گروه فرهنگ و هنر: «سیمای خانواده» یکی از قدیمی‌ترین برنامه‌های روزانه شبکه یک سیما، بعد از یک وقفه، از عید قربان با قالبی متفاوت روی آنتن رفت. ساخت برنامه‌های تلویزیونی در حوزه تحکیم خانواده و تربیت فرزندان از دهه ۷۰ با برنامه سیمای خانواده در شبکه یک سیما شروع شد و پس از اقبال مخاطبان نسبت به این برنامه در شبکه‌های دیگر ادامه یافت. ایمان گودرزی، تهیه‌کننده برنامه سیمای خانواده در گفت‌وگو با «وطن امروز» گفت: چند وقتی بود برنامه سیمای خانواده متوقف شده ‌بود. به نظرم دلیلش این بود که مدیران فعلی صداوسیما معتقد بودند محتوای برنامه سیمای خانواده و صبح بخیر ایران مناسب مخاطب امروزی نیست. آنها پیگیر تهیه‌کننده جدید برای برنامه‌ها بودند که به یک خروجی مناسب برسند. تهیه‌کنندگی سیمای خانواده به بنده پیشنهاد شد و با توجه به اینکه تجربه سخت اجرای برنامه زنده را قبلا داشتم، آن را پذیرفتم. سیمای خانواده، یکی از قدیمی‌ترین برنامه‌های تلویزیونی به شمار می‌رود که همواره روی آنتن بوده ‌است. مسؤولان فعلی شبکه یک تصمیم گرفتند قالب برنامه از حالت گفت‌وگو و زنده، تبدیل به نگاه مستندگونه شود و قاب جدیدی از فرهنگ و زندگی مردم ایران روی آنتن برود. در نهایت برنامه از روز عید قربان مجدد روی آنتن رفت و میهمان منازل مردم شدیم. در همان ابتدا پیامک‌های مردمی را داشتیم. مخاطب به این برنامه عادت کرده ‌بود و با توجه به گفته همکاران‌مان در روابط‌ عمومی برنامه، پیامک‌های بسیاری آمده‌ بود که گفته‌ بودند چرا برنامه سیمای خانواده را تعطیل کردید؟ روزانه بین 15 تا 20 هزار پیامک مردمی درباره آیتم‌های مختلف داریم. یکی از نکات مهم طی سال‌های اخیر این است که زلف سیمای خانواده با مخاطبش گره خورده‌ است. تلاش بسیاری از همکاران من در تولید آیتم‌ها این است که همان بخش‌های مورد توجه مخاطب تولید و روانه آنتن شود. این برنامه امروز برخلاف سری‌های قبل‌ خود از آنتن زنده پرهیز کرده و به سمت تولیدات اختصاصی در قالب مستند رفته ‌است.

وی ادامه داد: سبک و فضای محتوایی سیمای خانواده کاملا تغییر کرده‌ است. سری قبل برنامه تمرکزش بر کل خانواده بود و در برنامه فعلی با توجه به حجم فعالیت رسانه‌های بیگانه درباره جایگاه «زن» و تحریف چهره زن ایرانی، تصمیم گرفته شد برنامه «سیمای خانواده» جدید با این موضوع مقابله به مثل کند. در فصل جدید چهره واقعی زن به تصویر کشیده می‌شود. به همین دلیل اساس برنامه از بانوان تشکیل شده و از مجریان خانم بهره‌ برده‌ایم. برنامه‌سازانی که در حوزه خانواده کار می‌کنند، با این حجم تخریب رسانه‌های معاند بر حریم خانواده کار سختی دارند، به این خاطر که آنها هم باید محتوای مناسبی برای مخاطب تولید کنند که رضایت آنها را به دنبال داشته باشد و هم با هجمه رسانه‌های بیگانه مقابله کنند. رسانه ‌ملی دارای ممیزی و استانداردهای خاص خود است. این رسانه مخاطب یکپارچه و یکرنگ هم ندارد و با طیف وسیعی از مخاطب با آیین‌ها و فرهنگ‌ها و نگاه‌های مختلف مواجه است. در سیمای‌ خانواده فرهنگ‌های مختلف نیز تقسیم‌بندی شده‌اند. به‌ طور مثال آیتمی داریم به ‌نام «روایت ‌عاشقی» که درباره مولفه‌های ازدواج است و در آن به زوج‌های جوانی می‌پردازیم که به ‌طور ساده با یکدیگر ازدواج کرده‌اند و زندگی موفقی نیز دارند. همچنین آیتم «بانوی قهرمان» درباره زنان از فرهنگ‌های مختلف است که کارهای بزرگی در روستا انجام می‌دهند. چرا که زنان روستا سهم زیادی از رسانه‌ ملی نداشتند اما در این فصل از سیمای ‌خانواده این زنان قهرمان از روستا هم دارای رسانه و تریبون شده‌اند. در هر بخش از برنامه ما 3 سفر به استان‌های مختلف داریم و 3 بانوی قهرمان را به مخاطب معرفی می‌کنیم.

تهیه‌کننده سیمای خانواده با اشاره به حضور اخیر رئیس‌جمهور در این برنامه خاطرنشان کرد: چند روز قبل از آمدن رئیس‌جمهور محترم به برنامه به ما اطلاع دادند که حجت‌الاسلام  رئیسی بازدیدی از رسانه‌ ملی دارند. صبح روز بازدید ایشان وقتی به استودیو رفتم، با صحنه‌های جالبی مواجه شدم. طی حضور در رسانه ‌ملی طی سال‌های مختلف با بسیاری از مقامات و شخصیت‌ها گفت‌وگو داشتیم و با مسائل امنیتی و تشریفات آنها هم آشنا بودیم که حساسیت‌های امنیتی خاص خود را دارند اما زمان حضور آقای رئیسی در برنامه سیمای‌ خانواده خیلی قابل ‌توجه بود؛ انگار میهمان عادی آمده بود؛ فضا اینقدر خوب بود. این حضور بی‌سابقه بود، چرا که تاکنون هیچ رئیس‌جمهوری با این مدل در برنامه‌ای حضور پیدا نکرده بود و این حضور هم به انتخاب خودشان بود.

رئیس سازمان سینمایی در گفت‌وگوی تلفنی با رئیس سازمان سنجش از اصلاح سریع و به موقع اشتباه حذف رشته سینما از دفترچه کنکور تشکر کرد. محمد خزاعی با اشاره به‌دغدغه‌ها و نگرانی‌های پیش آمده برای علاقه‌مندان سینما در پی انتشار اخباری مبنی بر حذف رشته سینما از دفترچه کنکور گفت: با توجه به محدودیت مراکز اکادمیک سینما، این نگرانی دغدغه‌ای به جا بود و طی این چند روز در این زمینه تماس‌های زیادی با بنده و همکارانم در سازمان سینمایی صورت گرفت و اقدام به موقع سازمان سنجش، آرامشی برای قشر دغدغه‌مند این حوزه فراهم کرد. 

وی با بیان اینکه سینما، میراث ارزشمند ۴ دهه انقلاب اسلامی و یکی از جلوه‌گاه‌های مهم فرهنگی کشور است، افزود: در کشور ما سینما و فرآیند فیلمسازی پیشینه‌ای تاریخی دارد. در برهه کنونی نیاز به رشد آکادمیک سینما و استفاده از این ابزار بیش از پیش احساس می‌شود به این منظور باید زمینه آموزش و انتقال تجربه در این حوزه در محیط‌های دانشگاهی فراهم شود.

خزاعی گفت: سینما نیازمند تربیت نیروی انسانی کارآمد و با دانش روز است که بخشی از این نیروها در دانشگاه‌ها تربیت می‌شوند. در ادامه عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان سنجش در این گفت‌وگو، ضمن تشکر از رئیس سازمان سینمایی گفت: اصلاحات دفترچه کنکور سال‌ جاری انجام و رشته سینما به دفترچه اضافه شد. البته اشکال از جای دیگری بوده که با پیگیری‌ها رفع شد.

وی ضمن قدردانی از اهتمام رئیس سازمان سینمایی، توضیح داد: همواره این دفترچه‌ها اصلاحیه‌ای دارند و رشته‌هایی که به هر دلیل از قلم ‌افتاده باشند پس از بررسی مجدد در اصلاحیه دفترچه وارد می‌شوند. در این راستا با اقدام به‌موقع سازمان سنجش، اصلاحات انجام ‌شده است و امیدواریم نگرانی اهالی سینما و متقاضیان رفع شده باشد.

چهره  ماندگار میراث فرهنگی کشور گفت: باستان‌شناسی کشف راز دانش گذشتگان و فرهنگ‌سازی مهم‌ترین اقدام در حوزه حفاظت از میراث فرهنگی است و درصورتی که ارزش و اهمیت اشیا برای مردم مشخص شود خودشان از آن محافظت می‌کنند. چهارمین نشست سلسله نشست‌های تخصصی «یک عمر تجربه» با حضور چهره ماندگار میراث فرهنگی کشور، دکتر فائق توحیدی باستان‌شناس و پژوهشگر، بیژن مقدم مدیر مجموعه نیاوران و جمع دیگری از کارشناسان، علاقه‌مندان و دانشجویان استاد توحیدی در محل سالن کنفرانس این مجموعه برگزار شد. فائق توحیدی در این نشست با بیان خاطراتی از آغازین روزهای انقلاب و حضورش در مجموعه نیاوران اظهار داشت: پس از پیروزی انقلاب کاخ نیاوران در اختیار نیروهای انقلابی به سرپرستی حاج آقا مصطفوی قرار گرفت و  تنها کاخی که با درایت ایشان از هر گونه تعرضی مصون ماند، نیاوران بود و تمام اسباب و وسایل بدون کم و کاست توسط او صورتجلسه شده و در تمام فضاها توسط خودش پلمب و در صورت نیاز فک پلمب می‌شد. او تصریح کرد: موزه ملی ایران موزه منحصر به فردی است که هیچ شیء خارجی در آن وجود ندارد و آثارش سند معتبر و مستندی از گذشته مردم ایران است؛ در هیچ جای دنیا چنین موزه‌ای یافت نمی‌شود و تنها چیزی که خارجی‌ها را مقابل ما وادار به کرنش می‌کند، هویت، تمدن و فرهنگ ما است که باید آن را حفظ کنیم. چهره ماندگار نخستین نکوداشت مفاخر میراث فرهنگی اظهار داشت: مهم‌ترین مساله در بحث میراث فرهنگی یک کشور شناخت میراث آن کشور برای حفاظت، نگهداری و معرفی است که این کار از طریق آموزش امکان‌پذیر است و از این ساده‌تر آشنایی با میراث فرهنگی است که می‌تواند از طریق مطبوعات و رسانه‌های جمعی و همچنین آموزش‌و‌پرورش از دوره ابتدایی باشد تا عموم از طریق این آگاهی با ارزش تاریخی و مادی و معنوی و هویت نیاکان و سرزمین خود آشنا شوند. 

ابراهیم گلستان در 101 سالگی درگذشت

ابراهیم گلستان، نویسنده و فیلمساز در ۱۰۱ سالگی در منزل مسکونی‌اش در انگلستان درگذشت. 

ابراهیم تقوی شیرازی مشهور به ابراهیم گلستان که علاوه بر کارگردانی در زمینه‌های مختلفی چون عکاسی، نویسندگی، روزنامه‌نگاری و مترجمی فعالیت داشته روز سه‌شنبه درگذشت. لیلی گلستان، دختر این هنرمند که سال‌ها بود در انگلستان سکونت داشت در واکنش به این موضوع نوشته است: «رفتی. خداحافظ». گلستان کارگردان، داستان‌نویس و مترجم و عکاس بود و سبکی نو در سینما و ادبیات ایران بنا کرد. گفته شده که به خواست خود او مراسم خاکسپاری‌اش خصوصی برگزار خواهد شد.

گلستان فعالیت ادبی را با ترجمه داستان‌هایی از ارنست همینگوی و ویلیام فاکنر آغاز کرد. «آذر، ماه آخر پاییز»، «شکار سایه»، «جوی و دیوار و تشنه»، «اسرار گنج دره‌ جنی»، «مد و مه» و «خروس» از آثار داستانی این نویسنده‌ است. وی که پایه‌گذار استودیو سینمایی گلستان بود، ساخت فیلم‌هایی همچون «موج و مرجان و خارا»، «از قطره تا دریا»، «یک آتش»، «خواستگاری»، «تپه‌های مارلیک»، «خشت و آینه» و «اسرار گنج دره‌‌ جنی» را در کارنامه دارد و یکی از پایه‌گذاران جریان موج نو در سینمای ایران محسوب می‌شود، همچنین تهیه‌کننده فیلم «خانه سیاه‌ است» بودکه فروغ فرخزاد آن را کارگردانی کرده بود.

ابراهیم گلستان چند سال پیش از انقلاب برای همیشه ایران را ترک کرد و در انگلستان ساکن شد. او در تمام سال‌های زندگی به فعالان فرهنگی انتقادهای بسیاری وارد کرد. یکی از منابعی که نظرها و انتقادهای بی‌پایان او را نسبت به اهل فرهنگ، هنر و ادبیات ثبت کرده، کتاب «نوشتن با دوربین» شامل گفت‌وگوی پرویز جاهد با اوست. 

***

عرضه بسته محتوایی ساترا ویژه اربعین

ساترا به مناسبت فرا رسیدن ایام اربعین حسینی، بسته محتوایی ویژه‌ای به سکوهای دارای مجوز عرضه می‌کند.

اداره کل صدور مجوز و امور رسانه‌های ساترا در راستای حمایت از توسعه محتوای سالم در رسانه‌های دارای مجوز از ساترا و ترویج آن در فضای مجازی، در نظر دارد بسته محتوایی ویژه اربعین 1402 شامل 112 قسمت برنامه در قالب‌های مختلف را منطبق بر مبنای نظام رتبه‌بندی در اختیار رسانه‌های دارای مجوز قرار دهد. این بسته شامل آثاری همچون مجموعه‌های تلویزیونی «ولایت عشق»، «افرا» و «سفر سبز»، فیلم تلویزیونی «ستاره شرق»، برنامه‌های گفت‌وگومحور «این شب‌ها» (ویژه اربعین) و «چهل چراغ» و ویژه‌برنامه «حسینیه ایران» (ویژه اربعین) می‌شود. همچنین از بسته محتوایی اربعین 1401 امکان واگذاری آثاری چون سریال‌های «مختارنامه»، «معصومیت از دست رفته»، «بوم و بانو» و مستندهایی چون «آیین زندگی»، «شرح اشتیاق» و «این شرح بی‌نهایت» به سکوهای صوت‌ و تصویر فراگیر وجود دارد.

***

«گریز از مرکز»  به چاپ دوم رسید

کتاب «گریز از مرکز» از تولیدات انتشارات موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران به چاپ دوم رسید. این مرکز در ۲ سال اخیر توجه ویژه‌ای به مقوله تاریخ معاصر کشور عزیزمان ایران، بویژه وقایع پس از پیروزی انقلاب اسلامی داشته است که ماحصل آن چاپ کتاب‌های متعدد در حوزه‌های مختلف همچون سازمان مجاهدین خلق، غائله‌ کردستان، دفاع‌مقدس و... است. از جمله کتاب‌هایی که با همین موضوعات به چاپ رسیده، کتاب «گریز از مرکز» به قلم سعید زاهدی و زینب مرادی‌پور است. این کتاب روایتی از فعالیت‌ گروه‌های مختلف ضدانقلاب در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی در کردستان است که با حمله به مراکز مختلف نظامی، درصدد مبارزه مسلحانه با حکومت نوپای جمهوری اسلامی بودند. نویسنده در این کتاب سعی دارد علاوه بر روایت فعالیت‌های گروه‌های مختلف در کردستان و تلاش آنها برای تصرف مراکز نظامی و به دنبال آن، تصرف شهرها و مناطق، تصویری هم از اوضاع آن مناطق در ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی ارائه کند.

***

بازگشت ساعت بازدید از موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع‌مقدس به روال عادی

ساعت بازدید از موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع‌مقدس و سراسرنمای مقاومت شهید سلیمانی که به علت بهینه‌سازی مصرف برق از اول تیرماه تغییر کرده بود، از روز شنبه چهارم شهریورماه امسال، به روال گذشته برمی‌گردد. این مجموعه ملی در روزهای شنبه تا پنجشنبه از ساعت ۹ تا ۱۷ و در روزهای جمعه و ایام تعطیل از ساعت ۱۰ تا ۱۷ پذیرای علاقه‌مندان خواهد بود. سراسرنمای مقاومت شهید سلیمانی نیز تا پایان مراسم اربعین فقط به صورت گروهی پذیرای مراجعه‌کنندگان است و پس از آن امکان بازدید انفرادی نیز برای علاقه‌مندان فراهم است. موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع‌مقدس یکی از جاذبه‌های گردشگری تهران است که در کنار مجموعه‌هایی مانند باغ کتاب تهران، کتابخانه ملی ایران، فرهنگستان‌های جمهوری اسلامی، باغ هنر و مصلای تهران به عنوان قطب فرهنگی شهر تهران در اراضی عباس‌آباد (تهران) احداث شده ‌است.

مراسم آغاز به کار رسمی «شبکه کتاب» در تلوبیون با حضور معاون فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاون فضای مجازی صداوسیما و مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.

نخستین شبکه تلویزیونی اینترنتی «کتاب» سال گذشته همزمان با برگزاری سی‌امین دوره هفته کتاب و پس از امضای تفاهمنامه این شبکه با معاونت فضای مجازی سازمان صداوسیما و اخذ مجوز تاسیس و راه‌‎اندازی شبکه اختصاصی کتاب در بسترهای مجازی طرح‎‌ریزی و پایه‌گذاری شد.

صبح روز گذشته پس از چند ماه فعالیت آزمایشی، مراسم آغاز به کار رسمی شبکه کتاب در تلوبیون با حضور یاسر احمدوند معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، غلامرضا نوری معاون فضای مجازی صداوسیما و علی رمضانی مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران در ساختمان معاونت فضای مجازی صداوسیما برگزار شد. 

یاسر احمدوند در این مراسم گفت: طی این مدت این شبکه زیرنظر موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران و گروه حرفه‌ای به طراحی، ساماندهی و تولید برنامه‌های مختلف فعالیت می‌کرد. این شبکه کتاب‌محور که  فعالیت رسمی خود را آغاز می‌کند، به یک نهاد یا سازمان مربوط نیست، زیرا کتاب کالای مورد نیاز همه مردم با سلیقه‌ها و سنین مختلف است. در این میان استقبال قابل تحسین از نمایشگاه کتاب تهران نمونه آن است؛ بزرگ‌ترین اجتماع جامعه، حول موضوع کتاب صورت می‌گیرد، میلیون‌ها نفر از نمایشگاه بازدید می‌کنند و این موضوع در دنیا نظیر ندارد. چنین سرمایه‌گذاری فرهنگی افتخارآمیز است، این سطح از علاقه‌مندی می‌طلبد که کتاب، رسانه مستقل و سراسری داشته باشد تا اخبار، رویدادها و موضوعات کتابی را منتشر کرده و مخاطب از طریق این شبکه اخبار را پیگیری کند.

معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به فعالیت آزمایشی این شبکه، توضیح داد: در زمان فعالیت آزمایشی، برنامه‌های باکیفیتی به همت همکاران شبکه کتاب تولید شده است که برای مخاطبان حرفه‌ای و عمومی کتاب و نشر در دسترس است. خوشبختانه کتاب موضوع قابل توجه و اهتمام صداوسیما است به ‌‌طوری که در تولید محتوا به موضوع کتابخوانی توجه ویژه‌ای می‌شود. احمدوند در ادامه گفت: مقام معظم رهبری به ترویج کتابخوانی تاکید ویژه دارند، زیرا معتقدند کتاب مسیر رشد کشور را هموار می‌کند.

وی با بیان اینکه سالانه ۱۱۰ هزار عنوان کتاب در کشور تولید می‌شود، تاکید کرد: شبکه کتاب می‌تواند برای این کتاب‌ها برنامه داشته باشد. همه افرادی که از ایده تا مصرف در حوزه کتاب فعالیت دارند می‌توانند موضوع این شبکه باشند. امیدوارم اهتمام بیشتری در مراکز فرهنگی برای توجه و پشتیبانی از این شبکه انجام شود تا بتواند فعالیت کند.

معاون فضای مجازی صداوسیما نیز در این مراسم گفت: نقش اصلی تولید محتوا در شبکه کتاب، طی این مدت بر‌عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بوده است، کار سازمان نیز زمینه‌سازی و پشتیبانی است که انجام می‌دهیم.

غلامرضا نوری ادامه داد: در شبکه‌های تلوبیون سعی می‌کنیم به محتوای رسانه‌ها اضافه کنیم؛ در قالب معتبر و رسمی، محتوا منتشر می‌کنیم. کاربران در توزیع و استفاده بسیار مهم‌اند و تلوبیون نقش تاثیرگذاری در فضای مجازی دارد. تلوبیون در تلاش برای تغییر زیست‌بوم در رسانه‌های کشور است و امیدوارم با خلاقیت‌های مختلف برنامه‌سازان و مخاطبان شاهد رویدادهای خوبی باشیم.