|
ارسال به دوستان
گشت و گذاری در مصلای تهران در ایام برگزاری نمایشگاه کتاب
کانون فرهنگ و معماری
رضا حسینی: ایام برگزاری نمایشگاه کتاب در دهه آخر اردیبهشت، فرصتی شد که گشتوگذاری در مصلای امام خمینی،محل برگزاری سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران داشته باشم. البته ساعتها مصلاگردی برای من علاقهمند به معماری باز هم این امکان را نداد تا تمام قسمتها را ببینم.
عظمت طاق و ایوان بزرگ که مدتی است به اتمام رسیده واقعاً خیرهکننده بود. جز بخشی از کاشیکاری گلدستهها و نقاشی زیر گنبد اصلی، بنای این پروژه عظیم تقریبا تمام شده است.
از سال ۷۳ که کلنگ آن زده شد تا امروز که ۲۹ سال میگذرد، مجموعهای ساخته شده که به جرأت میتوان گفت بزرگترین بنای معماری ایرانی - اسلامی کشور است. اهمیت این بنا صدها سال بعد مشخص خواهد شد. همانطور که میدان نقشجهان اصفهان و مساجد آن برای ما که در قرن ۱۵ زندگی میکنیم، نسبت به معاصرانش حیاتیتر و شگرفتر است. مصلای امام خمینی هم به عنوان یک بنای معماری عظیم که ادوار مختلف معماری ایرانی را در خود جا داده است، یک بنای تاریخی است.
این مجموعه بزرگ، ضمن اینکه امروز کاربریهای خودش را دارد، مثل برگزاری همین نمایشگاه کتاب در ۲ دهه اخیر و نمایشگاهها و مراسمات دیگر و نمازجمعه و... اما مهمترین ویژگی و کارکرد آن علاوه بر کاربری گردهماییها، نمایشگاه بودن آن است برای معماری ایرانی؛ یک نمایشگاه ماندگار معماری در قلب پایتخت که جلوهگاه تاریخ و تمدن این مرز و بوم است.
در طول ساخت این بنا، یکی از ایراداتی که مطرح میشد این بود که چرا ساخت آن اینقدر طول کشیده است؟ اما به نظر میرسد این زمان برای ساخت بناهایی با ویژگی معماری اصیل، چندان هم طولانی نباشد.
مکرر دیدهایم ساخت بناهایی به مراتب کوچکتر از مصلای تهران، چندین دهه طول کشیده است.
نگارنده به جهت ارتباط با دانشگاه صنعتی شریف، مراحل ساخت مسجد دانشگاه شریف را از نزدیک دیدهام؛ مسجدی که به جهت معماری در شمار مساجد فاخر تهران و ایران است و هر چند که به جهت وسعت، یک هزارم مصلای تهران نیست اما ساخت آن 2 دهه به طول انجامید.
در پروژه مسجد دانشگاه صنعتی شریف، گاهی اوقات کاشیکاری گنبد یا یک کتیبه، معطل یک استادکار خاص میشد که نسبت به اینکه در پروژهای در تبریز یا اصفهان مشغول باشد یا نه، سرعت پیشرفت کار در نوسان بود. درست است که ساخت بنای مسجد دانشگاه شریف ۲ دهه طول کشید اما کاربری مسجد که برگزاری مراسمات و نماز جماعت باشد، در سالهای ساخت برقرار بود. بنابراین این نکته را به عنوان ناظر بیرونی نباید از نظر دور داشت که هر چند مدت ساخت اینگونه بناها طولانی به نظر میرسد اما معمولا کاربری آنها 7-6 سال بعد از شروع ساخت، آغاز میشود، به واقع در حین تکمیل اجزای پروژه، بخشهای مختلف ساختمان در حال کاربری است.
کاربری مساجد و پروژههای مشابه، معطل اتمام کاشیکاری گنبد و گلدسته نمیماند. ممکن است سالها از افتتاح یک مسجد گذشته باشد اما اجزای مختلفی از نما و بنای مسجد به دلیل بودجه و استادکار و... به پایان نرسیده باشد. در پروژه مصلا نیز ۶ سال بعد از کلنگزنی، نخستین گردهمایی بزرگ در سال 1379 در آن برگزار شد.
البته در پروژههای ملی نیاز است به لحاظ اهمیت کار، نحوه تخصیص بودجه هم در حد و اندازه ملی بودن پروژه باشد، متاسفانه مصلای امام خمینی اینگونه نبوده و به نوعی تامین هزینه قطره چکانی داشته است و در برخی مقاطع به خاطر اینگونه مشکلات دچار توقف شده است. با همه این حرفها، اکنون دیگر میتوان در پاسخ به این سوال که چرا ساخت مصلای تهران تمام نمیشود گفت ساخت این پروژه عظیم تقریباً تمام شده است. درباره مصلای تهران آنچه باید مورد توجه باشد فراتر از مدت زمان ساخت است. علاوه بر ایجاد یک کانون و مجتمع فرهنگی عظیم در پایتخت، آنچه مهم است شکوه معماری و یادگار نمادینی است که برای تاریخ ایران بنا شده است. نمایشگاهی از ادوار مختلف معماری ایرانی – اسلامی در ساخت طاقها و ایوانها و رواقها و ستونها و سقفها و منارهها و کاشیکاریها و... بنایی ساخته که به عنوان نماد معماری ما برای آیندگان خواهد ماند.
* معماری سنتی نوآورانه
درباره بنای مصلای تهران گشتی هم در فضای مجازی زدم و خلاصهای کوتاه از مشخصات بنا را در اینجا جمع کردم.
طراح و معمار مصلای تهران دکتر پرویز مؤیدعهد است. او فارغالتحصیل معماری از دانشگاه بوزار فرانسه و دانشآموخته دانشگاه سوربن در رشته شهرسازی است.
در فراخوان طراحی مصلا ۳۶ شخصیت حقیقی و حقوقی، از داخل و خارج ایران شرکت کردند. شرکتکنندگان خارجی از کشورهای ژاپن، سوریه، پاکستان و هلند در مسابقه به رقابت پرداختند.
این مسابقات زیر نظر هیات داوران، متشکل از اساتید معماری پیرنیا، مهدی چمران،مرحوم آیتاللهزادهشیرازی، غفاری و حجت برگزار شد. از نتایج انجام این مسابقه، شکلگیری خطوط اولیه طرح معماری بود. در این مسابقه هیچکدام از طرحها نتوانست نظر هیات داوران را تأمین کند.
در مرحله بعد، با ارائه این نتایج به تعدادی از استادان معماری کشور، از ایشان درخواست جمعبندی و نیز ارائه پیشطرح پایه برای طرح مصلا شد که از این میان، در نهایت طرح استاد مؤیدعهد مورد قبول واقع شد.
مصلای تهران دارای ۱۴ گلدسته، ۱۲ صحن و ۵ ورودی است. بزرگترین گنبد بتنی جهان با قطر 54 متر و ارتفاع 63 متر، بزرگترین ایوان جهان با دهانه 110 متر و ارتفاع72 متر و دومین گلدسته مرتفع جهان با ارتفاع 135 متر در این مجموعه قرار دارد.
در مجموعه مصلا سالنهای متعددی به منظور برگزاری گردهماییها و سمینارهای داخلی و بینالمللی، همچنین موزه، آمفیتئاتر، مرکز آموزشی صنایع دستی و هنرهای اسلامی و ایرانی و... طراحی شده است.
مصلا دارای ۷ گنبد است که برگرفته از ادوار مختلف معماری ایران طراحی شدهاند. گنبد اصلی مصلا از بزرگترین گنبدهای جهان اسلام بوده و طرحی بدیع دارد. تعداد گلدستههای مجموعه مصلا ۱۴ عدد است. 2 گلدسته اصلی، بلندترین آنهاست که در جهان اسلام بیبدیل است. ایوان بزرگ میان مسجد جامع و گلدستههای اصلی به ارتفاع ۷۲ متر و دهانه ۱۱۰ متر طراحی شده است. طراحی این ایوان نسبت به انواع معماری ایوانها در مساجد، نوگرایانه و بدیع است. سازه ایوان بزرگ از جمله سازههای منحصربهفرد دنیا محسوب میشود که کار طراحی و اجرای آن حدود ۶ سال زمان برده است.
در طرح معماری مصلا عناصر سنتی با ابداعات امروزینی آمیخته شده است. گنبد مصلا طرح نو و بدیعی دارد، کمکردن شیب گنبد و کنگرههایی که در انتهای آن طراحی شده بر قدرت فرمی آن میافزاید. پلان ساختمان اصلی مصلا یا همان گنبدخانه نیز نوآورانه طراحی شده است. گنبدخانه منطبق با الگوی مدور گنبد به صورت دایره طراحی شده است. همچنین در طرح ترئینات گنبد و جدارههای مصلا نقشهای بزرگ اسلیمی خودنمایی میکند که بیانی نو از طرحهای کاشیکاری سنتی است که فراخور فناوری و روشهای امروزین و با هزینه کمتری نسبت به اجرای سنتی آنها اجرا میشود. با وجود ویژگیهای مطرح شده در طرح معماری مصلای تهران، میتوان گفت معماری این طرح بخوبی توانسته معماری ایرانی -اسلامی را به شیوهای نو و امروزی بیان کند.
ارسال به دوستان
اهمیت جایگاه و نقش دختران در فرهنگ عمومی کشور
دختران آفتاب و نقش تأثیرگذار آنان در فرهنگ
محبوبه رجبی: خداوند جایگاه دختر را با نزول سوره کوثر بلندمرتبه داشت، آنگاه که به ابتران عالم ثابت کرد نسل پیامبر اسلام(ص) را توسط دختری که جهان به یمن وجود او و برای او خلق شده بود ادامه خواهد داد. میگویند دختر رحمت است و کلید باز شدن درهای بهشت و پیامبر(ص) فرمودهاند دختر ریحانه است.
سال 1385 رویدادی تأثیرگذار برای دختران کشورمان اتفاق افتاد. شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اساس پیشنهاد فرهنگسرای دختران، روز مبارک تولد حضرت فاطمه معصومه(س)، کریمه اهل بیت را به عنوان «روز ملی دختران» تصویب و اعلام کرد. بر همین اساس نیز طی جشنی در روز میلاد آن حضرت، نخستین سالروز ملی دختران گرامی داشته شد و فرهنگسرای دختران به عنوان دبیرخانه دائمی روز ملی دختران انتخاب شد. بدون تردید توجه به اهمیت و ضرورت این روز و فرصتهای آن، همچنین دقت به وضعیت دختران در جامعه که برای اصلاح و بهبود آن به عزم و اهتمام ملی نیاز است، میتواند از این روز ملی، فرصتی مغتنم برای کار جمعی درباره دختران سرزمین عزیزمان بسازد که زمینههای حرکتهای بزرگ و تغییر و تحولات درخشان برای توسعه و بهبود زندگی آنان را فراهم کند.
دهه کرامت و میلاد حضرت فاطمه معصومه(س) فرصتی مغتنم است تا نقش ویژه دختران آفتاب و نقش تاثیرگذار آنان در فرهنگ را مورد توجه قرار داد. از جمله نقش عاطفی دختران خانواده میتوان به این مورد اشاره کرد که آنان میتوانند با ایجاد فضای صمیمی شرایط را برای درد دل و بیان احساسات منفی مهیا کنند تا به حل معضلات پیش آمده در خانواده کمک کند. شیرینی و محبتی که دختران در ذات و رفتار خویش دارند سبب آرامش روحی و شادی افراد خانواده میشود. امروزه و با توجه به مسائل اخیر دختران نوجوان در جهانی پیچیدهتر و چالشبرانگیزتر از گذشته زندگی میکنند که همراه با تحول شرایط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و جغرافیایی، نیازها و تمایلات اجتماعی آنها نیز با توجه به آرزوهای نامحدود و تواناییهای بالقوهای که دارند، تنوع پذیرفته و پویایی بیشتری مییابد.
از جمله مهمترین نیازهای اجتماعی و فرهنگی دانشآموزان دختر، امنیت، هستیشناختی، فلسفه رضایتبخش زندگی، برابری و عدالت جنسیتی است و مهمترین نیاز آموزشی آنها ادامه تحصیل و تکنولوژی آموزشی است.
تحولات چشمگیر در عرصههای فناوری ارتباطات و رشد مصرفگرایی، نقش فرهنگ رسانهای و فرهنگ عامهپسند در جامعهپذیری دختران جوان را افزایش داده است. از جمله، ظهور خردهفرهنگها و سبک زندگی متنوع در بین جوانان است که گاه با فرهنگ رسمی جامعه همخوان نبوده و گاه آن را به چالش میکشد.
شکاف ایجادشده در جهتگیریهای ذهنی و رفتاری دختران نوجوان نسبت به مولفههای خردهفرهنگی، تناقضاتی را در مواجهه آنها با ارزشها سنتی و مدرن به همراه داشته است. از سوی دیگر گرایش به رفتارهای خردهفرهنگی چنان فراگیر شده است که تمایز آن از رفتارهای مقبول رسمی دشوار و سخت شده و مرزبندیهای این ۲ سطح نگاه و رفتار را در معرض تغییر و تعریف مجدد قرار داده است.
جدای از سهم مهم دختران در بافت جمعیتی جامعه، میتوان به جایگاه و نقش دختران در فرهنگ عمومی کشورمان نیز اشاره کرد که پیوسته سلامت و توانمندی فرهنگی و اجتماعی خود را به پرورش دختران آگاه، توانمند، الگو و عفیف وابسته میداند. بر این اساس، مهمترین ضرورتهای انتخاب «روز ملی دختران»، توجه به عناوین زیر است:
اهتمام ورزیدن به احیا، بهبود و تقویت ارزشهای فرهنگی - اجتماعی مطلوب دختران، عامل مهم و تاثیرگذار در جامعه خواهد بود. همچنین با معرفی، ترویج و احیای ارزشهای فرهنگی و با تکیه بر فرهنگ و سیره مکتب تابناک اهل بیت، الگویی روشن برای دختران ایران اسلامی رقم خواهد خورد. با تاکید بر مقوله بهبود و توسعه سلامت روانی - اجتماعی دختران، در مسیر رشد فعالیتهای فرهنگی - اجتماعی گامی موثر برداشته خواهد شد و با اصلاح و بهبود فرهنگ عمومی درباره دختران توأم با انسجامبخشی و پرهیز از چنددستگی و پراکندگی در برنامهریزی، در کنار توجه به مقام و منزلت مادر با تاکید بر تعمیق و گسترش آموزههای دینی، شاهد مادران موفق در آینده ایران اسلامی خواهیم بود.
ارسال به دوستان
آمار فروش ۴ انتشارات بینالملل، امیرکبیر، سوره، مهر و صاد در نمایشگاه کتاب اعلام شد
استقبال چشمگیر کتابدوستان از نشرهای خانواده سازمان تبلیغات
در نمایشگاه بینالمللی کتاب امسال، نشرهای سازمان تبلیغات اسلامی بیش از ۲ برابر نمایشگاه ۱۴۰۱ فروش ریالی داشتند. تعداد نسخه کتابهای فروختهشده نیز ۴۸ درصد افزایش نشان میدهد. همچنین برآوردها نشان میدهد از هر ۴۰ نسخه کتابی که در نمایشگاه کتاب امسال فروش رفته، یک نسخه مربوط به ۴ انتشارات خانواده سازمان تبلیغات بوده است.
با پایان یافتن سیوچهارمین دوره نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، آمار فروش انتشارات بینالملل، انتشارات امیرکبیر، انتشارات سوره مهر و انتشارات صاد اعلام شد که نشان میدهد در مجموع نزدیک ۹۳ هزار جلد کتاب با رقمی معادل ۸ میلیارد تومان در بخشهای حضوری و مجازی به فروش رسیده که حکایت از افزایش ۴۸ درصدی فروش تعداد نسخههای کتاب دارد؛ فروش ریالی نیز از 2 برابر بیشتر شده و افزایش ۱۱۶ درصدی داشته است.
در بخش فروش مجازی نمایشگاه، بیش از ۳۴ هزار جلد در مجموع این ۴ انتشارات به فروش رسیده است که نسبت به نمایشگاه سال گذشته ۲۷.۵ درصد افزایش نشان میدهد؛ از نظر قیمت نیز فروش مجازی امسال این ۴ نشر ۱۲۰ درصد افزایش نسبت به نمایشگاه کتاب سال پیش داشته است.
از سوی دیگر ۲۷۰۰ ناشر داخلی، ۱۰۰ ناشر خارجی و ۲۰۰ کتابفروشی شرکتکننده در سیوچهارمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، طبق اعلام علی رمضانی، قائممقام و سخنگوی این نمایشگاه، یک میلیون و ۳۶۹ هزار و ۶۰۶ جلد در بخش مجازی فروش داشتهاند که سهم نشرهای سازمان تبلیغات از این ۳ هزار عرضهکننده، 2.5درصد فروش در تعداد نسخه کتاب و حدود 5.3 درصد از کل رقم فروش ریالی میشود.
در بخش حضوری که استقبال بیشتر بوده و نزدیک ۵۹ هزار نسخه کتاب از این ۴ انتشارات فروش داشتهاند، حدود ۶۳ درصد تعداد کتاب بیشتری نسبت به سال گذشته به فروش رسیده که از نظر ریالی ۱۱۴ درصد افزایش داشته است. این میزان فروش، بنا بر تخمینهایی که از فروش کل نمایشگاه کتاب امسال در بخش حضوری انجام شده نیز سهم ۲.۵ درصدی در تعداد نسخه کتاب و ۲ درصدی این ۴ انتشارات از نظر ریالی را نشان میدهد. بنا به اعلام علی رمضانی، نزدیک ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار نسخه کتاب با رقمی معادل ۲۵۱ میلیارد و ۲۹۰ میلیون تومان در نمایشگاه امسال به فروش رسیده است. بدین ترتیب در این دوره از نمایشگاه کتاب، سهم ۴ انتشارات سازمان تبلیغات، نزدیک یکچهلم کل فروش تعداد نسخههای کتاب در نمایشگاه برآورد میشود.
ارسال به دوستان
اخبار
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای ولادت امام رضا(ع)
جدیدترین دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) به مناسبت ولادت امام رضا علیهالسلام رونمایی شد. بامداد دوشنبه هشتم خرداد 1402 از جدیدترین دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) به مناسبت ولادت امام رضا علیهالسلام، رونمایی شد.
امام رضا علیهالسلام میفرمایند: کلمه لاالهالاالله حصار من است و هر کس وارد حصار من شود از عذابم در امان است اما این شرطهایی دارد و من از شرطهای آن هستم.
دیوارنگاره جدید میدان ولیعصر(عج) با نام شرط توحید، اثری از استاد حسن روحالامین است.
***
حامد محقق، معاون شعر و ادبیات داستانی خانه کتاب و ادبیات ایران شد
مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران طی حکمی حامد محقق را به عنوان معاون شعر و ادبیات داستانی خانه کتاب و ادبیات ایران منصوب کرد. حامد محقق طی حکمی از سوی علی رمضانی، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران به عنوان معاون شعر و ادبیات داستانی خانه کتاب و ادبیات ایران منصوب شد.
محقق دارای مدرک کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی است. در کارنامه او تدریس شعر و داستان، کارشناسی کتاب دفتر انتشارات کمک آموزشی وزارت آموزشوپرورش، کارشناسی شعر مجله نوآموز، عضویت در شورای ادبی نهاد کتابخانههای عمومی کشور، برگزیدگی در جشنوارههای مختلف از جمله چهارمین دوره جشنواره بینالمللی شعر فجر، هفدهمین، هجدهمین و نوزدهمین کنگره سراسری شعر دفاعمقدس، نخستین جشنواره شعر جوان انقلاب و شایسته تقدیر در نخستین جشنواره ملی شعر کودک دیده میشود. از محقق تاکنون ۶ مجموعه شعر و نثر توسط ناشران مختلف کشور منتشر شده است.
***
اکران ۵ فیلم ایرانی در بیستوپنجمین جشنواره فیلم شانگهای
فیلم سینمایی «آزردگان» به کارگردانی، نویسندگی و تهیهکنندگی مهدی فردقادری در بخش رقابتی اصلی بیستوپنجمین جشنواره بینالمللی فیلم شانگهای حضور دارد و در کنار ۳ فیلم از چین، ۲ فیلم از ژاپن و فیلمهایی از هند، بریتانیا، اسپانیا، گرجستان، بلژیک و ایتالیا رقابت میکند.
در بیستوپنجمین دوره جوایز جام طلایی در بخش استعداد جدید در آسیا، ۲ فیلم از ایران حضور دارد که شامل فیلم «یکونیم اسببخار» به کارگردانی رسول کاهانی و فیلم «دلیل مرگ: ناشناخته» ساخته علی زرنگار است. در مجموع ۱۲ فیلم در این بخش انتخاب شدهاند.
انیمیشن «پسر دلفینی» به کارگردانی محمد خیراندیش نیز در بخش انیمیشن بلند و «مصائب محمود» ساخته داوود عبدالمالکی نیز در بخش مستند بلند جشنواره فیلم شانگهای به نمایش درمیآیند. «استعداد جدید آسیا» بخشی است که از سال ۲۰۰۴ به جشنواره اضافه شده تا از نیروها و چهرههای جدید و تازه تجلیل شود. این بخش به بهترین فیلم، بهترین کارگردان، بهترین بازیگر مرد و زن، بهترین فیلمنامه و بهترین فیلمبردار که تجربه اول یا دومشان باشد، جایزه میدهد.
***
«فرزند صبح» بهروز افخمی به ۱۴ خرداد میرسد؟
کارگردان فیلم «فرزند صبح» که پیشتر خبر داده بود در تلاش است این ساختهاش را که روایتی از کودکی حضرت امام خمینی است، از نیمه خردادماه در سینماها نمایش دهد، در گفتوگویی با ایسنا اظهار کرد: از آنجا که یکسری مقدمات و کارهای اداری برای اکران نیاز بود و بهموقع به سرانجام نرسید، اکران فیلم که برای نیمه خرداد تدارک دیده شده بود، به تعویق افتاد.
افخمی افزود: پخش فیلم «فرزند صبح» برعهده حوزه هنری است و مسؤولان حوزه در نظر داشتند اکران دو هفتهای را برای فیلم فراهم کنند که به خاطر طولانی شدن روند اداری امکانپذیر نشد. وی که این روزها در حال تمرین و پشت سر گذاشتن پیشتولید فیلم جدیدش با نام «صبح اعدام» است، اضافه کرد: قرار براین است فیلم را از اوایل مهرماه همزمان با ولادت امام خمینی (ره) در سینماها نمایش دهیم.
«فرزند صبح» به کارگردانی بهروز افخمی نخستین بار در بیستونهمین جشنواره فیلم فجر در سال ۱۳۸۹ در سالن همایشهای برج میلاد به نمایش درآمد که کیفیت پایین فیلم حاشیههای زیادی را به همراه داشت و حتی صدای اعتراض کارگردان را هم بلند کرد چون فیلم در نبود او تدوین و به جشنواره ارائه شده بود اما سرانجام پس از یک دهه کشمکش، نسخهای از این فیلم با تایید کارگردان آماده اکران شد که سال گذشته پروانه نمایش گرفت.
افخمی تاکید دارد «فرزند صبح» بهترین فیلمی است که تاکنون ساخته است.
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|