شاخص کل بازار بورس دیروز با 4 هزار و ۱۸۰ واحد کاهش، در جایگاه یک ‌میلیون و ۳۳۲ هزار واحدی قرار گرفت. در معاملات دیروز بیش از 5 میلیارد و ۱۲۹ میلیون سهم، حق‌تقدم و اوراق بهادار به ارزش ۲۹ هزار و ۳۷۱ میلیارد ریال دادوستد شد. همچنین شاخص کل (هم‌وزن) با یکهزار و ۹۹ واحد کاهش به ۳۵۲ هزار و ۱۰۳ واحد رسید. 

گروه اقتصادی: یکی از محوری‌ترین راه‌های تامین منابع بودجه که خسارت‌های تورمی نیز ندارد، فروش اموال مازاد دولت است. این درآمد سالم همچنین هیچ باری هم بر دوش مردم و معیشت آنها نخواهد گذاشت. 

به گزارش «وطن‌امروز»، عصر یکشنبه کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی میزبان مهرداد بذرپاش، رئیس کل دیوان محاسبات بود. این جلسه در راستای بررسی لایحه بودجه سال ۱۴۰۱ برگزار شد. 

یکی از اساسی‌ترین مباحث مطرح شده در این جلسه حول کسری تراز عملیاتی بودجه سال آینده بود که رئیس دیوان‌ محاسبات کشور پیشنهاد افزایش منابع حاصل از فروش اموال مازاد دولتی را مطرح کرد. مهرداد بذرپاش با بیان اینکه دولت سال آینده براحتی می‌تواند حدود ۲۰۰ هزار میلیارد تومان دارایی بفروشد، گفت: با فروش اموال مازاد دولت، می‌توان سقف درآمدهای مالیاتی را که بیش از ۵۳۰ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده کمتر و واقعی‌تر کرد. 

رئیس کل دیوان محاسبات در این باره در صفحه شخصی خود در توئیتر نوشت: «در جلسه امروز با اعضای کمیسیون اقتصادی مجلس مطرح کردم کسری تراز عملیاتی بودجه سال آینده از امسال حدود 35 درصد کمتر است و بهترین راهکار جبران کسری بودجه، فروش اموال دولت است. دولت سال آینده براحتی می‌تواند حدود 200 هزار میلیارد تومان دارایی بفروشد».

وی افزود: «بسیاری از ساختمان‌ها و اموال دولت و سهام شرکت‌ها قابل فروش است تا دولت از نگهداری این اموال رها و تمرکز روی فروش اوراق نیز کمتر شود».

بذرپاش ادامه داد: «با فروش اموال مازاد دولت، می‌توان سقف درآمدهای مالیاتی را که بیش از 530 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده، کمتر و واقعی‌تر کرد».

بررسی‌ها نشان می‌دهد میزان درآمدهای حاصل از مولدسازی واگذاری اموال منقول و غیرمنقول در بودجه سال آینده قریب به 26 هزار میلیارد تومان تعیین شده است که این رقم نسبت به 45 هزار میلیارد تومان سال قبل 46 درصد کاهش پیدا کرده است. 

این در حالی است که این ردیف درآمدی کمترین فشار را به مردم وارد می‌کند و از سوی دیگر این سیاست به صورت مستقیم تورم‌زا نیست و نمی‌تواند باعث افزایش هزینه‌های مردم شود، همچنین تحقق آن در ید قدرت دولت است و به اندازه مالیات سختی و دشواری برای تامین ندارد. 

 

* فراموش‌شده‌ای به نام مولدسازی دارایی‌ها

یکی از بااهمیت‌ترین دارایی‌های دولت زمین‌ است که مدیریت بهینه آن در جهت حداکثرسازی بازدهی اقتصادی و گسترش ارائه خدمات عمومی می‌تواند نقش بسزایی در پیشبرد وظایف دولت داشته باشد. کشورهای مختلف با درک اهمیت مدیریت صحیح زمین‌های دولتی، به این دارایی به عنوان منبع ایجاد درآمد پایدار برای دولت و بخش عمومی می‌نگرند به طوری که در برخی کشورها درآمدهای حاصل از مدیریت زمین سهم قابل توجهی را در بودجه دولت‌های ملی و محلی به خود اختصاص می‌دهد. اگرچه سطح بهره‌مندی از درآمد حاصل از زمین‌ها به ساختار حقوقی مرتبط با زمین در کشورهای مختلف گره خورده است اما به نظر می‌رسد حرکت به سمت مولدسازی زمین‌ها، در اغلب کشورها قابل تسری است. به نظر می‌رسد در ایران نیز با توجه به حجم انبوه زمین‌های در اختیار دستگاه‌های دولتی و عمومی (همچون سازمان ملی زمین و مسکن، وزارت جهاد کشاورزی، شهرداری‌ها و دیگر نهادهای بخش عمومی) باید سیاست‌های جدیدی حول محور مولدسازی، تدوین و اجرا شود. در این راستا روش استفاده از زمین بسته به اهداف سیاستی و ویژگی‌های زمین مورد نظر می‌تواند متفاوت باشد. با این وجود در هر مورد باید روش‌هایی به‌‌کارگیری شود که علاوه بر تأمین منافع عموم، پایداری عواید را نیز تضمین کند. با توجه به موارد فوق، استفاده از روش‌هایی نظیر واگذاری حق بهره‌برداری از زمین برای کاربری‌های مختلف در قالب اجاره‌های بلندمدت درباره زمین‌های دور از مرکز یا خارج از محدوده شهر و فروش یا معاوضه زمین‌های مرغوب واقع در مرکز می‌تواند گزینه مناسبی تلقی شود. با این سیاست نه‌تنها نیرویی در جهت کاهش قیمت زمین و متعاقب آن املاک ایجاد می‌شود، بلکه درآمدی پایدار برای دولت محقق می‌شود که می‌تواند با اولویت پاسخگویی به نیاز روزافزون زیرساختی مورد استفاده قرار گیرد. در نهایت باید گفت مولدسازی دارایی‌ها رمز عبور از بحران کسری بودجه کنونی است که دولت تا پایان سال باید در دستور کار خود قرار دهد.

 

* تصمیم‌گیری درباره منابع حاصل از حذف ارز ترجیحی به برنامه دقیق نیاز دارد

مهرداد بذرپاش پس از حضور در نشست کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: در حال حاضر در فصل بررسی بودجه سال 1401 به سر می‌بریم و در نشست کمیسیون اقتصادی گزارشی از لایحه بودجه سال آتی تقدیم شد. یکی از موارد مهم در بودجه سال آینده ارز ترجیحی است، زیرا تصمیم‌گیری درباره منابع حاصل از حذف ارز ترجیحی و منابع ریالی حاصل از این موضوع به برنامه دقیق‌تری نیاز دارد تا نحوه کمک‌ها به صورت مستقیم به معنای پرداخت به دهک‌های مختلف و به صورت غیرمستقیم به معنای کمک به بخش‌های مختلف تولید، دقیق‌تر بررسی و درباره آن تصمیم‌گیری شود. 

رئیس کل دیوان محاسبات افزود: کسری تراز عملیاتی بودجه یکی دیگر از موضوعات قابل اهمیت است که همه ساله به آن دچار بودیم و سال آینده نیز این موضوع وجود دارد. کسری تراز عملیاتی بودجه سال آینده از سال جاری حدود 35 درصد کمتر است. 

وی یکی از بهترین راهکارها برای جبران کسری بودجه را فروش اموال و دارایی‌های دولت برشمرد و اضافه کرد: دولت دارایی‌های زیادی دارد که هر چند در بودجه سال 1400 نیز فروش آن پیش‌بینی شده بود اما باید مکانیزم‌های تشویقی و تنبیهی جدی‌تری برای فروش اموال پیش‌بینی کرد تا این امر محقق شود. 

 بذرپاش ادامه داد: دولت سال آینده براحتی می‌تواند حدود 200 هزار میلیارد تومان دارایی بفروشد، حتی بسیاری از ساختمان‌ها، اموال منقول و غیرمنقول، سهام شرکت‌ها قابلیت این موضوع را دارند. با تحقق این موضوع از یک سو دولت از نگهداری این اموال رها می‌شود و از سوی دیگر منابع مناسبی به دولت می‌رسد. همچنین با این روش تمرکز از فروش اوراق برداشته می‌شود. رئیس کل دیوان محاسبات با بیان اینکه با فروش اموال و دارایی دولت، سقف درآمدهای مالیاتی را که بیش از 530 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده می‌توان کمتر در نظر گرفت و این درآمد را واقعی‌تر کرد، گفت: با تحقق این امر فاصله حدود 60 درصدی درآمدهای مالیاتی نسبت به سال گذشته کاهش خواهد یافت. دیوان محاسبات نیز معتقد است این عدد بالا بوده و باید کاهش یابد. 

وی با بیان اینکه برای فروش اوراق در صورت عدم فروش نفت یا عدم تحقق درآمدهای مالیاتی پیشنهاد می‌شود مجلس سقفی در نظر گیرد، افزود: برای انتظام‌بخشی به حقوق‌ها پیشنهاد می‌شود مجلس حکمی را داشته باشد که سقف و کف حقوق‌ها در شرکت‌های مختلف ذیل صندوق‌ها، شرکت‌های ذیل بانک‌ها، نهادهای عمومی و شهرداری‌ها با ذکر نام درج شود که امکان نظارت برای دستگاه‌های نظارتی فراهم باشد. 

بذرپاش تصریح کرد: امیدواریم در زمانی که مجلس لایحه بودجه را در دست بررسی دارد، بودجه خوب و کارآمدی را تصویب کند تا سال 1401 را بهتر از سال 1400 سپری کنیم.

معاون وزیر راه از آغاز مالیات‌ستانی از خانه‌های خالی از اول بهمن ۱۴۰۰ خبر داد و گفت:‌ اطلاعات خانه‌های خالی در ساختار‌MPLS (الکترونیک) یا به صورت دستی به سازمان امور مالیاتی ارسال می‌شود. محمود محمودزاده درباره مالیات بر خانه‌های خالی اظهار کرد: اخیرا جلسه‌ای در رابطه با اشتباه برداشت و مباحثی که نیازمند هماهنگی بین ۲ مجموعه است با رئیس سازمان امور مالیاتی کشور برگزار شد. اطلاعاتی که تا امروز در رابطه با خانه‌های خالی به سازمان امور مالیاتی داده شده شامل یک میلیون و 174 هزار واحد است. 

وی در گفت‌و‌گو با تسنیم، با بیان اینکه اطلاعات مربوط به خانه‌های خالی حقیقی و حقوقی به سازمان امور مالیاتی ارسال شده است، افزود: قرار شده در نخستین فرصت، بخش‌ واحدهای حقوقی را ظرف یکی، دو روز مجددا برای سازمان امور مالیاتی ارسال کنیم. 

وی با اشاره به اینکه اطلاعات مذکور در ساختار MPLS‌ (الکترونیک) یا به صورت دستی در اختیار این سازمان قرار خواهد گرفت، اضافه کرد:‌ تا 30 دی‌ 1400 قانون مهلت داده و از اول بهمن وارد صدور قبض‌های مالیاتی خواهیم شد. این هماهنگی شده و همان اطلاعات مجددا ویرایش شده و در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می‌گیرد. 

مالیات بر خانه‌های خالی، بیش از یک سال بود در کشمکش ۲ دستگاه مربوط معطل بود؛ وزارت راه‌و‌شهرسازی معتقد بود از 3/2 میلیون خانه خالی شناسایی شده، یک میلیون و ۱۷۰ هزار واحد مربوط به قانون سال ۹۴ است و ربطی به قانون سال ۹۹ ندارد، بنابراین باید مالیات آن اجرایی شود؛ سازمان امور مالیاتی اما عنوان می‌کرد با قانون جدید، واحدهای شناسایی شده‌ قبلی قابل بررسی و اعمال مالیات نیست، مسؤولان وزارت راه اما مدعی بودند سازمان امور مالیاتی زیرساخت لازم برای اجرای مالیات خانه‌های خالی را ندارد. 

پیش از این سازمان امور مالیاتی اعلام کرده بود اطلاعات ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحد خالی از سکنه را که وزارت راه‌و‌شهرسازی ارائه داده، به دلایلی همچون نادرست بودن کدهای پستی، مشخص نبودن مالک و زمان خالی بودن واحدها قبول ندارد؛ از آن طرف وزارت راه‌و‌شهرسازی اعلام می‌کند یک میلیون و ۱۷۰ هزار واحد از این تعداد بر مبنای قانون سال ۹۴ است و حتی با فرض قبول نداشتن تعدادی که بعد از تصویب ماده ۵۴ مکرر قانون مالیات‌های مستقیم در آذر ۱۳۹۹ اضافه شده، مالیات یک میلیون و ۱۷۰ هزار خانه خالی که طبق قانون سال ۹۴ بوده، باید اجرایی شود. 

***

    آغاز ثبت‌نام مجردها در نهضت ملی مسکن از دیروز     

معاون مسکن و ساختمان وزیر راه‌و‌شهرسازی روز گذشته گفت: مردان مجردی که ۲۳ سال را تمام کرده‌اند، از ساعت ۱۲ امروز (‌دیروز دوشنبه) ۲۰ دی‌ یک ماه مهلت دارند تا در طرح نهضت ملی مسکن ثبت‌نام کنند.  محمود محمودزاده افزود: سامانه نهضت ملی مسکن از ساعت ۱۲ ظهر امروز (دیروز دوشنبه)۲۰ دی برای ثبت‌نام مردان مجرد بالای ۲۳ سال باز می‌شود. ثبت‌نام تا ۲۰ بهمن در سراسر کشور ادامه خواهد داشت و این زمان مجددا تمدید نخواهد شد. جزئیات شرایط ثبت‌نام در سامانه ثمن درج شده است و همه مجردهای بالای ۲۳ سال با اطلاع از شرایط ثبت‌نام می‌توانند نام‌نویسی داشته باشند.  معاون وزیر راه‌‌و‌‌شهرسازی با بیان اینکه پیش از این حداقل سن مجاز برای مجردها ۲۵ سال اعلام شده بود که به ۲۳ سال کاهش یافته است، افزود: افراد مجرد که در این طرح ثبت‌نام می‌کنند، باید در زمان تحویل واحد متاهل شده باشند، در غیر این صورت قیمت واحد طبق کارشناسی روز برای متقاضیان محاسبه می‌شود.

افزایش انتقال وجه با «ساتنا» و «پایا» از ۲۵ دی‌

بانک مرکزی در بخشنامه‌ای به شبکه بانکی سقف مبلغ دستور پرداخت پایا را به ۱۰۰ میلیون تومان و کف مبلغ دستور پرداخت ساتنا را به ۵۰ میلیون تومان افزایش داد. بنا بر اعلام بانک مرکزی، در راستای اجرای دقیق رسالت سامانه ساتنا در انتقال وجوه کلان و همچنین مدیریت حجم دستور پرداخت‌های سامانه یاد شده، از روز شنبه آینده (۲۵ دی‌ماه) تغییراتی در سامانه‌های ساتنا و پایا اعمال می‌شود. 

بر اساس بخشنامه بانک مرکزی، کف مبلغ دستور پرداخت‌های بین مشتری ساتنا از ۱۵۰ میلیون ریال به ۵۰۰ میلیون ریال افزایش خواهد یافت. همچنین سقف مبلغ دستور پرداخت‌های پایا از ۵۰۰ میلیون ریال به یک میلیارد ریال به ازای هر دستور پرداخت افزایش می‌یابد. درباره چرخه‌های تسویه پایا در روزهای عادی (غیرتعطیل رسمی)، چرخه جدیدی در ساعت ۱۷:۴۵ به منظور تسویه دستور پرداخت‌های غیرشاپرکی افزوده خواهد شد. دستورپرداخت‌های ساتنا و پایا با مبدا و مقصد بانک مرکزی و همچنین دستور پرداخت‌های مربوط به تسویه وجوه پرداخت‌یاران، از شمول محدودیت‌های مبلغی ذکر شده مستثنا هستند. در صورت عدم رعایت کنترل‌های برشمرده، وجه التزام سامانه‌های ساتنا و پایا اعمال خواهد شد. بانک مرکزی تاکید کرد پیش از اجرای تغییرات لازم در سامانه‌های بانک‌ها به مشتریان بانکی اطلاع‌رسانی

 شود. 

***

رشد ۲۵ درصدی تجارت در پاییز

سخنگوی گمرک گفت: ارزش تجارت کشور پاییز امسال نسبت به پاییز سال قبل ۲۵ درصد از لحاظ ارزش رشد داشته است. سیدروح‌الله لطیفی اظهار داشت: کل تجارت کشور در ۹ ماهه امسال ۱۲۲ میلیون و ۴۵۲ هزار تن کالا به ارزش ۷۲ میلیارد و ۸۳ میلیون دلار بوده که سهم فصل پاییز ۴۳ میلیون و ۳۱۸ هزار تن به ارزش ۲۷ میلیارد و ۱۵۶ میلیون دلار بوده است. 

وی افزود: تجارت پاییزی کشور (مجموع صادرات و واردات) نسبت به فصل سوم سال قبل، کاهش ۹ درصدی در وزن و افزایش ۲۵ درصدی در ارزش را تجربه کرده است و نسبت به فصل تابستان ۷ درصد در وزن و ۱۴درصد در ارزش و نسبت به بهار ۱۲ درصد در وزن و ۲۸ درصد در ارزش رشد داشته است. لطیفی درباره میزان صادرات در فصل پاییز گفت: از مجموع صادرات ۹۲ میلیون و ۳۳۳ هزار تنی کشور به ارزش ۳۵ میلیارد و ۱۴۱ میلیون دلار در ۹ ماه سال، ۳۲ میلیون و ۳۳۷ هزار تن کالا به ارزش ۱۳ میلیارد و ۳۳۵ میلیون دلار در فصل پاییز به سایر کشورها صادر شد که نسبت به پاییز سال قبل از لحاظ ارزش ۱۷ درصد، نسبت به تابستان سال جاری ۲۰ درصد و نسبت به فصل بهار ۲۵ درصد افزایش داشته است. سخنگوی گمرک درباره واردات کشور در فصل سوم سال گفت: از مجموع ۳۰ میلیون و ۱۱۹ هزار تن کالای وارده به کشور به ارزش ۳۶ میلیارد و ۹۴۲ میلیون دلار در ۹ ماه سال جاری، ۱۰ میلیون و ۹۸۱ هزار تن کالا به ارزش ۱۳ میلیارد و ۸۲۱ میلیون دلار مربوط به پاییز بوده که نسبت به پاییز سال قبل ۳۰ درصد در وزن و ۳۷ درصد در ارزش افزایش داشته است. وی افزود: واردات کشور در فصل پاییز نسبت به تابستان 4 درصد در وزن و 5/5 درصد در ارزش بیشتر شده و نسبت به فصل بهار نیز ۲۸ درصد در وزن و ۱۶درصد در ارزش رشد داشته است. 

***

بهره‌برداری سامانه یکپارچه مدیریت آرد کشور از ۲۵ دی‌

مدیرکل هماهنگی آرد و نان شرکت بازرگانی دولتی ایران آغاز بهره‌برداری سراسری سامانه فروش آرد کشور (سامانه یکپارچه مدیریت آرد کشور) را ۲۵ دی اعلام کرد. محمدحسن جلالی افزود: با توجه به برنامه‌ریزهای انجام شده، سامانه یکپارچه مدیریت آرد کشور به طور کامل از ۲۵ دی‌ عملیاتی می‌شود. مدیرکل هماهنگی آرد و نان شرکت بازرگانی دولتی ایران با اشاره به اینکه پیش‌تر، این سامانه در برخی استان‌ها به طور کامل و در برخی استان‌ها حداقل در یک شهرستان مورد استفاده قرار گرفته، افزود: فروش آرد یارانه‌ای مصارف نانوایی نوع یک و ۲، از ۱۵ دی‌ماه در سامانه سیما عملیاتی شده و از ماه‌های پیش رو این بارگذاری بیستم هر ماه انجام خواهد شد. وی تصریح کرد: سامانه خرید آرد یارانه‌ای حداکثر تا ۳۰ دی‌ و سامانه فروش آرد سایر مصارف تا ۲۴ دی در دسترس و فعال است. جلالی خاطرنشان کرد: اطلاعات خرید گندم کارخانجات از ۲۰ دی‌ از سامانه سیفا به سامانه یکپاچه مدیریت آرد کشور (سیما) منتقل می‌شود و گندم کارخانجات شارژ خواهد شد. مدیرکل هماهنگی آرد و نان شرکت بازرگانی دولتی ایران گفت: اختصاص گندم کارخانجات بر اساس مقدار خرید گندم و توزیع از انبارهای در اختیار این شرکت (مانند سامانه سایر مصارف قبلی) انجام می‌شود.