حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران برای حضور در پنجاه و هشتمین نشست کنفرانس امنیتی مونیخ، صبح روز گذشته تهران را به مقصد مونیخ ترک کرد. گفتنی است کنفرانس امنیتی مونیخ دیروز ۱۸ فوریه آغاز شد و به مدت 3 روز تا ۲۰ فوریه برگزار می‌شود. 

گروه سیاسی: در آستانه سالروز قیام تاریخی مردم تبریز در ۲۹ بهمن سال ۱۳۵۶، رهبر حکیم انقلاب اسلامی صبح روز پنجشنبه در ارتباط تصویری جمعی از مردم آذربایجان، حرکت ۲۹ بهمن را زمینه‌ساز استمرار حرکت عظیم میدانی مردم و در نهایت پیروزی انقلاب خواندند و با برشمردن عوامل مؤثر در استمرار انقلاب اسلامی در 4 دهه گذشته و همچنین نیازهای امروز و فردای کشور، با اشاره به اقدام خودجوش و عظیم مردم در ۲۲ بهمن امسال گفتند: امسال مراسم ۲۲ بهمن واقعا اعجاب‌برانگیز و تحسین‌برانگیز بود، زیرا به‌رغم ویروس کرونا و مشکلات معیشتی و انبوه دروغ‌پراکنی رسانه‌ای بیگانگان، حضور مردم در اکثر شهرها و مناطق کشور نسبت به سال قبل افزایشی چشمگیر داشت.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری، رهبر انقلاب اسلامی در این دیدار، ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ را روز درخشش تبریز دانستند و با تأکید بر اینکه حرکت و ابتکار مردم تبریز در این روز موجب شکل‌گیری سنت چهلم‌گیری و استمرار مبارزه ملت و ثمردهی انقلاب شد، افزودند: این انقلاب با تفنگ و سیاسی‌کاری و حزب‌بازی به پیروزی نرسید، بلکه عامل اصلی پیروزی انقلاب حضور میدانی مردم بود و مردم تبریز با ابتکار خود پایه‌گذار استمرار این حرکت میدانی شدند.

حضرت آیت‌الله الظعمی خامنه‌ای موضوع استمرار انقلاب و حرکت انقلابی را از اصول اساسی مکتب امام برشمردند و خاطرنشان کردند: امام بزرگوار بعد از پیروزی انقلاب، تمام همت خود را بر استمرار حرکت انقلاب معطوف کردند و نمونه بارز آن تدبیر امام در دفاع مقدس بود که ایشان از یک جنگ تحمیل‌شده به ملت، وسیله‌ای برای اقتدار ملی و اعتبار بین‌المللی به ‌وجود آوردند.

ایشان استمرار انقلاب و حرکت انقلابی بر اساس سیره امام را یکی از مهم‌ترین مقوله‌های جذاب برای امروز و فردای کشور دانستند و سپس به تبیین مفهوم و مصادیق استمرار انقلاب پرداختند.

رهبر انقلاب اسلامی با تأکید بر اینکه استمرار انقلاب به معنای در نظر داشتن اهداف و آرمان‌ها و تأمین نیازهای کوتاه‌مدت و بلندمدت برای رسیدن به این اهداف است، گفتند: هدف‌های انقلاب عبارتند از پیشرفت واقعی و همه‌جانبه مادی و معنوی، تحقق عدالت اجتماعی، اقتدار کشور، تشکیل جامعه اسلامی و در نهایت شکل‌گیری تمدن بزرگ و نوین اسلامی.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای سپس به برخی مصادیق که زمینه‌ساز استمرار انقلاب و رسیدن به اهداف هستند و همه باید در حد توان خود آنها را انجام دهند، اشاره کردند و افزودند: تلاش دانشمندان و پژوهشگران، تلاش علمای حوزه و دانشگاه، فعالیت کارآفرین و کارگر، کوشش جوان دانش‌پژوه در دانشگاه و حوزه، فعالان عرصه خدمات اجتماعی، فعالان میدانی کمک‌های مؤمنانه، فعالان حوزه دفاع نظامی، فعالان جهاد تبیین، کارکنان خدوم حکومتی، روشنگری‌های روشنگران سیاسی در رسانه‌های مختلف و فضای مجازی بویژه در رسانه ملی، کمک به مراکز مقاومت در منطقه و دنیای اسلام، و کسانی که آماده حضور در میدان‌های حوادث گوناگون همچون دفاع از حرم یا ۹ دی هستند، همه اجزای یک حرکت عمومی با نگاه به هدف‌های بلند انقلاب هستند که زمینه‌ساز استمرار انقلاب می‌شوند.

ایشان برخی از این تلاش‌ها را مربوط به امروز و برخی را هم مربوط به آینده دانستند و با تأکید بر اینکه مردم عموما حرکت و نیازهای امروز را تشخیص می‌دهند و سریع و هوشیارانه وارد میدان می‌شوند، گفتند: نمونه بارز این حرکت‌ها دفاع مقدس است که با یک اشاره امام بزرگوار سیل جمعیت به سمت میدان‌های نبرد روانه می‌شد و در قضایای بعدی مانند دفاع از حرم، مقابله با ضدانقلاب و حضور حماسی در ۹ دی سال ۸۸ نیز این هوشمندی ملت واقعا خیره‌کننده بود.

ایشان فعالیت‌های علمی را یکی دیگر از میادین حضور مؤثر ملی دانستند و افزودند: در قضیه کرونا جوانان دانشمند بلافاصله نیاز روز را تشخیص دادند و مشغول کار شدند که نتیجه آن تولید انواع واکسن و بی‌نیاز شدن از دست دراز کردن مقابل دیگران شد و اگر این تولید ملی نبود، واکسن را نیز به ایران نمی‌دادند.

«حضور خودجوش و تحسین‌برانگیز مردم در راهپیمایی ۲۲ بهمن امسال» نمونه اخیر از کارهای نقد و بزرگ ملت بود که رهبر انقلاب به آن اشاره کردند و گفتند: مردم با وجود اینکه در محاصره انواع مشکلات مانند کرونا، مشکلات معیشتی، لجن‌پراکنی‌های بیگانگان و متأسفانه کمک بعضی عناصر داخلی به آن لجن‌پراکنی‌ها قرار داشتند، این راهپیمایی عظیم را به‌گونه‌ای انجام دادند که بر اساس گزارش‌های معتبر جمعیت در اغلب استان‌ها بیش از سال گذشته بود.

ایشان در کنار نیازهای نقد و فعلی کشور، توجه به نیازهای آینده را نیز بسیار مهم دانستند و تأکید کردند: اگر امروز به فکر نیازهای اساسی آینده مانند «تربیت دانشمند و محقق و تقویت نهضت علمی» و «فرزندآوری، تکثیر نسل و تأمین عنصر لازم برای پیشرفت کشور یعنی جوانان» نباشیم، ۲۰ سال دیگر دچار مشکل خواهیم شد.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای «انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای» را از دیگر نیازهای اساسی آینده خواندند و گفتند: علت تکیه جبهه دشمن بر روی مساله هسته‌ای ایران و اعمال تحریم‌های ظالمانه با وجود اطلاع آنها از استفاده صلح‌آمیز ما و بیان حرف‌های مهمل مانند فاصله نزدیک ایران تا سلاح اتمی، جلوگیری از پیشرفت علمی کشور برای رفع نیاز آینده ایران است.

ایشان در بیان نمونه‌ای که کوتاهی و غفلت از آن موجب ایجاد مشکلاتی در سال‌های بعد شد، به مسأله برجام اشاره کردند و گفتند: در قضایای برجام در سال‌های ۹۴ و ۹۵ ایراد و اعتراض بنده این بود که نکاتی باید در برجام رعایت می‌شد تا مشکلات بعدی پیش نیاید و در تذکرات هم مکرر آنها را گفتم اما بعضی از آن نکات مورد توجه قرار نگرفت و مشکلات بعدی که همه مشاهده می‌کنند پیش آمد. بنابراین نگاه به آینده مهم است.

ایشان در ادامه، فعالیت‌های پرشمار انجام‌شده در ۴ دهه گذشته را بسیار ثمربخش و موجب استمرار انقلاب دانستند و گفتند: نباید مشکلات نقد بر روی انبوه پیشرفت‌های بزرگ غبار بنشاند.

رهبر انقلاب با اشاره به پیشرفت حیرت‌آور علمی در بخش‌های مختلف و اذعان مراکز جهانی به سرعت رشد علمی ایران چندین برابر میانگین جهانی، خاطرنشان کردند: انقلاب همچنین موجب پیشرفت‌های شگفت‌آور در زیرساخت‌های اساسی مانند راه‌سازی، سدسازی، آب‌رسانی، برق‌رسانی و خدمات سلامت و پزشکی نیز شد که اگر انقلاب و حرکت جهادی نبود، قطعا این پیشرفت‌ها به‌دست نمی‌آمد.

ایشان با اشاره به قضاوت مراکز جهانی درباره بهبود شاخص‌های اقتصادی ایران پس از انقلاب گفتند: با وجود آنکه بنده در زمینه مسائل اقتصادی مانند عدالت اجتماعی، توزیع عادلانه ثروت و نابرخورداری طبقات ضعیف همواره انتقاد دارم اما حتی در مسأله اقتصاد نیز به گزارش مراکز اقتصادی معروف دنیا، پیشرفت‌های بزرگی ایجاد شده است، ضمن اینکه در خودکفایی بسیاری از اقلام و افزایش اعتماد به نفس تولیدکننده داخلی پیشرفت‌های مهمی داشته‌ایم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای تأکید کردند: رسانه ملی در انعکاس دستاوردهای بخش تولید تکلیف بزرگی دارد که البته آنچنان که باید و شاید به آن عمل نشده است و این کار باید انجام شود.

رهبر انقلاب اسلامی خاطرنشان کردند: همه فعالان در بخش‌های مختلف به تداوم انقلاب در این ۴۳ سال کمک کردند، البته بعضی از غفلت‌ها، کم‌کاری‌ها و سوءنیت‌ها نیز وجود داشته است که اگر نبود، وضع کشور بهتر بود.

ایشان علت این حجم از دشمنی‌ها علیه انقلاب را «زنده و زاینده بودن انقلاب» خواندند و افزودند: زنده بودن انقلاب یعنی دلبستگی عموم مردم و نسل‌های جدید به آرمان‌های انقلاب که اگر این دلبستگی و ایستادگی نبود، دشمن نیازی نداشت این همه خباثت به خرج دهد، بنابراین دشمنی‌ها به علت پایداری و وفاداری ملت به اهداف انقلاب است.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، اظهارنظر بعضی افراد مدعی دلبستگی به انقلاب مبنی بر دور شدن انقلاب از اهداف را صادقانه ندانستند و افزودند: کسانی که زندگی و مشی اشرافی دارند یا دم از تسلیم در مقابل استکبار و آمریکا می‌زنند، نمی‌توانند مدعی پایبندی و دلبستگی به انقلاب باشند، چرا که شعار انقلاب حمایت از پابرهنگان و محرومان و مقابله با استکبار است و بیان این حرف‌ها از آن افراد قابل قبول نیست.

رهبر انقلاب، ایستادگی و مقاومت افتخارآفرین ملت ایران را نه‌تنها موجب پیشرفت کشور، بلکه دارای تأثیرات مهم منطقه‌ای برشمردند و خاطرنشان کردند: مقاومت رو به رشد در منطقه، ابهت استکبار را در هم شکسته و زبان ملت‌ها را در مقابل آمریکا گشوده است که باید این نعمت را با استمرار انقلاب، قدر بدانیم.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه یک سفارش مهم به جوانان داشتند مبنی بر اینکه ببینید دشمن کدام نقطه را هدف گرفته است و شما در نقطه مقابل آن، حرکت و عمل کنید.

ایشان افزودند: دشمن امروز افکار عمومی بویژه فکر و ذهن جوان‌ها را هدف گرفته است تا با هزینه کردن میلیاردها دلار و با طراحی‌های مختلف در اتاق‌های فکرشان، بتوانند ملت ایران بویژه جوانان را از مسیر انقلاب برگردانند.

رهبر انقلاب اسلامی «فشار اقتصادی» و «عملیات رسانه‌ای» را ۲ ابزار اصلی استکبار برای جدا کردن مردم از نظام و دستکاری در فکر آنها برشمردند و گفتند: دروغ‌پردازی و تهمت‌زنی به ارکان انقلاب و مراکزی که در پیشرفت انقلاب تأثیر دارند، شیوه‌هایی است که در عملیات رسانه‌ای استفاده می‌شود.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، تهمت‌زنی به مجلس، شورای نگهبان، سپاه و شهید بزرگوار سردار سلیمانی را نمونه‌هایی از این لجن‌پراکنی‌ها خواندند و خاطرنشان کردند: آنها اگر از خشم مردم نمی‌ترسیدند، به امام هم تهمت می‌زدند اما جرأت این کار را ندارند.

ایشان با تأکید بر اینکه جوان‌ها و ملت ایران باید در مقابل تهمت‌زنی و دروغ‌پردازی‌های رسانه‌ای و همچنین فشار اقتصادی بایستند، گفتند: راه مقابله با فشار اقتصادی، تلاش درونی و خنثی کردن تحریم‌ها است، البته در کنار آن تلاش دیپلماسی نیز خوب است؛ همچنانکه برادران خوب و انقلابی ما برای از بین بردن تحریم‌ها و مجاب کردن طرف مقابل مشغول کار هستند.

رهبر انقلاب تأکید کردند: کار عمده در مقابله با فشار اقتصادی، خنثی کردن تحریم‌ها از طریق تقویت تولید و تحرک اقتصادی است که در این زمینه حرکت دانش‌بنیان‌ها بسیار مهم است.

ایشان همچنین همگان بویژه جوانان را به دعا، توسل و بهره‌مندی از برکات روز نیمه رجب فراخواندند و گفتند: ارتباط با خدا به زندگی، کشور و آینده انقلاب برکت می‌بخشد.

پیش از بیانات رهبر انقلاب اسلامی، آیت‌الله آل‌هاشم، نماینده ولی‌فقیه در استان آذربایجان شرقی و امام‌جمعه تبریز، گزارشی از فعالیت‌ها و برنامه‌های فرهنگی و انقلابی در استان و همچنین کمک به حل مسائل کلیدی کشور از جمله تولید بیان کرد و گفت: امروز آذربایجان همگراتر از همیشه نماد اتحاد کلمه، همبستگی ملی، غیرت ایرانی و شور انقلابی است.

محمد سلحشور: سخنان روز پنجشنبه رهبر حکیم انقلاب در دیدار تصویری مردم آذربایجان شرقی را می‌توان از مهم‌ترین سخنرانی‌های معظم‌له در ماه‌های اخیر از نظر گستردگی موضوعات دانست؛ سخنانی که هم شامل تذکراتی نسبت به شرایط حال حاضر کشور می‌شد و هم دورنمایی برای آینده ایران بود. طرح صورت مساله «استمرار انقلاب» به عنوان یک نقشه راه برای صیانت از انقلاب اسلامی، اصلاح شرایط و تقویت موقعیت کشورمان تقریبا محوری‌ترین بحثی بود که ایشان در این دیدار بر آن تاکید ورزیدند و عمده مباحث مطرح شده نیز نسبتی مستقیم یا غیرمستقیم با نقشه استمرار داشت. تاکید بر این استمرار در کنار توجه ویژه حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای به مساله «جهاد تبیین» در سخنرانی‌های ماه‌های اخیر بخوبی تصویری از نقشه راه و رسالت جریان انقلاب را در شرایط دشوار و تعیین‌کننده فعلی عیان ساخت. عزم جزم دشمنان برای جدایی انداختن میان مردم و نظام و ایجاد دوگانه ملت / حاکمیت مطابق بیانات رهبر انقلاب جدی‌ترین توطئه حال حاضر علیه کشورمان است. ایشان بر همین مبنا «فشار اقتصادی» و «عملیات رسانه‌ای» را ۲ ابزار اصلی استکبار برای پیگیری این نقشه خواندند؛ ۲ ابزاری که البته از ابتدا در امتداد یک مسیر واحد از سوی دشمنان کشورمان پی گرفته شد، تا جایی که از اواخر دهه80 به موازات ظهور قارچ‌گونه رسانه‌های فارسی‌زبانی که با نیت مدیریت افکار عمومی ایران و نزاع‌آفرینی میان مردم و نظام تاسیس شده بودند، دولت آمریکا نیز بی‌سابقه‌ترین نظام تحریم اقتصادی را بر کشورمان تحمیل کرد تا در کشاکش بی‌ثباتی و بحران اقتصادی، عملیات رسانه‌ای نیز برای بهره‌برداری سیاسی از این نارضایتی کلید بخورد. رسیدن به نقطه فروپاشی براساس اعتراضات عمومی یا تجدیدنظر در اصول و افق‌های سیاسی کشور برای رهایی از شرایط ایجاد‌شده مهم‌ترین هدف دشمنان از پیگیری همزمان «فشار اقتصادی» و «عملیات رسانه‌ای» در 10 سال گذشته بوده است. در چنین موقعیتی تدبیر برای استمرار انقلاب اسلامی و پاتک به فشارهای برنامه‌ریزی شده خارجی را باید اولویت مهمی دانست که در سخنرانی روز پنجشنبه رهبر انقلاب نیز مورد تاکید قرار گرفت. 

 

* ایران قوی، پیش‌شرط استمرار انقلاب

نگاه واقع‌بینانه رهبر انقلاب نسبت به مناسبات و مخاطرات جهانی باعث شده تا ایشان همواره پیش‌شرط رفع یا کنترل تهدیدهای خارجی را در تقویت قدرت ایران جست‌وجو کنند؛ مساله‌ای که 27 دی‌ماه 98 در نماز جمعه‌ای که پس از ترور سردار شهید حاج‌قاسم سلیمانی برگزار شد نیز مورد تاکید قرار گرفت و ایشان با اشاره به تشییع تاریخی سردار مقاومت و حمله موشکی به پایگاه عین‌الاسد در عراق فرمودند: ملت باطن خود یعنی استقامت در مقابل شیاطین را در این حضور نشان داد و تنها راه ادامه این مسیر عزت‌آفرین، قوی‌تر شدن ایران در همه زمینه‌هاست. 

حرکت به سمت ایران قوی و تقویت اهرم‌های قدرت مهم‌ترین ابزاری است که برای استمرار انقلاب و تضعیف مخاطرات خارجی باید مورد توجه قرار گیرد. در همین زمینه رهبر انقلاب در سخنرانی اخیرشان نیز ضمن اشاره به فعالیت‌های عملی به عنوان یکی از موضوعات ملی فرمودند: در قضیه کرونا جوانان دانشمند بلافاصله نیاز روز را تشخیص دادند و مشغول کار شدند که نتیجه آن تولید انواع واکسن و بی‌نیاز شدن از دست دراز کردن مقابل دیگران شد و اگر این تولید ملی نبود، واکسن را نیز به ایران نمی‌دادند. 

اشاره به این مصداق با توجه به تجربه ملی ایرانیان در مواجهه با تهدیدات اقتصادی از سوی دولت‌های غربی بخوبی این حقیقت را عیان ساخت که بدون ابزار قدرت و توانایی رفع نیازهای حیاتی، دشمنان از پایه‌ای‌ترین نیازهای کشور برای ضربه زدن به مردم و ایجاد نارضایتی استفاده می‌کنند. 

 

* اصالت ارزش‌ها و مقابله با ارزشمداری مزورانه

تاکید رهبر انقلاب بر نگاه دقیق به دستاوردهای انقلاب اسلامی در کنار نکوهش جریاناتی که افراد به ظاهر انقلابی مدعی دور شدن انقلاب از اهداف اولیه آن شده‌اند را باید هوشیار باش مهم به جریان انقلاب دانست. تلاش برای بی‌انگیزه کردن جریانات انقلابی از طریق دلسرد کردن انقلابیون با طرح مواضع رادیکال و رویکرد سلبی یکی از عارضه‌هایی است که در سال‌های اخیر بارها خود را نمایان کرده است. موضع صریح مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه «کسانی که زندگی و مشی اشرافی دارند یا دم از تسلیم در مقابل استکبار و آمریکا می‌زنند، نمی‌توانند مدعی پایبندی و دلبستگی به انقلاب باشند، چرا که شعار انقلاب حمایت از پابرهنگان و محرومان، و مقابله با استکبار است»، بخوبی رسالت نیروهای انقلابی را برای مقابله با جریاناتی که به شکلی مزورانه در پوشش ارزش‌مداری سعی در مهار ارزش‌ها را دارند گوشزد کرد. 

حرکت اصولی به سوی ارزش‌های انقلاب نیازمند تحقق عینی این ارزش‌ها در رفتار و گفتار سیاسی نیروهایی است که منادی انقلاب و اسلام شده‌اند. 

در چنین فضایی دوری جستن از رویکرد سلبی و حرکت به سمت مشی ایجابی می‌تواند در عین زنده نگه داشتن فضای عدالت‌خواهی و اصلاحگری، مانع افتادن جریانات انقلابی به دام‌های رسانه‌ای بی‌حاصلی شود که نتیجه‌ای جز ناامیدی نیروهای انقلابی ندارد. 

 

* صیانت از مرجعیت و شأن نهادهای انقلابی

یکی دیگر از محورهایی که در سخنرانی رهبر انقلاب در دیدار مردم آذربایجان شرقی مورد تاکید قرار گرفت، هشدار نسبت به توطئه دشمنان برای لجن‌پراکنی و تهمت علیه نهادهای انقلابی همچون مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان، سپاه پاسداران و... بود. 

تلاش هدفمند دشمنان برای بدنام کردن این نهادها و مرجعیت‌زدایی از جریانات اصیل انقلابی از دیگر مسائل مهمی است که رد آن را در بسیاری از فریادهای به ظاهر انقلابی نیز می‌توان پیدا کرد. فهم این موضع در ذیل توجه به صورت‌مساله استمرار انقلاب بسیار حیاتی است. دشمنان تنها زمانی توانایی وارد کردن ضربه نهایی به جمهوری اسلامی را پیدا می‌کنند که نهادهای واجد شأنیت و گروه‌های مرجعی که به عنوان پل ارتباطی میان مردم و نظام وجود دارند بی‌اعتبار شوند. بر همین مبنا خنثی‌سازی این توطئه پیش‌شرطی برای تقویت مناسبات میان مردم و نظام است. 

گروه سیاسی: سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پنجشنبه پس از انتشار گزارش‌های تحریف‌شده از مذاکرات جاری در وین در توئیتی نوشت: انتشار اطلاعات نادرست در پوشش گزارش‌دهی رسانه‌ای کاری خطرناک است. به گزارش «وطن‌امروز»، «سعید خطیب‌زاده» در واکنش به گزارش خبرگزاری رویترز افزود: توافق نهایی برای صدور مجوز بازگشت آمریکا به برجام با گزارش بی‌منبع تحریف‌شده‌ای که شایعه‌سازی کرده است، بسیار متفاوت خواهد بود. سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: توافق دوجانبه نیز نخواهد بود. وی یادآور شد: با نزدیک شدن به روزهای پایانی، باید منتظر تحریف‌های بیشتری بود. 

 

* رویترز چه نوشت؟

خبرگزاری رویترز پنجشنبه گذشته در گزارشی نوشت: برخی دیپلمات‌های نزدیک به مذاکرات احیای برجام در وین معتقدند بین ایران و ایالات‌متحده توافقی در حال شکل‌گیری است که بستر لازم برای برداشتن گام‌هایی از سوی هر دو طرف برای بازگشت به پیروی کامل از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ را فراهم می‌کند. در گزارش رویترز همچنین آمده است: نمایندگان ایران، روسیه، چین، بریتانیا، فرانسه، آلمان، اتحادیه اروپایی و ایالات‌متحده هنوز در حال گفت‌وگو درباره جزئیات پیش‌نویس چنین توافقی‌اند؛ هرچند غرب می‌گوید زمان کم است. در این گزارش، از قول برخی دیپلمات‌ها که هویت‌شان فاش نشد، گفته می‌شود طرف‌های گفت‌وگو بر سر مسائل زیادی به تفاهم رسیده‌اند و قسمت عمده پیش‌نویس تنظیم شده است؛ با این حال مسائلی هم باقی مانده که هنوز حل‌وفصل نشده‌ است. رویترز از قول ۳ دیپلمات نوشت: پیش‌نویس تهیه‌شده بیش از ۲۰ صفحه است و در آن گام‌هایی که طرف‌ها پس از تایید باید بردارند، مشخص شده و مرحله نخست آن‌ هم تعلیق غنی‌سازی اورانیوم با خلوص بالاتر از 5 درصد در ایران است. در این پیش‌نویس همچنین به تدابیر دیگری از جمله اقدامات لازم برای رفع توقیف حدود ۷ میلیارد دلار از دارایی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و همچنین آزادی شهروندان غربی که در ایران زندانی هستند، پرداخته شده است. 

همچنین در این گزارش آمده پس از اجرای گام‌های مقدماتی، مرحله اصلی برداشتن تحریم‌ها آغاز خواهد شد و توافق جدید شامل الزام آمریکا برای صدور معافیت‌های تحریمی برای فروش نفت ایران است که چند ماه یک بار تمدید می‌شود و موضوع برداشتن یکجای تحریم‌های نفتی مطرح نیست. بر اساس این گزارش، درباره مدت زمان اجرای این اقدامات هنوز توافقی نشده است و در متن پیش‌نویس جای آن خالی گذاشته شده است اما بعضی نمایندگان این مدت را بین یک تا ۳ ماه تخمین زده‌اند.

 

* پیوست رسانه‌ای؛ حلقه مفقوده مذاکرات

قدرت رسانه‌ای امروز به عنوان یکی از منابع قدرت نرم محسوب شده و بهره‌گیری از آن همطراز با قدرت نظامی یا دیپلماسی مورد توجه بازیگران بین‌المللی است. با از سرگیری مذاکرات وین در دولت سیزدهم، نکته‌ای که مشهود است عدم توجه تیم مذاکره‌کننده ایرانی به پیوست رسانه‌ای این مذاکرات و غفلت از این امر است. همین موضوع سبب شده است طرف آمریکایی فرصت را مغتنم شمرده و کارزار رسانه‌ای مذاکرات را مدیریت کند. از ابتدای دور هفتم مذاکرات در آذرماه امسال و حتی پیش از آن، فضای رسانه‌ای توسط طرف مقابل مدیریت شد تا اینگونه با تولید روایت مطلوب خود، فضای ذهنی طرف ایرانی و جامعه ایرانی را مغشوش و سردرگم کند تا بتواند از این راهبرد خود بهره‌برداری حداکثری کند. در این میان توان دستگاه سیاست خارجی کشور بیش از تمرکز بر مذاکرات، مصروف تکذیب کردن اخبار تحریف‌شده، جهت‌دار و گمراه‌کننده رسانه‌های خارجی شده است. از شروع مذاکرات وین در دولت سیزدهم، رسانه‌های جریان اصلی اخبار و گزارش‌های غیرواقعی از فضای مذاکرات منتشر کردند و در همین راستا بود که خبرگزاری رویترز در گزارشی با القای عقب‌نشینی تیم ایرانی نوشت: متن وین 6 بدون هیچ گونه کم و کاستی مبنای توافق احتمالی است. 

به طور کلی غیبت اعضای تیم مذاکره‌کننده ایرانی از صحنه رسانه‌ای فضا را برای مانور طرف غربی بیشتر کرده است. جامعه ایرانی طی ماه‌های گذشته بیش و پیش از آنکه گزارش مذاکرات را از زبان تیم ایرانی بشنود از رویترز، توئیتر «لارنس نورمن» خبرنگار وال‌استریت ژورنال و توئیت‌های میخائیل اولیانوف شنیده است. این روزها گزارش‌های متعددی از فعالیت‌های توئیتری اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات در رسانه‌ها منعکس شده و برخی حتی گاهی به طعنه از این دیپلمات روس به عنوان سخنگوی رسمی مذاکرات وین نام می‌برند. 

بر این اساس در چنین فضایی، متاسفانه وزارت امور خارجه هم در تولید روایت از مذاکرات ضعیف عمل کرده است و از دیگر سو برای افکار عمومی در داخل کشورمان ادراک‌سازی مطلوب از ساختار و ماهیت مذاکرات و مباحثی که در مذاکرات مطرح است به نحو مناسبی صورت نگرفته است. در حالی که گویی همه خود را برای حصول توافق در روزها یا هفته‌های آتی آماده می‌کنند، تداوم این رویه این نگرانی را به وجود می‌آورد که در زمان منتهی به توافق احتمالی، به دلیل ضعف در خلق روایت از مذاکره یا توافق احتمالی، فضای ذهنی افکار عمومی در داخل کشور منطبق بر ادراک مطلوب شکل نگیرد. بنابراین ابتکار عمل فقط مختص میز مذاکرات نیست و ابتکار عمل خارج از میز مذاکرات و جایی که جنگ روایت‌ها آغاز می‌شود، اهمیتی مضاعف پیدا می‌کند. دیپلماسی رسانه‌ای و دیپلماسی عمومی از زمانی که دیپلمات‌ها میز مذاکرات را ترک می‌کنند به شکل یک کارزار بی‌امان آغاز می‌شود و دستگاه سیاست خارجی کشورمان در این نبرد نباید میدان را به دیگری واگذار کند. دیپلماسی رسانه‌ای امروز یک ضرورت است، نه صرفا یک انتخاب یا تاکتیک. 

عدم تولید روایت هوشمندانه از مذاکرات، به طور قطع در روند گفت‌وگوها و پشت میز مذاکره، بویژه می‌تواند در ایجاد توازن و انسجام میان داده‌ها و ستانده‌ها تاثیر منفی خود را نشان دهد؛ کما اینکه گزارش‌هایی نظیر آنچه رویترز پنجشنبه گذشته منتشر کرد در حوزه اثرگذاری بر روند و محتوای مذاکره قابل ارزیابی است.