشورمان شده است. 

به گزارش «وطن‌امروز»، سیدابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور روز یکشنبه در صحن مجلس شورای اسلامی، ضمن گرامیداشت ۱۹ دی، سالروز قیام مردم قم، گفت: قیام ۱۹ دی آغاز نهضت عظیم اسلامی بود که منتهی به ۲۲ بهمن شد. یاد همه شهدا بویژه حاج‌قاسم سلیمانی را گرامی می‌داریم به ارواح‌شان درود می‌فرستیم و از آنها استمداد می‌طلبیم. رئیسی با اشاره به حضور خود در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: حضور امروز من در مجلس و در حضور نمایندگان محترم به دلیل احترام به قانون و آیین‌نامه مجلس و برای تبیین لایحه بودجه ۱۴۰۱ است، چون در جلسه گذشته و در روز تقدیم لایحه ابعاد و شاخص‌های بودجه ۱۴۰۱ را بیان کردم. رئیس‌جمهور افزود: امروز همگرایی بین مجلس و دولت ضروری است که در جهت رفع مشکلات مردم، انتظار دلسوزان انقلاب این است که این همگرایی و همپوشانی صورت گیرد. رئیسی درباره ساخت مسکن و اینکه این موضوع تبدیل به قانون شده است، گفت: دولت به دنبال اجرای قانون ساخت مسکن است و این مساله هم وعده ما و هم مصوب مجلس و هم خواست مردم است. رئیسی با اشاره به حمایت از تولید، اظهار داشت: آنچه در مجلس تصویب شد و آنچه دولت دنبال می‌کند همه در یک سو است. این همسویی و همراهی خواست مردم و در جهت رفع مشکلات آنهاست. 

رئیسی با تاکید بر اینکه حل مساله تورم خواست مردم و همه دلسوزان است، گفت: آمارها نشان می‌دهد کنترل و سیر نزولی تورم آغاز شده است. نه فقط در چند سال اخیر، در تاریخ 60-50 ساله کشور این میزان تورم بی‌نظیر بوده است، امروز سیر صعودی تورم تبدیل شده به سیر نزولی تورم و این سیر نزولی آغاز شده است و این آغاز، آغاز مبارکی است که بعدا به کاهش قیمت‌ها بینجامد. 

رئیس‌‌جمهور افزود: امروز خود غربی‌ها و کسانی که به دنبال تحریم بودند می‌دانند که مهم‌ترین دستاوردی که دولت دنبال کرده خنثی کردن تحریم‌هاست. دولت در ۲ جبهه خنثی کردن و رفع تحریم‌ها حرکت کرد. رفع تحریم‌ها، در یک کار و حرکت عزتمندانه دنبال می‌شود و مهم‌تر از همه آنکه قرارگاه خنثی کردن تحریم‌ها فعال است تا به هیچ عنوان تحریم‌ها و تهدیدها را برای خود مانع ندانیم. رئیس‌جمهور اظهار داشت: هدف‌گیری دولت، تحقق رشد ۸ درصدی اقتصادی است. امید است که اقدامات ما را به این میزان از رشد برساند. رئیسی خاطرنشان کرد: چون سال‌های گذشته مشکلات جدی داشتیم رشد بسیار اندک کمتر از یک درصد وجود داشته است اما این میزان با همگرایی و همکاری مجلس امکان‌پذیر است تا در سایه این رشد ۸ درصدی مسأله بیکاری، کاهش جدی پیدا کند و اشتغال ایجاد شود و بتواند چرخ‌های تولید بیش از این به حرکت درآید و بسیاری از دغدغه‌ها را در کشور رفع کند. رئیس‌جمهور اظهار داشت: مسأله مهار تورم از مسائلی است که در بودجه ۱۴۰۱ هدف‌گیری شده است. کاهش و مهار تورم از مسائل مهم است. نباید شاهد باشیم که فقیر ما فقیرتر شده و غنی ما غنی‌تر شود. باید این روند کاملا به نحوی شود که سفره و معیشت مردم آسیب نبیند و حتما می‌تواند وضع مردم متفاوت شود. 

رئیسی با اشاره به موضوع ارز ترجیحی خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی گفت: مستحضرید که مجلس

۸ میلیارد دلار برای ارز ترجیحی در قانون بودجه پیش‌بینی کرده بود اما با آغاز کار دولت چیزی از آن میزان باقی نمانده بود. رئیس‌جمهور افزود: طبیعتا دولت اگر می‌خواست به آنچه در قانون پیش‌بینی شده عمل‌ کند باید ارز ترجیحی را بدون اینکه جبران شود، حذف می‌کرد اما ما خط قرمزمان سفره مردم و معیشت مردم بوده و است. ما نمی‌توانستیم یک شوک به اقتصاد کشور، بازار و زندگی مردم وارد کنیم. رئیسی خاطرنشان کرد: موضوع در جلسات مختلف دولت، در ستادهای اقتصادی دولت و بعد در شورای هماهنگی قوا مطرح شد. بعد از رفت و برگشت‌های مختلفی که داشت در نهایت به اینکه باید برای چند ماه آتی ارز ترجیحی ادامه پیدا کند و بعد هم باید برای جبرانش حتما تمهید مقدماتی شود رسیدیم. بحث‌ها و نظراتی مطرح شد و همه در شورای عالی هماهنگی اقتصادی هم‌نظر شدند که این کار صورت گیرد. 

رئیس‌جمهور در این باره افزود: خدمت مقام معظم رهبری که موضوع مطرح شد ایشان فرمودند نظر مجلس در این رابطه اخذ شود. سخن بسیار حکیمانه‌ای ایشان فرمودند. بعد از فرمایش ایشان موضوع را در دولت مطرح کردیم و به عنوان لایحه دوفوریتی در دولت تصویب شد اما مجلس و نمایندگان محترم رأی به فوریت ندادند و تبدیل به لایحه عادی شد. 

رئیس‌جمهور افزود: در این مورد ۲ راه بیشتر وجود نداشت؛ یا ادامه ارز ترجیحی یا حذف ارز ترجیحی و جبرانش برای مردم اما مجلس نه رأی به ادامه ارز ترجیحی داد و نه به جبران حذف ارز ترجیحی. مجلس برای هیچ‌کدام اعلام نظر نکرد و فوریت لایحه را هم رد کرد. 

رئیس‌جمهور با اشاره به عدم تصویب فوریت حذف ارز ترجیحی در مجلس گفت: امروز با وضعیتی مواجه هستیم که مجلس درباره تداوم تخصیص ارز ترجیحی یا توقف آن نظری اعلام نکرده و از سوی دیگر نه منبعی برای تداوم پرداخت ارز ترجیحی مشخص شده یا وجود دارد و نه جایگزینی برای حمایت از مردم در ازای توقف تخصیص ارز ترجیحی تعیین شده است. رئیسی با بیان اینکه معنی اقدام مجلس در رأی به عدم فوریت لایحه حذف ارز ترجیحی است، افزود: قانون در این زمینه می‌گوید منبعی برای ادامه تخصیص ارز ترجیحی تعیین نشده است، طبیعتا باید چه کار کرد؟ باید ارز ترجیحی را حذف کرد. لذا شرحی برای ریاست محترم مجلس نوشتم و گفتم این را در یک جلسه‌ای برای نمایندگان محترم حتما تبیین کنیم که عدم رأی به فوریت لایحه یعنی چه؟ بالاخره مجلس باید نظر می‌داد که تخصیص ارز ترجیحی را ادامه دهیم یا حذف کنیم و چنانچه حذف کردیم، برای جبران آن چه کنیم اما مجلس درباره هیچ‌کدام نظر نداد. 

رئیس‌جمهور اظهار داشت: نتیجه این است که ارز ترجیحی باید حذف شود. این کار را به مصلحت ندانستیم و به نظرمان رسید که این همان شوک وارد کردن به وضعیت سفره و معیشت مردم است که خط قرمز ما است. خداوند متعال ان‌شاءالله به مقام معظم رهبری طول عمر باعزت مرحمت کند که ایشان مشکل را حل کردند. ایشان مثل همه جا که مشکلات را حل می‌کنند در این قضیه هم لطف کردند و مشکل را برای این چند ماه حل کردند تا فعلا در وضعیت اقتصادی فعلی بتوانیم تخصیص ارز ترجیحی را ادامه دهیم تا تعیین تکلیف قطعی بشود. 

رئیسی در تشریح نظر دولت در این باره که در لایحه بودجه منعکس شده، تصریح کرد: این را بدانید، ما هم باورمان این است که اگر ارز ترجیحی قطع شود، حتما باید برای جبران تاثیر آن بر زندگی مردم، بویژه نیازمندان فکر جدی کرد. امکان ندارد ارز ترجیحی را بدون اینکه فکری برای سفره مردم و زندگی نیازمندان شود، حذف کرد. رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: در این رابطه سازمان برنامه و بودجه با بعضی از صاحب‌نظران اقتصادی در مجلس و ریاست محترم مجلس جلسات بسیاری برای همفکری و همراهی در این رابطه داشتند تا مجلس و دولت امروز با هم بتوانند این مساله را حل کنند. رئیسی گفت: دولت به دنبال آن است تا با همفکری با مجلس این مساله را به نحوی حل‌و‌فصل کند که هم در کشور رشد اقتصادی به همراه داشته باشد، هم به معیشت مردم لطمه وارد نشود و هم به نظام اقتصادی، پولی و مالی کشور یک انضباط کاملی ببخشد. هر پیشنهادی در این رابطه که بتواند همه مقاصد را تأمین کند حتما مورد حمایت ما است. رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه مساله عدالت در پرداخت‌ها نیز از دیگر مسائل مورد توجه از جمله در کمیسیون تلفیق و صحن مجلس بوده است، افزود: قبلا هم گفته‌ام که یکی از دغدغه‌ها در این دولت و حتی قبل از دولت در زمان مسؤولیت بنده در قوه ‌قضائیه همواره مساله تفاوت در پرداخت‌ها بوده که ما را رنج می‌داده است. رئیسی اظهار داشت: امروز در پرداخت‌ها نسبت به کسانی که حتی مدارک تحصیلی یکسان و مشاغل تقریبا یکسانی دارند تفاوت وجود دارد. این پرداخت نامتوازن، هم مردم را رنج می‌دهد و هم کارکنان و هم ما و هم شما را؛ هر طرحی در جهت عدالت در پرداخت حقوق و مزایا به کارکنان دولت که بتواند عدالت را در این رابطه تأمین و تضمین کند، مورد حمایت و تأیید ما است. رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه حتما بدانید همه اساتید دانشگاه‌ها، معلمان، کارکنان قوه قضائیه، دادگستری و سازمان‌ها و ادارات مختلف در این زمینه مورد توجه هستند، تصریح کرد: همه کسانی که به نام دولت و به نام حکومت و به نام نظام اسلامی کار می‌کنند بدانند که از نظر ما یک نظام هماهنگ عادلانه پرداخت از نیازهای جدی کشور است. به گونه‌ای که همه کارکنان در کشور احساس کنند که عدالتی حکمفرماست و این حتما مورد حمایت ما است. رئیسی با بیان اینکه در این رابطه هر فکر و اندیشه‌ای در کشور شود حتما مورد تأیید است، خاطرنشان کرد: به عنوان مثال نظام پرداخت حقوق اساتید دانشگاه‌ها باید با توجه به سوابق و جایگاه علمی آنان در همه دانشگاه‌ها و مراکز علمی اصلاح شود. عدالت در پرداخت باید نسبت به همه کسانی که جزو کارکنان دولتی هستند اعمال شود و این موضوع باید در بودجه ۱۴۰۱ دیده شود و همه آنها باید احساس عدالت در پرداخت حقوق داشته باشند. 

رئیس‌جمهور در ادامه سخنانش به موضوع تلاش برای فقرزدایی اشاره کرد و گفت: دولت سیزدهم از هر طرحی برای ریشه‌کن کردن فقر مطلق در کشور حمایت می‌کند. نمی‌توانیم در دولت شاهد آن باشیم که کسانی در گوشه و کنار کشور وضعیت معیشتی‌شان به گونه‌ای است که حتی توان اداره روزمره زندگی‌شان در سطح حداقل را ندارند. اقدامات مختلف در این زمینه از جمله فعال کردن نهادهای مرتبط مثل کمیته امداد حتما مورد تأیید و اهتمام جدی دولت در این رابطه خواهد بود. رئیسی اضافه کرد: نگاهی که نمایندگان محترم نسبت به رفع مشکلات معیشتی مردم دارند، حتما مورد اهتمام ما در دولت است. نمایندگان، اقتصاددانان مجلس، رئیس محترم و هیأت‌رئیسه مجلس در ابعاد مختلف بودجه از جمله حذف ارز ترجیحی و چگونگی آن بحث کنند و تصمیم بگیرند. رئیس‌جمهور افزود: معتقدیم الان زمینه در کشور آماده است تا آنچه به عنوان آرزو برای نیروهای دغدغه‌مند، عدالت‌خواه، شما نمایندگان محترم و بسیاری از مردم عزیزمان در مسأله اجرای عدالت مطرح بود، از حالت بحث به وضعیت اجرا درآید. رئیس‌جمهور با بیان اینکه آنچه در دولت دنبال می‌کنیم، دغدغه شما و بسیاری از دوستان انقلاب و نظام است و دشمن نمی‌خواهد به این نقطه برسیم، اظهار داشت: بر خلاف خواست دشمن مصمم هستیم به این نقطه برسیم و این نقطه را هم نقطه آرمانی دست‌نیافتنی نمی‌دانیم، بلکه آن را دست‌یافتنی و کاملا اجرایی می‌دانیم. رئیسی افزود: اجرای عدالت را در جذب، نگهداری، پرداخت حقوق و ارتقای نیروی انسانی دنبال می‌کنیم و این امری شدنی است و همواره مورد تأکید بوده و خواهد بود. رئیسی خطاب به نمایندگان ملت ‌تاکید کرد: به ‌رغم شرایط و وضعیتی که دشمن با تحریم‌ و تهدیدها به دنبال آن بود تا مشکلاتی پیش روی ما بگذارد و ملت و پیشرفت کشور را متوقف کند، شرایط و وضعیت را بهتر از هر زمان دیگر و آینده را بسیار روشن و امیدوارکننده می‌بینم. رئیس‌جمهور گفت: شرایط را برای تصمیم‌گیری‌های مهم بسیار مناسب می‌بینم. امروز نیازمند اتخاذ تصمیمات مهم هستیم و این با همکاری دولت و مجلس امکان‌پذیر است. رئیسی با بیان اینکه برای رفع مشکلات کشور ناگزیر به اتخاذ تصمیمات مهم هستیم، ‌تصریح کرد: این تصمیمات مهم در گرو همکاری دولت و مجلس است و حتما می‌تواند ما را از وضعیت موجود به وضعیت مطلوب نزدیک و نزدیک‌تر کند. رئیسی در خاتمه افزود: امیدوارم جزئیات و ابعاد لایحه بودجه و دغدغه‌های بجایی که در رابطه با مشکلات مردم دارید، در کمیسیون‌ها به دقت مورد بحث قرار گیرد و آنچه در مجلس تصمیم‌گیری شود، حتما مورد احترام و اهتمام دولت خواهد بود. 

 

* پایه پولی کشور خط قرمز است

سید مسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه همچنین در نشست علنی دیروز مجلس شورای اسلامی درباره کلیات لایحه بودجه سال 1401 کل کشور گفت: چندین سال است به ‌رغم اینکه قیمت برخی اقلام مانند سوخت و ارز ترجیحی را ثابت نگه داشته‌ایم اما تورم 50 درصدی را به مردم تحمیل کرده‌ایم، اگرچه این عوامل تاثیر دارد اما ریشه‌های اصلی تورم در جای دیگری است. نخستین ریشه در منابع و مصارفی است که دولت آن را درست نبیند، یعنی مصارف را بدون وجود داشتن منابعی بالا ببرد و مجبور به استقراض شود که ما این را در بودجه 1401 خط قرمز خود دانسته‌ایم یعنی خلق پول و استقراض از بانک مرکزی خط قرمز ما شده است. 

وی ادامه داد: امسال به لطف خدا به‌ رغم تحمیل همه هزینه‌ها از دولت قبل به دولت سیزدهم، اجازه ندادیم از سمت دولت خلق پول شود و این افتخاری برای دولت سیزدهم است. نکته دوم دارایی‌های خارجی بانک مرکزی است؛ ریشه این در کجاست؟ ریشه در این است که ما یک مقدار ارز محدود داریم، مثلا 15 میلیارد دلار که باید با آن هم ارز ترجیحی بدهیم و هم باید بانک مرکزی آن را در نیمایی بفروشد و به حساب خزانه واریز کند که ما بتوانیم حقوق دهیم اما این 2 را نمی‌تواند انجام دهد، به همین دلیل ارز ترجیحی را می‌دهد یا به حساب خزانه واریز می‌کند و در نهایت در بازار 23 یا 24 هزار تومان خریداری می‌کند و 4200 تومان به وزارت جهاد کشاورزی می‌دهد و این سبب می‌شود پایه پولی بالا برود و تورم خلق شود. 

میرکاظمی با بیان اینکه در سال آتی حدود 172 هزار میلیارد تومان برای حمایت یارانه‌ای پیش‌بینی شده، ادامه داد: این عدد علاوه بر 75 هزار میلیارد تومان یارانه بنزین و یارانه معیشتی است که در سال‌های گذشته پرداخت می‌شد، اگر مجلس معتقد است 175 هزار میلیارد تومان برای حمایت یارانه‌ای مبلغ کمی است، می‌توان آن را افزایش داد. وی تصریح کرد: میزان حمایت یارانه‌ای را می‌توان در کمیسیون تلفیق افزایش یا کاهش داد؛  امروز مجلس و دولت رابطه خوبی با یکدیگر دارند و بهترین زمان برای اصلاحات است. 

رئیس سازمان برنامه و بودجه تورم و فشارهای هزینه‌ای را ناشی از بی‌انضباطی منابع و مصارف دولت و اضافه‌برداشت بانک‌ها و... دانست و اضافه کرد: برای نخستین‌بار است که شورای پول و اعتبار باید سهم بانک‌ها را تعیین کند. خط قرمز ما پایه پولی است.

***

محرومیت‌زدایی، تولید و اشتغال، دغدغه‌های اصلی مجلس در بودجه ۱۴۰۱ است

آمار مرگ‌و‌میر ناشی از بیماری «کووید-19» در کشور روند نزولی دارد اما در مقابل شمار مبتلایان به ویروس جهش‌یافته کرونا موسوم به «اُمیکرون» سیر صعودی را طی می‌کند، به طوری که کارشناسان وزارت بهداشت پیش‌بینی می‌کنند در صورت بی‌توجهی به رعایت پروتکل‌های بهداشتی و عدم تزریق دوز سوم واکسن، بی‌تردید پیک جدید کرونا این بار در قالب ویروس «اُمیکرون» کشور را فرا خواهد گرفت؛ ویروسی که تشخیص آن به دلیل کمبود کیت‌های آزمایشی، سخت است و از طرفی چون علائم این بیمار شباهت بسیار زیادی به سرماخوردگی و آنفلوآنزا دارد، در صورت انتشار، شیوع آن در کشور گسترده خواهد بود. 

بیم ابتلا به اُمیکرون به دلیل قدرت بالای سرایت‌پذیری آن -که تهدید‌کننده سلامت جامعه است- تا جایی است که ستاد ملی مقابله با کرونا برای مقابله با این بیماری علاوه بر جلوگیری از بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، تاکید دارد در نخستین فرصت دوز سوم واکسن تزریق و پروتکل‌های بهداشتی نیز بیش از پیش رعایت شود. از طرفی مشاهدات عینی از مراکز درمانی بیانگر آن است که بیش از 70 درصد بیمارانی که به این مراکز رجوع می‌کنند علائمی شبیه به هم دارند و معلوم نیست آیا همان ویروس اُمیکرون است یا خیر؟ در چنین شرایطی طبق گزارش وزارت بهداشت، رعایت پروتکل‌های بهداشتی به زیر 50 درصد رسیده است که این خود می‌تواند زنگ خطری برای شیوع گسترده اُمیکرون باشد.

در این باره دبیر کمیته علمی کشوری «کووید-۱۹» در تشریح آخرین وضعیت انتشار سویه اُمیکرون کرونا در کشور گفت: با توجه به شیوع اُمیکرون در کشورهای جهان و در کشورهای اطراف ما از جمله در بحرین و کویت، به نظر می‌رسد ما نیز در چند هفته آینده شاهد پیکی از اُمیکرون در کشور باشیم. دکتر حمیدرضا جماعتی در حاشیه جلسه کمیته علمی کشوری کرونا با اشاره به مصوبات جلسه گفت: جلسه کمیته علمی درباره بحث واکسیناسیون و تست‌های تشخیصی بود، همچنین آخرین اطلاعاتی که درباره اُمیکرون وجود دارد، مورد ارزیابی قرار گرفت. وی افزود: بر همین اساس با توجه به بحث اُمیکرون که در کشور وجود دارد و در چند هفته آتی شاهد پیک جدیدی خواهیم بود، توصیه اعضای کمیته به صورت مصوب این بود که حتما بر تزریق دوز سوم تاکید شود. با توجه به اینکه اکنون ۹ میلیون نفر در کشور دوز سوم را تزریق کرده‌‌اند، نیاز است که ۴۰ تا ۵۰ میلیون نفر دیگر وارد مرحله تزریق دوز سوم شوند و حتما دوز سوم را تزریق کنند. جماعتی ادامه داد: همچنین بر روی واکسیناسیون در افراد تا ۱۸ سال تاکید شد؛ افرادی هم که 2 دوز را تزریق کرده‌اند، حتما دوز سوم را تزریق کنند. با توجه به اینکه شیوع اُمیکرون در افراد جوان‌تر بیشتر است، بنابراین واکسیناسیون آنها از اهمیت خاصی برخوردار است. وی گفت: در عین حال در این جلسه بر واکسیناسیون سنین ۵ تا ۱۱ سال هم تاکید شد. مجددا موضوع در کمیته علمی بررسی شد و لزوم واکسیناسیون در کودکان ۵ تا ۱۱ سال به چند دلیل مشخص شد؛ یکی اینکه در دنیا واکسیناسیون علیه کرونا را روی این سنین انجام دادند، همچنین بر اساس مطالعات، کارایی واکسیناسیون در این سنین و ضرورت آن مشخص شده و عوارض بسیار کمی هم داشته است، بنابراین با توجه به اینکه عوارض جدی نداشته، به نظر می‌رسد واکسیناسیون می‌تواند موثر باشد. وی گفت: نکته دیگر این است که حدود ۱۰ درصد جامعه ما در سن ۵ تا ۱۱ سال هستند و واکسیناسیون این افراد می‌تواند از ایجاد پیک و چرخش ویروس در جامعه جلوگیری کند. نکته دیگر هم این است که چون بحث بازگشایی مدارس مطرح است، بنابراین انجام واکسیناسیون یکی از ضرورت‌هایی است که حتما باید انجام شود. اگر مدارس بازگشایی شود اما کودکان واکسینه نباشند، باتوجه به اوج اُمیکرونی که در سنین کودکان بیشتر دیده می‌شود، می‌تواند موجب به وجود آمدن بیماری در بین اطفال باشد. جماعتی افزود: مطالعات کشورهای دیگر هم نشان داده اطفال حدود ۳۰ درصد بر اثر اُمیکرون گرفتار شده‌اند و یک‌سوم اینها در بیمارستان‌ها بستری شدند. با توجه به محدودیت تخت‌های آی‌سی‌یو در کشور برای اطفال، این موضوع یکی از مواردی است که اگر مدارس باز شوند اما واکسن در این سنین تزریق نشود و این افراد گرفتار شده و خدایی نکرده نیاز به‌ آی‌سی‌یو داشته باشند، در کل کشور می‌تواند یک بحران ایجاد کند. به همین دلیل ضرورت واکسیناسیون ۵ تا ۱۱ سال باز هم مورد تاکید کمیته علمی قرار گرفت. وی گفت: نکته دیگر این است که با توجه به اینکه اُمیکرون در کشورمان تقریبا دارد شیوع پیدا می‌کند و در 3-2 هفته آینده به احتمال زیاد به پیک خودش می‌رسد، کمیته علمی پیشنهاد داد که حتما بحث بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها به تعویق بیفتد تا در 3-2 هفته آینده مشخص شود کجای کار هستیم. پیش‌بینی‌های متخصصان اپیدمیولوژی و آمار و اعضای کمیته علمی این است که طی 3-2 هفته آینده با پیک اُمیکرون در کشور مواجه خواهیم شد، بنابراین به نظر نمی‌رسد بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها کار معقولی باشد. وی درباره تعداد مبتلایان به اُمیکرون در کشور تاکنون نیز گفت: طبق گزارش‌ها و براساس آزمایش‌های انجام شده حدود ۵۰۰ بیمار را گزارش کرده‌اند. این آمار براساس آزمایش‌هایی است که در آزمایشگاه‌های ما انجام شده است. تقریبا ۲۷ درصد از کل تست‌هایی که در هفته گذشته گرفته شده مربوط به اُمیکرون بوده است که نشان می‌دهد که در عرض یک هفته چقدر افزایش یافته و می‌تواند در چند هفته دیگر به پیک خودش برسد. جماعتی با تاکید بر لزوم واکسیناسیون آنفلوآنزا نیز گفت: یکی از مواردی که کمیته علمی روی آن تاکید دارد، این است که حتما واکسن آنفلوآنزا در افراد پرخطر تزریق شود، زیرا اکنون تعدادی از افرادی که در بیمارستان‌ها با عنوان اُمیکرون بستری شده‌اند و حتی در آی‌سی‌یو بودند، مبتلا به آنفلوآنزا بودند. بنابراین لزوم تزریق واکسن آنفلوآنزا هم مورد تاکید کمیته علمی قرار گرفت. 

 

* رعایت ۴۹ درصدی پروتکل‌های ضدکرونا در کشور

با وجود خطر «اُمیکرون» و روند افزایشی انتشار این سویه از ویروس کرونا در کشور اما همچنان رعایت پروتکل‌های بهداشتی کمتر از ۵۰ درصد است. در چنین شرایطی و طبق آخرین آمارها، میانگین استفاده از ماسک در اماکن عمومی استان‌های مختلف کشور 17/49 درصد اعلام شده است؛ به این ترتیب بیش از نیمی از جمعیت کشور در اماکن عمومی ماسک نمی‌زنند. به اذعان متخصصان امر، همین عادی‌انگاری‌ها و البته جمعیت واکسن ‌نزده‌ها در کشور می‌تواند عاملی باشد برای بروز پیک ششم کرونا و این بار با سویه «اُمیکرون».

 

* فاصله تزریق دوز دوم و سوم واکسن‌ها یک ماه شود

عضو کمیته علمی کشوری مبارزه با کرونا با هشدار نسبت به روند افزایشی سویه اُمیکرون کرونا در کشور و اهمیت تزریق دوز سوم واکسن گفت: لازم است فاصله بین دوز دوم و سوم واکسن را کاهش دهیم و به یک ماه برسانیم تا افراد زودتر بتوانند دوز سوم را تزریق کنند، زیرا شاید فرصتی تا موج اُمیکرون نداشته باشیم. دکتر پیام طبرسی در حاشیه جلسه کمیته علمی کشوری کرونا گفت: ما در کمیته علمی تصمیمات علمی را می‌گیریم اما ستاد ملی برای اجرای آنها تصمیم‌گیری می‌کند. واقعیت این است که خطر اُمیکرون بیخ گوش ما است. وی افزود: طبق گزارش‌ها در خود ایران و در مواردی که تست شده است، متاسفانه آمار اُمیکرون در تست‌های انجام‌شده رو به افزایش بوده و با توجه به خصوصیات این ویروس که اگر شروع به انتشار کند، مواردش به صورت تصاعدی بالا می‌رود، بنابراین طی ۲ تا ۳ هفته آینده ممکن است با پیک این بیماری در کشور مواجه شویم. وی گفت: برای اینکه کمتر دچار مشکل شویم، باید به ۳ نکته عمده توجه کنیم؛ اول تاکید مجدد بر رعایت پروتکل‌های پیشگیرانه مانند استفاده از ماسک، رعایت فاصله‌گذاری فیزیکی و... که می‌تواند به جلوگیری از گسترش بیماری کمک کند. دوم تزریق دوز سوم واکسن است، اکنون بین افرادی که ۲ دوز یا یک دوز تزریق کرده‌اند با کسانی ‌که دوز سوم را دریافت کرده‌اند، فاصله زیادی داریم؛ حدود ۱۰ میلیون نفر دوز سوم را تزریق کرده‌اند و ۴۰ تا ۵۰ میلیون دوز عقبیم. در کمیته علمی بحث شد که اگر امکان‌پذیر باشد ما فاصله بین دوزهای دوم و سوم را کاهش دهیم و به یک ماه برسانیم تا افراد زودتر بتوانند دوز سوم را تزریق کنند، زیرا شاید فرصتی تا موج جدید اُمیکرون نداشته باشیم. طبرسی گفت: موضوع دیگری که بحث شد افزایش قدرت تست است. در حال حاضر بیماری‌های ویروسی دیگری مانند آنفلوآنزا در جامعه در حال چرخش است و تنها راهی که بتوانیم افراد دچار کرونا را شناسایی کنیم تا بتوانند خود را قرنطینه کنند، انجام تست است. بنابراین باید میزان تست‌ها را افزایش دهیم. 

 

گروه بین‌الملل:  نخستین جلسه پنجمین دوره پارلمان عراق روز یکشنبه با ورود قانون‌گذاران منتخب این کشور به صحن پارلمان آغاز شد. این جلسه با حضور 325 نماینده در صحن پارلمان و به ریاست «محمود المشهدانی» رئیس سِنی پارلمان عراق برگزار شد. نمایندگان پارلمان عراق در این جلسه سوگند قانون اساسی یاد کردند. قرار بود این جلسه ساعت 11 به وقت محلی (11:30 قبل از ظهر) آغاز شود که همانند دفعات قبل، فراکسیون‌ها خواستار تعویق چند ساعته برای مشورت شدند. «برهم صالح» رئیس‌جمهور عراق 10 روز پیش در ابلاغیه‌ای، از نمایندگان جدید پارلمان خواسته بود نخستین جلسه خود را نهم ژانویه ۲۰۲۲ برگزار کنند. در این ابلاغیه آمده بود: طبق قانون اساسی و بنا به رأی دادگاه فدرال درباره تأیید نتیجه انتخابات پارلمانی، نخستین جلسه پارلمان باید نهم ژانویه ۲۰۲۲ (۱۹ دی‌ماه) برگزار شود.

 

* آغاز درگیری‌ها در پارلمان

پس از آنکه گروه‌های شیعی عضو «چارچوب هماهنگی» سندی را به رئیس سنی پارلمان عراق تقدیم کردند که در آن اسم 88 نماینده آمده بود و خود را به عنوان فراکسیون اکثریت معرفی کردند، همزمان فراکسیون صدر وابسته به جریان صدر ورقه‌ای شامل اسامی 76 نماینده را به المشهدانی ارائه کرد و خود را فراکسیون اکثریت دانست که در پی این اقدام مشاجرات در صحن پارلمان عراق بالا گرفت، به شکلی که وضع داخل صحن پارلمان به دنبال تنش بین نمایندگان جریان صدر و چارچوب هماهنگی متشنج شد. منابع عراقی دیروز گزارش دادند در پی مشاجره گروه‌های سیاسی، حال محمود المشهدانی وخیم شده و به بیمارستان «ابن سینا» در منطقه خضرا انتقال یافته است. کانال خبری صابرین نیز با انتشار تصویری مدعی شد نمایندگان جریان صدر به سمت المشهدانی (مسن‌ترین نماینده عضو پارلمان) حمله‌ور شدند و همین مسأله باعث وخامت حال او شد.

 

* از حضور نظامیان حامی صدر در بغداد تا کفن‌پوشان

حضور غیرمنتظره نیروهای نظامی «سرایا السلام» وابسته به جریان صدر عراق در برخی مناطق شهر بغداد، از دیگر حواشی مربوط به نخستین جلسه دوره جدید پارلمان عراق محسوب می‌شود. خبرنگار شبکه روسیاالیوم گزارش داد نیروهای «سرایا السلام» وابسته به جریان صدر دیروز به طور غیرمنتظره و ناگهانی در برخی مناطق شهر بغداد مستقر شدند. وی اظهار داشت استقرار این نیروها برای مواجهه با هر گونه شرایط اضطراری بود. در همین حال نمایندگان جریان صدر عراق لحظاتی قبل از آغاز به کار پارلمان، در یکی از تالارهای مجلس به صورت کفن‌پوش حاضر شده و تشکیل جلسه دادند. از سوی دیگر، نمایندگان ۲ جنبش عراقی «امتداد» و «نسل جدید»، در حرکتی نمادین شبیه تظاهرات معترضان اکتبر ۲۰۱۹ در میدان التحریر بغداد، پیش از ورود به پارلمان در اقدامی نمادین با چندین «توک‌توک» (سه‌چرخه) که نماد تظاهرات اکتبر است، خود را به پارلمان رساندند. 

 

* پیچید‌گی‌های تشکیل فراکسیون اکثریت

تشکیل فراکسیون اکثریت در مجلس عراق همواره بحث‌برانگیزترین موضوع بوده است، چون قانون اساسی عراق در این باره که منظور از فراکسیون اکثریت، بزرگ‌ترین فراکسیون درون مجلس است یا ائتلافی از چند فراکسیون که اکثریت کرسی‌های مجلس را داشته باشد ابهام دارد. 

 

* رایزنی‌های پیش از تشکیل اولین جلسه

نمایندگان عضو ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی، نخست‌وزیر سابق عراق نیز دیروز جلسه‌ای خصوصی بین خود داشتند. شبکه الغدیر عراق نوشت تقریبا همه ائتلاف‌ها با نمایندگان خود جلسات جداگانه‌ای داشتند، از جمله سنی‌ها و کردهای عراق. خبرگزاری واع نیز گزارش داد حلبوسی هم با ائتلاف‌های تقدم (به ریاست حلبوسی) و عزم (به ریاست خمیس خنجر) دیدار داشت. 

 

* اولین جدایی از صدری‌ها

دیروز «ائتلاف تصمیم» که جریان صدر برای ایجاد فراکسیون اکثریت روی آن حساب کرده بود، طی بیانیه‌ای اعلام کرد از فراکسیون «اصلاح الوطن» خارج شده و به عنوان فراکسیون مستقل وارد صحن پارلمان خواهد شد. مقتدا صدر جمعه گذشته بعد از دیداری که اعضای چارچوب هماهنگی گروه‌های شیعه با وی داشتند، از ائتلاف‌های تصمیم، عزم، تقدم و دموکرات برای ایجاد فراکسیون اکثریت ملی نام برده بود. همزمان نیز محمد الحلبوسی، رئیس سابق پارلمان و رئیس ائتلاف التقدم عراق با محمود المشهدانی، از اعضای این ائتلاف که رئیس سنی پارلمان در جلسه اول بود، به صورت خصوصی دیدار کرد. به نظر می‌رسد الحلبوسی بیشترین شانس را برای کسب کرسی ریاست پارلمان در اختیار دارد.

رئیس پارلمان عراق باید رأی اکثریت مطلق پارلمان یعنی رأی بیش از نیمی از اعضای پارلمان را کسب کند. به عبارت دیگر در پارلمانی با ۳۲۹ کرسی، دست‌کم ۱۶۵ نفر باید به ریاست او رأی موافق بدهند. 

 

* موضع کردها درباره ائتلاف با گروه‌های شیعی

چارچوب هماهنگی شیعیان عراق(احزاب سیاسی معترض به نتایج انتخابات پارلمانی)  دیروز تایید کرد ضمانت‌هایی از جانب نیروهای سیاسی کرد و سنی مبنی بر عدم ائتلاف یک‌جانبه با جریان صدر  بدون نیروهای چارچوب هماهنگی وجود دارد. «عائد الهلالی» از رهبران چارچوب هماهنگی گفت: موضع نیروهای سیاسی سنی و کُرد از ابتدا تاکنون روشن و صریح بوده است؛ آنها به منظور فراکسیون اکثریت و بدون چارچوب هماهنگی وارد هیچ گونه ائتلافی برای تشکیل اکثریت پارلمانی نشده‌اند. وی افزود: آنها همچنین بدون جریان صدر وارد ائتلاف با چارچوب هماهنگی هم نشده‌اند و موافق ائتلاف با شیعیان به صورت یکپارچه و کامل هستند.

 

* روال قانونی اولین جلسه پارلمان

بنا بر قانون اساسی عراق، در نخستین جلسه مجلس که ریاست آن را رئیس سِنی مجلس بر عهده دارد، همه نمایندگان سوگند یاد می‌کنند و سپس برای انتخاب رئیس مجلس و ۲ معاون وی که با رأی اکثریت عددی (نصف + 1) و طی رأی‌گیری محرمانه مستقیم انتخاب می‌شوند، رأی‌گیری می‌شود. نخستین دستور کار پارلمان پس از تعیین رئیس و معاونانش فراهم کردن زمینه تعیین نامزد برای پست ریاست‌جمهوری است. گام بعدی انتخاب رئیس‌جمهوری است که طبق قانون باید پدر و مادرش عراقی باشند و از خوشنامی برخوردار باشد و به پاکدستی و خدمت صادقانه به میهن شناخته شده باشد. بر اساس اصل 70 قانون اساسی عراق، نامزد ریاست‌جمهوری باید از رأی دوسوم نمایندگان برخوردار شود. همین شرط است که تشکل‌های پیروز در انتخابات را به تلاش برای ایجاد فراکسیونی با 200 کرسی از 329 کرسی مجلس وامی‌دارد. اگر هیچ‌یک از رؤسای‌جمهوری از دوسوم آرای نمایندگان برخوردار نشد، برای ۲ نامزدی که بیشترین رأی را آورده‌اند دوباره رأی‌گیری می‌شود و هر کدام که بیشترین رأی را آورد رئیس‌جمهور خواهد بود. به موجب اصل 72 قانون اساسی عراق، مجلس موظف است ظرف 30 روز پس از برگزاری نخستین جلسه مجلس، رئیس‌جمهور جدید را معرفی کند.

 

* گزینه ریاست‌جمهوری هنوز قطعی نشده است

اتحادیه میهنی کردستان عراق گفته است گزینه ریاست‌جمهوری عراق که بر اساس قانون اساسی این کشور از آن کردهاست، هنوز مشخص نیست. در دوره‌های پیش شخصیت‌های نزدیک به این حزب یا نمایندگان آن، رئیس‌جمهور عراق می‌شدند ولی این بار، حزب دموکرات (بارزانی‌ها) به دنبال تصاحب این منصب است. همچنین خبرگزاری واع عراق گزارش داد حزب دموکرات کردستان «شاخوان عبدالله» را به عنوان معاون دوم رئیس پارلمان معرفی کرده و کاندیدای این حزب برای تصدی این منصب خواهد بود. 

 

* نخستین مأموریت رئیس‌جمهور چیست؟

وقتی رئیس‌جمهوری انتخاب شد، او موظف است ظرف 15 روز نامزد بزرگ‌ترین فراکسیون مجلس را مأمور تشکیل کابینه کند و نخست‌وزیر باید طی 30 روز کابینه خود را به مجلس معرفی کند در غیر این صورت، نخست‌وزیر دیگری مأمور خواهد شد. البته در قانون اساسی عراق قید نشده که در صورت ناکامی نخست‌وزیر معرفی‌شده از جانب فراکسیون اکثریت، نخست‌وزیر بعدی هم از جانب همین فراکسیون معرفی شود. 

***

فرمانده ‌کل سپاه ‌خطاب به مردم سیل‌زده جنوب کشور گفت: مردم عزیز اصلاً نگران نباشند؛ ما تا آخر پای ‌کار می‌ایستیم و اینجا را ترک نمی‌کنیم تا شرایط به ماقبل و بهتر از قبل برگردد. سردار سرلشکر حسین سلامی، فرمانده‌ کل سپاه

ظهر دیروز با هدف بازدید از مناطق سیل‌زده جنوب سیستان‌و‌بلوچستان از طریق فرودگاه کنارک وارد این استان و بلافاصله عازم مناطق سیل‌زده شد. بنا به اعلام تسنیم، وی در این بازدیدها در گفت‌وگو با مردم در جریان مسائل و مشکلات آنها قرار گرفت. سرلشکر سلامی با تقدیر از اقدامات نیروی دریایی سپاه، سپاه‌های استانی‌، بسیج و گروه‌های جهادی در یاری رساندن به هموطنان، بر تداوم کمک‌رسانی تا عادی شدن کامل اوضاع تاکید کرد.  فرمانده کل سپاه با بیان اینکه همه امکانات سپاه  برای بازسازی، ترمیم، مرمت و تجهیز ضروریات خانه‌های سیل‌زدگان بسیج می‌شود، گفت: سپاه همراه و همیار مردم است و تا رفع کامل خسارت‌های سیل در کنار مردم سیل‌زده خواهد ایستاد و تا بهبود شرایط و رفع مشکلات ناشی از سیل، این مناطق را ترک نخواهد کرد.  وی افزود: با بارش‌های مجدد امکان دارد مردم دوباره دچار مشکلات شوند؛ شب‌ها سرد است، بنابراین قرارگاه‌های تشکیل شده سپاه با فراهم کردن وسایل گرمایشی کمک کنند تا مردم اذیت نشوند و شرایط رو به بهبودی و آرامش برود.  فرمانده کل سپاه در ادامه اظهار کرد: در عین حال باید شرایط را برای یک زندگی دائمی خوب فراهم کنیم و فعلا به فضل الهی امدادرسانی جریان دارد و همه دستگاه‌ها بسیج شده‌اند و وظایف خود را بخوبی انجام می‌دهند. 

سرلشکر سلامی ادامه داد: نیروی دریایی سپاه، سپاه امام سجاد(ع)، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)‌، گروه‌های جهادی، ارتش و سایر نهادها در حال خدمت‌رسانی هستند. 

وی تصریح کرد: إن‌شاءالله به سرعت دولت اعتبارات لازم را برای بازسازی، بهسازی و ساخت خانه‌های جدید تخصیص دهد و دستگاه‌های مختلف مشارکت کنند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز همه امکانات را برای مشارکت در ساختن خانه‌های جدید یا ترمیم و مرمت خانه‌های آسیب‌دیده و تجهیز خانه‌هایی که اسباب و اثاثیه‌شان دچار آسیب شده است، بسیج می‌کند.

عباس اسماعیل‌گل: جشنواره مردمی فیلم عمار با فراهم کردن امکان اکران‌های مردمی فیلم‌هایی چون «منصور»، تصور اقبال عمومی به سوپرمن‌های خاص یا فیلم‌های مبتذل، اجتماعی سیاه و به‌اصطلاح روشنفکرانه را نقش بر آب کرد. مردم با انتخاب «منصور» برای اکران‌های مردمی نشان دادند آنها هستند که تولیدات سال آینده را جهت‌د‌هی خواهند کرد، حتی اگر جشنواره‌ها خلاف آن انتخاب کنند. این مردم هستند که بر تابوی سفارشی نامیدن آثار، خط بطلان می‌کشند. جریان اکران‌های مردمی «منصور» قیامی است علیه فیلم‌های بی‌محتوایی که یک عمر افتخارات ملت را نادیده گرفتند و نمایشی غیرواقعی از آن داشتند. اکران‌های مردمی این فیلم «نه» گفتن به سینمایی است که ایران را ندید. اکران مردمی «منصور» پاسخی است به سال‌ها دهن‌کجی این سینما به ارزش‌های ملی. اکران‌ مردمی «منصور» نشان داد این سینماست که باید با مردم آشتی کند و این محتواست که باید به سینما بازگردد تا مخاطب هم به سینما باز‌گردد. اگر هنرمند خارجی زیبا فیلم می‌سازد، هنرمند ایرانی فیلم زیبای واقعی می‌سازد. در واقع تقدیر اصلی، اساسی و ماندگار را از فیلم «منصور»، اکران‌های مردمی آن داشتند؛ مردمی که هم از نظر مادی و هم معنوی به اندازه‌ توان‌شان به میدان آمدند تا فیلم دیده شود؛ میدانی که نبرد در آن منحصر به سالن‌های سینما نیست و حالا مساجد، پایگاه‌های بسیج، کتابخانه‌ها و... هر کدام میدان نبرد شده‌اند. در همین راستا همزمان با برپایی جشنواره عمار با حجت غیب‌الله‌زاده، مسؤول اکران‌های مردمی جشنواره فیلم عمار گفت‌وگو داشتیم.

***

* ایده اکران‌های مردمی از کجا شکل گرفت؟

سال ۱۳۸۹، در سالگرد فتنه ۸۸ و روز بصیرت، قرار بود یکسری تولیدات فرهنگی از صداوسیما پخش شود. بنا به دلایل مختلف، صداوسیما زیر بار پخش این آثار نرفت، از این‌ رو فعالان فرهنگی تصمیم گرفتند اینها را به خود مردم برسانند که در کل کشور اکران شوند. آن سال، فیلم‌هایی مانند ایران سبز در 30 نقطه کشور به‌صورت اکران‌های مردمی به نمایش درآمد. اساس شکل‌گیری جشنواره عمار هم همین اکران‌های مردمی بود. برند و رسانه جشنواره عمار نیز همین اکران‌های مردمی است. دلیل دیگر شکل‌گیری اکران‌های مردمی به پراکندگی سینماها بازمی‌گردد. سینما به این معنا که مردم کل کشور با آن درگیر شوند، چند درصد توانسته موفق باشد؟ آن موقع مشخصا وضع فجیع‌تر از چیزی بود که الان هست. ما الان شاید هزار نقطه فعال نمازجمعه داریم ولی ۱۵۰ تا ۲۰۰ شهر هستند که سینما دارند. بعضی از شهرها هم سینما دارند اما غیرفعال است. با وجود این، اگر بقیه شهرستان‌ها، بخش‌ها، روستاها و مجموعه‌های دیگر بخواهند از این ظرفیت استفاده کنند، باید چه ‌کار کنند؟ اکران مردمی شکل گرفت تا این خلأها را پوشش دهد. اگر فیلمی در بالاترین نقطه تهران اکران می‌شود، همزمان باید در دورافتاده‌ترین نقطه کشور نیز این دسترسی ممکن باشد. 

از جنبه دیگر که بخواهم بگویم، خیلی از فیلم‌ها این فرصت را ندارند که در سینمای رسمی کشور دیده شوند. در حوزه مستند هم کسانی که خودشان را متولی سینمای مستند و سینمای کوتاه می‌دانند، معتقدند برای سینمای مستند بازاری نداریم. تهیه‌کننده با پول شخصی مستند را می‌سازد، بعد از ساخت به صداوسیما عرضه می‌کند و به همان حداقل پرداختی راضی می‌شود. اگر هم در ارتباط با صداوسیما توانمند نباشد، در نهایت باید با یکسری مجموعه سروکله بزند تا تهیه‌کننده کار شوند. شبکه اکران مردمی طی این 12 سال توانسته چندین مستند مانند «عابدان کهنز»، «بانو» و «تهران‌دمشق» را با فروش درخور توجهی همراه کند. 

 

* چه نوع فیلم‌هایی برای اکران‌های مردمی انتخاب می‌شوند؟

فیلم‌هایی در این سازوکار قرار می‌گیرند که حرف مردم باشند. حرف مردم یعنی چه؟ یعنی دغدغه‌های مردم را بیان کنند. برای مثال «امیدیه» درباره خلاصه اتفاقاتی است که در این شهرستان افتاد و مطالبه عام مردم به‌دنبال آن شکل گرفت و منجر به اقدام اجتماعی شد. یک بحث دیگر مربوط به حوزه جبهه مقاومت است. در این بخش، سینما به کمک آمد و مردم باخبر شدند که در حوزه مقاومت و مدافعان حرم چه خبر است. در حوزه اقتصادی هم که حضرت آقا تأکید ویژه‌ای دارند، راهکارها و ایده‌های شکل‌گرفته از طریق اکران‌های مردمی به گوش مردم و اکران‌کنندگان می‌رسد. 

 

* نحوه اکران به چه صورت است؟

اکران‌های مردمی جشنواره بسیار متنوع شده است. قبلا به این صورت بود که به رابطان استانی و شهرستانی سی‌دی می‌رساندیم، اکران‌کنندگان نیز از رابطان می‌گرفتند اما الان به این صورت است که اکران‌کنندگان به ‌صورت مستقیم به فایل‌ها دسترسی دارند. مورد دیگر، اکران برخط است. اگر به هر دلیلی دوستان نتوانند در مسجد، مدرسه، دانشگاه و... اکران کنند، می‌توانند در سایت به‌صورت گروهی ثبت‌نام کنند و دسته‌جمعی فیلم را تماشا کنند، حتی به‌ صورت شخصی و در منزل هم می‌توانند از فیلم‌ها استفاده کنند. 

 

* استقبال چطور بوده است؟

بعد از 12 سال که از عمر عمار می‌گذرد، بیش از ۳۰ هزار اکران‌کننده در کشور داریم که شبکه اکران مردمی را شکل داده‌اند. از آثار و برکاتش این است که توانستیم بر سینمای رسمی کشور هم تاثیرگذار باشیم. فیلم‌هایی از جنس «منطقه پرواز ممنوع»، «بنیامین»، «بیست‌وسه نفر» و همین اواخر فیلم «منصور» توانستند پابه‌پای فیلم‌های رسمی سینما مخاطب جذب کنند و فروش داشته باشند. فیلمی مثل «منطقه پرواز ممنوع»، حدود یک میلیارد و ۱۶۰ میلیون تومان فروش داشت، با حدود ۳۰۰ هزار نفر مخاطب. به ‌جرأت می‌توانم بگویم این فیلم از ۴۰ یا ۵۰ درصد فیلم‌هایی که در بدنه رسمی اکران می‌شوند، توانسته بود مخاطب بیشتری جذب کند. 

 

* اهداف و آینده این اکران‌ها به چه شکل است؟

هدف ما این است که بتوانیم عدد درخور ‌توجهی از مخاطبان سینمای انقلاب را تبدیل به مشتری کنیم. سینمای ایران در خوشبینانه‌ترین حالت ممکن حدود ۳ میلیون نفر بیننده دارد. اگر ما بتوانیم یک میلیون نفر به این جمعیت اضافه کنیم، دستاورد مالی چشمگیری را می‌تواند برای سینمای انقلاب ایجاد کند. همچنین باعث جهش عجیب و عظیمی در حوزه تولیدات سینمای انقلاب می‌شود. نکته بعد، اصلاح ذائقه مخاطب است. هر ساله بخشی از فیلم‌هایی که در بدنه رسمی سینمای ایران تولید می‌شود، دغدغه و حرف مردم است و جدا از بحث سرگرمی، می‌تواند محتوای سالمی به مخاطب برساند. نکته بعد این‌ است که از جریان سینمای انقلاب بتوانیم حمایت کنیم؛ به این معنی که در حوزه مستند، فیلم‌کوتاه، انیمیشن و... بدون دغدغه‌ فیلم تولید شود. 

 

* سینمای چه شهرهایی به ‌واسطه فیلم‌های عمار فعال شده‌اند؟

برای مثال در فیلم منصور، اردکان را داشتیم که سینمایش غیرفعال بود. خانم ابویی که اکران‌کننده ما بود، سینمای شهر را فعال کرد و باعث شد سینمای تعطیل، به فروش چشمگیری برسد. سینمای گلشن نیز بعد از مدت‌ها تعطیلی، توانست با فیلم منصور رکوردشکنی کند. این کار هم با تلاش و مجاهدت‌های آقای خدادادی و دیگر دوستان در شبکه اکران مردمی اتفاق افتاده است. بسیاری از مکان‌ها نیز وجود دارند که به ‌صورت جدی تعطیلند. در شهرهایی مانند پلدختر، ازنا و قم از ظرفیت سالن‌های سازمان تبلیغات و اداره ارشاد استفاده شده تا به دیده‌ شدن و اقتصاد فیلم کمک شود.