سرپرست مدیریت عملیات بازار ابزارهای نوین مالی بورس تهران از تغییر زمان‌بندی جلسه معاملاتی بازار صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله از نوع سهامی و مختلط از ۲۴ اسفند خبر داد. در این راستا جلسه معاملاتی بازار صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله از نوع سهامی و مختلط در زمان پیش‌گشایش ۸:۴۵ دقیقه تا ۹، گشایش ساعت ۹ و حراج پیوسته ۹ تا ۱۲:۳۰ دقیقه خواهد بود.

گروه اقتصادی: حجت‌الاسلام والمسلمین سید ابراهیم رئیسی صبح دیروز در بازدید از پیش اعلام نشده از شرکت ایران خودرو از نزدیک در جریان مشکلات و مسائل صنعت خودرو قرار گرفت. رئیس‌جمهور پس از حضور در این کارخانه تولیدی 8 دستور جدی برای اصلاح ساختار خودروسازها صادر کرد. 

به گزارش «وطن‌امروز»، اواسط بهمن‌ماه سال جاری بود که مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از تولید‌‌کنندگان و صنعتگران لزوم ارتقای کیفیت کالاهای تولید داخل را مورد تأکید قرار دادند و افزودند: «حمایت‌های عملی و تبلیغاتی از تولید داخلی باید منجر به ارتقای کیفیت محصولات و همچنین ارتقای فناوری شود اما متأسفانه در برخی صنایع بویژه در صنعت خودرو به موضوع کیفیت توجه نمی‌شود و مردم نیز بحق به آنها اعتراض دارند». رهبر انقلاب خاطرنشان کردند: «اگر با وجود فضای حمایتی از تولید داخل، به جای ارتقای کیفیت، قیمت‌ها افزایش یابد، مساله بدی است، زیرا نتیجه همه حمایت‌های دولتی، بانکی و جلوگیری از رقابت‌های خارجی، عملا منجر به بالا رفتن قیمت شده است». 

از سوی دیگر نباید فراموش کنیم چندی پیش نیز اتفاق هولناکی در جنوب کشور رخ داد که تمام کشور را در شوک و ناراحتی فرو برد؛ برخورد زنجیره‌ای 59 خودرو در محور بهبهان که موجب شد 5 نفر از هموطنان‌مان را از دست بدهیم. فارغ از جزئیات این حادثه و قضاوت درباره اینکه چه اشخاص یا نهادهایی مسؤول این اتفاق هستند، در گیرودار این تصادف یک پدیده عجیب رخ داد؛ از 28 خودروی سواری، ایربگ 27 خودرو که از قضا همگی داخلی بودند باز نشد و در عین حال ایربگ تنها خودروی خارجی موجود در تصادف باز شد. این موضوع ابهامات درباره کیفیت محصولات خودروسازان را بیشتر کرد. 

در حال حاضر تقریبا تمام اضلاع مرتبط با صنعت خودروی کشور از شرایط موجود ناراضی‌اند. از یک طرف مردم از قیمت‌های بالا و کیفیت پایین خودرو به‌علاوه فساد در عرضه خودرو ناراضی هستند و از سوی دیگر خودروسازان نسبت به قیمت‌گذاری دستوری معترضند و می‌گویند اساسا نحوه قیمت‌گذاری موجود باعث بهره‌وری و توسعه صنعت خودرو نمی‌شود. قطعه‌سازان، دیگر ضلع این ماجرا هم از شرایط کنونی راضی نیستند و از بدهی سنگین شرکت‌های خودروساز گلایه دارند. در این شرایط دولتمردان هم صنعت خودرو را کلافی سردرگم می‌دانند که بهتر است هر چه زودتر به بخش خصوصی واگذار شود. شاید در یک جمله بتوان گفت همه از شرایط کنونی ناراضی‌ هستند. 

 

* کیفیت پایین خودروهای داخلی فاطمی‌امین را به مجلس کشاند

اواسط آذر سال جاری خودروسازان قیمت‌های جدید محصولات تولیدی خود را اعلام کردند و این در شرایطی بود که با مجوز ستاد تنظیم بازار، تمام خودروها با رشد ۱۸ درصدی قیمت مواجه شدند. افزایش قیمت‌ خودرو در راستای کاهش زیان خودروسازان، تنظیم بازار و رشد تولید بود، در حالی که نمایندگان مجلس شورای اسلامی اقدام ستاد تنظیم بازار را منجر به نارضایتی مصرف‌کنندگان دانسته و خواستار بازگشت قیمت‌ها به وضعیت قبل شدند. در این زمینه حتی سیدرضا فاطمی‌امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت در آستانه استیضاح شدن قرار گرفت به‌ طوری که طراح استیضاح وزیر صمت عنوان کرده بود رشد قیمت‌ها منطق درستی ندارد و با افزایش قیمت خودرو نمی‌توان مشکل خودروسازی کشور را حل کرد. وی تاکید کرده بود بیش از ۳ دهه است وزرای صنعت با چنین روش‌هایی، قیمت خودرو را افزایش داده‌اند اما گره‌ای از مشکلات خودروسازی باز نشده است. جلسات وزیر و نمایندگان مجلس در نهایت به تشکیل کمیته‌ای برای بررسی قیمت‌ها منجر شد؛ کمیته‌ای که ضمن بررسی قیمت‌ها، کاهش هزینه‌های سربار خودرو را نیز مورد بررسی قرار دهد. 

 

* ۸ دستور رئیس‌جمهور برای کیفی و کمی‌سازی تولید خودرو در کشور

وضعیت نامناسب صنعت خودرو موجب شد رئیس‌جمهور شخصا پیگیر موضوع شود. رئیسی به صورت از پیش اعلام نشده از پارکینگ‌ها و خط تولید شرکت ایران خودرو بازدید کرد و از نزدیک در جریان مشکلات و مسائل این شرکت تولیدی قرار گرفت. 

وی پس از حضور در این کارخانه تولیدی دستوراتی صادر کرد. 

۱- در حوزه تولید

الف) تولید خودرو در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ حداقل ۵۰ درصد افزایش یابد. 

ب) سازوکارهای لازم به منظور تولید و عرضه حداقل یک «خودروی اقتصادی» با ساختار به‌روز، فراهم گردد. 

پ) در سال ۱۴۰۱ حداقل تولید ۳ خودروی قدیمی متوقف و ۳ خودرو جدید با کیفیت مطلوب، تولید و عرضه شود. 

۲- تولید خودروهای جدید و پیشرفته، خودروهای برقی، متصل و خودران گسترش یابد و سرمایه‌گذاری و بسترسازی برای ورود دانش و فناوری موجود در صنایع دفاعی و فضایی و ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان برای ایجاد تحول در صنعت خودروسازی «در مقیاس اقتصادی»، فراهم گردد. 

۳- نسبت به تامین قطعات مورد نیاز و ترخیص و عرضه فوری خودروهای دپوشده در انبارهای شرکت‌های خودروساز به بازار، تا نصاب استاندارد، حداکثر ظرف ۲ ماه آینده اقدام شود. 

۴- در صورت عدم اقدام برای انجام تعهدات و رفع نیاز بازار به منظور افزایش رقابت‌پذیری و رفع شائبه انحصار، متناسب‌سازی قیمت خودرو و جبران کمبود تولید به میزان مورد نیاز بازار، موانع قانونی و اجرایی واردات خودرو، حداکثر ظرف ۳ ماه آینده رفع شود و با افزایش صادرات خودرو و قطعات، نسبت صادرات به واردات در صنعت خودرو افزایش یابد. 

۵- درباره نحوه عرضه خودرو به مردم به منظور ایجاد شفافیت و افزایش رضایتمندی مردم

الف) ضمن حذف تدریجی روند قرعه‌کشی با افزایش عرضه، فرآیند فعلی عرضه خودرو (از طریق قرعه‌کشی) فورا اصلاح و شفاف‌سازی لازم در آن صورت گیرد. 

ب) از ابتدای سال ۱۴۰۱ پس از تکمیل وجه، خودروهای پیش‌فروش شده باید بدون تاخیر بلاوجه، قابل تحویل به مشتری گردد. 

پ) هر گونه واگذاری خودرو به شرکت‌ها و دستگاه‌های دولتی و غیردولتی به صورت رانتی و غیرشفاف و متفاوت با رویه معمول فروش خودرو به مردم ممنوع است. 

۶- به منظور نوسازی ناوگان حمل‌و‌نقل عمومی اعم از باری و مسافری، هر ساله حداقل ۲۰ هزار خودرو (کشنده، کامیون، کامیونت، اتوبوس و مینی‌بوس) فرسوده، از رده خارج شده و جایگزین کردن آنها با خودروهای باکیفیت برای صاحبان مشاغل مربوط، تسهیل شود. 

۷- به منظور افزایش کیفیت و ایمنی خودروهای تولید داخل

الف) هر گونه استفاده از قطعات با کیفیت پایین در مونتاژ خودرو از ابتدای سال ۱۴۰۱ مطلقا ممنوع است و دستگاه‌های مسؤول موظفند با عرضه قطعات یدکی تقلبی و قاچاق بویژه قطعات پرمصرف و موثر بر ایمنی خودرو نیز مقابله نمایند. 

ب) خودروهای عرضه شده به بازار از ابتدای سال ۱۴۰۱ باید حداقل با ۳ سال یا پیمایش ۶۰ هزار کیلومتر، ضمانت شوند. 

۸- واگذاری مدیریت دولتی شرکت‌های خودروسازی ایران‌خودرو و سایپا سریعا به بخش غیردولتی تعیین‌تکلیف شود. 

معاون اول رئیس‌جمهور، مسؤول نظارت و پیگیری حسن اجرای این ابلاغیه خواهد بود.

گروه اقتصادی: با گذشت 8 روز از آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین، قیمت نفت برای نخستین ‌بار از سال 2014 به 112 دلار در هر بشکه و قیمت گاز برای نخستین ‌بار در تاریخ به 2200 دلار در هر هزار مترمکعب رسید. اگرچه دولت‌های غربی صادرات انرژی روسیه را مستقیما هدف تحریم قرار نداده‌اند اما معامله‌گران از خرید نفت روسیه اجتناب می‌کنند. روز سه‌شنبه ایالات متحده و سایر کشورهای بزرگ مصرف‌کننده انرژی توافق کردند 60 میلیون بشکه نفت از ذخایر اضطراری خود آزاد کنند تا نگرانی‌های ناشی از اختلال در عرضه به واسطه درگیری میان روسیه و اوکراین را برطرف کنند. با این حال، معامله‌گران و تحلیلگران گفتند این حرکت بسیار پایین‌تر از حدی است که برای آرام کردن بازار نیاز است. همچنین روز گذشته اوپک‌پلاس طبق پیش‌بینی‌‌ها با افزایش تولید نفت تا 400 هزار بشکه در روز در ماه آوریل موافقت کرد. 

 

* گاز رکورد شکست

قیمت گاز برای تحویل در ماه آوریل در بورس گاز هلند (TTF) در ساعت 9:30 به وقت گرینویچ از 1500 دلار به 2226 دلار در هر هزار مترمکعب  (213 دلار به ازای هر مگاوات ساعت) برای خانوارها رسید که بالاترین رقمی است که تاکنون وجود داشته و افزایش حدود 60 درصدی را نشان می‌دهد. 

تحلیگران معتقدند افزایش قیمت گاز ناشی از نگرانی از کمبود عرضه به علت خسارت احتمالی به زیرساخت‌ها در اوکراین است که از طریق آنها بخش اعظمی از گاز روسیه به اروپا می‌رسد و همچنین نگرانی درباره احتمال محدودیت‌های عرضه نفت و گاز روسیه. 

«رابرت هابک» وزیر اقتصاد آلمان روز گذشته گفت: بدترین سناریو هنوز محقق نشده، چرا که هنوز روسیه صادرات گاز خود را متوقف نکرده است و ما باید آماده باشیم و نیروگاه‌های زغال‌سنگ را به عنوان پشتیبان فعال نگه داریم. شایان ذکر است روسیه حدود 40 درصد گاز اروپا را تامین می‌کند. 

 

* قیمت نفت برنت از مرز 112 دلار گذشت

نفت خام در معاملات روز گذشته با افزایش نگرانی‌ها نسبت به اختلالات عرضه پس از تحریم‌های سنگین علیه بانک‌های روسیه و تشدید جنگ در اوکراین، رکورد قیمت جدیدی را شکست. بهای معاملات نفت برنت دیروز با افزایشی 4 درصدی برای ساعاتی به 112 دلار و 96 سنت در هر بشکه رسید که بالاترین قیمت از ژوییه سال ۲۰۱۴ بود. بهای معاملات وست‌تگزاس اینترمدیت آمریکا نیز به ۱۰9 دلار و 71 سنت در هر بشکه رسید. 

روسیه سومین تولیدکننده بزرگ نفت جهان پس از آمریکا و سعودی است و معمولا حدود 7.5 میلیون بشکه در روز نفت و سایر محصولات انرژی‌محور را صادر می‌کند. بر اساس آمار، روسیه حدود 53 درصد نفت خام خود را به اروپا صادر می‌‌‌کند. آسیا نیز یکی دیگر از خریداران نفت خام روسیه است و حدود 39 درصد نفت این کشور به این منطقه صادر می‌‌شود. 

با افزایش تنش‌ها در اوکراین و اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه روسیه، تعدادی از پالایشگاه‌های اروپایی، از جمله پالایشگاه‌هایی در فنلاند و سوئد، از نفت گرید روسی رویگردان شده و به دنبال منابع جایگزین هستند. همچنین گزارش‌ها حاکی از آن است که برخی پالایشگاه‌های هندی از بازرگانان می‌خواهند از منابع غیر روسی نفت را تامین کنند. این در حالی است که تفاوت‌های قیمت نفت نشان‌دهنده عدم تمایل آشکار به خرید نفت خام روسیه است و همچنان خطر تحریم‌های بیشتر وجود دارد که می‌تواند به‌ طور غیرمستقیم یا مستقیم بر خرید یا عرضه نفت تأثیر بگذارد. 

«جاستین اسمیرک» اقتصاددان شرکت وست‌پک گفت: اختلالات تجاری توجه افراد را جلب کرده است. مسائل پیرامون فاینانس و بیمه روی صادرات از دریای سیاه تاثیر گذاشته و شوک عرضه را ایجاد کرده است. 

شرکت آمریکایی اکسون‌موبیل روز سه‌شنبه اعلام کرد در نتیجه حمله نظامی مسکو به اوکراین، از فعالیت‌های نفت و گاز روسیه خارج می‌شود. این شرکت با این تصمیم از کنترل تاسیسات تولید بزرگ جزیره ساخالین در خاور دور روسیه خارج می‌شود. شرکت هندی بهارات پترولیوم هم نگران آن است که تحریم‌های غرب علیه روسیه مانع تحویل نفت اورال شود و از هم اکنون به دنبال خرید نفت بیشتری از تولیدکنندگان خاورمیانه برای آوریل است. 

منابع بازرگانی گفتند سعودی ممکن است قیمت فروش نفت برای آسیا در آوریل را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. با محدود شدن عرضه به دلیل مسائل فاینانس و حمل که ناشی از تحریم‌ها علیه روسیه است، قیمت همه گریدهای نفتی به میزان زیادی صعود کرده است. طبق اعلام آژانس بین‌المللی انرژی، ذخایر نفت تجاری در پایین‌ترین سطح از سال ۲۰۱۴ قرار دارد. 

از طرف دیگر تحریم‌های غرب باعث بروز مشکل در فرآیند خرید و فروش نفت روسیه شده است. «مایکل تران» تحلیلگر RBC Capital Markets گفت معامله‌گران در دریافت اسناد بانکی برای خرید نفت روسیه که از طرف خریدار استفاده می‌شود و به عنوان تضمین پرداخت به فروشنده داده می‌‌شود، با مشکل مواجه شده‌اند. وی ادامه داد: «این مشکل احتمالا همچنان ادامه خواهد داشت، زیرا خریداران بالقوه برای دریافت تضمین از بانک‌ها تلاش می‌کنند. نرخ کرایه نفتکش‌ها در حال افزایش است، زیرا کشورهای وارد‌کننده در تلاش برای تأمین نفت از منابع دیگری غیر از روسیه هستند».

 

صادرات ایران به عراق به بیش از 8.2 میلیارد دلار رسید

سخنگوی گمرک گفت: در ۱۱ ماهه ۱۴۰۰ بیش از ۲۸ میلیون تن کالا به ارزش 8 میلیارد و ۲۲۲ میلیون دلار به عراق صادر شد که نسبت به مدت مشابه پارسال ۱۷درصد در وزن و ۲۰درصد در ارزش رشد داشته است. سیدروح‌الله لطیفی افزود: این میزان صادرات ۲۵ درصد وزن و ۱۹ درصد ارزش کل صادرات ایران با ۱۱۲ میلیون و ۶۵۸ هزار تن به ارزش ۴۳ میلیارد و ۵۱۷ میلیون دلار را در این مدت به خود اختصاص داده است. وی اظهار داشت: اشتراکات فراوان بین ایران و عراق باعث شده صادرات غیرنفتی کشور از ۱۴۵ میلیون دلار در سال ۱۳۸۰ به ۹ میلیارد دلار در سال ۹۸ برسد و مجدد در سال جاری نیز همین میزان قابل پیش‌بینی است. 

لطیفی خاطرنشان‌ کرد: صادرات ایران به عراق در سال ۸۰ تقریبا ۱۴۵ میلیون دلار بود و در سال ۸۴ نخستین جهش را با یک میلیارد و ۲۲۴ میلیون دلار شاهد بودیم و در سال‌های بعد با شیبی مناسب به ۲ میلیارد و ۷۶۲ میلیون دلار رسید و جهش دوم در سال ۸۸ با صادرات ۴ میلیارد و ۵۶۰ میلیون دلاری رخ داد. وی تاکید کرد: سومین جهش صادرات به عراق، با حفظ مسیر رشد در سال ۹۱ بود که صادرات ایران در این سال به ۶ میلیارد و ۳۳۷ میلیون دلار رسید و جهش آخر نیز در سال ۹۷ با ۸ میلیارد و ۹۹۰ میلیون دلار بوده که همچنان در این محور، صادرات غیرنفتی در حال انجام است. سخنگوی گمرک درباره واردات از عراق گفت: واردات ۱۱ ماهه کشور از عراق به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن و به ارزش بیش از یک میلیارد دلار رسیده که این میزان از لحاظ حجم، بیشتر از واردات ایران از عراق در ۲۰ سال گذشته بوده که سرجمع واردات ایران در ۲ دهه ۸۰ و ۹۰، یک میلیون و ۳۱۲ هزار و ۸۹۴ تن کالا به ارزش یک میلیارد و ۳۳۳ میلیون و ۳۹۴ هزار و ۸۶۱ دلار بوده است. 

 

***

پایگاه جامع رفاه ایرانیان قبل از حذف یارانه ثروتمندان آماده می‌شود

وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی گفت: پایگاه جامع رفاه ایرانیان قبل از اجرای طرح حذف ثروتمندان از دریافت یارانه تکمیل می‌شود. حجت‌الله عبدالملکی در حاشیه معرفی کارآفرینان برتر در وزارت کار در پاسخ به سوال خبرنگار فارس مبنی بر اینکه آیا پایگاه جامع رفاه ایرانیان برای اجرای حذف یارانه ثروتمندان آماده است، گفت: این آمادگی وجود دارد که در چارچوب قانون بودجه 1400 شناسایی افراد ثروتمند و دهک‌های بالای درآمدی انجام و آنها از دریافت یارانه حذف شوند. 

وی همچنین گفت: راه‌اندازی پایگاه اطلاعات جامع رفاه ایرانیان از چند سال قبل آغاز شده و تعدادی از دستگاه‌ها اطلاعات خود را‌‌‌‌‌‌‌‌ در آن ارائه کرده و به‌روز‌رسانی شده‌اند و در صددیم سایر دستگاه‌ها و نهادها را‌‌‌‌‌‌‌‌ هم متصل کنیم. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی همچنین گفت:‌ در جلسه اخیر شورای عالی رفاه با حضور رئیس‌جمهور مصوب شد سایر دستگاه‌ها اطلاعات برخط خود را‌‌‌‌‌‌‌‌ در پایگاه رفاه جامع ایرانیان بارگذاری کنند و این سامانه تا زمان اجرای قانون برای حذف پردرآمدها از یارانه آماده می‌شود. 

عبدالملکی درباره سامانه صدور مجوزهای کسب‌وکار خانگی گفت:‌ در 15 روز از رونمایی این سامانه بیش از 5 هزار مجوز کسب‌و‌کار مشاغل خانگی صادر شده، تعدادی از این مجوزها ثبت‌محور بوده‌اند که بیش از 1210 مجوز ظرف یک هفته صادر شده و تعدادی از کسب و کارها هم مجوزمحور هستند که بیش از 4300 مجوز صادر شده و بقیه درخواست‌ها در حال بررسی است و قرار است دستگاه‌های مجوزدهنده حداکثر در ۳ روز پاسخ دهند، اگرنه به صورت خودکار مجوز آنها صادر می‌شود. 

 

***

وزیر نفت خبر داد

امضای 4.5 میلیارد دلار قرارداد با سازندگان صنعت نفت در سال ۱۴۰۱

وزیر نفت با اشاره به امضای 4.5 میلیارد دلار قرارداد با پیمانکاران و سازندگان داخلی و خارجی برای توسعه میدان‌های مستقل گازی و افزایش برداشت از میدان‌های مشترک گازی طی این مدت اعلام‌ کرد: از این طریق حفظ و نگهداشت تولید گاز و در عین حال افزایش برداشت گاز در سال ۱۴۰۱ محقق می‌شود. 

جواد اوجی در تشریح فرآیند تأمین سوخت زمستانی اظهار داشت: بر اساس بررسی‌های وزارت نفت در ابتدای آغاز به ‌کار دولت سیزدهم، آمار ذخیره‌سازی‌های سوخت مایع در نیروگاه‌ها و صنایع نسبت به پارسال ۲۵ تا ۳۰ درصد پایین‌تر بود و پیش‌بینی می‌شد زمستان امسال ۲۰۰ تا ۲۵۰ میلیون مترمکعب کسری گاز داشته باشیم. 

وی افزود: با توجه به این شرایط، وزارت نفت اقدام‌های کوتاه‌مدت برای گذراندن فصل سرمای ۱۴۰۰ و اقدام‌های میان‌مدت و بلندمدت برای رفع مشکل کسری گاز و محدود کردن سوخت نیروگاه‌ها در سال‌های آینده را در دستور کار قرار داد. 

وزیر نفت درباره اقدام‌های کوتاه‌مدت گفت: مهم‌ترین اقدام، تعمیرات اساسی پالایشگاه، خطوط انتقال و ایستگاه‌های تقویت فشار گاز بود که بتوانیم در فصل سرد آمادگی کامل را برای تولید حداکثری از میدان‌های مشترک گازی و میدان‌های مستقل گازی داشته باشیم که با تلاش همکاران حداکثر برداشت از میدان‌ها بویژه در میدان مشترک پارس جنوبی که به رقم ۷۰۵ میلیون مترمکعب در روز رسیدیم، رقم خورد. 

اوجی افزایش کرایه نفتکش‌های جاده‌پیما ویژه حمل سوخت را از دیگر اقدام‌ها برشمرد و ادامه ‌داد: این مهم در همان ابتدای آغاز به‌ کار دولت مصوب و انگیزه دوچندانی برای دارندگان تانکرهای سوخت‌رسان شد.